Nr 10 (523) 2017
Spis treści 10/2017
INNOWACJE W AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ STARSZYCH BEZROBOTNYCH – Monika Maksim, Zenon Wiśniewski
GDZIE SENIOROM ŻYJE SIĘ NAJLEPIEJ? ANALIZA PRZESTRZENNEGO ZRÓŻNICOWANIA JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB STARSZYCH W POLSCE – Karolina Lewandowska-Gwarda, Witold Olszewski
DEFICYT FINANSÓW EMERYTALNYCH W POLSCE I JEGO PODŁOŻE – Teresa H. Bednarczyk, Maciej Raszewski
SKUTKI FINANSOWE OBNIŻENIA WIEKU EMERYTALNEGO WOBEC ZASADY ZDEFINIOWANEJ SKŁADKI – Kamil Berrahal
EFEKTY WDRAŻANIA PROGRAMU „GWARANCJE DLA MŁODZIEŻY” NA POLSKIM RYNKU PRACY – Damian Norwiński
Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
Lokalne zróżnicowanie średniego kosztu utrzymania mieszkańców domów pomocy społecznej NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO W LATACH 2013–2016 – Joanna Gwarda-Żurańska
RECENZJE
Zofia Czepulis-Rutkowska: INSTYTUCJE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO OSÓB STARSZYCH NA TLE PRZEOBRAŻEŃ PAŃSTWA OPIEKUŃCZEGO – rec. Maciej Żukowski
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Monika Maksim (dr, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
Zenon Wiśniewski (prof., Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
INNOWACJE W AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ STARSZYCH BEZROBOTNYCH (s. 1–7)
W artykule zaprezentowano innowacyjne i niestandardowe instrumenty, jakie wykorzystują publiczne służby zatrudnienia do aktywizacji społeczno-zawodowej starszych bezrobotnych w różnych krajach Unii Europejskiej, w tym również w Polsce. Szczególny nacisk położono na nakreślenie specyfiki indywidualnego podejścia oraz wykazanie słuszności stosowania tej koncepcji w procesie przywracania do sfery zatrudnienia osób, które doznają bezrobocia w starszym wieku. Na podstawie doświadczeń opisywanych krajów podjęto również próbę sformułowania rekomendacji dla polityki rynku pracy w Polsce, których wdrożenie przyczyniłoby się do poprawy jakości obsługi klientów w wieku 50+ oraz do uzyskania wyższych i trwalszych efektów działań podejmowanych przez służby zatrudnienia wobec tej grupy bezrobotnych.
Słowa kluczowe: aktywizacja społeczno-zawodowa, starsi bezrobotni, innowacyjne instrumenty, zindywidualizowane podejście, publiczne służby zatrudnienia
BIBLIOGRAFIA
Dobre praktyki z konferencji regionalnych pt. Jak wspierać skutecznie? Dobre praktyki w zakresie aktywizacji zawodowej osób w wieku 50+ (2015), MPiPS, Warszawa, http://www.analizy.mpips.gov.pl/images/stories/publ_i_raporty/50plus/dobre_praktyki_50+_konferencje-2015.pdf [dostęp 26.07.2017].
Europe 2020. Integrated guidelines for the economic and employment policies of the Member States (2010), European Commission, Brussels, http://ec.europa.eu/europe2020/services/europe-2020-step-by-step/index_pl.htm#1 [dostęp 26.07.2017].
European Commission (2011), The role of public employment services in extending working lives, The European Commission Mutual Programme for Public Employment Services, European Commission, Brussels, Author B.J. Hake, http://ec.europa.eu [dostęp 26.07.2017].
European Commission (2012a), PES and older workers. Toolkit for Public Employment Services, The European Commission Mutual Programme for Public Employment Services, Brussels, Author A. Scharle, http://www.budapestinstitute.eu/uploads/P2P_older_workers_toolkit_20120809.pdf [dostęp 26.07.2017].
European Commission (2012b), Peer review: PES and older workers. Comparative paper, The European Commission Mutual Programme for Public Employment Services, Brussels, Author M. Knuth, http://ec.europa.eu [dostęp 26.07.2017].
Hofacker D. (2015), In line or at odds with active labour market policies? Individual retirement preferences in a changing pension landscape, „Ageing and Society”, V d. 35(7).
Kryńska E. (2015), Srebrny rynek pracy, czyli o sposobach podtrzymywania i przywracania aktywności zawodowej starzejących się zasobów pracy, „Polityka Społeczna”, nr 7.
Kryńska E., Krzyszkowski J., red. (2013), Diagnoza obecnej sytuacji kobiet i mężczyzn 50+ na rynku pracy w Polsce. Raport końcowy, Uniwersytet Łódzki, Łodź.
Lagerstrom J. (2011), How important are caseworkers – and why? New evidence from Swedish employment offices, IFAU Working Paper no.10.
Lindsay (2010), In a Lonely Place. Social networks, jobseekers and the experience of long-term unemployment, „Social Policy and Society”, Vol. 9, No. 1.
Model JOBfirmy. Opis produktu innowacyjnego w ramach projektu „JOBfirma jako model pracy z osobami bezrobotnymi 50+” (2014), Szczecińska Fundacja Talent-Promocja-Postęp, Szczecin.
OECD (2010), Recognizing Non-formal and Informal Learning, Paris.
Peer Review: PES and older workers, (2012), Bundesagentur fur Arbeit: Host Country PES Issues Paper, Nurnberg, Germany, http://ec.europa.eu [dostęp 26.07.2017].
Schmid (2010), Non-standard Employment and Labour Market Participants. A Comparative View of the Recent Development in Europe, IZA Discussion Paper no. 5087
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna
Karolina Lewandowska-Gwarda (dr, Uniwersytet Łódzki)
Witold Olszewski (mgr, doktorant na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego)
GDZIE SENIOROM ŻYJE SIĘ NAJLEPIEJ? ANALIZA PRZESTRZENNEGO ZRÓŻNICOWANIA JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB STARSZYCH W POLSCE (s. 7–13)
Polacy należą do najszybciej starzejących się społeczeństw Unii Europejskiej. Wzrost populacji osób starszych rodzi wyzwania nie tylko dla medycyny, ale także dla polityki społecznej i gospodarczej kraju. W dyskusjach na temat polityki senioralnej coraz więcej uwagi poświęca się również zagadnieniom z zakresu jakości życia osób w podeszłym wieku. Celem artykułu jest przestrzenno-czasowa analiza jakości życia seniorów w Polsce. W badaniu wykorzystano bogaty zestaw zmiennych ekonomicznych, społecznych, środowiskowych oraz z zakresu opieki zdrowotnej w celu opracowania miernika jakości życia osób w wieku 65+. Następnie zastosowano narzędzia eksploracyjnej analizy danych przestrzennych w celu identyfikacji zależności przestrzennych występujących w kształtowaniu się poziomu życia seniorów w Polsce. Analizy przeprowadzono na podstawie danych statystycznych dla powiatów w roku 2010 i 2015.
Słowa kluczowe: jakość życia seniorów, taksonomiczny miernik rozwoju, analiza przestrzenna
BIBLIOGRAFIA
Antczak E. (2013), Przestrzenny taksonomiczny miernik rozwoju, „Wiadomości Statystyczne”, nr 7.
Baumann K. (2006), Jakość życia w okresie późnej dorosłości – dyskurs teoretyczny, „Gerontologia Polska”, nr 14 (4).
Campbell A., Converse P.E., Rogers W.L. (1976), The quality of American Life: perception, evaluation and satisfaction, Russel Sage Foundation, New York.
Czapiński J., Panek T. (2015), Diagnoza Społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, „Contemporary Economics. Quarterly of University of Finance and Management in Warsaw”, No. 9(4).
Chibnal J.T., Tait R.C. (1999), The quality of scale: a preliminary study with chronic pain patients, „Psychology & Health”, No. 4.
Dalkey N.C., Rourke D.L. (1972), The Delphi procedure and rating quality of life factors, University California LA.
De Walden-Gałuszko K. (1993), Wykorzystywanie badania jakości życia w psychiatrii. Pamiętnik VII Gdańskich Dni Leczenia Psychiatrycznego, Gdańsk, s. 141–145.
Gałuszka M. (2006), Jakość życia seniora. Przegląd wybranych koncepcji i metod badania, w: J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Starość i starzenie się jako doświadczenie jednostek i zbiorowości ludzkich, Zakład Demografii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 111–118.
Gotowska M., Jakubczak A. (2012), Zastosowanie wybranych metod do oceny zróżnicowanie poziomu życia ludności w Polsce, IX Kongres Ekonomistów Polskich, Warszawa, online, http://www.pte.pl/kongres/referaty/ [dostęp 20.02.2017].
Grajewska M. (2013), Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce w latach 2003–2009, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 786, s. 49–58.
GUS (2016), Prognoza ludności na lata 2014–2050, online, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2014–2050-opracowana-2014-r-,1,5.html [dostęp 2.03.2017].
Halicka M. (2004), Satysfakcja życiowa ludzi starych, Akademia Medyczna w Białymstoku, Białystok, s. 34–40.
Hellwig Z. (1968), Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, „Przegląd Statystyczny”, nr 4.
Jaworowska-Obłój Z., Skuza B. (1986), Pojęcie wsparcia społecznego i jego funkcje w badaniach naukowych, „Przegląd Psychologiczny”, nr 29.
Krakowiak-Bal A. (2005), Wykorzystanie wybranych miar syntetycznych do budowy miary rozwoju infrastruktury technicznej, „Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich”, nr 3.
Leszczyńska-Rejchert A. (2006), Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki i starości, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, s. 170–172.
Malina A., Zeliaś A. (1997), O budowie taksonomicznej miary jakości życia, „Taksonomia”, Zeszyt 4, s. 238–262.
Matras-Bolibok A. (2013), Regionalne rozmieszczenie kapitału ludzkiego w Polsce, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia”, XLVII, 1, s. 97–106.
Mularska-Kucharek M., Wiktorowicz J. (2012), Jakość życia mieszkańców Łodzi. Wymiar subiektywny, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2 (48).
Peace S.M. (1990), Researching social gerontology. Concepts, methods and issues, SAGE Publications, Londyn, s. 165–177.
Pietrzak M.B. (2014), Taksonomiczny miernik rozwoju (TMR) z uwzględnieniem zależności przestrzennych, „Przegląd Statystyczny”, R. LXI, z. 2.
Power M., Bullinger M., Harper A. (1999), The Word Organization WHOQOL-100: Test of the universality of quality of life in 15 different cultural groups worldwide, „Health Psychology”, No. 18(5).
Romnay D.M. (2002), A structural analysis of health related quality of life dimensions, „Human Relations”, No. 45.
Schipper H. (1996), Quality of life studies. Definitions and conceptual issues, w: B. Spilker B. (ed.), Quality of life and pharmacoeconomics in clinical trials, Lippincott-Raven Publishers, Philadelphia, s. 11–23.
Trafiałek E. (2006), Starzenie się i starość. Wybór tekstów z gerontologii społecznej, Wydawnictwo Uczelniane Wszechnica Świętokrzyska, Kielce, s. 34–44.
Torrance G.W. (1987), Utility approach to measuring health-related quality of life, „Journal of Chronic Diseases”, No. 40.
Wierzbicka A. (2013), Determinanty zdrowia – analiza taksonomiczna determinant stanu zdrowia starszej subpopulacji krajów europejskich, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica”, nr 297.
WHO (1993), Report of WHOQOL Focus Group Work, Geneva.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne, nauki ekonomiczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: socjologia, ekonomia
Teresa H. Bednarczyk (prof., Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
Maciej Raszewski (mgr, doktorant na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
DEFICYT FINANSÓW EMERYTALNYCH W POLSCE I JEGO PODŁOŻE (s. 13–19)
Ubezpieczenia społeczne, w tym emerytalne są instrumentem polityki państwa. Ich efektem jest międzypokoleniowa redystrybucja dochodów, a główna zasada ich funkcjonowania opiera się na solidarności społecznej, a nie na rachunku ekonomicznym. Deficyt funduszu emerytalnego jest naturalną konsekwencją niezbilansowania dochodów i wydatków emerytalnych i jest automatycznie pokrywany z budżetu państwa. Finanse emerytalne w Polsce charakteryzują się permanentną nierównowagą finansową. Głównym celem artykułu jest analiza rozmiarów deficytu funduszu ubezpieczeń emerytalnych w latach 1999–2016 oraz najważniejszych czynników go kształtujących. Celem dodatkowym jest określenie wpływu ostatniego obniżenia wieku emerytalnego na rozmiary tego deficytu w kolejnych latach. Główna metoda badawcza to studia literatury krajowej i zagranicznej oraz analiza danych statystycznych.
W konkluzji końcowej stwierdzono, że obecna i prognozowana wielkość deficytu, mimo stałej tendencji wzrostowej, nie powinna stanowić zagrożenia dla stabilności budżetu i wzrostu gospodarczego. Stosunek deficytu funduszu emerytalnego do Produktu Krajowego Brutto pozostaje na stabilnym i akceptowalnym poziomie.
Słowa kluczowe: finanse emerytalne, deficyt ubezpieczeń emerytalnych, wiek emerytalny
BIBLIOGRAFIA
Ancyparowicz G. (2014), Przyczyny narastania deficytu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 802.
Australian Centre For Financial Studies & Mercer (2015), Melbourne Mercer Global Pension Index – Can Pension Systems Koop Delivering, Melbourne.
Bednarczyk T. (2016), Rodzaje ubezpieczeń, w: W. Ronka-Chmielowiec (red.), Ubezpieczenia, C.H. Beck, Warszawa.
Eurostat (2015), People in the EU: who are we and how do we live?, Luksemburg.
Góra M. (2014), Cele reformy emerytalnej i rola Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w ich realizacji w XXI wieku, w: K. Frieske, E. Przychodaj (red.), Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian, ZUS, Warszawa.
Holzmann R., Guven U. (2009), Adequacy of retirement income after pension reforms in central, eastern, and southern Europe – eight countries studies, The World Bank, Waszyngton.
Łańcucki J. (1993), Finanse ubezpieczeń gospodarczych, Poltext, Warszawa.
Pacud R. (2015), Różnicowanie wysokości składki ze względu na charakter i częstotliwość występowania ryzyka socjalnego, w: K. Ślebzak (red.), Składki na ubezpieczenia społeczne, ZUS, Warszawa-Poznań.
Sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej z lat 1999–2016 (online), Ministerstwo Finansów, www.mf.gov.pl [dostęp 9.06.2017].
Wantoch-Rekowski J. (2015), Składki na ubezpieczenia społeczne w systemie finansowania ubezpieczeń społecznych i w systemie finansów publicznych – wybrane zagadnienia prawnofinansowe, w: K. Ślebzak (red.), Składki na ubezpieczenia społeczne, ZUS, Warszawa-Poznań.
Weaver K. (2015), Policy feedback and pension policy change, w: C. Torp (ed.), Challenges of aging – pensions, retirement and generational justice, Palgrave MacMillan, Nowy Jork.
Wieloletni plan finansowy państwa na lata 2017–2020 (2017), Rada Ministrów, Warszawa.
Wiktorow A. (2013), Czy możliwe są oszczędności w systemie emerytalnym i rentowym, w: Równowaga ekonomiczna systemów emerytalnych, ZUS, Warszawa.
Zalewska H. (2012), Finansowanie emerytur z systemu repartycyjnego w świetle prognoz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w: M. Żukowski, A. Malaka (red.), Wiek emerytalny, PSUS, Kazimierz Dolny.
ZUS (2016), Prognoza wpływów i wydatków funduszu emerytalnego do 2060 roku, Warszawa.
ZUS (2017a), Informacja z wykonania planów finansowych FUS, FEP, FRD oraz planu budżetu państwa w części 73 ZUS za lata 1999–2016, http://bip.zus.pl [dostęp 15.05.2017].
ZUS (2017b), Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na lata 2018–2022, Warszawa.
Żukowski M. (2014), Ekonomiczne aspekty ubezpieczeń społecznych, w: K. Frieske, E. Przychodaj (red.), Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian, ZUS, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki ekonomiczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: ekonomia
Kamil Berrahal (mgr, doktorant na Uniwersytecie Warszawskim)
SKUTKI FINANSOWE OBNIŻENIA WIEKU EMERYTALNEGO WOBEC ZASADY ZDEFINIOWANEJ SKŁADKI (s. 19–25)
Przywrócenie w Polsce wieku emerytalnego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn nastąpiło 1 października 2017 r. W artykule przeanalizowano skutki finansowe obniżenia wieku emerytalnego w zakresie wypłaty świadczeń w systemie zdefiniowanej składki. Wnioski z analizy można odnieść do ubezpieczenia emerytalnego, w którym wysokość emerytury ustalana jest przez podzielenie zwaloryzowanej kwoty składek, kapitału początkowego oraz stanu subkonta przez średnie dalsze trwanie życia dla danej osoby. W systemie zdefiniowanej składki obniżenie wieku emerytalnego nie prowadzi do wzrostu całkowitych wydatków emerytalnych w pełnym horyzoncie czasowym. Powoduje natomiast presję budżetową, zwiększenie zapotrzebowania na dotację z budżetu, przesunięcie wypłaty środków z dalszej na bliższą przyszłość, co narusza równowagę międzypokoleniową z korzyścią dla pokolenia pracującego w dalszej przyszłości i stratą pokolenia pracującego w bliższej przyszłości.
Słowa kluczowe: system emerytalny, wiek emerytalny, fundusz emerytalny, reformy społeczne
BIBLIOGRAFIA
Auerbach A., Gokhale J., Kotlikoff L. (1994), Generational Accounting. A Meaningful Way to Evaluate Fiscal Policy, „Journal of Economic Perspectives”, nr 1.
Barr N., Diamond P. (2008), Reforming pensions. Principles and policy choices, Oxford University Press, Nowy Jork.
Berrahal K. (2015), Różnorodność wskaźników waloryzacji w ubezpieczeniu emerytalnym w świetle celu i funkcji waloryzacji, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka”, nr 4.
Góra M. (2003), System emerytalny, PWE, Warszawa.
GUS (2016), Emerytury i renty w 2015 r., Warszawa.
Jędrasik-Jankowska I. (2017), Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.
Kłos B. (2015), Opinia merytoryczna z dnia 22 grudnia 2015 r. do prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 62, Warszawa.
Piotrowski J. (2016), Zabezpieczenie społeczne. Problematyka i metody, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa.
Prezydencki projekt z dnia 29 listopada 2015 r. ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (2015), druk sejmowy nr 62, Warszawa.
Ruzik-Sierdzińska A. (2016), O zmianach wieku emerytalnego w Polsce, analiza, Instytut Obywatelski, wrzesień.
Rządowy projekt z dnia 20 kwietnia 2012 r. ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (2012), druk sejmowy nr 329, Warszawa.
Settergren O. (2003), Financial and Inter-generational Balance? An introduction to how the new Swedish pension system manages conflicting ambitions, „NFT”, nr 2.
Szpor G. i in., red. (2016), System ubezpieczeń społecznych. Zagadnienia podstawowe, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.
Szukalski P. (2000), Rachunkowość generacyjna, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
Zieleniecki M. (2015), Kilka refleksji na temat podwyższenia wieku emerytalnego w Polsce (na marginesie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 43/120), „Gdańskie Studia Prawnicze”, t. 33.
ZUS (2016a), Ważniejsze informacje z zakresu ubezpieczeń społecznych. 2015 r., Warszawa.
ZUS (2016b), Zielona księga. Przegląd emerytalny 2016 – Bezpieczeństwo dzięki odpowiedzialności, Warszawa.
Dziedziny naukowe: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna
Damian Norwiński (mgr, doktorant Instytutu Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego)
EFEKTY WDRAŻANIA PROGRAMU „GWARANCJE DLA MŁODZIEŻY” NA POLSKIM RYNKU PRACY (s. 26–32)
Celem artykułu jest weryfikacja stawianej w artykule tezy, że wdrażany przez Polskę od 2014 r. europejski program „Gwarancje dla Młodzieży” z perspektywy swojego trzyletniego funkcjonowania wpłynął na poprawę sytuacji młodych Polaków na lokalnych rynkach pracy. Dostępne dane statystyczne oraz raporty MRPiPS posłużyły do analizy wskaźników bezrobocia i aktywizacji młodzieży i stanowiły tło dla pogłębionej na podstawie dostępnych badań i literatury oceny sytuacji bezrobotnej młodzieży na rynku pracy. Ważnym źródłem informacji są zebrane w raportach i opracowaniach analizy działań podejmowanych przez resort pracy i publiczne służby zatrudnienia oraz ocena ich efektów w zakresie realizacji programów aktywizacji młodzieży na rynku pracy.
Słowa kluczowe: bezrobocie, młodzież, rynek pracy, młodzież NEET, program „Gwarancje dla Młodzieży”
BIBLIOGRAFIA
Boni M., Szafraniec K. (2011), Młodzi 2011, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
Choudhry M.T., Marelli E. Signorelli M. (2010), Youth Unemployment and the Impact of Financial Crises, XXV Convegno Nazionale di Economia del Lavoro Universitadegli Studi G. D’Annunzio, Chieti-Pescara.
Górniak J. (2015), (Nie)wykorzystany potencjał. Szanse i bariery na polskim rynku pracy. Raport podsumowujący V edycję badań BKL z 2014 r., PARP, Warszawa-Kraków.
GUS (2017), Kwartalna informacja o rynku pracy, Warszawa.
Jelonek M., Kasperek K., Magierowski M. (2015), Młodzi na rynku pracy – pracownicy, przedsiębiorcy, bezrobotni, PARP, Warszawa.
Kryńska E. (2008), Młodzi ludzie a rynek pracy i edukacja, w: E. Sulima (red.), Rynek pracy a edukacja, Wyd. Uniwersytetu Białostockiego, Białystok.
Kryńska E. (2011), Absolwenci szkół wyższych na rynku pracy. Oczekiwania i rzeczywistość, w: K. Jędralska, J. Bernais (red.), Kompetencje absolwentów studiów ekonomicznych. Perspektywa biznesu i nauki, Prace Naukowe UE, Katowice.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów (2016), Gwarancja dla Młodzieży i inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych trzy lata później {SWD(2016) 323 final} {SWD(2016) 324 final}.
Męcina J. (2001), Absolwent na rynku pracy: analiza społeczno-ekonomicznych i prawnych uwarunkowań startu zawodowego młodzieży w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, IPS UW, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Męcina J. (2014), „Gwarancje dla młodzieży” jako wspólna inicjatywa państw UE na rzecz poprawy sytuacji ludzi młodych na rynku pracy, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 26(3).
MRPiPS (2016), Realizacja Gwarancji dla Młodych w Polsce w 2015 roku, Warszawa.
MRPiPS, MiR (2014), Plan realizacji Gwarancji dla Młodzieży w Polsce, Warszawa.
Piróg D. (2012), Aspiracje i plany zawodowe młodzieży akademickiej w Polsce na przykładzie studentów geografii, w: A. Dudak, K. Klimkowska, A. Różański (red.), Przygotowanie zawodowe młodych pedagogów, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Rysz-Kowalczyk B. (2002), Leksykon polityki społecznej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Staniaszek M. (2008), Młodzi na rynku pracy, Stowarzyszenie Łódka, Łódź.
Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M. (2008), Polityka społeczna, PWN, Warszawa.
MRPiPS (2017), Bezrobocie rejestrowane w Polsce, raport miesięczny, Warszawa.
Polityka zarządzania kompetencjami pracowników (2013), raport Instytutu Badań Edukacyjnych, IBE, Warszawa.
Zaręba P., Kępczyk R., Misztal J., Hadrian M., Biernat A. (2013), Współpraca szkół z pracodawcami. Przykładowe rozwiązania szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru, KOWEZiU, Warszawa.
STRONY INTERNETOWE
http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-16-3215_en.htm [dostęp 4.10.2016].
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=CELEX:32013H0426(01) [dostęp 22.04.2013].
http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-15-4102_en.htm [04.02.2015].
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52016DC0646&from=EN [dostęp 04.10.2016].
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna
Joanna Gwarda-Żurańska (mgr, doktorantka na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym, Uniwersytetu Łódzkiego)
LOKALNE ZRÓŻNICOWANIE ŚREDNIEGO KOSZTU UTRZYMANIA MIESZKAŃCÓW DOMÓW POMOCY SPOŁECZNEJ NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO W LATACH 2013–2016 (s. 33–39)
Problemy opieki długoterminowej są problemami początków XXI wieku. Jednym z nich jest zapewnienie całodobowej opieki w odpowiednich warunkach wszystkim potrzebującym niesamodzielnym. W artykule przedstawiono zasady funkcjonowania domów pomocy społecznej w Polsce, w szczególności pod kątem ich finansowania. Przeanalizowano średni koszt utrzymania mieszkańców w domach pomocy społecznej województwa łódzkiego oraz koszty, jakie ponoszą gminy w związku z dofinansowaniem pobytów w placówkach stacjonarnych w całej Polsce. Przybliżono problemy związane z finansowaniem placówek całodobowego pobytu.
Słowa kluczowe: opieka długoterminowa, domy pomocy społecznej, średni koszt utrzymania mieszkańca domu pomocy społecznej
BIBLIOGRAFIA
Grabusińska Z. (2013), Domy pomocy społecznej w Polsce, CRZL, Warszawa, http://irss.pl/wp-content/uploads/2013/12/domy_pomocy_spo%C5%82ecznej_w_polsce.pdf [dostęp 16.08.2016].
GUS (2014), Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2013 roku, Warszawa.
GUS (2015a), Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2014 roku, Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa.
GUS (2015b), Sytuacja gospodarstw domowych w 2014 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych, Notatka informacyjna, Warszawa.
GUS (2016), Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2015 roku, GUS, Warszawa.
Jachowicz A (2006), Domy Pomocy Społecznej – konieczność czy może luksus. Sytuacja DPS w świetle zmiany ustawy o pomocy społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 5–6.
Sprawozdanie z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi za rok 2015 (2016), MOPS w Łodzi, s. 18–19, http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=332 [dostęp 20.08.2016].
MPiPS (2014), Sprawozdanie MPiPS-03 za 2013 r., http://www.mpips.gov.pl/pomoc-spoleczna/raporty-i-statystyki/statystyki-pomocy-spolecznej/statystyka-za-2013/ [dostęp 20.08.2016].
MPiPS (2015), Sprawozdanie MPiPS-03 za 2014 r., http://www.mpips.gov.pl/pomoc-spoleczna/raporty-i-statystyki/statystyki-pomocyspolecznej/statystyka-za-rok-2014-a/ [dostęp 20.08.2016].
MPiPS (2016), Sprawozdanie MPiPS-03 za 2015 r., http://www.mpips.gov.pl/pomoc-spoleczna/raporty-i-statystyki/statystyki-pomocyspolecznej/statystyka-za-rok-2015/ [dostęp 20.08.2016].
Ogłoszenia Starostów: Piotrkowskiego i Pajęczańskiego z lat 2013–2016 w sprawie ustalenia średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca w domach pomocy społecznej (online), https://docs.google.com/document/d/1engVYEA4ktQ4R1ikEOW-TRBm_9G8fXnIn3O79RfB_Y8/edit?usp=sharing [dostęp 20.08.2016].
Przybyłka A. (2012), System zabezpieczenia społecznego wobec osób starszych i niepełnosprawnych w Polsce, w: Матеріали Всеукраїнської Науково-Практичної Конференції „Соціальна Політика Щодо Невиліковно Хворих”(15–16 березня 2012 p.).
Sprawozdanie z działalności Domu Pomocy Społecznej w Karolinowie za 2007 rok, (online), https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&ved=0ahUKEwivkMSPhv7OAhXFVywKHT5ZAH8QFggpMAI&url=http%3A%2F%2Fwww.powiat-plonski.pl%2Findex2.php%3Fcmd%3Dzawartosc%26opt%3Dpokaz%26id%3D122%26lang%3D&usg=AFQjCNHZ93nWdZWFvrxTO1QKW1j0rKHwGg&cad=rja [dostęp 5.08.2016].
Wyporska-Frankiewicz J. (2015), Wyzwania stojące przed administracją w zakresie realizacji obowiązku zapewnienia opieki w domu pomocy społecznej. Zagadnienia wybrane, http://repozytorium.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/16522/7_156_pdf_INNOWACJE%202015.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp 20.08.2016].
Zarządzenia starostów i prezydentów miast z lat 2013–2016 w sprawie ustalenia średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca w domach pomocy społecznej, (online), https://docs.google.com/document/d/1engVYEA4ktQ4R1ikEOW-TRBm_9G8fXnIn3O79RfB_Y8/edit?usp=sharing [dostęp 20.08.2016].
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne, nauki ekonomiczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, finanse
Social Policy
Table of Contents No 9/2017
INNOVATIVE MEASURES FOR ACTIVATION OF OLDER UNEMPLOYED – Monika Maksim, Zenon Wiśniewski
WHERE SENIORS LIVE BEST? SPATIAL DIVERSIFICATION OF LIFE QUALITY OF THE ELDERLY IN POLAND – Karolina Lewandowska-Gwarda, Witold Olszewski
DEFICIT OF PENSION FINANCES IN POLAND AND ITS BACKGROUND – Teresa H. Bednarczyk, Maciej Raszewski
LOWERING THE RETIREMENT AGE IN A DEFINED CONTRIBUTION SCHEME AND ITS FINANCIAL CONSEQUENCES – Kamil Berrahal
EFFECTS OF IMPLEMENTING THE “GUARANTEES FOR YOUTH” PROGRAM ON THE POLISH LABOUR MARKET – Damian Norwiński
FROM THE RESEARCH AND STUDIES
LOCAL DIFFERENTIATION ACCORDING TO AVERAGE UPKEEPING OF THE WELFARE HOUSES ON THE EXAMPLE OF THE LODZ VOIVODESHIP IN THE YEARS 2013–2016 – Joanna Gwarda-Żurańska
BOOK REVIEWS
Zofia Czepulis-Rutkowska: SOCIAL SECURITY INSTITUTIONS FOR THE ELDERLY AT THE BACKGROUND OF THE WELFARE STATE CHANGES – Reviewed by Maciej Żukowski
DIARY OF SOCIAL POLICY
Monika Maksim (PhD, Nicolaus Copernicus University in Toruń)
Zenon Wiśniewski (Professor, Nicolaus Copernicus University in Toruń)
INNOVATIVE MEASURES FOR ACTIVATION OF OLDER UNEMPLOYED (s. 1–7)
The paper presents non-standard and innovative measures for activation of older unemployed in various European Union countries, and in Poland. The main emphasis was on showing differences between individualised and standardised procedures according to ‘target group’ used to fight unemployment. The study concludes that in case of re-integration of unemployed older workers allocation of active labour market measures should follow a customised, individualised approach. On the basis of different countries’ experiences, several recommendations for Polish labour market policy have been formulated, which implemented should contribute to improving quality of public employment service for unemployed 50+ and to ensure higher and lasting employment outcomes of active labour market programs targeted to older job-seekers.
Keywords: activation, older unemployed, innovative measures, individualised approach, public employment services
Karolina Lewandowska-Gwarda (PhD, University of Łodz)
Witold Olszewski (master, PhD student, Faculty of Economics and Sociology University of Łodz)
WHERE SENIORS LIVE BEST? SPATIAL DIVERSIFICATION OF LIVE QUALITY OF THE ELDERLY IN POLAND (s. 7–13)
According to statistical data published by Eurostat, Poles are among the fastest aging societies in the European Union. The increase in the elderly population poses challenges not only for medical services, but also for social and economic policy of the country. Discussions on the senior policy focus increasingly also around issues concerning the quality of life of the elderly. This paper aims at spatio-temporal analysis of living standards of older people in Poland. The study uses rich set of economic, social, environmental and health care data to develop a measure of standard of living for people age 65+. Exploratory spatial data analysis tools are implemented to identify spatial relations shaping the living standards among the elderly in Poland. The study is carried out based on statistical data for poviats, in 2010 and 2015.
Keywords: senior population, living standards, taxonomic measure of development, spatial analysis
Teresa H. Bednarczyk (Professor, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin)
Maciej Raszewski (master, PhD student, Faculty of Economics Maria Curie-Skłodowska University in Lublin)
DEFICIT OF PENSION FINANCES IN POLAND AND ITS BACKGROUND (s. 13–19)
Social insurances, including old-age insurances, are an instrument of state policy. The intergenerational redistribution of income demonstrates its action, and the main principle of their functioning is based on social solidarity, not on the economic calculation. The pension fund deficit is a natural consequence of the imbalance of pension incomes and pension expenditures and is automatically covered by the state budget. Retirement pension finances in Poland are characterized by permanent financial imbalances. The main purpose of this study is to analyze the size of the pension fund deficit in the years 1999–2016 and the most important factors influencing it. An additional goal is the attempt to identify the impact of the recent reduction in retirement age on the size of this deficit in next years. The main research method consist of literature studies (domestic and foreign) as well as analysis of statistical data. It was concluded that the current and projected deficit volume, despite a steady upward trend, should not pose a threat to budget stability and economic growth. The ratio of the pension fund deficit to the Gross Domestic Product remains at the stable and acceptable level.
Keywords: pension finance, pension fund deficit, retirement age
Kamil Berrahal (master, PhD student, University of Warsaw)
LOWERING THE RETIREMENT AGE IN A DEFINED CONTRIBUTION SCHEME AND ITS FINANCIAL CONSEQUENCES (s. 19–25)
In 2013, Poland has increased the retirement age to 67 with a gradual step for men born in 1948–53 and women born in 1953–73. On 1 October 2017, however, the reform has been reversed back to 65 for men and 60 for women. The paper analyses qualitatively the financial effects of lowering the retirement age for the public defined contribution old-age pension scheme (part of social insurance scheme), which covers ca. 80 percent of pensioners in the country. The reform does not increase the total expenditure on retirement benefits of the social insurance fund in an infinite horizon analysis. It does, however, augment the fiscal pressure by shifting the financial burden from the distant future to the near future, and narrowing the working population and extending the pensioner population, thus acting in favour of distant future generations of taxpayers on the expense of their predecessors.
Keywords: old-age pension system, retirement age, pension fund, welfare state reform
Damian Norwiński (master, PhD student, Institute of Social Policy University of Warsaw)
EFFECTS OF IMPLEMENTING THE „GUARANTEES FOR YOUTH” PROGRAM ON THE POLISH LABOUR MARKET (s. 26–32)
This article deals with verification of the thesis, that implemented since 2014 The European Youth Guarantee Program, from the perspective of its three-year function has improved the situation of young Poles in local labor markets. In this article statistical data and MRPPS reports were used to analyze the unemployment rates and activation of young people on the labor market. An important element of the comparative evaluation of the program is developed on the basis of a European Commission report on the Youth Guarantee and Youth Employment Initiative three years on, which presents a qualitative and quantitative analysis based on data collected from Member States, including Poland.
Keywords: unemployment, youth, labor market, NEET, Guarantees for Youth
Joanna Gwarda-Żurańska (master, PhD student, Faculty of Economics and Sociology University of Łodz)
LOCAL DIFFERENTIATION ACCORDING TO AVERAGE UPKEEPING OF THE WELFARE HOUSES ON THE EXAMPLE OF THE LODZ VOIVODESHIP IN THE YEARS 2013–2016 (s. 33–39)
The problems of the long term caring date from the beginnings of the 21st century. One of them is to provide a 24-hour caring under appropriate conditions to all the people in need. The article presents the rules of the functioning of welfare houses in Poland, paying special attention to their financing. The author analyses an average cost of maintenance as well as the cost paid by communities in relation to subsidizing the stays in stationary 24-hour facilities.
Keywords: long term care, welfare house, average cost of maintenance resident welfare house
« powrót