Nr 4 (505) 2016
Spis treści 4/2016
Pobierz numer 
PROBLEMY OPODATKOWANIA PRACY W POLSCE – Anna Krajewska
MINIMUM SOCJALNE W GRUDNIU 2015 R. – Piotr Kurowski
NIEDOCENIANA MŁODOŚĆ? MŁODZI DOROŚLI NA RYNKU PRACY – Agnieszka Jeran
Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
POLITYKA EMERYTALNA JAKO ELEMENT ZARZĄDZANIA WIEKIEM – TEORIA I PRAKTYKA – Anna Lubrańska
KONSTRUOWANIE ŁADU INTERAKCJI W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE – Jakub Niedbalski
Doświadczenia bezdomności. BEZDOMNI W OŚRODKU MONARU W ŚWIERCZACH – Wojciech Widera
RECENZJE
Paweł Łuczak: OPIEKA DŁUGOTERMINOWA W POLSCE I W REPUBLICE CZESKIEJ – rec. Iwona Zakrzewska
INFORMACJE
Z PRAC KOMITETU NAUK O PRACY I POLITYCE SPOŁECZNEJ PAN – POCZĄTEK NOWEJ KADENCJI – Dorota Głogosz
WSPOMNIENIE O PROF. ELŻBIECIE TARKOWSKIEJ – Stanisława Golinowska
NOWOŚCI WYDAWNICZE IPISS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Anna Krajewska (prof., Uniwersytet Łódzki)
PROBLEMY OPODATKOWANIA PRACY W POLSCE (s. 1–6)
Reforma podatkowa wprowadzona w Polsce w początkowym okresie transformacji opierała się na rozwiązaniach stosowanych w krajach Unii Europejskiej. Z czasem postępował proces niekorzystnych zmian systemu podatkowego, co doprowadziło do tego, że rozwiązania obowiązujące w Polsce wyraźnie odbiegają od istniejących w krajach rozwiniętych gospodarczo. W artykule problem ten przedstawiono na podstawie danych pochodzących z raportu „Taxing Wages 2014”, przygotowanego przez OECD. Okazuje się, że Polska charakteryzuje się bardzo niską progresywnością opodatkowania pracy. Zachwiane są ponadto proporcje między obciążeniami pracowników podatkiem dochodowym i składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, których udział w całkowitych obciążeniach podatkowych jest bardzo wysoki.
Słowa kluczowe: podatek dochodowy od osób fizycznych, składki ubezpieczenia społecznego, opodatkowanie pracy, klin podatkowy, redystrybucja
BIBLIOGRAFIA
Carone G., A. Salomaki (2011), Reforms in tax-benefit systems in order to increase employment, incentives in the EU, „Economic Commission on Economic Paper”, Brussels, nr 160.
Krajewska A. (2012), Podatki w Unii Europejskiej, PWE, Warszawa.
Kryńska E. (2014), Labour Taxation In Poland Compared To The Other OECD Countries, „Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe”, Vol. 17, No 3.
Nadolny Ł. (2009), Klin podatkowy w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej, „Polityka Społeczna, nr 5–6.
OECD (2013), OECD Economic Outlook, Volume no 94.
OECD (2014), Taxing Wages 2014, OECDiLiberary, [dostęp 19.06.2015].
Piasecki B., Rogut A. i in. (2001), Warunki prowadzenia działalności gospodarczej przez MSP w Polsce i krajach Unii Europejskiej, PARP, Warszawa.
Pomerleau K. (2014), A Comparison of the Tax Burden on Labour in the OECD, http://taxfoundation.org/article/comparison-tax-burden-labor-oecd [dostęp 17.11.2014].
Ranking największych barier w działalności firm (2011), BCC i Instytut GFK, Warszawa, październik.
Rękas M. (2012), Ulgi prorodzinne jako element polityki rodzinnej w wybranych krajach UE, w: J. Sokołowski, M. Rękas, G. Węgrzyn (red.), „Ekonomia”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
Ślesicka A. (2011), Stosowanie ulg i zwolnień w podatku dochodowym od osób fizycznych w państwach UE, „Ekonomia”, nr 26.
Taxation Trends in European Union (2009), European Commission, Brussels.
Taxation Trends in European Union (2014), European Commission, Brussels.
Wyrzykowski W. (2013), Podatkowe uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości w Polsce, Politechnika Gdańska, Gdańsk.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki ekonomiczne, nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: ekonomia, nauki o polityce publicznej, polityka społeczna
Piotr Kurowski (dr, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
MINIMUM SOCJALNE W GRUDNIU 2015 R. (s. 7–8)
Artykuł zawiera szacunki wysokości minimum socjalnego dla warunków cenowych z grudnia 2015 r. W warunkach utrzymującej się deflacji, w grudniu po raz pierwszy wartości koszyków lekko obniżyły się. Głównym czynnikiem tych tendencji był sezonowy spadek cen żywności.
Słowa kluczowe: minimum socjalne, ubóstwo, koszty utrzymania
BIBLIOGRAFIA
Deniszczuk L., Kurowski P., Styrc M. (2007), Progi minimalnej konsumpcji gospodarstw domowych wyznaczane metodą potrzeb podstawowych. Rodzaje, oszacowania i zastosowania polityce społecznej, IPiSS, Warszawa.
Deniszczuk, L. (1977), Wzorzec konsumpcji społecznie niezbędnej, Studia i Materiały IPiSS, Zeszyt Nr 10, Warszawa.
Deniszczuk L., Sajkiewicz B. (1997), Kategoria minimum socjalnego, w: S. Golinowska, Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
Golinowska S. (1997), Polska bieda II. Kryteria – Ocena – Przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
GUS (2016a), Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju w 2015 r., Warszawa.
GUS (2016b), Biuletyn Statystyczny, nr 1, Warszawa.
Kurowski P. (2002), Koszyki minimum socjalnego i minimum egzystencji – dotychczasowe podejście, w: Kategorie i instrumenty interwencji państwa w sytuacji ubóstwa. (Czym jest minimum socjalne?), Konferencja 10.12.2002, Biuro Studiów i Ekspertyz Sejmu RP, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej
Agnieszka Jeran (dr, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu)
NIEDOCENIANA MŁODOŚĆ? MŁODZI DOROŚLI NA RYNKU PRACY (s. 8–14)
Wykształcenie, kompetencje i wiek stanowią istotne cechy różnicujące sytuację pracowników. Wykorzystując dane reprezentatywnego badania „Bilans Kapitału Ludzkiego”, poddano analizie zróżnicowanie poziomu kompetencji polskich pracowników (zatrudnionych na podstawie umowy o pracę), porównując ich sytuację w podziale na dwie podgrupy wiekowe (młodzi dorośli”, tj. osoby w wieku 25–34 lata, oraz starsze) i dwie podgrupy ze względu na poziom wykształcenia (z wykształceniem wyższym i bez niego). Obok kompetencji analizowano także poziom wynagrodzeń. Wyniki ujawniają, że istotne różnice poziomu kompetencji tylko częściowo przekładają się na analogiczne różnice w zarobkach, co prowadzi do tezy co najmniej o niedocenianiu młodszych pracowników przez pracodawców.
Słowa kluczowe: kompetencje, wynagrodzenia, młodzi dorośli, kapitał ludzki
BIBLIOGRAFIA
Baran M., Kłos M. (2014), Pokolenie Y – prawdy i mity w kontekście zarządzania pokoleniami, „Marketing i Rynek”, nr 5, s. 923–929.
Batorski D. (2013), Polacy wobec technologii cyfrowych – uwarunkowania dostępności i sposobów korzystania, „Diagnoza Społeczna 2013. Warunki i Jakość Życia Polaków – Raport”. [Special issue], „Contemporary Economics”, nr 7, s. 328–352.
Brzezińska A.I., Kaczan R., Piotrowski K., Rękosiewicz M. (2011), Odroczona dorosłość – fakt czy artefakt? „Nauka”, nr 4, s. 67–107.
Buttler D. (2014), Niedopasowania kompetencyjne i kwalifikacyjne absolwentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, „Edukacja Ekonomistów i Menedżerów. Problemy. Innowacje. Projekty”, nr 2(32), s. 127–141.
Cypryańska M., Bedyńska S. (2007) Porównywanie dwóch grup: testy t-Studenta i ich nieparametryczne odpowiedniki, w: S. Bedyńska, A. Brzezicka (red.), Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii, Wydawnictwo SWPS „Academica”, Warszawa.
Dobrołowicz M. (2014), Czy sytuacja polskiego pokolenia Y na rynku pracy jest anomijna?, w: P. Długosz, H. Kotarski, W. Jedynak (red.), Czy stracone pokolenie? Młodzież i jej dylematy na początku XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Doraczyńska N. (2012), Generacje X, Y, C, „Personel i Zarządzanie”, nr 12, s. 58–62.
Drela K. (2012), Dyskryminacja na polskim rynku pracy – aspekt młodzieży, „Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek”, nr 1, s. 103–113.
Gadomska-Lila K. (2015), Pokolenie Y wyzwaniem dla zarządzania zasobami ludzkimi, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 1, s. 25–39.
Gwarek A., Samitowska W., Smoguła M. (2014), Zderzenie pokoleń a rynek pracy, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 840, s. 127–142.
Jakimiuk B. (2012), Przygotowanie do pracy w systemie edukacji – szanse, wyzwania, zagrożenia, w: B. Baraniak (red.), Człowiek w pedagogice pracy, Difin, Warszawa.
Jelonek M. (2014), Absolwenci szkół wyższych na zmieniającym się rynku pracy, „Rocznik Lubuski”, tom 40, cz. 2A, s. 191–208.
Kalinowska-Sufinowicz B. (2013), Popytowe i podażowe determinanty aktywizacji zawodowej osób młodych, „Przegląd Zachodniopomorski”, z. 3, vol. 1, s. 93–104.
Klimaszewska J., Stanilewicz-Wojcik E. (2012), Młodość czy doświadczenie – dylematy pracodawców w procesie rekrutacji, „Zarządzanie i Finanse”, nr 1, cz. 3, s. 548–554.
Kmiotek K., Piotrowska N. (2013), Absolwent jako potencjalny pracownik – korzyści i zagrożenia wiążące się z zatrudnianiem pokolenia Y, „Modern Management Review”, vol. VIII, 20(4), s. 107–115.
Kozek W. (2014), Rynek pracy. Perspektywa instytucjonalna, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Krajewska-Smardz A. (2012), Marka uczelni a pozycja jej absolwentów na rynku pracy, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu”, nr 44, s. 43–54.
Marianowska A. (2013), Pomiędzy adolescencją a dorosłością – koncepcja emerging adulthood Jeffreya J. Arnetta, „Edukacja Dorosłych”, nr 1, s. 9–104.
Smolbik-Jęczmień A. (2013), Podejście do pracy i kariery zawodowej wśród przedstawicieli generacji X i Y – podobieństwa i różnice, „Nauki o Zarządzaniu”, nr 1(14), s. 89–97.
Solarczyk-Szwec H. (2013), O niektórych przyczynach (nie)dopasowania kompetencyjnego młodych dorosłych na rynku pracy, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”, nr 2(81), s. 123–132.
Stachowska S. (2012), Oczekiwania przedstawicieli pokolenia Y wobec pracy i pracodawcy, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 2, s. 25–39.
Striker M. (2011), Współczesny rynek pracy a oczekiwania pokolenia Y wobec zatrudnienia – wyniki badań empirycznych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 223, s. 30–37.
Strzebońska A., Dobrzyńska M. (2011), Kompetencje jako przejaw kapitału ludzkiego, w: Bilans Kapitału Ludzkiego w Polsce. Raport podsumowujący pierwszą edycję badań realizowaną w 2010 roku, PARP, Warszawa.
Suwa M. (2014), Pokolenie Y na polskim rynku pracy, w: A. Rogozińska-Pawełczyk (red.), Pokolenia na rynku pracy, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Szkoły wyższe i ich finanse w 2011 roku, (2012), GUS, Warszawa.
Turska E. (2010), Kompetencje kariery ludzi młodych a oczekiwania współczesnych organizacji, w: B. Kożusznik (red.), Zastosowania psychologii w zarządzaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Wieteska M. (2014), Wczesna dorosłość w ponowoczesności. Odraczanie autonomii w kontekście zamieszkiwania z rodziną pochodzenia, „Ogrody Nauk i Sztuk”, nr 4, s. 368–377.
Wood R., Payne T. (2006), Metody rekrutacji i selekcji pracowników oparte na kompetencjach, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej, polityka społeczna
Anna Lubrańska (dr, Uniwersytet Łódzki)
POLITYKA EMERYTALNA JAKO ELEMENT ZARZĄDZANIA WIEKIEM – TEORIA I PRAKTYKA (s. 14–21)
W artykule podjęto problem polityki emerytalnej w aspekcie zarządzania wiekiem. Zbadano 395 osób pracujących (233 kobiety; 59% i 162 mężczyzn; 41%) w wieku 20–64 lat. Ocenie poddano działania okołoemerytalne, jakie są podejmowane w polskich firmach. Zaprezentowano oceny jednostkowe, z uwzględnieniem kryterium wieku (przynależności do pokolenia), płci, wielkości firmy, branży (sfera budżetowa i pozabudżetowa), wiedzy i umiejętności kadry kierowniczej w zakresie zarządzania wiekiem. Przyjęte kryteria okazały się istotnie statystycznie różnicujące dla stosowanych rozwiązań proemerytalnych.
Słowa kluczowe: emerytura, pokolenia, zarządzanie wiekiem, organizacja
BIBLIOGRAFIA
Aronowska I. (2014), Efektywna współpraca w zespołach międzypokoleniowych, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XV, z. 11, s. 115–127.
Bonk E., Retowski S. (2013), Emerytura – ulga czy udręka? Postrzeganie emerytury na przykładzie słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku, „Gerontologia Polska”, nr 21(1), s. 25–31.
Brdulak H. (2014), Zmiany demograficzne – nowe wyzwania w zarządzaniu. Wybrane aspekty, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, tom XV, z. 11, s. 157–170.
Brzezińska A.I., Applet K., Ziółkowska B. (2008), Psychologia rozwoju człowieka, w: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, GWP, Gdańsk, s. 95–292.
Depta A. (2011), Jakość życia emerytów, „Polityka Społeczna”, nr 2, s. 11–13.
Finogenow M. (2011), Zadowolenie z życia w okresie przejścia na emeryturę – uwarunkowania socjodemograficzne, w: L. Golińska, E. Bielawska-Batorowicz (red.), Rodzina i praca w warunkach kryzysu, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 335–350.
Gajda J., Seroka-Stolka O. (2014), Zarządzanie pracownikami różnych pokoleń warunkiem efektywnej działalności organizacji, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 5, s. 13–28.
Gołębiowska A. (2011), Zagrożenia funkcjonowania systemu emerytalnego w Polsce w kontekście wprowadzonych zmian, „Polityka Społeczna”, nr 2, s. 13–15.
GUS (2015), Aktywność ekonomiczna ludności Polski, I kwartał 2015, www.stat.gov.pl [dostęp 30.11.2015].
Hankała A. (2002), Wiedza psychologiczna w nauczaniu i wychowaniu, w: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Wiedza z psychologii rozwoju człowieka w praktyce społecznej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 9–69.
Hildt-Ciupińska K., Bugajska J., Łastowiecka-Moras E., Malińska M. (2012), Przykłady dobrych praktyk na rzecz zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+, „Bezpieczeństwo Pracy – Nauka i Praktyka”, nr 3, s. 12–15.
Iglicka K. (2013), Demograficzne wyzwania dla rynków pracy, polityk społecznych i bezpieczeństwa Europy Środkowej, „Polityka Społeczna”, nr 1, s. 1–5.
Kałużny R. (2014), Aktywność edukacyjno-zawodowa seniorów formą zagospodarowania czasu na emeryturze, „Edukacja Dorosłych” nr 2, s. 79–90.
Kocor M., Strzebońska A., Dawid-Sawicka M. (2015), Rynek pracy widziany oczami pracodawców, PARP, Warszawa, www.bkl.parp.gov.pl [dostęp 14.02.2016].
Kołodziejczyk-Olczak I. (2013), Zarządzanie wiekiem w małych i średnich przedsiębiorstwach, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 3–4, s. 113–125.
Kołodziejczyk-Olczak I. (2014a), Zarządzanie pracownikami w dojrzałym wieku. Wyzwania i problemy, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Kołodziejczyk-Olczak I. (2014b), Praktyki zarządzania międzypokoleniowego w obszarze rekrutacji i selekcji pracowników, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 5, s. 29–42.
Kubiak E. (2014), Pokolenie X na rynku pracy, w: A. Rogozińska-Pawełczyk (red.), Pokolenia na rynku pracy, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 39–63.
Litwiński J., Sztanderska U. (2010a), Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwie, PARP, Warszawa.
Litwiński J., Sztanderska U. (2010b), Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwie. Kończenie zatrudnienia i przechodzenie na emeryturę, PARP, Warszawa.
Litwiński J., Sztanderska U. (2013), Standardy zarządzania wiekiem w organizacjach, UW, PARP, Warszawa.
Marcinek P. (2007), Funkcjonowanie intelektualne i subiektywna jakość życia u osób w wieku emerytalnym, „Gerontologia Polska”, nr 15(3), s. 76–81.
Muszyński M. (2008), Diagnoza potrzeb pracodawców wobec pracobiorców 50+, w: E. Dubas, J. Pyżalski, M. Muszyński, J.R. Pavel (red.), Wspieranie rozwoju bezrobotnych 50+. Doświadczenia projektu Adults Mentoring, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 75–87.
Pasik M. (2005), Wyznaczniki jakości życia u osób w wieku emerytalnym, „Folia Psychologica”, nr 9, s. 65–79.
Pasik M. (2008), Osobowościowe wyznaczniki zadowolenia z życia w wieku emerytalnym, w: L. Golińska, B. Dudek (red.), Rodzina i praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 309–320.
Prudzienica M. (2011), System emerytalny w Polsce i na świecie – stan i perspektywy, „Polityka Społeczna”, nr 2, s. 35–38.
Richert-Kaźmierska A., Stankiewicz K. (2014), Dyskryminacja pracowników w starszym wieku – wybrane zagadnienia, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XV, z. 11, s. 77–91.
Rogozińska-Pawełczyk A. (2014), Zarządzanie kapitałem ludzkim w różnym wieku jako wyzwanie dla rynku pracy, w: A. Rogozińska-Pawełczyk (red.), Pokolenia na rynku pracy, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 17–37.
Romanowicz K. (2015), Kiedy pracownik przechodzi na emeryturę, „Personel”, nr 8, s. 96–99.
Romanowicz K., Reimus T. (2012), Zarządzanie wiekiem – nie ma się czego bać, „Personel”, nr 4, s. 22–26.
Samborski A. (2011), Determinanty zmian w systemach emerytalnych – ujęcie globalne, „Polityka Społeczna”, nr 2, s. 31–35.
Stachowska S. (2012), Zarządzanie wiekiem w organizacji, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 3–4, s. 125–138.
Stempień J. (2013), Dezaktywizacja zawodowa i przejście na emeryturę, w: M. Woszczyk, M. Czernecka (red.), CzłoWIEK to inwestycja. Podręcznik do zarządzania wiekiem w organizacjach, HRP Group, Łódź, s. 211–241.
Szaban J.M. (2013), Praktyki i dobre praktyki zarządzania wiekiem w małych i średnich przedsiębiorstwach, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 3–4, s. 149–159.
Tobiasz-Adamczyk B., Brzyski P. (2006), Bilans satysfakcji zawodowej lekarzy w wieku emerytalnym. Relacja pomiędzy satysfakcją z pracy zawodowej a ogólną jakością życia, „Gerontologia Polska”, nr 14(2), s. 77–84.
Urbaniak B. (2011), Zatrudnienie a instytucje rynku pracy w warunkach starzejących się zasobów pracy – badania dla Polski, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Warr P. (2003), Wykonywanie pracy a starzenie się siły roboczej, w: N. Chmiel (red.), Psychologia pracy i organizacji, GWP, Gdańsk, s. 439–457.
Woszczyk P. (2013), Zarządzanie wiekiem – ku wzrostowi efektywności organizacji, w: P. Woszczyk, M. Czernecka (red.), CzłoWIEK to inwestycja. Podręcznik do zarządzania wiekiem w organizacjach, HRP Group, Łódź, s. 33–53.
Zarządzanie wiekiem skierowane na pracowników 50+, www.active50plus.pl [dostęp 14.02.2016].
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej
Jakub Niedbalski (dr, Uniwersytet Łódzki)
KONSTRUOWANIE ŁADU INTERAKCJI W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE (s. 22–28)
Celem badań jest rekonstrukcja procesu wytwarzania oraz podtrzymywania ładu interakcyjnego w domu pomocy społecznej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. Punktem wyjścia jest analiza relacji interpersonalnych personelu z podopiecznymi, które wyznaczają zakres i specyfikę działań aktorów społecznych. Rezultatem przeprowadzonych badań jest rekonstrukcja realizowanego na poziomie interakcji procesu budowania i podtrzymywania ładu instytucjonalnego w domu pomocy społecznej dla osób upośledzonych umysłowo. Analiza danych przeprowadzona została zgodnie procedurami metodologii teorii ugruntowanej. W badaniach wykorzystano techniki jakościowe, a wśród nich wywiad swobodny oraz obserwację uczestniczącą. Inspiracją teoretyczną dla prezentowanych w artykule rozważań jest mieszczący się w ramach paradygmatu interpretatywnego symboliczny interakcjonizm. Dane pochodzą z badań przeprowadzonych w domach pomocy społecznej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie.
Słowa kluczowe: ład interakcji, komunikacja interpersonalna, dom pomocy społecznej, niepełnosprawność intelektualna
BIBLIOGRAFIA
Baraniewicz D., Baraniewicz M. (2007), Możliwości komunikacyjne uczniów z głębokim upośledzeniem umysłowym, w: J. Baran, A. Mikruta (red.), Umiejętności komunikacyjne osób z niepełnosprawnością: teoria, diagnoza, wspomaganie, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
Denzin N.K, Lincoln Y.S. (2000), Introduction: The Discipline and Practise of Qualitative Research, w: Handbook of Qualitative Research, Second Edition, Thousand Oaks-London-New Delhi, Sage, p. 1–29.
Glaser B.G. (1978), Theoretical Sensitivity, The Sociology Press, San Francisco.
Glaser B.G., Strauss A.L. (1967), The discovery of grounded theory. Strategies for qualitative research, Aldine Publishing Company, Chicago.
Gobo G. (2008), Doing ethnography, Sage, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore.
Granosik M. (1997), Niektóre aspekty pracy nad rozumieniem upośledzonego, „Studia Socjologiczne” nr 144(1/97), s. 85–109.
Konecki K. (2008), Dotyk i wymiana gestów jako element wytwarzania więzi emocjonalnej, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 1, s. 71–115.
Konecki K. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, PWN, Warszawa.
Konecki K. (1988), Praca w koncepcji socjologii interakcjonistycznej, „Studia Socjologiczne” nr 1(108), s. 225–245.
Nęcki Z. (1996), Komunikacja międzyludzka, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków.
Niedbalski J. (2013), Żyć i pracować w domu pomocy społecznej. Socjologiczne studium interakcji personelu z upośledzonymi umysłowo podopiecznymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Piszczek M. (2001), Metody komunikacji alternatywnej i wspomagającej w edukacji dzieci głębiej upośledzonych umysłowo i autystycznych. Część II, „Rewalidacja” nr 1(9), s. 3–21.
Reichmann W. (2006), Niebezpieczne niezrozumienie. Stereotypie ruchowe i zachowania o charakterze natręctw u osób niepełnosprawnych intelektualnie oraz autystycznych, „Wspólne Tematy”, nr 10, s. 3–13.
Strauss A.L., Fagerhaugh S., Suczek B., Wiener C. (1985), Social Organization of Medical Work, The University of Chicago Press, Chicago.
Tarkowska E., Czayka-Chełmińska K., Krantz W., Lisek-Michalska J., (1994), Życie codzienne w domach pomocy społecznej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Wyka A. (1993), Badacz społeczny wobec doświadczenia, PWN, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: socjologia
Wojciech Widera (dr, emerytowany pracownik naukowy Szkoły Głównej Handlowej)
Doświadczenia bezdomności. BEZDOMNI W OŚRODKU MONARU W ŚWIERCZACH (s. 28–34)
Zmiany ustrojowe w Polsce spowodowały wzrost bezdomności. Artykuł prezentuje wyniki badań wśród 140 bezdomnych przebywających w ośrodku Monaru w Świerczach na terenie powiatu pułtuskiego. Bezdomni stają się zbiorowością ludzi starzejących się (dominanta w przedziale wieku 40–60 lat) z zasadniczą przewagą mężczyzn, osób rozwiedzionych (43,6%, średnia wieku 48,9 lat), o stażu w bezdomności przekraczającym 7,5 lat, zazwyczaj mieszkających w warunkach niebezpiecznych dla życia, z problemem alkoholowym. Bezdomni świadomi są tego, że inni widzą ich jako pijaków, żebraków, włóczęgów. Zdaniem 62,9% badanych bezdomnych w bezdomności nie ma dobrych stron, ale 13,6% uważa, że bezdomność to „wolność, niezależność i życie, gdzie się chce”.
Słowa kluczowe: bezdomność, bezdomni, alkohol, brak pracy, rozwód, konflikty rodzinne
BIBLIOGRAFIA
Dębski M. (2008), Sytuacja osób bezdomnych w województwie pomorskim w świetle wyników badań socjodemograficznych, w: M. Dębski, S. Retowski (red.), Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
Dębski M., Retowski S., red. (2008), Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
Frąckiewicz L. (1998), Bezdomność, jako syndrom ubóstwa, w: P. Dobrowolski, I. Mądry (red.), Ubodzy i bezdomni, Katowice.
Kieżun W. (2012), Patologia transformacji, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
Kowalik T. (2009), WWW.PolskaTransformacja.pl, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, Warszawa.
Lach A. (2007), Świat społeczny bezdomnych i jego legitymizacje, Poznań.
Oliwa-Ciesielska M. (2006), Piętno nieprzypisania. Studium o wyizolowaniu społecznym bezdomnych, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Nowak J. (2006), Bezdomność – konieczność czy wybór? Komunikat z badań, „Pra. (2006), Bezdomność, Chrześcijańska Akademia Teologiczna, Warszawa, s. 129.
Pisarska M. (1994), Bezdomność w Łodzi – analiza socjologiczna, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
Przymeński A. (1998), Zjawisko bezdomności w Polsce współczesnej, „Polityka Społeczna”, nr 4.
Przymeński A. (2001), Bezdomność, jako kwestia społeczna w Polsce współczesnej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań, s. 164.
Przymeński A., Ciesielska-Oliwa M. (2014), Publiczna pomoc mieszkaniowa a demarginalizacja społeczna ludności ubogiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
Przymeński A. (2011), Pomoc mieszkaniowa dla zmarginalizowanych ekonomicznie osób i gospodarstw domowych we współczesnej Polsce, w: K. Pająk, A. Przymeński (red.), Polityka społeczna w realiach gospodarczych Polski po 1989, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, s. 109.
GUS (2011), Raport z wyników. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań, Warszawa, s. 90–91.
Szyperska U. (2012), W obronie lokatorów, „Polityka”, nr 31/2869, s. 36.
Widera W. (2000), Wzory adaptacji organizacji gospodarczych do rynku, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Dziedziny naukowe dotyczące artykułu: nauki społeczne
Dyscypliny naukowe dotyczące artykułu: nauki o polityce publicznej
Social Policy
Table of Contents No 4/2016
TAXATION OF LABOUR IN POLAND – Anna Krajewska
ESTIMATES OF SOCIAL MINIMUM BASKETS: DECEMBER OF 2015 – Piotr Kurowski
YOUTH UNDERVALUED OR DISCRIMINATED? YOUNG ADULTS IN THE LABOR MARKET – Agnieszka Jeran
FROM RESEARCH AND STUDIES
RETIREMENT POLICY AS AN ELEMENT OF AGE MANAGEMENT – THEORY AND PRACTICE – Anna Lubrańska
CONSTRUCTING OF THE INTERACTION ORDER IN A SOCIAL WELFARE HOME FOR THE INTELLECTUALLY DISABLED – Jakub Niedbalski
EXPERIENCES OF HOMELESSNESS. THE HOMELESS IN MONAR SHELTER ŚWIERCZE – Wojciech Widera
BOOK REVIEW
Paweł Łuczak, LONG-TERM CARE IN POLAN AND IN CZECH REPUBLIC – Reviewed by Iwona Zakrzewska
INFORMATION
ON THE AGENDA OF THE COMMITTEE ON LABOUR AND SOCIAL POLICY POLISH ACADEMY OF SCIENCES. DEBATE ABOUT THE DILEMMAS OF FAMILY POLICY – Dorota Głogosz
PROFESSOR ELŻBIETA TARKOWSKA – OBITUARY – Stanisława Golinowska
NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY
Anna Krajewska (Professor, University of Lodz)
TAXATION OF LABOUR IN POLAND (p. 1–6)
The tax reform which was introduced in Poland at the beginning of the transformation period was similar to those already implemented in other UE countries. However, in the meantime the Polish tax system undergone many unfavourable changes and nowadays, as a result, it is significantly different from systems in developed countries. This problem is analyzed on the basis of the data presented in OECD report “Taxing Wages 2014”. The results of the analysis show that there is a very low progressiveness of taxation of labour in Poland. Moreover, we can observe that the burden of the income tax is very low comparing to social security contributions.
Keywords: personal income tax, social security contributions, taxation of labour, tax wedge, redistribution
Piotr Kurowski (Junior Professor, Institute of Labour and Social Studies)
ESTIMATES OF SOCIAL MINIMUM BASKETS: DECEMBER OF 2015 (p. 7–8)
The article presents estimates of social minimum baskets – defined as a model allowing the minimum level for social integration of households – in prices of December of 2015. In conditions of still ongoing deflation, the estimation of social minimum baskets once again decreased, mainly due to decline of food prices.
Keywords: social minimum, poverty, living costs
Agnieszka Jeran (Junior Professor, Adam Mickiewicz University in Poznań)
YOUTH UNDERVALUED OR DISCRIMINATED? YOUNG ADULTS IN THE LABOR MARKET (p. 8–14)
The level of education, competences and age are important factors which differ situation of employees. Data from representative survey “Study of Human Capital in Poland” (polish abbreviation BKL) were used to examine differences in the level of competence of Polish workers in groups divided by age (young adults and adults) and by level of education (with and without higher education). Differences in salary levels were also analyzed. The results reveal that significant differences in the level of competence only partially reflect in similar difference in income, leading to a thesis that employers at least undervalue younger employees.
Keywords: competence, salary, young adults, human capital
Anna Lubrańska (Junior Professor, University of Lodz)
RETIREMENT POLICY AS AN ELEMENT OF AGE MANAGEMENT – THEORY AND PRACTICE (p. 14–21)
The article deals with the problem of retirement policy in the age management aspect. There were examined 395 working persons, 233 women (59%) and 162 men (41%), aged 20–64. Retirement-related activities that are undertaken in Polish companies were submitted to evaluation. There were presented individual evaluations, with consideration given to the criteria of age (belonging to a generation), gender, size of a company, type of trade (budget and non-budget spheres), knowledge and skills of management regarding age management. The adopted criteria appeared to be statistically significant as for differentiating the applied pro-retirement solutions.
Keywords: retirement, generations, age management, organization
Jakub Niedbalski (Junior Professor, University of Lodz)
CONSTRUCTING OF THE INTERACTION ORDER IN A SOCIAL WELFARE HOME FOR THE INTELLECTUALLY DISABLED (p. 22–28)
Purpose of the research is to reconstruct the process of production and maintenance of interaction order in conditions of a social welfare home for the intellectually disabled. A starting point is analysis of interpersonal relationships between personnel and wards, which determine the scope and specificity of social actors’ actions. A results of the performed research is reconstruction of the production and maintenance process of the institutional order in a social welfare home for mentally handicapped individuals, realized on the interaction level. Data analysis was performed in accordance with procedures of the grounded theory. The studies apply qualitative techniques, including the unstructured interview and participant observation. A theoretical inspiration for the deliberations presented in the article is the symbolic interactionism, included in the scope of the interpretative paradigm. Data come from studies carried out in the social welfare homes for intellectually handicapped individuals.
Keywords: interaction order, interpersonal communication, social welfare home, intellectual disability
Wojciech Widera (Junior Professor, former researcher, Warsaw School of Economics)
EXPERIENCES OF HOMELESSNESS. THE HOMELESS IN MONAR SHELTER ŚWIERCZE (p. 28–34)
Poland has witnessed homelessness along with democracy. Business enterprises are cutting on social benefits, like workers hostels, in order to cut costs. On the other hand according to new changes in law, it is now possible to lock out troublesome neighbors or not paying tenants. Polish homeless are elderly people (dominant age of 40–60), usually males, divorced, being homeless for a period longer than 7,5 years, usually dwelling in life-endangering conditions with alcohol issues. They are aware of being perceived as drunks, beggars and vagabonds. There are no positive indications in poles on homelessness (62,9%), yet there are also observations as “freedom, I live where I want, independence” (13,6%).
Keywords: homelessness, Polish homeless, alcohol, unemployment, divorce, family conflicts
« powrót
