Nr 7 (544) 2019
Spis treści 7/2019
DOKĄD ZMIERZA POLITYKA SPOŁECZNA W WYBRANYCH KRAJACH BARDZO WYSOKO ROZWINIĘTYCH? – Mirosław Księżopolski
UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH W POLSCE – Zdzisława Janowska
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE WYBÓR PROFILU KSZTAŁCENIA PRZEZ OSOBY Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ – UCZNIÓW PIERWSZYCH KLAS SZKÓŁ BRANŻOWYCH I STOPNIA – Klaudia Wos, Mateusz Szafrański
REINTEGRACJA ZAWODOWA OSÓB PO ODBYCIU KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI – KTO SIĘ REJESTRUJE W POWIATOWYCH URZĘDACH PRACY? – Hanna Cichy, Ewa Gałecka-Burdziak, Paweł Kaczorowski, Krystian Maciejca
Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
Projekt „WORK for JOB – przez praktykę do pracy” jako próba tworzenia modelu wspomagania tranzycji studentów socjologii na rynek pracy – Rafał Muster
LOKALNE RYNKI PRACY W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM – UWARUNKOWANIA I DETERMINANTY ROZWOJU W FAZIE ZMIANY DEMOGRAFICZNEJ. STUDIA PRZYPADKÓW – Ryszard Marszowski
NOWOŚCI WYDAWNICZE IPISS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Mirosław Księżopolski (prof., Uniwersytet Warszawski)
DOKĄD ZMIERZA POLITYKA SPOŁECZNA W WYBRANYCH KRAJACH BARDZO WYSOKO ROZWINIĘTYCH? (s. 1–7)
Celem artykułu jest charakterystyka prawdopodobnych kierunków reformowania polityki społecznej w krajach bardzo wysoko rozwiniętych w najbliższych kilku dekadach. Kierunki te wyróżniono na podstawie analizy już obecnie stosowanych lub rozważanych sposobów rozwiązywania wybranych kwestii społecznych związanych z pracą zarobkową. Uważam bowiem, że sposoby oraz skuteczność rozwiązywania tych problemów będą miały znaczący wpływ na kształt całej polityki społecznej w analizowanych krajach. Zaczynam od prezentacji argumentów na rzecz legitymizacji polityki społecznej. W kolejnych punktach odpowiadam na pytania dotyczące stosowanych obecnie sposobów zapewniania miejsc pracy, zwiększania zdolności do zatrudnienia w gospodarce opartej na wiedzy oraz opłacalności podejmowania pracy nisko płatnej. W zakończeniu dokonano oceny, które z tych sposobów mają największe szanse realizacji oraz zarysowano trzy najbardziej prawdopodobne scenariusze dalszego rozwoju polityki społecznej.
Słowa kluczowe: kierunki rozwoju polityki społecznej, kraje wysoko rozwinięte
BIBLIOGRAFIA
Earned income tax credit (2018), Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Earned_income_tax_credit [dostęp 9.12.2018].
Esping-Andersen G. (1990), The three worlds of welfare capitalism, Cambridge, Polity Press.
Esping-Andersen G. (2010), Społeczne podstawy gospodarki postindustrialnej, Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa.
Gazon J. (2008), Ani bezrobocie, ani opieka społeczna. Od wyboru etycznego do ekonomicznej realizacji, PWN, Warszawa.
Glennerster H. (2012), The sustainability of Western Welfare States, w: The Oxford handbook of The Welfare State, Oxford University Press, Oxford, s. 689–702.
Golinowska S. (2018), Modele polityki społecznej w Polsce i Europie na początku XXI wieku, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Hemerijck A. (1991), Prospects for Inclusive Social Citizenship an age of structural Inactivity, MPIfG working paper No 99/1 Max Planck Institute for the Study of Societies.
Hemerijck A. (2013), Changing welfare states, Oxford University Press, Oxford.
Human Development. Indices and Indicators (2018), Statistical Annex, hdr.undp.org/en/2018-update [dostęp 27.02.2018].
Jenson J. (2009), Redesigning Citizenship Regime Institute for Future Studies, Research Reports after Neoliberalism.
Moving Towards Social Investment, w: N. Morel, B. Palier, J. Palme (red.), What Future for Social Investment?, Institute For Future Studies Research Report, Stockholm, s. 27–42.
Jessop B. (1993), Towards a Schumpeterian Workfare State? Preliminary Remarks on Post-Fordist Political Economy, „Studies in Political Economy A Socialist Review”, Vol. 40, Issue 1, s. 7–39.
Księżopolski M. (2017), Model polityki społecznej w Polsce na tle porównawczym, w: B. Szatur-Jaworska (red.), Perspektywy rozwoju polskiej polityki społecznej – doświadczenia i wyzwania, Elipsa, Warszawa, s. 33–68.
Kuitto K. (2016), From social security to social investment? Compensating and social investment policies in a life-course perspective, „Journal of European Social Policy”, Vol. 26, No. 5, s. 442–459.
Leksykon polityki społecznej (2001), ASPRA-JR, Warszawa.
Marshall T.H. (2003), Citizenship and Social Class, w: Ch. Pierson, F. Castless, The welfare state reader, Polity Press, Cambridge, s. 32–41.
McKinsey Global Institute (2017), Jobs Lost, Jobs Gained: Workforce Transitions in a Time Of Automation, Executive Summary, McKinsey&Company www.mckinsey.com [dostęp 12.06.2018].
Morel N., Palier B., Palme J. (2012), Beyond the welfare state as We New It?, w: N. Morel et al. (red.), Towards a Social Investment Welfare State? Ideas, Policies and Challenges, The Policy Press, Bristol, s.1–30.
Obinger H., Starke P. (2014), Welfare State Transformation: Convergence and the Rise of the Supply Side Model, TranState Working Papers nr 180, University of Bremen, Bremen.
OECD (1981), The welfare state in crisis, Paris.
Offe C. (2009), Epilogue: Lessons Learnt and Open Questions, w: A. Cerami, P. Vanhuysse (red.), Post-Communist Welfare Pathways, Houndmills, Palgrave Macmillan, s. 237–247.
Putting faces to the jobs at risk of automation (2018), Policy Brief on the Future of Work, OECD www.oecd.org/employment/future/future-of-work.htm [dostęp 7.06.2019].
Rifkin J. (1996), The End of Work: Technology, Jobs, and Your Future, Tarche, New York.
Roosma F., Gellisen J., van Oorschot W. (2013), The Multidimensionality of Welfare State Attitudes: A European Cross-National Study, „Social Indicators Research”, Vol. 113(1), s. 235–255.
Seeleib-Kaiser M., (2002), Globalisation, Political Discourse, and Welfare Systems in a Comparative Perspective: Germany, Japan and the USA, „Czech Sociological Review”, Vol. 38, No. 6, s. 749–769.
Traktat o Unii Europejskiej (1992), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=LEGISSUM%3Axy00(26 [dostęp 29.12.2018].
van Oorschot W., Reeskens T., Meuleman B., (2012), Popular perception of welfare state consequences: A multilevel, cross-national analysis of 25 countries, „Journal of European Social Policy”, Vol. 22, No. 2, s. 181–197.
Vanhuysse P. (2008), The New Political Economy of Skill Formation, „Public Administration Review”, No. 68(5).
Wskaźniki strategii Europa 2020, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/POZ, Wskazniki_Europa2020.pdf [dostęp 22.06.2018].
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce i administracji
Zdzisława Janowska (prof., Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH W POLSCE (s. 8–14)
Celem artykułu jest analiza i ocena funkcjonowania spółdzielni socjalnych w Polsce, będących miejscem aktywizacji życiowej i zawodowej osób o tzw. niskiej zatrudnialności, tj. m.in. długotrwale bezrobotnych, niepełnosprawnych, uzależnionych itp. Wyniki badań własnych prowadzonych w Łodzi i woj. łódzkim, krajowych, a także obserwacji uczestniczącej z racji społecznego kierowania spółdzielnią socjalną, dowodzą konieczności wspierania słabych ekonomicznie podmiotów przez aktorów społecznych, tj. władzę lokalną / samorządową/ i biznes. Jest to jedyna droga, która pozwoli Polsce znaleźć się w europejskim nurcie nowej polityki społecznej, ukierunkowanej na workfare state, opartej m.in. na włączeniu społecznym grup marginalizowanych.
Słowa kluczowe: spółdzielnia socjalna, samorząd terytorialny, klauzula społeczna, wykluczenie społecznie, niska zatrudnialność, nowa polityka społeczna
BIBLIOGRAFIA
Chyra-Rolicz Z. (2017), Spółdzielnie socjalne szansa dla wykluczonych? Zamierzenia i rezultaty, w: Z. Galor, S. Kalinowski, U. Kozłowska (red.), Marginalizacja a rozwój społeczny. Między teraźniejszością i przeszłością, Societas Pars Mundi, Bielefeld.
Golinowska S. (2007), Polityka wobec pracy w kontekście zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego, w: S. Golinowska, A. Ruzik, B. Pieliński, J. Gandziarowska (red.), Praca lekarstwem na biedę i wykluczenie społeczne. Strategie wobec pracy, IPiSS, Warszawa.
GUS (2018), Spółdzielnie socjalne w 2016 r., Informacje statystyczne, Warszawa [dostęp 21.02.2018].
Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za okres 2012–2013 (2015), Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
Jak mogłaby wyglądać współpraca biznesu z ekonomią społeczną i czemu tak nie wygląda (2018), ngo.pl.ekonomiaspołeczna.pl/ [dostęp 09.11.2018].
Janowska Z. (2018), Skuteczność aktywizacji społeczno-zawodowej beneficjentów pomocy społecznej szansą na ograniczenie państwa opiekuńczego w Polsce, w: M. Bednarski, Z. Wiśniewski (red.), Polityka społeczna w Polsce osiągnięcia i wyzwania, Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” im. A. Bączkowskiego, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
Janowska Z. (2016), Ekonomiczne uwarunkowania funkcjonowania spółdzielni socjalnych w Polsce, w: J. Auleytner (red.), Krajowe i międzynarodowe konteksty polityki społecznej, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Janusza Korczaka w Warszawie, Warszawa.
Janowska Z., red. (2012), Spółdzielczość socjalna w województwie łódzkim, Międzynarodowa Fundacja Kobiet, Łódź.
Krawczyk M. (2012), Rekomendacje współpracy jednostka samorządu terytorialnego – spółdzielnie socjalne, w: Z. Janowska (red.), Spółdzielczość socjalna w województwie łódzkim, Międzynarodowa Fundacja Kobiet, Łódź.
Mączyńska E. (2017), Inkluzywna gospodarka, https://mycompanypolska.pl>artykuł>f [dostęp 28.12.2018].
Murawska D. (2013), Relacje firm z podmiotami społecznymi, „Ekonomia Społeczna”, nr 3.
Murzyn D. (2018), Ekonomia społeczna jako przykład działań na rzecz rozwoju inkluzywnego, w: D. Murzyn, J. Pach (red.), Ekonomia społeczna, między rynkiem, państwem a obywatelem, Difin SA, Warszawa.
Pach J. (2018), Innowacyjność ekonomii społecznej w kontekście rozwiązywania problemów społeczno-gospodarczych, w: D. Murzyn, J. Pach (red.), Ekonomia społeczna. Między rynkiem, państwem a obywatelem, Difin SA, Warszawa.
Regionalny Program Rozwoju Ekonomii Społecznej w województwie łódzkim do roku 2020 (2016), Regionalne Centrum Polityki Społecznej, Łódź.
Skiba-Kuraszkiewicz K. (2017), Klauzule społeczne w zamówieniach publicznych, „Wspólnota”, nr 9.
Sroka J. (2018), Ekonomia społeczna – między rynkową transakcją, społeczną kooperacją a hierarchiczną koordynacją, w: D. Murzyn, J. Pach (red.), Ekonomia społeczna. Między rynkiem, państwem a obywatelem, Difin SA, Warszawa.
Stan ekonomii społecznej w regionie łódzkim (2018), Raport, Regionalne Centrum Polityki Społecznej, Agencja Wydawnicza ARGI s.c., Wrocław, luty.
EUROPA 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (2010), Komunikat Komisji, KOM(2010) 2020 wersja ostateczna Komisja Europejska, Bruksela, 3.3.2010, ec.europa.eu>pdf?1_PL_ACT_part1_v1 [dostęp 28.12.2018].
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o zarządzaniu i jakości; nauki socjologiczne
Klaudia Wos (mgr, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
Mateusz Szafrański (mgr, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE WYBÓR PROFILU KSZTAŁCENIA PRZEZ OSOBY Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ – UCZNIÓW PIERWSZYCH KLAS SZKÓŁ BRANŻOWYCH I STOPNIA (s. 15–21)
Artykuł przedstawia związki między zainteresowaniami zawodowymi uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim a wyborem przez nich profilu kształcenia. Drugim celem artykułu jest zaprezentowanie czynników wewnętrznych i zewnętrznych, które oddziałują na wybór profilu kształcenia przez badane osoby. Badania, w których udział wzięło 63 uczestników, zrealizowano z wykorzystaniem „Profilu zainteresowań zawodowych dla uczniów o obniżonych możliwościach intelektualnych” autorstwa Małgorzaty Połajdowicz, Ewy Radtke-Pawłowskiej, Urszuli Sajewicz-Radtke, wydanego przez Pracownię Testów Psychologicznych i Pedagogicznych w Gdańsku oraz autorskiego wywiadu kompletnie kierowanego. Wyniki wskazują, że wybór profilu kształcenia przez badane osoby z niepełnosprawnością intelektualną uczące się w szkole branżowej pierwszego stopnia nie jest zgodny z ich zainteresowaniami zawodowymi. W podejmowaniu decyzji o wyborze profilu kształcenia przez badanych znaczenie mają: środowisko rodzinne, konsultacje z nauczycielami, oferta kształcenia w szkole oraz przeciwskazania zdrowotne.
Słowa kluczowe: niepełnosprawność intelektualna, szkoła branżowa, profil kształcenia, wybór zawodu
BIBLIOGRAFIA
Antoszkiewicz E. (2016), Tworzenie warunków edukacyjnych dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, ORE, Warszawa.
Barczyński A., Radecki P. (2008), Identyfikacja przyczyn niskiej aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. Raport z badań, projekt finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach programu operacyjnego – Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL dla Polski 2004–2006, Warszawa.
Bartkowski J. (2007), Między stygmatyzacją a odrzuceniem. System szkolny a przygotowanie zawodowe młodych osób niepełnosprawnych, w: E. Giermanowska (red.), Młodzi niepełnosprawni – aktywizacja zawodowa i nietypowe formy zatrudnienia, ISP, Warszawa, s. 197–224.
Chrzanowska I. (2010), Problemy edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością, Impuls, Warszawa.
Czerniecki B. (2015), Kształcenie zawodowe młodzieży niepełnosprawnej. Propozycje modernizacji organizacyjnej i programowej, „Journal of Modern Science”, nr 1(24), s. 63–84.
Czerwińska-Jasiewicz M. (1979), Psychologiczna analiza cech decyzji zawodowych młodzieży szkolnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Gąsiorowska A., Bajcar B. (2006), Kwestionariusz zainteresowań zawodowych, nowe narzędzie diagnostyczne dla doradcy zawodowego, „Zeszyty Informacyjno-Metodyczne Doradcy Zawodowego”, nr 37, s. 29–30.
Giermanowska E. (2012), Bariery aktywności zawodowej młodzieży z niepełnosprawnościami w świetle badań, „Polityka Społeczna”, nr 2, s. 46–51.
Greve B. (2009), The labour market situation of disabled people in European countries and implementation of employment policies: a summary of evidence from country reports and research studies, The Academic Network of European Disability Experts (ANED), Leeds.
Gurycka A. (1989), Rozwój i kształtowanie zainteresowań, WSiP, Warszawa.
Jaglarz E. (2017), Praca i jej znaczenie dla osób z niepełnosprawnością. Prawny i społeczny wymiar funkcjonowania zawodowego osób z niepełnosprawnością, „Studia Socialia Cracoviensia”, nr 2(17), s. 181–196.
Jurgielewicz-Wojtaszek M., Pawlak M. (2004), Wpływ zainteresowań na kształtowanie się drogi zawodowej młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu lekkim, w: Z. Janiszewska-Niścioruk (red.), Człowiek z niepełnosprawnością intelektualną, t. 2: Wybrane problemy społecznego funkcjonowania oraz rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 65–73.
Kławsiuć-Zduńczyk A. (2014), Poradnictwo całożyciowe jako element wsparcia w edukacji dorosłych, Wydawnictwo UMK, Toruń.
Mariańczyk K., Otrębski W. (2012), Edukacja zawodowa i zatrudnianie osób niepełnosprawnych umysłowo w Polsce. Czy jest szansa na pomyślne przejście ze szkoły na rynek pracy?, w: I. Ulfik-Jaworska, A. Gała (red.), Dalej w tę samą stronę. Księga jubileuszowa dedykowana profesor Marii Braun-Gałkowskiej, Wydawnictwo KUL, Lublin, s. 315–332.
Otrębski W. (2007), Interakcyjny model rehabilitacji zawodowej osób z upośledzeniem umysłowym, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Paszkowska-Rogacz A. (2003), Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych, KOWEZIU, Warszawa.
Połajdowicz M., Radtke-Pawłowska E., Sajewicz-Radtke U. (2012), Profil zainteresowań zawodowych dla uczniów o obniżonych możliwościach intelektualnych, PTPiP, Gdańsk.
Rubacha K. (2008), Metodologia badań nad edukacją, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Rosalska M., Wawrzonek A. (2013), Od marzeń do kariery. Poradnik dla uczniów i absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, KOWEZIU, Warszawa.
Sołtysińska G. (2010), ABC doradcy zawodowego. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych. Materiały dla szkolnego doradcy zawodowego, KOWEZIU, Warszawa.
Super D. (1972), Psychologia zainteresowań, PWN, Warszawa.
Wojtasiak E. (2006), Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych – wyzwania współczesności, w: H. Ochoczenko, M. Paszkowicz (red.), Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, Impuls, Kraków, s. 17–28.
Wojtasik B. (2011), Podstawy poradnictwa kariery. Podręcznik dla nauczycieli, KOWEZIU, Warszawa.
Zakrzewska-Manterys E. (2007), Wykształcenie a sytuacja zawodowa osób niepełnosprawnych, w: E. Giermanowska (red.), Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, ISP, Warszawa, s. 57–79.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: pedagogika, pedagogika specjalna
Hanna Cichy (mgr, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie)
Ewa Gałecka-Burdziak (dr, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie)
Paweł Kaczorowski (dr, Uniwersytet Łódzki)
Krystian Maciejca (mgr, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie)
REINTEGRACJA ZAWODOWA OSÓB PO ODBYCIU KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI – KTO SIĘ REJESTRUJE W POWIATOWYCH URZĘDACH PRACY? (s. 22–29)
Celem artykułu jest statystyczna charakterystyka populacji osób zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy, które podczas rejestracji przedstawiły wśród okresów zaliczanych okres(y) pozbawienia wolności. Dane dotyczą 343 310 byłych więźniów, którzy rejestrowali się w powiatowych urzędach pracy w okresie 1990–2017. Wykorzystujemy też dane z roczników więziennictwa, porównując grupę skazanych ujawniających karę w urzędach pracy do całej populacji odbywających karę. Analizujemy też regulacyjne i pozaregulacyjne czynniki, które skłaniają byłych więźniów do rejestracji w urzędach pracy i wykazywania okresu odbywania kary w urzędowych formularzach. Wynikiem analizy jest statystyczny obraz bezrobocia byłych więźniów stworzony na podstawie wyjątkowo dużej próby.
Słowa kluczowe: bezrobocie rejestrowane, więźniowie, analiza statystyczna
BIBLIOGRAFIA
Badowiec R. (2016), Wykonywanie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności jako tytuł ubezpieczenia społecznego, „Rynek – Społeczeństwo – Kultura”, nr 1(17), s. 13–17.
Bałandynowicz A. (2010), Wielopasmowa teoria resocjalizacji z udziałem społeczeństwa, „Resocjalizacja Polska (Polish Journal of Social Rehabilitation)”, nr 1, s. 121–156.
Domżalska A. (2013), Sytuacja byłych skazanych na rynku pracy, „Forum Pedagogiczne”, nr 2, s. 127–148.
Jaki P. (2017), Zatrudnienie skazanych w Polsce na tle porównawczym. Zagadnienia wybrane, „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 95, s. 79–99.
Kalinowski M., Niewiadomska I., Chwaszcz J., Augustynowicz W. (2010), Więzi społeczne zamiast więzień – wsparcie pozytywnej readaptacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z powodu konfliktu z prawem. Raport z badań z rekomendacjami, Lublin.
Kalisz T. (2003), Zatrudnienie skazanych a efektywność wykonania kary. Nowa kodyfikacja prawa karnego, tom XIV, s. 214–215.
Kalisz T. (2008), Zatrudnienie nieodpłatne skazanych na karę pozbawienia wolności. Nowa kodyfikacja prawa karnego, tom XX, s. 175–191.
Musiała A. (2014), Ewolucja prawnej regulacji zatrudnienia więźniów, „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 85, s. 63–78.
Sikora A., Nowak M. (2018), Realizacja uprawnienia osób pozbawionych wolności do zatrudnienia w świetle danych statystycznych, „Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia”, nr 2, s. 62–74.
Szczygieł G. (2002), Społeczna readaptacja skazanych w polskim systemie penitencjarnym, Wydawnictwo Temida, Białystok.
Tarwacki P. (2011), Zatrudnienie odbywających karę pozbawienia wolności w zakładach karnych. Poszukiwanie rozwiązań prawnych służących pozyskaniu miejsc pracy dla skazanych, „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 70, s. 139–150.
Waligóra K. (2015), Zatrudnienie niepracownicze typu penalnoprawnego, „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis”, Vol. 4 (1), s. 267–282.
Woźniakowska-Fajst D. (2009), Przestępczość nieletnich dziewcząt w świetle wyników badań, „Prace Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji”, nr 14, s. 225–252.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: ekonomia
Rafał Muster (prof., Uniwersytet Śląski)
PROJEKT „WORK FOR JOB – PRZEZ PRAKTYKĘ DO PRACY” JAKO PRÓBA TWORZENIA MODELU WSPOMAGANIA TRANZYCJI STUDENTÓW SOCJOLOGII NA RYNEK PRACY (s. 30–36)
W artykule przedstawiono główne założenia projektu grantowego WORK for JOB – przez praktykę do pracy, dotyczącego tranzycji studentów z systemu edukacji na rynek pracy. Innowacyjność projektu zakładała implementację w programowo przewidziany cykl kształcenia modelu płatnych staży dla adeptów stacjonarnych studiów socjologicznych. Propozycja modelu wspierającego proces przechodzenia młodzieży akademickiej z systemu edukacji w obszar rynku pracy została wypracowana w partnerstwie między Instytutem Socjologii Uniwersytetu Śląskiego a Powiatowym Urzędem Pracy w Tychach. Główne założenia testowanego modelu umożliwiały młodzieży zdobywanie praktycznego doświadczenia zawodowego w trakcie studiów. Studenci uczestniczyli w specjalistycznych szkoleniach, poznali zasady funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia, a za udział w projekcie dodatkowo otrzymywali stypendia. Młodzież akademicka, pracując w małych, trzyosobowych zespołach realizowała projekty badawcze, których wyniki i wyciągane przez nich wnioski miały wartość aplikacyjną dla publicznych służb zatrudnienia w kontekście podejmowania działań związanych z aktywizacją lokalnego rynku pracy. Podczas badań analizowano: sytuację młodzieży na rynku pracy; efektywność udzielonych dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej; sytuację cudzoziemców na lokalnym rynku pracy. Wyniki badań zrealizowanych przez studentów zostały opublikowane w formie raportów.
Słowa kluczowe: tranzycja, absolwent, rynek pracy, aktywizacja zawodowa
BIBLIOGRAFIA
Barwińska-Małajowicz A. (2015), Tranzycyjny kapitał kariery absolwentów szkół wyższych w Polsce – wybrane aspekty teoretyczne i empiryczne, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 2/42, s. 378–398.
Denek K. (2013), Uniwersytet. Między tradycją a wyzwaniami współczesności i przyszłości, „Edukacja Humanistyczna”, nr 1/28, s. 7–21.
Dryl W., Dryl T. (2016), Kompetencje absolwentów uczelni wyższych z perspektywy ich przydatności na współczesnym rynku pracy, „Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance”, Vol. 14, No. 2, s. 33–48.
Fic M. (2015), Niedopasowanie kwalifikacji i bezrobocie ludzi młodych w Unii Europejskiej, „Problemy Profesjologii”, nr 2, s. 53–65.
Hauziński A. (2017), Mapy poznawcze w procesie tranzycji rozwojowej z edukacji zawodowej do pracy, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Jeruszka U. (2011), Efektywność kształcenia w szkołach wyższych, „Polityka Społeczna”, nr 1, s. 1–7.
Muster R. (2014), Diagnoza lokalnego rynku pracy miasta Gliwice i powiatu gliwickiego, Gliwice.
Piróg D. (2013), Wybrane teorie przechodzenia absolwentów szkół wyższych na rynek pracy w warunkach gospodarki opartej na wiedzy, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, nr 23, s. 146–159.
Piróg D. (2016), Opóźnienia w przechodzeniu absolwentów szkół wyższych na rynek pracy: przyczyny, typologia, następstwa, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 292, s. 144–157.
Wyleżałek J., red. (2017), Społeczne funkcje uniwersytetu w czasach dynamicznych zmian, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Zielińska M. (2016), Młodzież akademicka jako przedmiot badań socjologicznych, w: M. Zielińska, D. Szaban (red.), Młodzież w czasach nieufności. Studenci zielonogórscy o sobie i innych, Fundacja Obserwatorium Społeczne Inter Alia, Zielona Góra.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki socjologiczne
Ryszard Marszowski (dr, Główny Instytut Górnictwa)
LOKALNE RYNKI PRACY W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM – UWARUNKOWANIA I DETERMINANTY ROZWOJU W FAZIE ZMIANY DEMOGRAFICZNEJ. STUDIA PRZYPADKÓW (s. 36–40)
Artykuł, łącząc zarówno obszar poznawczy i analityczny, jak i praktyczne zastosowanie zgromadzonej w wyniku zrealizowanych badań wiedzy, skupia się na problematyce uwarunkowań i determinant rozwoju lokalnych rynków pracy województwa śląskiego w fazie zmiany demograficznej. Wyniki prowadzonych badań pozwoliły na opracowanie rekomendacji służących modernizacji i rozwojowi, opartego głównie na wiedzy i edukacji rynku pracy w fazie zmiany demograficznej.
Słowa kluczowe: społeczeństwo, rynek pracy, starzenie się, zmiana demograficzna
BIBLIOGRAFIA
Chodubski A. (2013), Możliwości i bariery imigracyjne w Europie, w: J. Balicki, M. Chamarczuk (red.), Wokół problematyki migracyjnej. Kultura przyjęcia, Warszawa.
Dobrowolska M., Marszowski R. (2017), Rynek pracy powiatu pszczyńskiego a aktywizacja zawodowa ludności przez edukację, PUP w Pszczynie, Katowice/Pszczyna.
Gagacka M., Głąbicka K. (2014), Przedsiębiorczość społeczna. Wyzwania dla rynku pracy, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny, Radom.
Hrynkiewicz J. (2008), Starzenie się ludności polskiej a system ubezpieczeń społecznych, Rządowa Rada Ludnościowa, „Biuletyn”, nr 53, s. 9–25.
Kałuża-Kopias D. (2016), Zasoby pracy w Polsce w perspektywie 2050 roku, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach nr 292, Katowice.
Kiełkowska M. (2013), Rynek pracy wobec zmian demograficznych, „Zeszyty Demograficzne”, nr 1, ISO, Warszawa.
Komisja Europejska (2010), Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu Społecznemu, Bruksela.
Kryńska E., Kwiatkowski E. (2010), Polityka państwa wobec rynku pracy: idee ekonomiczne i rzeczywistość, „Polityka Społeczna”, nr 5–6.
Marszowski R. (2016), Określenie zapotrzebowania na zawody na rynku pracy w powiecie raciborskim, PUP w Raciborzu, Katowice/Racibórz.
Marszowski R. (2016), Zmiana demograficzna i jej wpływ na kadry kwalifikowane w górnictwie węgla kamiennego, „Przegląd Górniczy”, nr 7, wyd. SITG, Katowice.
Marszowski R. (2017a), Powiat raciborski wobec wyzwań strategicznych. Stan i perspektywy, „Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne. Humanum”, nr 2, Warszawa.
Marszowski R. (2017b), Regres demograficzny w województwie śląskim. Źródła i następstwa, „Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne. Humanum”, nr 2, Warszawa.
Marszowski R. (2017c), Zapotrzebowanie na kadry kwalifikowane na rynku pracy Chorzowa – stan i perspektywy, PUP w Chorzowie.
Marszowski R. (2018), Rynek pracy Zawiercia – diagnoza potrzeb kadrowych na tle gospodarczym powiatu, PUP w Zawierciu, Katowice/Zawiercie.
Podogrodzka M. (2016), Wybrane miary starości demograficznej i ich implikacja dla oceny przestrzennego zróżnicowania tego zjawiska w Polsce, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 289, Katowice.
Rączaszek A., red. (2012), Demograficzne uwarunkowania rozwoju gospodarczego, „Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, Katowice.
Rauziński R., Zagórowska A. (2014), Przemiany społeczno-demograficzne na Śląsku w latach 2002–2011 oraz ich implikacje prognostyczne, „Studia Ekonomiczne”, nr 197, Edukacja w świetle przemian współczesnego rynku pracy: wybrane problemy, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.
Runge A. (2010), Procesy i struktury ludnościowe w województwie śląskim, w: Procesy i struktury demograficzno-społeczne na obszarze województwa śląskiego w latach 1988–2008, Urząd Statystyczny w Katowicach, Katowice.
Runge J. (2015), Regionalne i lokalne konsekwencje współczesnych przemian demograficznych Polski – elementy metodologii badań. Przykład województwa śląskiego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 223, Katowice.
Scoppetta A., Machacova J., Moser P. (2013), Środkowoeuropejska strategia starzenia się w fazie konsultacji społecznych. Synteza, w: Białecka B, Marszowski R. (red.), Starzenie się społeczeństwa Europy Środkowej. Próba wskazania na determinanty i wyzwania, GIG, Katowice.
Strzelecki Z. (2010), Współczesna i przyszła sytuacja demograficzna cywilizacji zachodniej, w: J. Osiński (red.), Współczesna cywilizacja zachodu. Atuty i słabości, Wyd. Oficyna SGH, Warszawa.
Trafiałek E. (2006), Starzenie się i starość, Wyd. Wszechnica Świętokrzyska, Kielce.
Wiśniewski Z., Zawadzki K. (2011), Efektywność polityki rynku pracy w Polsce, Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Wyzwania rozwojowe gmin województwa śląskiego w kontekście zachodzących procesów demograficznych (2011), Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Katowice.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce i administracji, nauki socjologiczne, ekonomia
Social Policy
Table of Contents No 7/2019
WHERE IS SOCIAL POLICY HEADING IN SELECTED VERY HIGH-DEVELOPED COUNTRIES? – Mirosław Księżopolski
CONDITIONS FOR THE FUNCTIONING OF SOCIAL COOPERATIVES IN POLAND – Zdzisława Janowska
FACTORS DETERMINING THE SELECTION OF THE PROFILE OF EDUCATION BY PEOPLE WITH INTELLECTUAL DISABILITY IN VOCATIONAL SCHOOL – Klaudia Wos, Mateusz Szafrański
LABOUR MARKET REINTEGRATION OF THE FORMER PRISONERS – WHO DOES REGISTER WITH THE PUBLIC EMPLOYMENT OFFICE? – Hanna Cichy, Ewa Gałecka-Burdziak, Paweł Kaczorowski, Krystian Maciejca
FROM RESEARCH AND STUDIES
„WORK FOR JOB PROJECT“– BY PRACTICE FOR WORK AS AN ATTEMPT TO CREATE A MODEL FOR SUPPORTING TRANSIT SOCIOLOGY STUDENTS ON THE LABOUR MARKET – Rafał Muster
LOCAL LABOUR MARKETS OF THE SLASKIE VOIVODESHIP – CONDITIONS AND DETERMINANTS OF DEVELOPMENT IN THE PHASE OF DEMOGRAPHIC CHANGE. CASE STUDIES – Ryszard Marszowski
DIARY OF SOCIAL POLICY
Mirosław Księżopolski (Professor, University of Warsaw)
WHERE IS SOCIAL POLICY HEADING IN SELECTED VERY HIGH-DEVELOPED COUNTRIES? (p. 1–7)
The aim of the article is to characterize the likely directions of reforming social policy in very high-developed countries in the next few decades. These directions are highlighted on the basis of the analysis of currently applied or considered ways of solving selected social issues related to paid work. I believe that the ways and the effectiveness of solving these problems will have a profound impact on the shape of the entire social policy in the analyzed countries. I start with the presentation of arguments for the legitimacy of social policy. In the following paragraphs I am answering questions about currently used methods of providing jobs, increasing employability in a knowledge-based economy and the cost-effectiveness of low-paid employment. In the Ending, I assess which of these methods have the best chance of implementation and outline the three most likely scenarios for further development of social policy.
Key words: directions of social policy development, high-developed countries
Zdzisława Janowska (Professor, Institute of Labour and Social Studies)
CONDITIONS FOR THE FUNCTIONING OF SOCIAL COOPERATIVES IN POLAND (p. 8–14)
The aim of the study is to analyze and assess the functioning of social cooperatives in Poland, which are the place of life and professional activation of people with so-called low employability, i.e. long-term unemployed, disabled, addicted etc. The results of own research conducted in Lodz and the Lodz voivodship, by the use of participant observation as a social manager of a social cooperative proves the need to support economically weak entities by social actors, i.e. local government and businesses. This is the only way that will allow Poland to find itself in the European social policy oriented to workfare state based on including the inclusion of marginalized groups
Key words: social cooperative, local government, social clause, social exclusion, low employability, new social policy
Klaudia Wos (Master, Nicolas Copernicus University in Toruń)
Mateusz Szafrański (Master, Nicolas Copernicus University in Toruń)
FACTORS DETERMINING THE SELECTION OF THE PROFILE OF EDUCATION BY PEOPLE WITH INTELLECTUAL DISABILITY IN VOCATIONAL SCHOOL (p. 15–21)
Article presents relationships between the occupational interests of students with intellectual disabilities and their choice of educational profile. The second aim of the article is to present internal and external factors that influence the choice of the educational profile. The research, in which 63 participants took part, was made using the author’s questionnaire and the tool about student’s occupational interests for the student with reduced intellectual abilities. This tool was created by Małgorzata Połajdowicz, Ewa Radtke-Pawłowska, Urszula Sajewicz-Radtke, published by the Psychological and Pedagogical Testing Laboratory in Gdańsk. The results indicate that the choice of the educational profile by persons with intellectual disability is not consistent with their occupational interests. The family environment, consultations with teachers, educational offer at school and health contraindications are important in deciding on the choice of the educational profile.
Key words: intellectual disability, vocational school, educational profile, choice of profession
Hanna Cichy (Master, Warsaw School of Economics)
Ewa Gałecka-Burdziak (PhD, Warsaw School of Economics)
Paweł Kaczorowski (PhD, University of Lodz)
Krystian Maciejca (Master, Warsaw School of Economics)
LABOUR MARKET REINTEGRATION OF THE FORMER PRISONERS – WHO DOES REGISTER WITH THE PUBLIC EMPLOYMENT OFFICE? (p. 22–29)
The aim of this study is to assemble and analyse statistical data regarding registered unemployed individuals who disclosed a period of incarceration during registration. We combine data on 343 310 people who were registered in any district employment office from 1990 to 2017 with correction office statistics. We use it to statistically describe the registered unemployed and compare them to general population serving jail time. In addition we analyse regulatory and non-regulatory motivators which encourage ex-prisoners to register as unemployed and disclose their criminal past in official forms. The result is a comprehensive statistical overview of ex-convicts’ unemployment based on a particularly large sample.
Key words: registered unemployment, prisoners, statistical analysis
Rafał Muster (Professor, University of Silesia in Katowice)
„WORK FOR JOB PROJECT” – BY PRACTICE FOR WORK AS AN ATTEMPT TO CREATE A MODEL FOR SUPPORTING TRANSIT SOCIOLOGY STUDENTS ON THE LABOUR MARKET (p. 30–36)
The article presents the main assumptions of the grant project WORK for JOB – by the practice to work on the transition of students from the education system to the labor market. The project’s innovation assumes the implementation in the program of the planned cycle of education of the paid trainees model for adepts of sociological studies. The proposal of a model supporting the process of transferring academic youth from the education system to the area of the labor market was developed in a partnership between the Institute of Sociology of the University of Silesia and the Labor Office in Tychy. The main assumptions of the tested model allowed young people to gain practical professional experience during their studies. The students took part in specialized trainings, learned the rules of functioning of public employment services, and received scholarships for participation in the project. Academic youth, working in small, three-person teams, carried out research projects whose results and conclusions drawn by them had an application value for public employment services. During the research, the situation of youth on the labor market was analyzed; effectiveness of subsidies for starting a business; the situation of foreigners on the local labor market. The results of research carried out by students have been published in the form of reports.
Key words: transition, graduate, labor market, professional activation
Ryszard Marszowski (PhD, Central Mining Institute)
LOCAL LABOUR MARKETS OF SLASKIE VOIVODESHIP – CONDITIONS AND DETERMINANTS OF DEVELOPMENT IN THE PHASE OF DEMOGRAPHIC CHANGE. CASE STUDIES (p. 36–40)
The paper combines both cognitive and analytical field as well as practical application of knowledge gathered as a result of research carried out, focuses on issues of conditions and development determinants of local labour markets slaskie voivodeship in phase of demographic change. The results of the conducted research allowed to develop recommendations for modernization and development based mainly on knowledge and education of labour market in phase of demographic change.
Key words: society, labour market, aging, demographic change
« powrót