Nr 9 (522) 2017
Spis treści 9/2017
SPORU O PAŃSTWO DOBROBYTU CIĄG DALSZY. OD EKSPANSJI DO STABILNOŚCI FINANSOWEJ I EFEKTYWNOŚCI – Wiktor Rutkowski
PRAWA SPOŁECZNE W EUROPEJSKIEJ KARCIE SPOŁECZNEJ A UWARUNKOWANIA GOSPODARCZE – Jerzy Wratny
KONCEPCJA PAŃSTWA JAKO PRACODAWCY OSTATNIEJ INSTANCJI W KONTEKŚCIE NOWOCZESNEJ TEORII PIENIĄDZA – Robert Huterski
WYNAGRADZANIE PRACOWNIKÓW MŁODOCIANYCH ZATRUDNIONYCH W CELU PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO – Izabela Jakubowska
WYJŚCIE Z CIENIA: POLITYKA UCHODŹCZA W SYTUACJI KRYZYSU – Paweł Kubicki, Mikołaj Pawlak, Adriana Mica, Anna Horolets
MINIMUM SOCJALNE W GRUDNIU 2016 R. – Piotr Kurowski
MINIMUM SOCJALNE W 2016 R. DANE ŚREDNIOROCZNE – Piotr Kurowski
MINIMUM EGZYSTENCJI W 2016 R. DANE ŚREDNIOROCZNE – Piotr Kurowski
Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
ISTOTA I ZRÓŻNICOWANIE KULTURY ORGANIZACYJNEJ DOMÓW POMOCY SPOŁECZNEJ – Jakub Niedbalski
OGŁOSZENIE: KONKURS NA NAJLEPSZE PRACE MAGISTERSKIE I DOKTORSKIE W DZIEDZINIE PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Wiktor Rutkowski (prof., Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
SPORU O PAŃSTWO DOBROBYTU CIĄG DALSZY. OD EKSPANSJI DO STABILNOŚCI FINANSOWEJ I EFEKTYWNOŚCI (s. 1–9)
Wyzwaniem dla polityki społecznej państw Unii Europejskiej jest dostosowanie tradycyjnych struktur i instytucji państwa dobrobytu do dynamicznych przemian gospodarczych i społecznych ostatnich dekad. Ze względu na obszerny zakres tej problematyki, w artykule ograniczono się do dwóch obszarów państwa dobrobytu o istotnym znaczeniu dla finansów publicznych i bezpieczeństwa socjalnego – systemu emerytalnego i systemu opieki zdrowotnej. Przedmiotem rozważań są przede wszystkim: (a) zagrożenia dla stabilności finansowej systemu emerytalnego i adekwatności emerytur oraz strategie przeciwdziałania tym zagrożeniom; (b) proces reformowania systemów opieki zdrowotnej w zakresie organizacji, zarządzania i finansowania w celu poprawy ich efektywności.
Słowa kluczowe: państwo dobrobytu, wydatki socjalne, system emerytalny, system opieki zdrowotnej
BIBLIOGRAFIA
Arrow K. (1963), Uncertainty and the Welfare Economics of Medical Care, „The American Economic Review”, No. 5.
Carone G., Eckelfeldt P., Giamboni L., Laine V., Pamies Sumner S. (2016), Pensions Reforms in the EU Since the Early 2000’s: Achievements and Challenges Ahead, Discussion Paper 042, European Commission, Luxemburg.
Enthoven A. (2000), In Pursuit of an Improving National Health Service, „Health Affairs”, maj–czerwiec.
Euro Health Consumer Index 2016 Report (2017), Health Consumer Powerhouse, https://healthpowerhouse.com/publications/euro-healthconsumer-index-2016 [dostęp 12.04.2017].
European Commission (2016a), Joint Report on Health Care and Long-Term Systems and Fiscal Sustainability, Vol. 1, Luxemburg.
European Commission (2016b), So what? Strategies across Europe to assess quality of care, report by the Expert Group on Health Systems Performance Assessment, Luxemburg.
European Commission (2015), The 2015 Ageing Report. Economic and budgetary projections for the 28 EU Member States (2013–2060), Brussels.
European Commission (2014), Patient Safety and Quality of Care, Special Eurobrometer 411, http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/archives/ebs/ebs_411_en.pdf [dostęp 12.04.2017].
Melbourne Mercer Global Pension Index (2016), Australian Centre for Financial Studies, Mercer, Melbourne.
OECD (2004), Towards High-Performing Health Systems. Summary Report, Paris.
OECD/EU (2016), Health at a Glance: Europe 2016 – State of Health in the EU Cycle, OECD Publishing, Paris.
Rutkowski W. (2009), Współczesne państwo dobrobytu. Ekspansja, kryzys, spory, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Tanzi V., Schuknecht L. (2000), Public Spending in the 20th Century: A Global Perspective, Cambridge University Press, Cambridge.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki ekonomiczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: ekonomia
Jerzy Wratny (prof., Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
PRAWA SPOŁECZNE W EUROPEJSKIEJ KARCIE SPOŁECZNEJ A UWARUNKOWANIA GOSPODARCZE (s. 10–13)
W artykule przedstawiono pojęcie społecznych praw człowieka zawartych w dokumentach międzynarodowych i europejskich oraz dokonano ich charakterystyki w nawiązaniu do praw obywatelskich i politycznych zaliczanych do tzw. praw pierwszej generacji. Podstawowym źródłem proklamacji praw społecznych na forum europejskim jest Europejska karta społeczna, ratyfikowana przez Polskę oraz Zrewidowana europejska karta społeczna, podpisana, lecz nieratyfikowana przez Polskę. Omówiono szerzej dwa główne prawa społeczne zawarte w Karcie, a mianowicie: prawo do pracy i prawo do sprawiedliwego wynagrodzenia. Zwrócono uwagę na uwarunkowania gospodarcze związane z implementacją odpowiednich postanowień Karty do krajowych porządków prawnych, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji w Polsce. Podkreślono, że w zakresie promocji praw społecznych w wielu dziedzinach nastąpił postęp, co stanowi argument za ratyfikacją przez Polskę Zrewidowanej europejskiej karty społecznej.
Słowa kluczowe: społeczne prawa człowieka, Europejska karta społeczna, prawo do pracy, prawo do sprawiedliwego wynagrodzenia
BIBLIOGRAFIA
Jan Paweł II (1981), Encyklika Laborem Exercens, Libreria Editrice Vaticana, Watykan.
Nowak M. (1993), Trzy generacje praw człowieka. Ich znaczenie w świetle przesłanek ideowych i historycznych oraz w świetle ich genezy, w: B. Banaszak (red.), Prawa człowieka. Geneza, koncepcje, ochrona, „Acta Universitatis Vratislaviensis”, nr 1588.
Seweryński M. (2016), Ewolucja praw socjalnych w Unii Europejskiej, „Europejski Przegląd Sądowy”, sierpień.
Zubik M., red. (2008), Wybór dokumentów prawa międzynarodowego dotyczących praw człowieka. Księga jubileuszowa Rzecznika Praw Obywatelskich, t. II, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki prawne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: prawo, prawo pracy
Robert Huterski (dr, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
KONCEPCJA PAŃSTWA JAKO PRACODAWCY OSTATNIEJ INSTANCJI W KONTEKŚCIE NOWOCZESNEJ TEORII PIENIĄDZA (s. 14–18)
Koncepcja państwa jako pracodawcy ostatniej instancji (Employer of Last Resort — ELR) jest na tyle powiązana z nowoczesną teorią pieniądza (Modern Money Theory — MMT), że mogą one stanowić dwa filary jednej idei. MMT ma zapewnić finansową wykonalność ELR, a ELR ma wspomóc stabilność cen w ramach MMT, dzięki ustanowieniu poziomu płacy w tym programie jako najważniejszej ceny w całej piramidzie cen w gospodarce. ELR wspierane przez MMT ma umożliwić uzyskanie społecznego celu pełnego zatrudnienia z równoczesnym zapewnieniem stabilności siły nabywczej waluty krajowej.
Wiele szczegółowych założeń ELR i MMT wzbudza duże kontrowersje w świecie naukowym, nawet wewnątrz nurtu neokeynesowskiego, do którego te idee przynależą. Siła kontrowersji wydaje się rosnąć wraz ze zdobywaniem wpływów politycznych przez przedstawicieli ELR i MMT. Są to jednak koncepcje silnie ukształtowane przez specyfikę gospodarczo-społeczną Stanów Zjednoczonych i przez to napotykające bardzo wiele systemowych przeszkód implementacyjnych zarówno w Polsce, jak i w innych krajach Unii Europejskiej.
Słowa kluczowe: pieniądz, zatrudnienie, pracodawca ostatniej instancji, nowoczesna teoria pieniądza, teoria neokeynesowska, czartalizm
BIBLIOGRAFIA
Bell S., Wray L.R. (2002–2003), Fiscal Effects on Reserves and the Independence of the Fed, „Journal of Post Keynesian Economics”, Vol. 25(2), p. 264–265.
Fullwiler S. (2012), The Costs and Benefits of a Job Guarantee: Estimates from a Multi-Country Econometric Model, SSRN May, http:// ssrn.com/abstract=2194960, p. 5 [dostęp 15.08.2016].
Fullwiler S., Kelton S., Wray L.R. (2012), Modern Money Theory: A Response to Critics, w: Modern Monetary Theory: A Debate, Political Economy Research Institute, University of Massachusetts Amherst, Working Paper Series No 279, January, p. 17.
Huber J. (2014), Modern Money Theory and New Currency Theory. A comparative discussion, including an assessment of their relevance to monetary reform, „Real-World Economics Review”, Issue No. 66, p. 54.
Huterski R. (2014), Nowoczesna teoria pieniądza a przypadek Polski, w: R.W Ciborowski et al. (red.), Gospodarka, społeczeństwo, finanse w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1989–2014, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, s. 235.
Juniper J., Sharpe T.P., Watts M.J. (2014), Modern monetary theory: contributions and critics, „Journal of Post Keynesian Economics”, Vol. 37, No. 2, p. 284, 291.
Lavoie M. (2013), The monetary and fiscal nexus of neo-chartalism: A friendly critical look, „Journal of Economic Issues”, Vol. 47, No. 1, p. 4, 9, 13.
Mitchell W., Wray L.R. (2005), In Defense of Employer of Last Resort: a response to Malcolm Sawyer, „Journal of Economic Issues”, Vol. XXXIX, No. 1, p. 236, 239.
Mosler W. (1997–1998), Full Employment and Price Stability, „Journal of Post Keynesian Economics”, Vol. 20(2), p. 175.
Roche C.O. (2013), A Critique of Modern Monetary Theory (MMT), Pragmatic Capitalism, November, http://pragcap.com/wp-content/ uploads/2014/03/Critique-of-Modern-Monetary-Theory.pdf, p. 18 [dostęp 27.08.2016].
Sawyer M. (2003), Employer of Last Resort: Could It Deliver Full Employment and Price Stability?, „Journal of Economic Issues”, Vol. 37 (4), p. 881, 884.
Tcherneva P. (2005), The Nature, Origins, and Role of Money: Broad and Specific Propositions and Their Implications for Policy, University of Missouri-Kansas City, Working Paper No. 46, p. 12.
Wisman J.D., Pacitti A. (2014), Ending the Unemployment Crisis with Guaranteed Employment and Retraining, „Journal of Economic Issues”, Vol. XLVIII, No. 3.
Wray L.R. (1998), Zero unemployment and stable prices, „Journal of Economic Issues”, Vol. 32, No. 2.
Wray L.R. (2002), State money, „International Journal of Political Economy”, Vol. 32(3), Fall.
Wray L.R., Pigeon M.-A. (2000), Can a Rising Tide Raise All Boats? Evidence from the Clinton-Era Expansion, „Journal of Economic Issues”, Vol. 34, No. 4.
STRONY INTERNETOWE
Forbes (2015), http://www.forbes.com/sites/timworstall/2015/01/12/watch-out-mmts-about-as-bernie-sanders-hires-stephanie-kelton/#21f8e5304709 [dostęp 27.08.2016].
Krytyka Polityczna (2014), http://www.krytykapolityczna.pl/instytut/profjan-toporowski-post-keynesian-monetary-theory-and-global-financial-system [dostęp 15.08.2016].
Levy Economics Institute (2016), http://www.levyinstitute.org/scholars/stephanie-a-kelton [dostęp 28.08.2016].
Nowoczesna Teoria Pieniądza MMT (2014), http://modernmoneytheory.blox.pl/tagi_b/588822/warren-mosler-w-polsce.html [dostęp 15.08.2016].
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki ekonomiczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: ekonomia
Izabela Jakubowska (mgr, doktorantka na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
WYNAGRADZANIE PRACOWNIKÓW MŁODOCIANYCH ZATRUDNIONYCH W CELU PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO (s. 18–22)
Przedmiotem artykułu są rozważania nad kwestiami związanymi z wynagradzaniem pracowników młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Problematyka ta jest złożona i wielowątkowa, choć pomijana w teorii i praktyce. Autorka postawiła sobie za cel przede wszystkim zwrócenie uwagi na sytuację młodocianych, podając w wątpliwość aktualnie obowiązujące stawki wynagradzania tej kategorii podmiotów świadczących pracę, które w znacznym stopniu odbiegają od standardów międzynarodowych. Analizy prowadzone są w kontekście godności człowieka pracy, wynagrodzenia godziwego, wartości ekonomicznej, jakości i ilości pracy oraz doświadczenia i kwalifikacji, które mogą być przesłankami odmiennego niż w przypadku pracowników dorosłych kształtowania wynagrodzenia młodocianych.
Słowa kluczowe: pracownik młodociany, przygotowanie zawodowe, wynagrodzenie, wynagrodzenie godziwe
BIBLIOGRAFIA
Baran K.W., red. (2016), Akty wykonawcze prawa pracy. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa.
Dyczewski L. (1994), Słuszna i sprawiedliwa płaca w katolickiej nauce społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 2.
Goździewicz G. (1977), Problematyka prawna nauki zawodu w uspołecznionych zakładach pracy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
Jacukowicz Z. (1994), Płaca godziwa – wymóg Europejskiej Karty Społecznej, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 5.
Jaśkowski K., Maniewska E., red. (2016), Kodeks pracy. Komentarz. Ustawy towarzyszące z orzecznictwem. Europejskie prawo pracy z orzecznictwem. Tom I, LEX a Wolters Kluwer busines, Warszawa.
Laborem exercens (1995), encyklika Ojca Świętego Jana Pawła II o pracy ludzkiej, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław.
Liszcz T. (2015), Praca nie jest towarem, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia”, vol. LXII, s. 115–127.
Nowak M. (2014), Wynagrodzenie za pracę, LEX a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Salwa Z. (1996), Dostosowanie prawa polskiego w zakresie pracy kobiet i młodocianych do prawa Rady Europy, w: L. Florek (red.), Europejskie prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, IPiSS, Warszawa, s. 193–227.
Skoczyński J. (1997), Prawo do godziwego wynagrodzenia, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 4.
Stadniczeńko L. (2000), Urzeczywistnianie prawa w zatrudnianiu młodocianych w okresie transformacji, Uniwersytet Opolski, Opole.
Wagner B. (1996), Ekwiwalentność wynagrodzenia i pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 6.
Włodarczyk M. (1990), Zatrudnianie młodocianych według kodeksu pracy, w: Z. Salwa (red.), Przesłanki reformy prawa pracy, cz. II, IPiSS, Warszawa, s. 155–170.
Wratny J. (2017), Prawo do wynagrodzenia za pracę w świetle zasad sprawiedliwości i równości, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, nr 3.
Wujczyk M. (2017), Opinia w zakresie oceny zgodności polskich regulacji z postanowieniami Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej przygotowana na zlecenie Rady Dialogu Społecznego, materiał otrzymany podczas seminarium „Strategia ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej: błyskawiczna operacja czy długi marsz?”, 21.04.2017 r., Wydział Prawa i Administracji UAM.
Dziedziny naukowe: nauki prawne
Dyscypliny naukowe: prawo, prawo pracy
Paweł Kubicki (dr, Instytut Gospodarstwa Społecznego SGH)
Mikołaj Pawlak (dr, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW)
Adriana Mica (dr, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW)
Anna Horolets (prof., Uniwersytet Warszawski)
WYJŚCIE Z CIENIA: POLITYKA UCHODŹCZA W SYTUACJI KRYZYSU (s. 22–28)
Artykuł prezentuje stan europejskiej i polskiej polityki uchodźczej przed wybuchem kryzysu uchodźczego w 2015 r. oraz reakcje na sytuację zdefiniowaną jako kryzysowa. Przed 2015 r. polityka uchodźca była realizowana w sferze publicznej ignorancji i nie była przedmiotem debaty publicznej. W Polsce sprzyjało to technokratycznemu zarządzaniu i wdrażaniu polityki Unii Europejskiej . Wyjście z cienia i zainteresowanie opinii publicznej spowodowało, że uchodźstwo zostało skonstruowane jako problem społeczny, wobec którego konieczne jest aktywne tworzenie polityki. W polskiej polityce uchodźczej dominującym ujęciem jej przedmiotu stało się bezpieczeństwo, a kwestia humanitarna zeszła na dalszy plan. Wyjście ze sfery ignorancji umożliwia aktywną reformę, ale towarzyszy mu objęcie ignorancją innych aspektów danego zjawiska.
Słowa kluczowe: ignorancja, kryzys, polityka publiczna, uchodźcy
BIBLIOGRAFIA
An Introduction to the Common European Asylum System for Courts and Tribunals: A Judicial Analysis (2016), European Asylum Support Office, International Association of Refugee Law Judges, Publications Office, Luxembourg [dostęp 07.02.2017].
Asylum and first time asylum applicants by citizenship, age and sex Annual aggregated data (rounded) (2016), Eurostat, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=migr_asyappctza-&lang=en%20[dost%C4%99p%2023.11.2016] [dostęp 7.02.2017].
Badora B. (2016), Stosunek do przyjmowania uchodźców, Komunikat z badań 169/2016, CBOS, Warszawa.
Communication from the Commission to the European Parliament, the European Council, the Council and the European Investment Bank on establishing a new Partnership Framework with third countries under the European Agenda on Migration (2016), COM (2016) 385 final, European Commission, Strasbourg.
Costello C., Mouzourakis M. (2016), The Common European Asylum System – Where Did it All Go Wrong?, w: M. Fletcher, E. Herlin-Karnell, C. Matera (red.), The European Union as an Area of Freedom, Security and Justice, Routledge, p. 263–300.
Dąbrowski P. (2009), Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz z orzecznictwem (art. 1–104), CMR Working Papers 41/99.
Duszczyk M., Matuszczyk K. (2016), The Beginning of the End. Will the Migrants Cause the EU to Collapse?, Central and Eastern Europe Development Institute, Warsaw.
EU-Turkey Joint Action Plan (2015), European Commission, Brussels, europa.eu [dostęp 6.01.2017].
EU-Turkey Statement, 18 March 2016 (2016), European Council, Council of the European Union, Brussels, www.consilium.europa.eu [dostęp 6.01.2017].
Feldman G. (2011), The Migration Apparatus: Security, Labor, and Policymaking in the European Union, Stanford University Press, Stanford.
First Measures under the European Agenda on Migration: Questions and Answers (2015), European Commission, Brussels, europa.eu [dostęp 6.01.2017].
Hall P. (1993), Policy Paradigms: Social Learning and the State. The Case of Economic Policymaking in Britain, „Comparative Politics”, No. 3.
Hofmann M. (2016), The Emergence of a New Foreign Migration Policy in Europe, Vienna Migration Conference, ICMPD Working Paper No. 11, ICMPD.
Hurwitz A. (1999), The 1990 Dublin Convention: A Comprehensive Assessment, „International Journal of Refugee Law”, No. 4, https://doi.org/10.1093/ijrl/11.4.646 [dostęp 7.02.2017].
Joint Foreign and Home Affairs Council: Ten Point Action Plan on Migration (2016), European Commission, Brussels, europa.eu [dostęp 6.01.2017].
Łodziński S., Szonert M. (2011), Polityka uchodźcza w Polsce. Ewolucja „pola uchodźczego” w latach 1990–2011, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 4.
Łodziński S., Szonert M. (2016), Niepolityczna polityka”? Kształtowanie się polityki migracyjnej w Polsce w latach 1989–2016 (kwiecień), CMR Working Papers 90/148.
Oleksiewicz I. (2008), Uchodźcy w Unii Europejskiej: aspekty prawne i polityczne, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz, Rzeszów.
Pawlak M. (2013), Organizacyjna reakcja na nowe zjawisko: szkoły i instytucje pomocowe wobec uchodźców w Polsce po 2004 r., Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW, Warszawa.
Pawlak M., Matusz-Protasiewicz P. (2015), Organizacje pozarządowe wobec cudzoziemców w Polsce: od pomocy doraźnej do upowszechniania europejskiej ramy polityki integracji, „Trzeci Sektor”, nr 2.
Refugee Crisis: European Commission Takes Decisive Action (2015), European Commission, Brussels, europa.eu [dostęp 6.01.2017].
Relocation and Resettlement: Member States Need to Sustain Efforts to Deliver on Commitments (2016), European Commission, Brussels, europa.eu [dostęp 23.11.2016].
Schaeffer P. (2010), Refugees: On the Economics of Political Migration, „International Migration», No. 1.
Situation Overview: European Migration Crisis, Western Balkans (2015), REACH Research Centre, Geneva, www.reachresourcecentre.info [dostęp 6.01.2017].
Special Meeting of the European Council, 23 April 2015 – statement (2015), European Council, Council of the European Union, Brussels, www.consilium.europa.eu [dostęp 6.01.2017].
Spijkerboer T. (2016) Europe’s Refugee Crisis: A Perfect Storm. https://www.law.ox.ac.uk/research-subject-groups/centre-criminology/centreborder-criminologies/blog/2016/02/europe’s-refugee [dostęp 6.01.2017].
Stark O. (2004), On the Economics of Refugee Flows, ZEF – Discussion Papers on Development Policy No. 84, Center for Development Research.
Szonert M. (1999), Działalność Departamentu do spraw Migracji i Uchodźstwa MSWiA na rzecz uchodźców, w: S. Łodziński, J.J. Milewski (red.), Do stołu dla zamożnych: ruchy migracyjne w Afryce oraz ich znaczenie dla Polski, Instytut Krajów Rozwijających się, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 213–223.
Towards a Reform of the Common European Asylum System and Enhancing Legal Avenues to Europe (2016), Communication from the Commission to the European Parliament and the Council, COM (2016) 197 final, European Commission, Brussels.
Wagner M., Baumgartner P., Dimitriadi A., O’Donnell R., Kraler A., Perumadan J., Yabasun D. (2016), The Implementation of the Common European Asylum System, Policy Department C: Citizen’s Rights and Constitutional Affairs European Parliament.
Wagner M., Kraler A. (2016), International Refugee Protection and European Responses, ICMPD Working Paper no 12, ICMPD.
Weinar A. (2006), Europeizacja polskiej polityki wobec cudzoziemców: 1990–2003, Scholar, Warszawa.
Ząbek M., Łodziński S. (2008), Uchodźcy w Polsce: próba spojrzenia antropologicznego, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Warszawa.
Zielińska I. (2015), Panika moralna. Homoseksualność w dyskursach medialnych, Nomos, Kraków.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, socjologia
Piotr Kurowski (dr, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
MINIMUM SOCJALNE W GRUDNIU 2016 R. (s. 28–30)
W artykule zaprezentowano wartości minimum socjalnego – wskaźnika kosztów utrzymania gospodarstw domowych, szacowane dla warunków z grudnia 2016 r. Jest to jedna z istotnych informacji o tendencjach w kosztach utrzymania rodzin zagrożonych sferą niedostatku.
Słowa kluczowe: minimum socjalne, ubóstwo, koszty utrzymania
BIBLIOGRAFIA
Deniszczuk L., Kurowski P., Styrc M. (2007), Progi minimalnej konsumpcji gospodarstw domowych wyznaczane metodą potrzeb podstawowych. Rodzaje, oszacowania i zastosowania polityce społecznej, IPiSS, Warszawa.
Deniszczuk, L. (1977), Wzorzec konsumpcji społecznie niezbędnej, Studia i Materiały IPiSS, Zeszyt nr 10, Warszawa.
Deniszczuk L., Sajkiewicz B. (1997), Kategoria minimum socjalnego, w: S. Golinowska, Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
Golinowska S. (1997), Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
GUS (2017), Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju w 2016 r., 30 stycznia, Warszawa.
GUS (2016), Biuletyn Statystyczny, nr 12 (grudzień), Warszaw.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej
Piotr Kurowski (dr, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
MINIMUM SOCJALNE W 2016 R. DANE ŚREDNIOROCZNE (s. 30–31)
W artykule przedstawiono szacunki minimum socjalnego dla 2016 r., na podstawie średniorocznych notowań cen udostępnionych przez GUS. Miniony rok stanowił okres gasnącej deflacji i powracającej w ostatnich miesiącach zwyżki cen. W 2016 r. wartości minimum socjalnego wzrosły: od 1,4% w gospodarstwach emeryckich do 2% w gospodarstwie z dwojgiem dzieci na utrzymaniu. Wartości minimum socjalnego powracają na ścieżkę wzrostów.
Słowa kluczowe: minimum socjalne, ubóstwo, koszty utrzymania
BIBLIOGRAFIA
Deniszczuk L., Kurowski P., Styrc M. (2007), Progi minimalnej konsumpcji gospodarstw domowych wyznaczane metodą potrzeb podstawowych. Rodzaje, oszacowania i zastosowania polityce społecznej, IPiSS, Warszawa.
Deniszczuk L. (1977), Wzorzec konsumpcji społecznie niezbędnej, Studia i Materiały IPiSS, Zeszyt Nr 10, Warszawa.
Deniszczuk L., Sajkiewicz B. (1997), Kategoria minimum socjalnego, w: S. Golinowska, Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
Golinowska S. (1997), Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
GUS (2015), Ubóstwo w Polsce w latach 2013–2014, Warszawa.
GUS (2016), Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2015 r. (na podstawie budżetów gospodarstw domowych), Opracowanie sygnalne, maj, Warszawa.
GUS (2017a), Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju w 2016 r., Warszawa.
GUS (2017b): Biuletyn statystyczny, nr 1, Warszawa.
Kurowski P. (2002), Koszyki minimum socjalnego i minimum egzystencji – dotychczasowe podejście w: Kategorie i instrumenty interwencji państwa w sytuacji ubóstwa. (Czym jest minimum socjalne?), konferencja 10.12.2002, Biuro Studiów i Ekspertyz Sejmu RP, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej
Piotr Kurowski (dr, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
MINIMUM EGZYSTENCJI W 2016 R. DANE ŚREDNIOROCZNE (s. 32–33)
Minimum egzystencji, zwane także minimum biologicznym, to miara opracowana przy pierwszych szerszych badaniach nad ubóstwem w Polsce po 1989 r., która wpisała się w tradycję badań ubóstwa ekonomicznego. Kategoria ta wyznacza modelowy sposób zaspokojenia podstawowych potrzeb na minimalnym poziomie, poniżej którego występuje biologiczne zagrożenie życia i rozwoju człowieka, umożliwiający jedynie przeżycie, wyznaczając tym samym dolną granicę obszaru ubóstwa. W warunkach słabnącej deflacji, przechodzącej w ostatnich miesiącach w inflację, w 2016 r. wartości minimum egzystencji wzrosły od 1,6% (gospodarstwo z trójką dzieci) do 2,2% (gospodarstwo dwojga emerytów), co stanowi powrót do tendencji wzrostu wydatków.
Słowa kluczowe: minimum egzystencji, ubóstwo, koszty utrzymania
BIBLIOGRAFIA
Broda Wysoki P., Kurowski P. (2013), Próg interwencji socjalnej czy minimalny dochód socjalny? Refleksja nad propozycjami zmian w pomocy społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 4.
Broda-Wysocki P., red. (2015a), Wysokość i struktura Progu Interwencji Socjalnej. Raport weryfikacyjny, raport IPiSS dla MPiPS, Warszawa.
Broda-Wysocki P., red. (2015b), Weryfikacja Progu Wsparcia Dochodowego Rodzin, raport IPiSS dla MPiPS, Warszawa.
Deniszczuk L., Kurowski P., Styrc M. (2007), Progi minimalnej konsumpcji gospodarstw domowych wyznaczane metodą potrzeb podstawowych. Rodzaje, oszacowania i zastosowania polityce społecznej, IPiSS, Warszawa.
Deniszczuk L., Sajkiewicz B. (1996), Kategoria minimum egzystencji, w: S. Golinowska, Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
Deniszczuk, L. (1977), Wzorzec konsumpcji społecznie niezbędnej, Studia i Materiały IPiSS, Zeszyt Nr 10, Warszawa.
Golinowska S. (1996), Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
Golinowska S., Sowa A., Kurowski P., Broda-Wysocki P. (2016), Zagrożenie ubóstwem. Ewolucja zjawiska. Polska i inne kraje, IPiSS, Warszawa.
GUS (2014), Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2013 r., informacja sygnalna, GUS, Warszawa.
GUS (2015), Ubóstwo w Polsce w latach 2013–2014, GUS Warszawa.
GUS (2016), Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2015 r. (na podstawie budżetów gospodarstw domowych), Opracowanie sygnalne, maj, Warszawa.
GUS (2017a), Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2016 r. (na podstawie budżetów gospodarstw domowych), Opracowanie sygnalne, czerwiec, Warszawa.
GUS (2017b), Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju w 2016 r., Warszawa.
GUS (2017c), Biuletyn Statystyczny, nr 1, Warszawa.
Szarfenberg R. (2017), Wpływ świadczenia wychowawczego (500+) na ubóstwo na podstawie mikrosymulacji, „Polityka Społeczna”, nr 4.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej
Jakub Niedbalski (dr, Uniwersytet Łódzki)
ISTOTA I ZRÓŻNICOWANIE KULTURY ORGANIZACYJNEJ I DOMÓW POMOCY SPOŁECZNEJ (s. 34–39)
Kultura organizacyjna stanowi jeden z podstawowych czynników, jakie charakteryzują i odróżniają instytucje od siebie. W ramach danej organizacji wykształca się określony zasób wartości, norm, czy dążeń, które nadają jej specyficzny kształt i sprawiają, że jest ona rozpoznawalna na tle innych organizacji. Nie ma firmy, która nie posiadałaby wyróżniającej ją kultury organizacyjnej. Mnogość elementów i zróżnicowany ich splot tworzą struktury niepowtarzalne, które nie mają swoich identycznych odpowiedników. Podobnie ma się rzecz w przypadku domów pomocy społecznej. Są to bowiem instytucje pod wieloma względami podobne do siebie i wykazujące wiele cech wspólnych. To sprawia, iż bardzo często traktuje się je w sposób niemalże monolityczny, a każdą placówkę postrzega się jako kopię poprzedniej. Faktycznie wiele jest podobieństw miedzy poszczególnymi domami, a niektóre elementy konstrukcyjne powtarzają się niezależnie od tego, o jakim domu pomocy mówimy. Jednocześnie zróżnicowanie warunków i wielość zmiennych wpływają na bogactwo ich odmienności. Możemy więc z jednej strony wskazać te cechy, które upodobniają do siebie owe placówki, a z drugiej wykazać szereg zasadniczych różnic istniejących między nimi.
Słowa kluczowe: kultura organizacyjna, dom pomocy społecznej, pomoc społeczna, badania jakościowe
BIBLIOGRAFIA
Barańska B. (2012), Kultura organizacyjna w jednostkach ochrony zdrowia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
Denzin N.K., Lincoln Y.S. (2000), Introduction: The Discipline and Practice of Qualitative Research, w: Handbook of Qualitative Research, Second Edition, Sage, Thousand Oaks-London-New Delhi, p. 1–29.
Flick U. (2010) Projektowanie badania jakościowego, PWN, Warszawa.
Frączkiewicz-Wronka A., Marzec I., red. (2015), Kultura organizacji publicznych świadczących usługi społeczne: orientacje, uwarunkowania, efekty, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
Goffman E. (1975), Charakterystyka instytucji totalnych, w: W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej, PWN, Warszawa, s. 151–177.
Goffman E. (2011), Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach instytucji totalnych, tłum. O. Waśkiewicz i J. Łaszcz, rec. wyd. W. Burszta, J. Szacki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot.
Hermanowski M., red. (2015), Kultura organizacyjna w służbach mundurowych: praca zbiorowa, WSUS, Poznań.
Konecki K. (1985), Kultura organizacyjna, „Studia Socjologiczne”, nr 3–4(98–99).
Konecki K. (1992), Nowi pracownicy a kultura organizacyjna: studium folkloru fabrycznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kostera M., Kownacki S. (1996), Kierowanie zachowaniami organizacyjnymi, w: A.K. Koźmiński, W. Piotrowski (red.), Zarządzanie. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa, s. 397–450.
Kłóska I. (2005) Kultura organizacyjna w instytucjach publicznych, ATH, Bielsko-Biała.
Krzyszkowski J. (1997), Elementy organizacji i zarządzania w pomocy społecznej, Wydawnictwo Omega-Praksis, Łódź.
Niedbalski J. (2013), Żyć i pracować w domu pomocy społecznej. Socjologiczne studium interakcji personelu z upośledzonymi umysłowo podopiecznymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Schein E.H. (1992) Organizational culture and leadership, 2nd ed., CA: Jossey Bass, San Francisco.
Sitko-Lutek A., red. (2014), Kompetencje i kultura organizacyjna przedsiębiorstw w perspektywie międzynarodowej, UMCS, Lublin.
Tarkowska E., Czayka-Chełmińska K., Krantz W., Lisek-Michalska J. (1994), Życie codzienne w domach pomocy społecznej, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
Tarkowska E. (1997), Ludzie w instytucji totalnej. Przypadek domów pomocy społecznej, w: E. Zakrzewska-Manterys, A. Gustavsson (red.), Upośledzenie w społecznym zwierciadle, Wydawnictwo „Żak”, Warszawa.
Witkowska B. (2005), Osobowościowe uwarunkowania postaw pracowników domów pomocy społecznej wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
Zieleniewski J. (1981), Organizacja i zarządzanie, PWN, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: socjologia
Social Policy
Table of Contents No 9/2017
THE DISPUTE ABOUT THE WELFARE STATE CONTINUED. FROM EXPANSION TO FINANCIAL STABILITY AND EFFICIENCY – Wiktor Rutkowski
SOCIAL RIGHTS IN EUROPEAN SOCIAL CHARTER AND ECONOMIC CONDITIONS – Jerzy Wratny
THE CONCEPT OF THE STATE AS EMPLOYER OF LAST RESORT IN THE CONTEXT OF MODERN MONEY THEORY – Robert Huterski
A FEW COMMENTS ABOUT REMUNERATION OF YOUNG WORKERS EMPLOYED FOR VOCATIONAL TRAINING – Izabela Jakubowska
OUT OF THE SHADOWS: THE REFUGEE POLICY IN THE SITUATION OF CRISIS – Paweł Kubicki, Mikołaj Pawlak, Adriana Mica, Anna Horolets
ESTIMATES OF SOCIAL MINIMUM BASKETS FOR DECEMBER OF 2016 – Piotr Kurowski
ESTIMATES OF SOCIAL MINIMUM BASKETS IN 2016 – Piotr Kurowski
ESTIMATES OF SUBSISTENCE MINIMUM BASKETS IN 2016 – Piotr Kurowski
FROM THE RESEARCH AND STUDIES
ESSENCE AND DIVERSITY OF ORGANIZATIONAL CULTURE IN SOCIAL WELFARE HOMES – Jakub Niedbalski
AD: XIXTH COMPETITION FOR THE BEST M.D. THESES AND PH.D. DISSERTATIONS IN THE FIELD OF LABOUR MARKET ISSUE AND SOCIAL POLICY
DIARY OF SOCIAL POLICY
Wiktor Rutkowski (Professor, Institute of Labour and Social Studies)
THE DISPUTE ABOUT THE WELFARE STATE CONTINUED. FROM EXPANSION TO FINANCIAL STABILITY AND EFFICIENCY (s. 1–9)
The challenge for the social policies of the European Union is to adapt the traditional structures and institutions of the welfare state to the dynamic economic and social changes of the last decades. Due to the extensive scope of this issue, this article is limited to two areas of the welfare state of key importance for public finance and social security – the pension system and the health care system. The main concerns are: (a) threats to the financial stability and adequacy of the pension system and strategies to counter these threats; (b) the process of reforming health care systems in terms of organization, management and funding to improve their effectiveness.
Keywords: welfare state, social expenditures, pension system, health care system
Jerzy Wratny (Professor, Institute of Labour and Social Studies)
SOCIAL RIGHTS IN EUROPEAN SOCIAL CHARTER AND ECONOMIC CONDITIONS (s. 10–13)
Concept of social human rights has been presented in this study in relation to the civic rights. European Social Charter ratified by Poland as well as Revised European Social Charter signed but not yet ratified are fundamental source in European order of human social rights. Two key social rights i.e. right to work and right to fair remuneration have been broader discussed. The author has paid special attention to economic conditions connected with implementation of particular rules of Charter considering the situation in Poland. It has been stressed that some progress is noticed in social rights promotion in many fields, what justifies the ratification of Revised Social Chanter, by the Polish authorities.
Keywords: social human rights, European Social Charter, right to work, right to fair remuneration
Robert Huterski (PhD, Nicolaus Copernicus University in Torun)
THE CONCEPT OF STATE AS EMPLOYER OF LAST RESORT IN THE CONTEXT OF MODERN MONEY THEORY (s. 14–18)
The concept of the Employer of Last Resort (ELR) is so strongly bound up with the Modern Money Theory (MMT) that they can be treated as two pillars of the single idea. The MMT has to provide financial feasibility of ELR, and ELR is designed to support price stability within MMT by setting ELR wage level as the most important price in the whole pyramid of prices in the economy. ELR supported by MMT is to enable social objective of full employment and in the same time to ensure stability of purchasing power of the national currency.
Numerous detailed assumptions ELR and MMT give rise to controversy within scientific world, even inside neokeynesian school to which these ideas belong. The power of controversy seems to grow along with acquiring of political influence by representatives of ELR and MMT. But these concepts are strongly shaped by economic and social characteristics of the United States and because of that it faces a lot of systemic obstacles in case of an attempt to implement them both in Poland and in another countries of the European Union.
Keywords: money, employment, Employer of Last Resort, Modern Money Theory, neo-keynesian theory, chartalism
Izabela Jakubowska (Master, Chair of the Labour Law and Social Law, The Faculty of Law and Administration of the Adam Mickiewicz University in Poznan)
A FEW COMMENTS ABOUT REMUNERATION OF YOUNG WORKERS EMPLOYED FOR VOCATIONAL TRAINING (s. 18–22)
The article deals with issues related to the remuneration of young workers employed for vocational training. This issue is complex and multithread, but in theory and in practice it is skipped. First of all the author set herself a goal to draw attention to the situation of youthful, questioning the current rates of salaries for this category of providers, which differ significantly from international standards. The analyzes are carried out in the context of human dignity, fair salary, economic value, quality and quantity of work, experience and qualifications which may be cause to different from the adult workers shaping remuneration for youth workers.
Keywords: youth worker, vocational training, salary, fair remuneration
Paweł Kubicki (PhD, Warsaw School of Economics)
Mikołaj Pawlak (PhD, University of Warsaw)
Adriana Mica (PhD, University of Warsaw)
Anna Horolets (Professor, University of Warsaw)
OUT OF THE SHADOWS: THE REFUGEE POLICY IN THE SITUATION OF CRISIS (s. 22–28)
The article offers an overview of the European and Polish refugee policy before the so called refugee crisis of 2015 and the reactions to what has been defined as a critical situation. Prior to 2015 refugee policy has been carried out in the sphere of public ignorance and has not been an issue of public debate. In Poland this promoted the technocratic management and implementation of the EU policy. Stepping of the issue out of the shadows and the ensuing interest of public opinion resulted in the construction of exile as a social problem that calls for urgent policy making efforts. The dominant framing of its subject matter for the emergent Polish refugee policy has been security, while humanitarian concerns has been backgrounded. Stepping out of the ignorance sphere facilitated active reform, yet it also made some policy subject matter features to fall into the sphere of ignorance.
Keywords: refugee policy, migration crisis, ignorance
Piotr Kurowski (PhD, Institute of Labour and Social Studies)
ESTIMATES OF SOCIAL MINIMUM BASKETS FOR DECEMBER OF 2016 (s. 28–30)
The article presents estimates of social minimum baskets – defined as a model allowing the minimum level for social integration of households – in prices of December of 2016. The last month of the year brought an increase in baskets value from 1.3% for a single person in retirement age to 2.7% in a household with three children. These increases in basket costs partly corresponded to price increases (CPI).
Keywords: social minimum, poverty, living costs
Piotr Kurowski (PhD, Institute of Labour and Social Studies)
ESTIMATES OF SOCIAL MINIMUM BASKETS IN 2016 (s. 30–31)
The article presents estimates of social minimum baskets based on average prices of 2016. Social minimum values return to the path of growth. The main growth factor was a higher food basket, whose dynamics was higher than the CPI. The cost of housing also grew (albeit modestly), despite a slight drop in the CPI in this group.
Keywords: social minimum, poverty, living costs
Piotr Kurowski (PhD, Institute of Labour and Social Studies)
ESTIMATES OF SUBSISTENCE MINIMUM BASKETS IN 2016 (s. 32–33)
Subsistence minimum is defined as the lowest possible level of consumption allowing the households to survive. The article presents the estimates of subsistence minimum baskets – index which is used to measure the extreme poverty – for 2016. In condition of weakening deflation, the estimates of subsistence minimum have increased from 1,6% (family with 3 children) to 2,2% (household in retirement age).
Keywords: subsistence minimum, poverty, living costs
Jakub Niedbalski (PhD, University of Lodz)
ESSENCE AND DIVERSITY OF ORGANIZATIONAL CULTURE IN SOCIAL WELFARE HOMES (s. 34–39)
Organizational culture is one of the basic factors that characterize and differentiate institutions. A specific group of values, standards or goals is developed within a given organization, providing it with a particular shape and rendering it recognizable when compared to other organizations. There are no companies without any distinguishing organizational culture. Multitude of elements and different ways of their entanglement compose unique structures that have no identical equivalents. The thing is similar in case of social welfare homes. These institutions are similar in many terms, proving a lot of common features. Therefore, they are frequently treated in an almost monolithic manner, and each facility is seen as a copy of the previous one. It is true that there are numerous similarities between different social welfare homes, and some structural elements repeat regardless the type of the social welfare home we talk about. At the same time, differentiation of conditions and multitude of variables influence richness of their difference. Thus, on one hand we can point to those features that make those facilities similar, and on the other we can present a series of profound differences between them.
Keywords: organizational culture, social welfare home, social welfare, qualitative research
przejdź do Spisu treści
« powrót