Nr 4 (517) 2017
Spis treści 4/2017
WPŁYW ŚWIADCZENIA WYCHOWAWCZEGO (500+) NA UBÓSTWO NA PODSTAWIE MIKROSYMULACJI – Ryszard Szarfenberg
SYSTEM EMERYTALNY A WYBRANE DECYZJE EMERYTALNE. ANALIZA ILOŚCIOWA DLA KRAJÓW EUROPEJSKICH – Filip Chybalski
DOSTĘPNOŚĆ ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO DLA UZNANYCH UCHODŹCÓW W POLSCE – Beata Samoraj-Charitonow
ZAWODY PRIORYTETOWE DLA SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO. WYKORZYSTANIE DANYCH O OFERTACH PRACY I BEZROBOTNYCH – Piotr Maleszyk
FORMY INTERWENCJI SĄDOWEJ I POZASĄDOWEJ A DYSFUNKCJONALNOŚCI RODZINY – UJĘCIE INSTYTUCJONALNE – Daniel Jakimiec
ZARZĄDZANIE WIEKIEM W POLSCE – STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU – Izabela Warwas
RECENZJE
Barbara Rysz-Kowalczyk, Barbara Szatur-Jaworska (red.): W KRĘGU POJĘĆ I ZAGADNIEŃ WSPÓŁCZESNEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ – rec. Włodzimierz Anioł
NOWOŚCI WYDAWNICZE IPiSS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Ryszard Szarfenberg (prof., Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski)
WPŁYW ŚWIADCZENIA WYCHOWAWCZEGO (500+) NA UBÓSTWO NA PODSTAWIE MIKROSYMULACJI (s. 1–6)
Tematem artykułu jest wpływ świadczenia wychowawczego (500+) na ubóstwo relatywne i skrajne ogółem, rodzin oraz dzieci. W pierwszym punkcie porównano 500+ z zasiłkami rodzinnymi. W drugiej części przedstawiono cel ograniczenia ubóstwa w świetle dokumentów i wypowiedzi rządowych, teorii i danych empirycznych. W ostatnim punkcie zestawiono szacunki wpływu 500+ na ubóstwo na podstawie trzech modeli mikrosymulacyjnych: Ministerstwa Finansów, Banku Światowego i Komisji Europejskiej (EUROMOD). Z tych szacunków wynika, że ograniczenie ubóstwa, w szczególności rodzin z dziećmi i dzieci może być bardzo znaczące. W związku z tym struktura zagrożenia ubóstwem w Polsce może zasadniczo się zmienić i najbardziej zagrożone nim będą teraz jednoosobowe gospodarstwa domowe.
Słowa kluczowe: zasiłki rodzinne, świadczenia na dzieci, ubóstwo, mikrosymulacja, ubóstwo dzieci, 500+
BIBLIOGRAFIA
Behrendt C. (2002), At the Margins of the Welfare State: Social Assistance and the Alleviation of Poverty in Germany, Sweden and the United Kingdom, Ashgate, Burlington.
Bradshaw J.R., Huby M. (2014), Decomposing Child Poverty Reduction, „European Journal of Social Security”, Vol. 16, No 1, p. 26–50.
Inchauste G., Corral Rodas P., Goraus K. (20016), Skutki dystrybucyjne programu Rodzina 500 Plus, nota z 2 maja.
Fundacja Republikańska (2016), Mapa wydatków państwa, http://www.mapawydatkow.pl/ [dostęp 23.02.2017].
KE (2017), In-depth analysis of tax reforms – POLAND.
Konopczak K., Skibicki J. (2012), Mikrosymulacyjny model podatkowo-zasiłkowy Ministerstwa Finansów – dokumentacja, MF Working Paper Series, No 12, http://www.mf.gov.pl/documents/764034/1209344/mf_wp_12.1.pdf [dostęp 18.02.2017].
Lis M., Miazga A., Sałach K., Szpor A., Święcicka K. (2016), Ubóstwo energetyczne w Polsce – diagnoza i rekomendacje, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa.
Morawski L., Semeniuk A. (2013), Zakres ubóstwa a reformy podatkowo-świadczeniowe w latach 2006–2010, „Gospodarka Narodowa”, nr 4, s. 21–40.
MPiPS (2016), Wpływ programu Rodzina 500 plus na zagrożenie ubóstwem, https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/rodzina-500-plus/dokumenty-i-opracowania/wplyw-programu-rodzina-500-plus-na-zagrozenie-ubostwem/ [dostęp 15.02.2017].
Myck M. (2009), Analizy polskiego systemu podatkowo-zasiłkowego z wykorzystaniem modelu SIMPL, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 9, s. 87–100.
Myck M., Kundera M., Najsztub M., Oczkowska M. (2015), Programy wyborcze 2015: kto zyska, kto straci i ile to będzie kosztowało, V Raport Przedwyborczy CenEA, Szczecin, http://www.cenea.org.pl/images/stories/pdf/commentaries/raport5.pdf [dostęp 18.02.2017].
Myck M., Morawski L., Semeniuk A., Domitrz A. (2012), Dystrybucyjny wpływ reform podatkowo-świadczeniowych wprowadzonych w latach 2006–2011, Microsimulation Report: 01/2012, Fundacja Centrum Analiz Ekonomicznych CenEA, Szczecin.
Owczarek D. (2016), Ubóstwo energetyczne – nowe wyzwanie, nowe rozwiązania, Fundacja Blisko, http://fundacjablisko.pl/index.php/owczarek-ubostwo-energetyczne-nowe-wyzwanie-nowe-rozwiazania/ [dostęp 12.02.2017].
Rafalska E. (2016), Wystąpienie Elżbiety Rafalskiej, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podczas pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w dniu 9 lutego 2016 r., https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/rodzina-500-plus/dokumenty-i-opracowania/wystapienie-elzbiety-rafalskiej-minister-rodziny-pracy-i-polityki-spolecznej-podczas-pierwszego-czytania-rzadowego-projektu-ustawy-o-pomocy-panstwa-w-wychowywaniu-dzieci-/ [dostęp 22.02.2017].
Rządowy projekt ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (2016), Druk Sejmowy nr 216, http://www.sejm.gov.pl/
Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=216 [dostęp 12.02.2017].
Sawulski J. (2016), Budżet zmarnowanej szansy, Opinia IBS o projekcie budżetu państwa na rok 2016, IBS Policy Paper 01, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa.
Żółtaszek, A. 2013, Modele mikrosymulacyjne. Teoria i zastosowania ekonomiczno-społeczne, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna
Filip Chybalski (prof., Politechnika Łódzka)
SYSTEM EMERYTALNY A WYBRANE DECYZJE EMERYTALNE. ANALIZA ILOŚCIOWA DLA KRAJÓW EUROPEJSKICH (s. 7–12)
W artykule podjęto problematykę potencjalnego wpływu, jaki konstrukcja systemu emerytalnego oraz jego wybrane parametry mogą wywoływać na decyzje jednostek w zakresie podejmowania działań zmierzających do podwyższenia świadczenia emerytalnego. Ocenie poddano dwa rodzaje takich decyzji: uczestnictwo w dobrowolnych planach emerytalnych oraz moment zaprzestania aktywności zawodowej. Na podstawie modeli ekonometrycznych oszacowanych dla 22 krajów europejskich postawiono wniosek, że oprócz takiego parametru ekonomicznego, jak stopa procentowa, wpływ na decyzje mające na celu powiększenie dochodu emerytalnego mają: obecna i oczekiwana hojność systemu emerytalnego, metoda finansowania w systemie emerytalnym oraz formuła wymiaru świadczeń emerytalnych.
Słowa kluczowe: system emerytalny, oszczędzanie, decyzje emerytalne, wiek emerytalny
BIBLIOGRAFIA
Ando A., Modigliani F. (1963), The life cycle hypothesis of saving: Aggregate implications and tests, „American Economic Review”, No 53(1), p. 55–84.
Barr N. (1993), Ekonomika polityki społecznej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
Barr N., Diamond P. (2006), The economics of pensions, „Oxford Review of Economics Policy”, No 22(1), p. 15–39.
Blake D. (2006), Pension Economics, John Wiley & Sons, West Sussex.
Chybalski F., Marcinkiewicz E. (2017), Does myopia justify a significant role of the state in a pension system? A cross-section study for OECD countries [w trakcie recenzji].
Ellison N. (2003), Changing the Mix: Pensions, Privatization and the Problem of Equality in Old Age, referat wygłoszony na ESPAnet Conference „Changing European Societies – the Role for Social Policy”, 13–15 listopada, Kopenhaga.
Esping-Andersen G. (2010), Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu, Difin, Warszawa.
Fisher I. (1930), The Theory of Interest, Macmillan, London.
Friedman M. (1957), A Theory of Consumption Function, Princeton University Press, Princeton.
Góra M. (2008), Retirement decisions, benefits and the neutrality of pension systems, ENEPRI Research Report, No. 51.
Hinrichs K. (2001), Elephants on the Move: Patterns of Public Pension Reform in OECD Countries, w: S. Leibfried (ed.), Welfare State Futures, Cambridge University Press, Cambridge.
Keynes J. (1936), The General Theory of Employment, Interest and Money, Macmillan, London.Modigliani F., Brumberg R. (1954), Utility
analysis and the consumption function: An interpretation of cross-section data, w: K. Kurihara (ed.), Post-Keynesian economics, Rutgers University Press, New Brunswick.
Parker J. (2008), Theories of Consumption and Saving, [online], http://www.reed.edu/economics/course_pages/314_s08/Coursebook/Ch16.pdf [dostęp 4.05.2016].
Rhodes M., Natali D. (2003), Welfare regimes and pension reform agendas, referat wygłoszony na konferencji, „Pension Reform in Europe: Shared Problems, Sharing Solutions”, 5 grudnia, Londyn.
Soede A., Vrooman C. (2008), A Comparative Typology of Pension Regimes, ENEPRI Research Report nr 54.
Whitehouse E. (2013), Policies to Encourage Private Pension Savings: Evidence from OECD Countries, w: R. Hinz, R. Holzmann, D. Tuesta, N. Takayama (eds.), Matching Contributions for Pensions, The World Bank, Waszyngton
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki ekonomiczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: ekonomia
Beata Samoraj-Charitonow (dr, Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski)
DOSTĘPNOŚĆ ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO DLA UZNANYCH UCHODŹCÓW W POLSCE (s. 13–19)
Artykuł koncentruje się na krótkiej analizie dostępu uchodźców do poszczególnych komponentów systemu zabezpieczenia społecznego, mającego za zadanie dawać poczucie bezpieczeństwa socjalnego oraz wsparcie w sytuacjach trudnych i kryzysowych lub w innych przypadkach ziszczenia się ryzyk socjalnych. Kryterium analizy był status prawny cudzoziemców i stojące za tym regulacje prawne umożliwiające im korzystanie bądź brak możliwości korzystania z dostępu do świadczeń socjalnych. Przedmiotem analiz są osoby, które uzyskały w Polsce status uchodźcy.
Słowa kluczowe: status uchodźcy, zabezpieczenie społeczne, bezpieczeństwo socjalne
BIBLIOGRAFIA
Chlebny J., red. (2006), Prawo o cudzoziemcach, C.H Beck, Warszawa.
Florczak A. (2003), Uchodźcy w Polsce. Między humanitaryzmem a pragmatyzmem, Toruń.
Jasiakiewicz A. (2006), Pomoc integracyjna dla uchodźców, w: W. Klaus (red.), Prawne uwarunkowania integracji uchodźców w Polsce. Komentarz dla praktyków, Warszawa.
Jończyk J. (2006), Prawo zabezpieczenia społecznego, Zakamycze, Warszawa.
Napływ cudzoziemców ubiegających się o objęcie ochroną międzynarodową do Polski w latach 2009–2015 (2015), Raport specjalny Urzędu ds. Cudzoziemców, Warszawa, https://udsc.gov.pl/statystyki/raporty-specjalne/ochrona-miedzynarodowa-trendy/ [dostęp 27.03.2017].
Prudzienica M. (2011), System emerytalny w Polsce i na świecie – stan i perspektywy, „Polityka Społeczna” numer specjalny pt. „Problemy zabezpieczenia emerytalnego w Polsce i na świecie”, część 1.
Samoraj B. (2007), W kierunku integracji uchodźców. Proces powstawania instytucji odpowiedzialnych za sprawy uchodźców w Polsce i na świecie, w: J. Frelak, W. Klaus, J. Wiśniewski (red.), Przystanek Polska, Analiza skuteczności programów integracji dla uchodźców w Polsce, ISP, Warszawa.
Samoraj B., Bieniecki M. (2007), Ocena skuteczności Indywidualnych Programów. Wyniki badań przeprowadzonych wśród osób zajmujących się uchodźcami, w: J. Frelak, W. Klaus, J. Wiśniewski (red.), Przystanek Polska, Analiza skuteczności programów integracji dla uchodźców w Polsce, ISP, Warszawa.
Samoraj-Charitonow B. (2009), Indywidualne Programy Integracji w: A. Jasińska-Kania, S. Łodziński (red.), Obszary i formy wykluczenia etnicznego w Polsce. Mniejszości narodowe, imigranci, uchodźcy, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Szonert M., Lewandowski K. (bez daty), Polityka wobec cudzoziemców w Polsce po 1989 roku, Materiały Biblioteki Departamentu ds. Migracji i Uchodźstwa, nr kat. S/3849.
Uchodźcy w Polsce – Kalendarium (2001), „Z obcej Ziemi. Sprawy Uchodźców”, nr 13.
Uścińska G. (2005), Europejskie standardy zabezpieczenia społecznego a współczesne rozwiązania polskie, IPiSS, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna
Piotr Maleszyk (dr, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
ZAWODY PRIORYTETOWE DLA SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO. WYKORZYSTANIE DANYCH O OFERTACH PRACY I BEZROBOTNYCH (s. 20–27)
Celem artykułu jest przedstawienie i ocena metody diagnozy zawodów priorytetowych dla szkolnictwa zawodowego z wykorzystaniem danych o ofertach pracy i bezrobotnych, na przykładzie rynku pracy miasta Lublin. Dużym atutem metody jest uwzględnienie nie tylko ofert zgłoszonych do urzędów pracy, ale także tych pochodzących z innych źródeł, m.in. z portali internetowych, agencji zatrudnienia, Biuletynu Informacji Publicznej czy prasy. Analiza tych danych umożliwia identyfikację niedopasowań strukturalnych na poziomie dużych, średnich i elementarnych grup zawodowych Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, co z kolei pozwala na dostosowanie kierunków kształcenia do potrzeb lokalnego rynku pracy.
Słowa kluczowe: rynek pracy, szkolnictwo zawodowe, niedopasowania strukturalne
BIBLIOGRAFIA
Badanie funkcjonowania systemu kształcenia zawodowego w Polsce. Raport końcowy (2011), Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa.
Barometr Zawodów, https://barometrzawodow.pl/ [dostęp 19.08.2004].
Cieślak M., red. (2008), Prognozowanie gospodarcze, Wyd. PWN, Warszawa.
Davis S., Haltiwanger J. (1992), Gross Job Creation, Gross Job Destruction and Employment Reallocation, „Quarterly Journal of Economics”, Vol. 107, No. 3, p. 819–863.
Grotkowska G., Gajderowicz T. (2014), Metodologia identyfikacji zawodów kluczowych z punktu widzenia lokalnego rynku pracy, „Polityka Społeczna”, nr 9, s. 18–24.
Jeruszka, U., red. (2012), Unowocześnienie metod i form kształcenia zawodowego w Polsce. Diagnoza i oczekiwane kierunki zmian, IPiSS, Warszawa.
Kabaj M. (2010), System kształcenia zawodowego i kierunki jego doskonalenia w warunkach integracji i wzrostu konkurencyjności: diagnoza i elementy programu szerszego wdrożenia dualnego systemu kształcenia w Polsce, Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa.
Kucharski L. (2014), Bezrobocie równowagi w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kwiatkowska W., red. (2009), Bezrobocie równowagi w gospodarce polskiej, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Ranking szkół wyższych wg poziomu bezrobocia. Rok akademicki 2013–2014 (2015), Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie, Lublin.
Yousuf M. (2007), Using experts’ opinions through Delphi technique, „Practical Assessment, Research & Evaluation”, Vol. 12(4), p. 1–8.
Monitoring ofert pracy w województwie lubelskim. Listopad 2013 – kwiecień 2015 (2015), Lubelskie Obserwatorium Rynku Pracy – Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie, Lublin.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna, socjologia
Daniel Jakimiec (Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie)
FORMY INTERWENCJI SĄDOWEJ I POZASĄDOWEJ A DYSFUNKCYJNOŚĆ RODZINY – UJĘCIE INSTYTUCJONALNE (s. 27–32)
Rodzina stanowi podstawową jednostką społeczną złożoną z osób powiązanych więzami małżeńskimi i rodzicielskimi. Gdy kolejne pokolenia odchodzą od priorytetowych dla niej wartości w sposób zagrażający jej funkcjonowaniu, wówczas rodzina staje się dysfunkcjonalna i w konsekwencji niezbędna jest pomoc państwa. Dysfunkcjonalność rodziny stanowi rewers jej funkcjonalności, czyli prawidłowej i sprawnej realizacji celów i zadań, jakie są przed nią stawiane. Wsparcie rodziny w trudnościach zagrażających jej prawidłowemu funkcjonowaniu należy do konstytucyjnych zasad państwa polskiego. Zatem rodzina ze swoimi problemami nie jest pozostawiona całkowicie samej sobie, ale może liczyć na wsparcie organów państwowych. Przedstawione zagadnienia prowadzą do stwierdzenia, że pomoc organów władzy państwowej, przyjmując za kryterium udział beneficjentów, można podzielić na dwa stadia. Pierwsze z nich oparte jest na zasadzie dobrowolności, gdy pomoc udzielana jest w stadium przedsądowym przez organy pozasądowe. W przeważającym zakresie są to działania realizowane przez instytucje funkcjonujące w ramach jednostek samorządu terytorialnego. Gdy stopień dysfunkcjonalności rodziny i brak zaangażowania ze strony beneficjentów pomocy zagraża dalszemu funkcjonowaniu tej podstawowej jednostki społecznej, wtedy konieczne jest zainicjowanie drugiego ze stadiów wsparcia, które pozbawione jest dobrowolności. Wówczas pomoc jest udzielana w ramach wykonywanego orzeczenia sądowego.
Słowa kluczowe: forma i charakter pomocy rodzinie, dysfunkcjonalność rodziny, sąd opiekuńczy, pracownik socjalny, pomoc socjalna
BIBLIOGRAFIA
Adamski F. (2002), Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków.
Ambroziak W. (1997), Dewiacje wychowawcze w środowisku wiejskim, Poznań.
Balcerzak B.-Paradowska (2012), Ogólne kierunki zmian w polityce rodzinnej krajów Unii Europejskiej, w: M. Zubik (red.), Polityka rodzinna w krajach Unii Europejskiej – wnioski dla Polski, Warszawa.
Bradshaw J. (1994), Zrozumieć rodzinę. Rewolucyjna droga odnalezienia samego siebie, Warszawa.
Długoszewska I. (2012), Przesłanki oraz skutki ograniczenia i pozbawienia władzy rodzicielskiej, Warszawa.
Hołyst B. (2000), Kryminologia, Warszawa.
Izdebska H. (1967), Funkcjonowanie rodzin a zadania opieki nad dzieckiem, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Kłosowska A. (1968), Socjologiczne aspekty prawnej ochrony rodziny, „Państwo i Prawo”, nr 2.
Kuć M. (2010), Kryminologia, Warszawa.
Nazar M. (1997), Niektóre zagadnienia dotyczące małżeństwa i rodziny w świetle unormowań Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., „Rejent”, nr. 5.
Procedury zintegrowanej międzyinstytucjonalnej współpracy w pomocy dziecku krzywdzonemu i jego rodzinie (2012), Ekspercki Interdyscyplinarny Zespół Operacyjny przy Prokuraturze Apelacyjnej w Szczecinie, Szczecin 2012, http://www.onet.pl/ [dostęp 22.11.2016].
Sarzała K. (2009), Interwencja kryzysowa w przypadkach przemocy w rodzinie, Warszawa, http://www.niebieskalinia.pl/ przewodnik_ustawa/poradnik_-_eksperci_radza/05._Krzysztof_Sarzala.pdf [dostęp 22.11.2016].
Sierpowska I. (2009a), Prawo pomocy społecznej, Warszawa.
Sierpowska I. (2009b), Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz, Warszawa.
Szwed A. (2007), Rodzina – ujęcie socjologiczne i prawne, „Rodzina i Prawo”, nr 3.
Szymańczak J. (2016), Opinia prawna i merytoryczna do rządowego projektu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Opinia prawna w sprawie prywatnoprawnych aspektów rządowego projektu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Druk sejmowy nr 3378, http://orka. sejm.gov.pl /rexdomk6. nsf/Opdodr? Open Page&nr=3378, [dostęp 22.11.2016].
Turowski J. (1993), Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki prawne, nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: prawo, socjologia, psychologia, pedagogika
Izabela Warwas (prof., Uniwersytet Łódzki)
ZARZĄDZANIE WIEKIEM W POLSCE – STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU (s. 33–38)
Jednym ze współczesnych trendów społeczno-ekonomicznych jest zjawisko starzenia się ludności. Wieloaspektowe następstwa tego zjawiska obejmują coraz większą część polskich organizacji. Starzeją się bowiem ich klienci i pracownicy oraz pozostali interesariusze. Wyzwaniom związanym z tym procesem towarzyszyć mogą problemy dotyczące zarządzania (utrata wiedzy organizacyjnej, konflikt międzygeneracyjny) czy zarządzania zasobami ludzkimi (pozyskanie kandydatów o odpowiednich kompetencjach, prowadzenie sukcesji w ramach generacji, szkolenie dojrzałych pracowników). Wiele organizacji boryka się z niedostosowaniem swojej oferty handlowej do zmieniających się potrzeb konsumentów. Dlatego niezbędne jest wdrożenie zarządzania wiekiem do organizacji. Istotna jest nie tylko wiedza na temat stanu zaawansowania zarządzania wiekiem, ale też nakreślenie perspektyw i kierunków zmian. W artykule scharakteryzowano proces, przedstawiono wyniki badań i autorski model zarządzania wiekiem oraz rekomendacje powiązane z koncepcjami: silver economy i aktywnym starzeniem się.
Słowa kluczowe zarządzanie wiekiem, wiek, starszy pracownik, starzenie się
BIBLIOGRAFIA
Aassve B., Arpino A., Goisis (2012), Grandparenting and mothers’ labour force participation: A comparative analysis using the generations and gender survey, „Demographic Research Volume”, Vol. 27, http://www.recwowe.eu.data [dostęp 23.09.2016].
Abramowicz M., Brosz M., Strzałkowska A., Tobis T., Załęcki J. (2011), Ocena jakości wsparcia adresowanego do osób niepełnosprawnych oraz w wieku 50–64 lata w projektach realizowanych w ramach Działania 6.1 PO KL, Gdańsk.
Age diversity in employment, cyt. za: B. Urbaniak (2006), Aktywność zawodowa osób w zaawansowanym wieku, w: B. Urbaniak, P. Bohdziewicz (red.), Gospodarowanie kapitałem ludzkim (wybrane problemy), „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Oeconomica 199, s.19–42.
Błędowski P., Szuwarzyński A. (2009), Aktywizacja zawodowa osób w wieku 50+ – szanse i ograniczenia, PBS DGA, Sopot.
Boni M. (2007), Generacja 50+: problemy, wyzwania, szanse, w: B. Szatur-Jaworska, B. Rysz-Kowalczyk (red.), Rynek pracy a osoby bezrobotne 50+. Bariery i szanse, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Warszawa.
Czernecka M., Woszczyk P., red. (2011), Człowiek to inwestycja. Podręcznik do zarządzania wiekiem w organizacjach, HRP, Łódź.
Dojrzałość to ich atut. Promocja zatrudnienia osób 50+ (2011), Grudziądz-Warszawa.
Dolny E. (2009), Popytowe bariery zatrudniania osób starszych, w: Z. Wiśniewski (red.), Zarządzanie wiekiem w organizacjach wobec procesów starzenia się ludności, Dom Organizatora, Toruń.
Dymek M. (2010), Dobre praktyki zarządzania wiekiem – jak wspierane są osoby po 45 roku życia w Niemczech, Fundacja Grejpfrut, Warszawa.
Dzień aktywizacji 50+. Katalog dobrych praktyk (2011), publikacja projektu „Pracownik 50+. Przełamywanie barier na rynku pracy”, maszynopis powielony, Wrocław.
Ilmarinen J. (2005), Towards a longer Worklife! Ageing and the quality of worklife in the European Union, Finnish Institute of Occupational Health, Ministry of Social Affairs and Health, Helsinki.
Ilmarinen J. (2010), Sustainable employability and workability, ESF-Age Network, 18–19.10.2010, Maastricht.
Kołodziejczyk-Olczak I. (2014a), Zarządzanie pracownikami w dojrzałym wieku. Wyzwania i problemy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kołodziejczyk-Olczak I. (2014b), Zarządzanie wiekiem a polityka wspierania starszych pracowników. Doświadczenia polskie na tle innych krajów, „Studia Demograficzne”, nr 2, s. 37–56.
Kołodziejczyk-Olczak I. (2013), Zarządzanie wiekiem – jak pracodawcy mogą odpowiadać na wyzwania demograficzne?, w: Kryńska E., Szukalski P. (red.), Rozwiązania sprzyjające aktywnemu starzeniu się w wybranych krajach Unii Europejskiej, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Kryńska E., Krzyszkowski J., Urbaniak B., Wiktorowicz J. (2013), Diagnoza obecnej sytuacji kobiet i mężczyzn 50+ na rynku pracy w Polsce, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Kryńska E., Szukalski P., red. (2013), Rozwiązania sprzyjające aktywnemu starzeniu się w wybranych krajach Unii Europejskiej, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Kunisch S., Boehm S., Boppel M., eds. (2011), From Grey to Silver. Managing the Demographic Change Successfully, Springer.
Kwiatkiewicz A. (2010), Analiza dobrych praktyk dotyczących zarządzania wiekiem w polskich przedsiębiorstwach – studium przypadku, PARP, Warszawa.
Kwiatkowska-Ciotucha D., Załuska U., Dziechciarz J. (2007), Analiza porównawcza odczuć satysfakcji zawodowej – Polska na tle wybranych krajów Unii Europejskiej, Wydawnictwo AE, Wrocław.
Kulicka S. (2012), Praktyczny poradnik zarządzania różnorodnością wiekową, Caritas Polska, Warszawa.
Liwiński J. (2010), Opis dobrych praktyk dotyczących zarządzania wiekiem w przedsiębiorstwach polskich oraz innych krajów UE, PARP, Warszawa.
Liwiński J., Sztanderska U. (2010a), Wstępne standardy zarządzania wiekiem w przedsiębiorstwach, PARP, Warszawa.
Liwiński J., Sztanderska U. (2010b), Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwach, UW, Warszawa.
Martens P., S. Russell, I. Steinke (2011), Silver Markets and Business Customers: Opportunities for Industrial Markets?, [w:] F. Kohlbacher, C. Herstatt (eds), The Silver Market Phenomenon. Marketing and Innovation in the Aging Society, Springer, Berlin–Heidelberg.
Mazur, M. Skrzek-Lubasińska, I. Kołodziejczyk, I. Anuszewska, A. Ślusarczyk, K. Podlejska, M. Filipek (2009), Szanse i bariery zatrudnienia osób w wieku 45+ w województwie pomorskim, WUP, Gdańsk.
Mól D. (2008), Osoby 50+ na rynku pracy, FISE, Warszawa.
Naegele G., Walker A. (2006), A guide to good practice in age management, European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Dublin, www.eurofound.eu.int [dostęp 2.03.2016].
Perek-Białas J., Turek K. (2012), Organisation-level policy toward older workers in Poland, „International Journal of Social Welfare”, Vol. 21.
Storey J. (1992), Developments in the Management of Human Resources: An Analytical Review, Blackwell, Cambridge.
Schmidt Cz., red. (2012), Kompleksowy program aktywizacji osób starszych 50+. Raport końcowy, Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa.
Urbaniak B., red. (2007), Pracownicy 45+ w naszej firmie, Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, Warszawa.
Urbaniak B. (2011), Zatrudnienie i instytucje rynku pracy w warunkach starzejących się zasobów pracy – badania dla Polski, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Wallin M., Hussi T. (2011), Best practices in Age Management – evaluation of organisation cases. Final report, Finnish Work Environment Fund.
Walker A. (1998), Managing an Ageing Workforce A Guide to Good Practice, Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Dublin, www.eurofound.eu.int [dostęp 5.04.2016].
Walker A. (2005), The Emergence of Age Management in Europe, „International Journal of Organisational Behaviour”, Vol. 10(1), p. 685–697.
Woszczyk P., red. (2011), Zarządzanie pracownikami 50+. Teoria a praktyka, HRP, Łódź.
Wzajemna ocena w Polsce. Wskaźnik aktywnego starzenia się i rozszerzenie go na szczebel regionalny (2014), Komisja Europejska, http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=89&langId=pl&newsId=2099&moreDocuments=yes&tableName=news [dostęp 10.01.2015]; www.agepositive.gov.uk [dostęp 5.07.2016].
Schimanek T., Trzos K., Zatorska M. (2011), Zarządzanie wiekiem – szansa dla przedsiębiorców. Miniprzewodnik zarządzania wiekiem, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Warszawa.
Schimanek T. (2011), Praktyczne metody aktywizacji zawodowej osób 50+ i zarządzania wiekiem, Zgorzelec, s. 13–15.
SISC – Senior Intergenerational Social Capital. Raport krajowy podsumowujący wywiady w firmach (2009), Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym, Warszawa.
Supply Demand (2010), 2010 Talent Shortage Survey Results, Manpower, www.manpower.com.data [dostęp 6.03. 2016].
Warwas I. (2016), Postawy wobec aktywności zawodowej starszych pracowników – perspektywa pracodawców, „Edukacja Ekonomistów i Menedżerów”, nr 1 (39), s. 107–122.
Warwas I., Rogozińska-Pawełczyk A. (2016), Zarządzanie zasobami ludzkimi w nowoczesnej organizacji – aspekty organizacyjne i psychologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Wziątek-Staśko A. (2012), Diversity Management. Narzędzie do skutecznego motywowania pracowników, Difin, Warszawa.
Zaidi A. (2015), Active Ageing Index 2014: Analytical Report, April, UNECE/European Commission.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne, nauki ekonomiczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna, zarządzanie, zarządzanie zasobami ludzkimi
Social Policy
Table of Contents No 4/2017
CHILD ALLOWANCE (500+) IMPACT ON POVERTY: MICROSIMULATION RESULTS – Ryszard Szarfenberg
PENSION SYSTEM AND SELECTED PENSION DECISIONS: A QUANTITATIVE ANALYSIS FOR EUROPEAN COUNTRIES – Filip Chybalski
AVAILABILITY OF SOCIAL SECURITY FOR RECOGNIZED REFUGEES IN POLAND – Beata Samoraj-Charitonow
IDENTIFYING PRIORITY OCCUPATIONS FOR VOCATIONAL SCHOOLING ON THE BASIS OF JOB VACANCIES AND UNEMPLOYMENT DATA – Piotr Maleszyk
FORMS AND CHARACTER OF INTERVENTION IN RELATION TO THE ADDRESS DYSFUNCTION OF THE FAMILY – Daniel Jakimiec
AGE MANAGEMENT ON POLAND – THE STATE AND DEVELOPMENT PERSPECTIVE – Izabela Warwas
BOOK REVIEWS
Barbara Rysz-Kowalczyk, Barbara Szatur-Jaworska (eds.): UNDERSTANDING CONCEPT AND ISSUES OF CONTEMPORARY SOCIAL POLICY – Reviewed by Włodzimierz Anioł
NEW BOOKS PUBLISHED BY INSTITUTE LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY
Ryszard Szarfenberg (Professor, Warsaw University, Institute of Social Policy)
CHILD ALLOWANCE (500+) IMPACT ON POVERTY: MICROSIMULATION RESULTS (p. 1–6)
Child allowance (500+) is a new family benefit introduced in Poland in 2016. There is a lot of discussions on many respects of the new benefit. One of them is expected impact on child, family and general poverty. In the first part I described goals of family policy and the new benefit in comparison to family benefits. Second part contains critical examination of official justification of 500+ in the light of a theory of poverty reduction by cash benefits. In the main part I presented shortly microsimulation models and results of three of them (Ministry of Finance, World Bank and European Commission). It is likely that 500+ impact on overall poverty and child and family poverty in financial dimension will be impressive. In the result the change of the structure of poverty risk in Poland can be substantial.
Keywords: family benefits, child allowances, poverty, micorsymulation, child poverty, 500+
Filip Chybalski (Professor, Lodz University of Technology)
PENSION SYSTEM AND SELECTED PENSION DECISIONS: A QUANTITATIVE ANALYSIS FOR EUROPEAN COUNTRIES (p. 7–12)
The paper discusses the topic of possible impact which the construction of a pension system and its selected parameters may have on the decisions aiming at increasing pension benefits. Two types of decisions are studied: the participation in voluntary pension schemes and the moment of exit from the labour market. On the basis of estimated regression models (for 22 European countries) the following synthetic conclusion has been drawn: apart from factor such as interest rate (resulting from theory of consumption), pension decisions aiming at increasing future benefits are influenced by present and predicted generosity of a pension system, the method of financing and benefit formula.
Keywords: pension system, saving, pension decisions, retirement age
Beata Samoraj-Charitonow (PhD, Warsaw University, Institute of Social Policy)
AVAILABILITY OF SOCIAL SECURITY FOR RECOGNIZED REFUGEES IN POLAND (p. 13–19)
This article focuses on a brief analysis of the access of refugees to particular components of the social security system, designed to provide a sense of social security and support in difficult and crisis situations or in other cases of social exclusion. The criterion of the analysis will be the legal status of foreigners and legal regulations enabling them to use or lack of access to social benefits. The subjects of the analysis are those who received refugee status in Poland.
Keywords: refugee status, social security, social security
Piotr Maleszyk (PhD, Maria Curie-Skłodowska University)
IDENTIFYING PRIORITY OCCUPATIONS FOR VOCATIONAL SCHOOLING ON THE BASIS OF JOB VACANCIES AND UNEMPLOYMENT DATA (p. 20–27)
The objective of the article is to present and assess the method of diagnosis priority occupations for vocational schooling on the basis of job vacancies and unemployment data, with labour market of the City of Lublin used as an example. The great advantage of this method results from using not only data on vacancies from Labour Offices, but from other sources as well, i.a. web portals, employment agencies, Public Information Bulletin, or newspapers. The analysis enables the identification of occupational mismatch on the level of large, medium and elementary occupational groups organized in the Polish Classification of Occupations and Specializations for Labour Market Needs, which subsequently gives the opportunity to adjust vocational education to local labour market needs.
Keywords: labour market, vocational schooling, occupational mismatch
Daniel Jakimiec (Regional Court Lublin-Zachód in Lublin)
FORMS AND CHARACTER OF INTERVENTION IN RELATION TO THE ADDRESS DYSFUNCTION OF THE FAMILY (p. 27–32)
The family constitutes with social fundamental unit compound of connected persons with marriage bonds and parental. When next generations are diverging than priority for her values in the way threatening for her functioning, then the family is happening dysfunction and in consequence for her a state aid is essential. The dysfunction of the family constitutes the order slip of her functionality that is the correct and efficient achievement of the goals and tasks which before her are being put. Supporting the family in problems which he is passing, threatening her correct functioning, belongs to constitutional principles of the Polish state. And so the family with its problems isn’t left entirely to itself, but can count for supporting state agencies. Presented issues cause the statement, that accepting the help of organs to the authority of the state behind the criterion it is possible to divide the participation of beneficiaries in two stages. First from them it is based on the principle of the freedom, when the help is being given in the pre-court stage by extrajudicial bodies. Currently, in the predominant scope, they are it is action carried out by institutions functioning as part of self-government units. Depending on the degree of the dysfunction of the family and employing persons, to which the managed aid is, this action can end including the stage. Differently however, when the degree of the dysfunction of the family and the lack of employing on the part of aid beneficiaries are threatening further functioning of this social fundamental unit, then initiating is necessary second from stages of the support. The second stage is deprived of the freedom. Then the help is being given in frames of the court decision carried out.
Keywords: the form and character of the assistance of the family, dysfunction of the family, guardianship court, a social worker, the public assistance
Izabela Warwas (Professor, Uniwersytet Łódzki)
AGE MANAGEMENT ON POLAND – THE STATE AND DEVELOPMENT PERSPECTIVE (p. 33–38)
As one of the most important contemporary socioeconomic trends appears to be an aging population. Multifaceted consequences of an aging population concern increasing number of Polish organizations. their customers and employees and other stakeholders aging. The challenge of this process may be accompanied by problems of management (loss of organizational knowledge, intergenerational conflict) and human resources management (acquisition candidates with the proper competencies, succession, training of mature workers). Many organizations struggle with the inadequacy of its commercial offer to the changing needs of consumers. It is therefore necessary to implement age management organization. It is important to not only know about the progress of age management, but also to outline the prospects and trends. Therefore, in the article at the beginning of the process has been characterized, presented the results of research, author’s model and age management recommendations related silver economy and active aging concepts.
Keywords: age management, age, older worker, ageing
« powrót