Nr 3 (492) 2015

Spis treści 3/2015

 Table of Contents

Pobierz numer pobierz plik w pdf

ILE JEDZĄ BIEDNI, A ILE BOGACI W POLSCE? RÓŻNICE W DOCHODACH I W SPOŻYCIU PODSTAWOWYCH ARTYKUŁÓW ŻYWNOŚCIOWYCH – Bożena Kołaczek
PROFILE SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH A ICH AKTYWNOŚĆ ZAWODOWAIwona Kukulak-Dolata, Iwona Poli­w­czak
KSZTAŁCENIE W DZIEDZINACH NAUKA I TECHNIKA W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM A POTRZEBY REGIONALNEGO RYNKU PRACY Łukasz Arendt, Agnieszka Rzeńca

Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
DWUZNACZNY UROK ELASTYCZNOŚCI, CZYLI O PRACY W BRANŻY GASTRONOMICZNEJJustyna Zielińska
ŻÓŁTE ZWIĄZKI ZAWODOWE W OPINII LIDERÓW ZWIĄZKOWYCH – Artur Gontar­czyk
ZAGROŻENIE UBÓSTWEM W POLSCE W UJĘCIU DYNAMICZNYM. BADANIA BUDŻETÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH Z LAT 2002–2011 – Maciej Lis, Monika Potoczna

INFORMACJE
ZATRUDNIALNOŚĆ – KLUCZOWE WYZWANIA I PERSPEKTYWYJoanna Machnis-Walasek

NOWOŚCI WYDAWNICZE IPISS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ

Pole­camy artykuły naukowe:

Bożena Kołaczek (dr hab., prof. nadzw. IPiSS, Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych)
ILE JEDZĄ BIEDNI, A ILE BOGACI W POLSCE? RÓŻNICE W DOCHODACH I W SPOŻYCIU PODSTAWOWYCH ARTYKUŁÓW ŻYWNOŚCIOWYCH
Celem artykułu jest przed­staw­ie­nie zróżni­cow­a­nia dochodów oraz spoży­cia żywności w pol­s­kich gospo­darst­wach domowych uznanych, przy przyję­tych kry­te­ri­ach, za biedne lub bogate. W anal­izie zas­tosowano metodę statysty­czną anal­izy danych zas­tanych – bada­nia budżetów gospo­darstw domowych GUS. Okres anal­izy zróżni­cow­a­nia dochodów, wydatków na żywność i spoży­cia żywności obe­j­muje lata 2006–2012. Dla porów­na­nia w artykule odnie­siono się do wcześniejszych analiz. Ze względu na obsz­er­ność infor­ma­cji niek­tóre porów­na­nia ogranic­zono do najnowszych danych z wybranych lat, a mianowicie roku 2008 i 2012, jako reprezen­tan­tów okresu najwięk­szej kon­sumpcji i jej sta­bi­liza­cji (brak wzrostu).

Słowa kluc­zowe: biedni, bogaci, zróżni­cow­anie dochodów, spoży­cie żywności, gospo­darstwa domowe

BIBLIOGRAFIA
Deniszczuk L., Kurowski P., Styrc M. (2007), Progi min­i­malne kon­sumpcji gospo­darstw domowych. Rodzaje, osza­cow­a­nia i zas­tosowanie w poli­tyce społecznej, w: Pol­ska Bieda III. Ubóstwo i wyk­lucze­nie społeczne oraz metody ich zwal­cza­nia, IPiSS, Warszawa.
GUS (2007), Budżety gospo­darstw domowych w 2006 r., Warszawa.
GUS (2008), Budżety gospo­darstw domowych w 2007 r., Warszawa.
GUS (2009), Budżety gospo­darstw domowych w 2008 r., Warszawa.
GUS (2010), Budżety gospo­darstw domowych w 2009 r., Warszawa.
GUS (2011), Budżety gospo­darstw domowych w 2010 r., Warszawa.
GUS (2012), Budżety gospo­darstw domowych w 2011 r., Warszawa.
GUS (2013), Budżety gospo­darstw domowych w 2012 r., Warszawa.
Jabłońska A. (1988), Sta­gnacja seku­larna kap­i­tal­izmu. Ewolucja poglądów, PWN, Warszawa.
Kołaczek B. (2014), Zróżni­cow­anie spoży­cia i wydatków na żywność w pol­s­kich gospo­darst­wach domowych według kat­e­gorii społeczno-ekonomicznej oraz typu bio­log­icznego rodziny, maszynopis, IPiSS, Warszawa.
Kopińska I., red., J. Ciecieląg, A. Szukiełojć-Bieńkuńska (2008), Pomiar ubóstwa. Zmi­any kon­cepcji i ich znaczenia, w: Pol­ska Bieda III. Ubóstwo i wyk­lucze­nie społeczne oraz metody ich zwal­cza­nia, IPiSS, Warszawa.
Kowal­ska A. (2014), Zróżni­cow­anie poziomu i struk­tury kon­sumpcji pol­s­kich gospo­darstw domowych w lat­ach 2000–2011, „Poli­tyka Społeczna”, nr 2.
Pos­ner R.A. (2013), Czy powin­niśmy martwić się wzrostem zróżni­cow­a­nia dochodów i majątku?, w: G.S. Becker, R.A. Pos­ner, Nieoczy­wis­tości. Eko­nom­iczna teo­ria wszys­tkiego, Ofi­cyna a Wolters Kluwer Busi­ness, Warszawa.

Iwona Kukulak-Dolata (dr, Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych), Iwona Poli­w­czak (dr, Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych)
PROFILE SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH A ICH AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA
W artykule omówione zostały czyn­niki społeczno-demograficzne różnicu­jące w najwięk­szym stop­niu poziom akty­wności zawodowej osób niepełnosprawnych na pol­skim rynku pracy. Autorki dokonują iden­ty­fikacji czyn­ników, które w ostat­nim okre­sie deter­mi­nowały poziom akty­wności zawodowej tej zbiorowości oraz oceny ich wpływu na zachowa­nia tej grupy na rynku pracy. Anal­izy prowad­zone są na pod­stawie dostęp­nych danych statysty­cznych opisu­ją­cych poziom akty­wności zawodowej osób niepełnosprawnych i ich szans na uzyskanie pracy przynoszącej dochód oraz wyniki badań przeprowad­zonych w 2013 r. wśród pra­cown­ików PUP na potrzeby pro­jektu „Zatrud­nie­nie osób niepełnosprawnych – per­spek­tywy wzrostu”, współ­fi­nan­sowanego ze środ­ków PRON.

Słowa kluc­zowe po pol­sku: akty­wiz­a­cja zawodowa osób niepełnosprawnych, powia­towe urzędy pracy

BIBLIOGRAFIA
Bada­nia wpływu kierunku i poziomu wyk­sz­tałce­nia na akty­wność zawodową osób niepełnosprawnych. Raport koń­cowy część 5 z 6. Per­spek­tywy osób chorych psy­chicznie (2013), http://www.pfron.org.pl.pl/ftp/dokumenty/Badania_i_analizy/Raport_CZESC_5z6_N_psychiczna_final.pdf [dostęp 15.02.2013].
Bartkowski J. (2009), Charak­terystyka społeczno-ekonomiczna zakładów pracy jako deter­mi­nanta zatrud­ni­a­nia osób niepełnosprawnych, w: B. Gąciarz, E. Gier­manowska (red.), Zatrud­ni­a­jąc niepełnosprawnych. Wiedza, opinie i doświad­czenia pra­co­daw­ców, ZUS, ISP, Warszawa.
Boni M., red., Szafraniec K. (2011), Młodzi 2011, Kance­laria Prezesa Rady Min­istrów, Warszawa,  http://zds.kprm.gov.pl/sites/default/files/…/mlodzi_2011_printerfriendly.pdf.
Brzez­ińska A.I., Kaczan R., Piotrowski K., Ryciel­ski P. (2008), Uwarunk­owa­nia akty­wności zawodowej osób z ograniczeni­ami sprawności: kap­i­tał oso­bisty i społeczny, „Nauka” nr 2.
Gar­bat M. (2007), Akty­wność i akty­wiz­a­cja zawodowa osób niepełnosprawnych – czyn­niki, bari­ery i uwarunk­owa­nia, w: Akty­wiz­a­cja zawodowa osób niepełnosprawnych, Kra­jowa Izba Gospodarczo-Rehabilitacyjna, Warszawa.
Gier­manowska E. (2007), Znacze­nie pracy w życiu młodzieży niepełnosprawne, w: E. Gier­manowska (red.), Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodz­ina, edukacja, praca, ISP, Warszawa.
Gier­manowska E. (2009), Postrze­ganie niepełnosprawnych pra­cown­ików i uwarunk­owa­nia ich zatrud­ni­a­nia a zarządzanie per­son­elem w orga­ni­za­c­jach, w: B. Gąciarz, E. Gier­manowska, (red.), Zatrud­ni­a­jąc niepełnosprawnych. Wiedza, opinie i doświad­czenia pra­co­daw­ców, ZUS, ISP, Warszawa.
GUS (2011), Badanie Akty­wności Eko­nom­icznej Lud­ności w IV kwartale 2010 r., Warszawa.
GUS (2012), Badanie Akty­wności Eko­nom­icznej Lud­ności w IV kwartale 2011 r., Warszawa.
GUS (2013), Badanie Akty­wności Eko­nom­icznej Lud­ności w IV kwartale 2012 r., Warszawa.
GUS (2014), Badanie Akty­wności Eko­nom­icznej Lud­ności w IV kwartale 2013 r., Warszawa.
Kukulak-Dolata I. (2013), Deter­mi­nanty akty­wności zawodowej z per­spek­tywy pub­licznych służb zatrud­nienia – wyniki badań jakoś­ciowych, Raport pow­stał w ramach pro­jektu „Zatrud­nie­nie osób niepełnosprawnych – per­spek­tywy wzrostu”, współ­fi­nan­sowanego ze środ­ków PFRON, IPiSS, Warszawa.
Kutyło Ł., Stronkowski P., Wolińska I., Zub M. (2009), Bari­ery i możli­wości inte­gracji zawodowej osób niepełno-sprawnych w wojew­ództwie pod­karpackim, WYG Inter­na­tional, Warszawa.
Larkowa H. (1987), Człowiek niepełnosprawny. Prob­lemy psy­cho­log­iczne, PWN, Warszawa.
Morysińska A., Sochańska-Kawiecka M., Kołakowska-Seroczyńska Z., Makowska-Belta E. (2011), Akty­wiz­a­cja zawodowa osób niepełnosprawnych w wojew­ództwie łódzkim. Raport koń­cowy, Region­alne Obser­wa­to­rium Rynku Pracy, WUP, Łódź.
Ole­jniczak M. (2009), Postrze­ganie akty­wności zawodowej osób niepełnosprawnych w środowisku lokalnym, w: J. Żbikowski, A. Siedlecka (red.), Wybrane aspekty akty­wności zawodowej osób niepełnosprawnych z obszarów wiejs­kich, Państ­wowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Pod­lask­iej, PFRON, Biała Pod­laska.
Ostrowska A., Sikora J., Gąciarz B. (2001), Osoby niepełnosprawne w Polsce w lat­ach dziewięćdziesią­tych, ISP, Warszawa.
Ostrowska A., Sikora J., Sufin Z. (1994), Sytu­acja ludzi niepełnosprawnych w Polsce, IFiS PAN, Warszawa.
Ostrowska A., Siko­rska J. (1996) Syn­drom niepełnosprawności w Polsce. Bari­ery inte­gracji, IFIS PAN, Warszawa.
Ostrowska A., Szczepankowska B. (1998), Akty­wność zawodowa osób niepełnosprawnych – stan i potrzeby, w: B. Szczepankowska, A. Ostrowska (red.), Prob­lemy niepełnosprawności w porad­nictwie zawodowym, Zeszyty informacyjno-metodyczne doradcy zawodowego, CBRRON, Warszawa.
Poli­w­czak I. (2007), Wyrówny­wanie szans osób niepełnosprawnych na rynku pracy, KIG-R, IPiSS, Warszawa.
Pol­skie doświad­czenia w reha­bil­i­tacji zawodowej i zatrud­nie­niu osób niepełno-sprawnych (2003), Ogólnopol­ska Kon­fer­encja Naukowa, Warszawa, 20 października 2003 r., KIG-R.
Żbikowski J., Dąbrowski D., Kuźmicki M. (2012), Deter­mi­nanty akty­wności zawodowej osób niepełnosprawnych zamieszkałych na obszarach wiejs­kich, tom I, Raport z badań, PFRON, Państ­wowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Pod­lask­iej, Biała Pod­laska.
Żbikowski J., Siedlecka A. (2009), Wybrane aspekty akty­wności zawodowej osób niepełnosprawnych z obszarów wiejs­kich, Państ­wowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Pod­lask­iej, PFRON, Biała Podlaska.

Łukasz Arendt (dr, Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych),  Agnieszka Rzeńca (dr, Uni­w­er­sytet Łódzki)
KSZTAŁCENIE W DZIEDZINACH NAUKA I TECHNIKA W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM A POTRZEBY REGIONALNEGO RYNKU PRACY
Nie ma wąt­pli­wości, że ksz­tałce­nie w dziedz­i­nach N+T ma istotne znacze­nie dla roz­woju wojew­ództwa łódzkiego, biorąc pod uwagę wizję roz­wo­jową wojew­ództwa, w szczegól­ności inteligentne spec­jal­iza­cje oraz obszary tech­no­log­iczne mające stanowić bazę dla tego roz­woju, a które zostały zdefin­iowane w doku­men­tach strate­gicznych. Presja i oczeki­wa­nia wobec ksz­tałce­nia w tym zakre­sie nie zawsze są zbieżne z potrze­bami rynku pracy. Jak wykazała przed­staw­iona w artykule anal­iza, oparta na autorskim pode­jś­ciu do osza­cow­a­nia kat­e­gorii HRSTO i porów­na­niu jej z ksz­tał­towaniem się liczby stu­den­tów kierunków N+T (określonych w artykule jako HRSTE), reakcja szkol­nictwa wyższego w wojew­ództwie łódzkim nie zawsze jest spójna z prog­no­zowanymi zmi­anami w zapotrze­bowa­niu na zasoby ludzkie dla nauki i tech­niki w per­spek­ty­wie 2020 r.

Słowa kluc­zowe: rynek pracy, kap­i­tał ludzki, szkol­nictwo wyższe, pro­file ksz­tałce­nia, prog­nozy popytu na pracę

BIBLIOGRAFIA
Chmi­elecka E., red. (2011), Autono­mia pro­gramowa uczelni. Ramy kwal­i­fikacji dla szkol­nictwa wyższego, MNiSW, Warszawa.
Clark B.R. (1983), The Higher Edu­ca­tion Sys­tem: Aca­d­e­mic Organ­i­sa­tion in Cross-national Per­spec­tive, Berkley, CA, Uni­ver­sity of Cal­i­for­nia Press.
COM (2003), The role of the uni­ver­si­ties in the Europe of knowl­edge (COM/2003/0058 final). Com­mu­ni­ca­tion from the Com­mis­sion, 5th Feb­ru­ary 2003, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/;ELX_SESSIONID=wPPPTtPJ1LKPbNhSv8cfW9VQZ2vb1YcqpYH5ylhRw2J7yvtPXt1W!-1690509470?uri=CELEX:52003DC0058 [dostęp 12.05.14].
Drapińska A. (2011), Zarządzanie relac­jami na rynku usług eduka­cyjnych, PWN, Warszawa.
EURIS (2013), Lodzkie Region Pol­icy Brief, http://www.euris-programme.eu/theme/euris/files/media/Policy-Brief_Lodzkie.pdf [dostęp 15.09.2014].
GUS (2006), Szkoły wyższe i ich finanse w 2005 r., Warszawa.
GUS (2009), Szkoły wyższe i ich finanse w 2008 r., Warszawa.
GUS (2011), Szkoły wyższe i ich finanse w 2010 r., Warszawa.
GUS (2013), Nauka i tech­nika w 2012 r., Warszawa.
Komu­nikat Komisji EUROPA 2020 Strate­gia na rzecz inteligent­nego i zrównoważonego roz­woju sprzy­ja­jącego włącze­niu społecznemu, Bruk­sela, 3.3.2010 KOM(2010) 2020 wer­sja ostate­czna http://ec.europa.eu/eu2020/pdf/1_PL_ACT_part1_v1.pdf [dostęp 12.05.2012].
Kwiatkowski E., Suchecki B. (2014), Prog­nozy zatrud­nienia w Polsce do 2020 roku. Syn­te­ty­czne wyniki i wnioski. Raport IX, IPiSS, Warszawa.
Matu­siak K.B. (2010), Uwarunk­owa­nia roz­woju infra­struk­tury wspar­cia w Polsce, w: Ośrodki innowacji i przed­siębior­c­zości w Polsce, Raport 2010, PARP, Warszawa.
Minkiewicz B. (2001), Anal­iza biogramów – ścieżka eduka­cyjna, w: B. Minkiewicz, T. Sza­piro (red.), Biogramy eduka­cyjne, SGH, Warszawa.
OECD (1995), The Mea­sure­ment of Sci­en­tific and Tech­no­log­i­cal Activ­i­ties. Man­ual on the Mea­sure­ment of Human Resources Devoted to S&T. “Can­berra Man­ual”, Paris.
OECD (2013), Łódzkie Region: Demo­graphic Chal­lenges within an Ideal Loca­tion, OECD Local Eco­nomic and Employ­ment Devel­op­ment (LEED) Work­ing Paper Series.
Prog­no­zowanie zatrud­nienia (2014), „Poli­tyka Społeczna”, nr tem­aty­czny 1, Warszawa.
Przy­godzki Z. (2014), Zdol­ność absorpcji i per­cepcji roli kap­i­tału ludzkiego w innowa­cyjnych środowiskach przed­siębior­c­zości w regionie łódzkim, w: Z. Przy­godzki (red.), Kap­i­tał ludzki w regionie łódzkim z per­spek­tywy przed­siębiorstw i rynku pracy, Wydawnictwo Uni­w­er­sytetu Łódzkiego, Łódź.
Region­alna Strate­gia Innowacji dla Wojew­ództwa Łódzkiego – „LORIS 2030” (2013), Deloitte, ŁARR, Łódź.
Strate­gia Roz­woju Wojew­ództwa Łódzkiego 2020 (2013), Biuro Planowa­nia Przestrzen­nego Wojew­ództwa Łódzkiego, Łódź.
Teix­eira P. (2009), Mass Higher Edu­ca­tion and Pri­vate Insti­tu­tions, w: Higher Edu­ca­tion to 2030, Vol­ume 2, Glob­al­i­sa­tion, OECD Pub­lish­ing, OECD.

Justyna Zielińska (dok­toran­tka Insty­tutu Socjologii UW)
DWUZNACZNY UROK ELASTYCZNYCZNOŚCI, CZYLI O PRACY W BRANŻY GASTRONOMICZNEJ
Celem artykułu jest anal­iza i charak­terystyka – na przykładzie branży gas­tro­nom­icznej – dyskursu elasty­czności, który stał się bardzo pop­u­larny w odniesie­niu do współczes­nego rynku pracy. Jak pokazano w artykule, elasty­czność oznacza co innego dla pra­co­daw­ców, a co innego dla pra­cown­ików. Dla tych pier­wszych jest to możli­wość szy­bkiego reagowa­nia na zmi­any na rynku oraz min­i­mal­iza­cja kosztów. I choć młodzi pra­cown­icy branży gas­tro­nom­icznej przyjęli etos nowej klasy śred­niej (której fila­rami są wol­ność, dynamizm, skłon­ność do zmi­any), to ostate­cznie elasty­czność oznacza dla nich niepewność oraz niemożność planowa­nia w per­spek­ty­wie długofalowej.

Słowa kluc­zowe: elasty­czność, rynek pracy, praca, sek­tor usłu­gowy, branża gas­tro­nom­iczna

BIBLIOGRAFIA
Atkin­son J. (1984), Man­power Strate­gies for Flex­i­ble Orga­ni­za­tions, za: W. Kozek, red. (2011), Gra o jutro usług pub­licznych w Polsce, Wydawnictwa UW, Warszawa.
Atkin­son J., Mea­ger (1986), Chang­ing Work­ing Pat­terns: How Com­pa­nies Achieve Flex­i­bil­ity to Meet New Needs, za: W. Kozek, red. (2011), Gra o jutro usług pub­licznych w Polsce, Wydawnictwa UW, Warszawa.
Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka: w drodze do innej rzeczy­wis­tości, Scholar, Warszawa.
Bihr A. (2008), Nowom­owa neolib­er­alna. Reto­ryka kap­i­tal­isty­cznego fetyszyzmu, Insty­tut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa.
Bour­dieu P. (1998), Acts of Resis­tance. Against the New Myths of our Time, Polity Press, Cam­bridge.
Cob­ble D.S., Kel­nerki i ich związki zawodowe w XX wieku, w: Kozek W., red. (2000),Teorie sto­sunków pracy. Wybór tek­stów, IS UW, Warszawa.
Dunn E. (2008), Pry­watyzu­jąc Pol­skę. O bobofru­tach, wielkim biz­ne­sie i restruk­tu­ryza­cji pracy, Wydawnictwo Kry­tyki Poli­ty­cznej, Warszawa.
GIP (2012), Spra­woz­danie Głównego Inspek­tora Pracy z dzi­ałal­ności Państ­wowej Inspekcji Pracy w 2011 r., Warszawa, http://www.pip.gov.pl/html/pl/sprawozd/11/sprawozdanie_2011.pdf [dostęp: 07.02.2013].
GUS (1990), Rocznik Statysty­czny Rzeczy­pospo­litej Pol­skiej, Warszawa.
GUS (1995), Rocznik Statysty­czny Rzeczy­pospo­litej Pol­skiej, Warszawa.
GUS (2010), Rocznik Statysty­czny Rzeczy­pospo­litej Pol­skiej, Warszawa.
GUS (2012), Rocznik Statysty­czny Rzeczy­pospo­litej Pol­skiej, Warszawa, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/RS_rocznik_statystyczny_rp_2012.pdf [dostęp 07.02.2013].
Jacyno M. (2007), Kul­tura indy­wid­u­al­izmu, PWN, Warszawa.
Klein N. (2004), No Logo, Świat Lit­er­acki, Izabelin.
Kozek W., red. (2011), Gra o jutro usług pub­licznych w Polsce, Wydawnictwa UW, Warszawa.
Mar­ody M., Giza-Poleszczuk A. (2004), Przemi­any więzi społecznych. Zarys teorii zmi­any społecznej, Scholar, Warszawa.
Oren­stein M.A. (2014), Six Mar­kets to Watch: Poland, http://www.foreignaffairs.com/articles/140336/mitchell-a-orenstein/six-markets-to-watch-poland [dostęp 07.02.2013].
Sassen S., (2007), Glob­al­iza­cja. Eseje o nowej mobil­ności ludzi i pieniędzy, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Sen­nett R., (2006), Korozja charak­teru. Oso­biste kon­sek­wencje pracy w nowym kap­i­tal­izmie, Warsza­wskie Wydawnictwo Lit­er­ackie MUZA SA, Warszawa.
Sil­ver J. B. (2009), Glob­alny pro­le­tariat. Ruchy pra­cown­icze i glob­al­iza­cja po 1870 r., Insty­tut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa.
Tit­ten­brun J. (2007), Z deszczu pod rynnę: studium pol­skiej pry­watyza­cji, tom 1, Zysk i S-ka, Warszawa.
Waller­stein I. (2007), Anal­iza sys­temów – światów. Wprowadze­nie, Wydawnictwo Aka­demickie Dia­log, Warszawa.

Artur Gontar­czyk (TNS Pol­ska)
ŻÓŁTE ZWIĄZKI ZAWODOWE W OPINII LIDERÓW ZWIĄZKOWYCH
Celem artykułu jest opis zjawiska zakłada­nia i warunków funkcjonowa­nia specy­ficznego typu orga­ni­za­cji pra­cown­iczych, jakimi są tzw. żółte związki zawodowe. Wyjątkowość tych orga­ni­za­cji polega na tym, że w prze­ci­wieńst­wie do innych orga­ni­za­cji pra­cown­iczych są powoły­wane i dzi­ałają w celu obrony interesu pra­co­dawcy. Orga­ni­za­cje te zostały przed­staw­ione w kon­tekś­cie pol­skiego sys­temu sto­sunków pracy, z jego charak­terysty­cznymi ele­men­tami, jak plu­ral­izm związkowy. W artykule przed­staw­iono badanie na grupie lid­erów związków zawodowych w dużym zakładzie pracy należą­cym do sek­tora usług pub­licznych, z sil­nie wys­tępu­ją­cym zjawiskiem roz­drob­nienia związków zawodowych. Wyniki zostały pod­dane szczegółowej anal­izie i na ich pod­stawie doko­nano próby oceny zjawiska funkcjonowa­nia żół­tych związków zawodowych.

Słowa kluc­zowe: żółte związki zawodowe, związki zawodowe, sto­sunki pracy

BIBLIOGRAFIA
CBOS (2012), Związki zawodowe i prawa pra­cown­icze, IV kw. 2012 r., Warszawa.
Flick U. (2013), Pro­jek­towanie bada­nia jakoś­ciowego, PWN, Warszawa.
Gar­dawski J., red. (2009), Polacy pracu­jący a kryzys fordyzmu, Scholar, Warszawa.
GUS (2012), Kwartalna infor­ma­cja o akty­wności eko­nom­icznej lud­ności, I kw. 2012 r., Warszawa.
Konecki K. (2000), Stu­dia z metodologii badań jakoś­ciowych, PWN, Warszawa.
Kozek W., red. (2003), Insty­tucjon­al­iza­cja sto­sunków pracy w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Michels R. (1915),  Polit­i­cal Par­ties: A Soci­o­log­i­cal Study of the Oli­garchi­cal Ten­den­cies of Mod­ern  Democ­racy, tłum. ang­iel­skie  P. Eden, P. Cedar, Hearst’s Inter­na­tional Library Com­pany.
Mosse G.L. (1972), The French Right and the Work­ing Classes, „Les Jaunes Jour­nal of Con­tem­po­rary His­tory”, tom 7, nr 3/4.
Ost D. (2007), Klęska Sol­i­darności, Muza, Warszawa.
Sei­d­man J. (1932), The Yel­low Dog Con­tract, The Johns Hop­kins Press, Bal­ti­more.
Webb S., Webb B. (1894), His­tory of Trade Union­ism 1666–1920, „Teorie sto­sunków pracy”, preskrypt do zajęć, IS UW, Warszawa.
Zalewski T. (2009), Mar­i­onetkowe związki zawodowe, „Rzecz­pospolita” z 29.10.

Maciej Lis (Fun­dacja Naukowa Insty­tut Badań Struk­tu­ral­nych), Monika Potoczna (Fun­dacja Naukowa Insty­tut Badań Struk­tu­ral­nych)
ZAGROŻENIE UBÓSTWEM W POLSCE W UJĘCIU DYNAMICZNYM. BADANIA BUDŻETÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH Z LAT 2002–2011
W artykule doko­nano anal­izy kore­laty napły­wów do ubóstwa dochodowego i odpły­wów z niego. Korzys­ta­jąc z pan­elowej próby Bada­nia Budżetów Gospo­darstw Domowych, przeprowad­zono wery­fikację hipotezy doty­czącej zagroże­nia ubóst­wem oraz jego trwałości w zależności od cech społeczno-demograficznych w Polsce w lat­ach 2002–2011. Przed­staw­iono szczegółowe wyniki doty­czące ubóstwa dzieci oraz znaczenia akty­wności eko­nom­icznej dla trwałości ubóstwa. Pokazano również, że wraz z wiekiem spada zagroże­nie ubóst­wem, ale rośnie jego trwałość.

Słowa kluc­zowe: ubóstwo, trwałość ubóstwa, mobil­ność dochodowa

BIBLIOGRAFIA
Antolin P., Dang T.T., Oxley H. (1999), Poverty Dynam­ics in Four Oecd Coun­tries, „OECD Eco­nom­ics Depart­ment Work­ing Papers” nr 212.
Antolin P., Dang T.T., Oxley H. (2000), Poverty Dynam­ics in Six OECD Coun­tries, „OECD Eco­nomic Stud­ies“, nr 30.
Becker G. (1975), Human Cap­i­tal, 2nd Ed., rozdział 2, Colum­bia Uni­ver­sity Press, Nowy York.
Boone J., van Ours J.C. (2004), Effec­tive Active Labor Mar­ket Poli­cies, „IZA Dis­cus­sion Papers” nr 1335.
Bourreau-Dubois C., Jean­di­dier B., Berger F. (2003), Poverty Dynam­ics, Fam­ily Events, Labour Mar­ket Events in Europe: are there any dif­fer­ences between women and men?, Con­fer­ence of Euro­pean Panel Users Net­work.
Buch­holtz S., Bukowski M. (2013), Ubóstwo i nierówności, w: M. Bukowski, I. Magda (red.), Zatrud­nie­nie w Polsce 2011, MPiPS, Warszawa.
Cameron A.C., Trivedi P.K. (2005), Micro­econo­met­rics: meth­ods and appli­ca­tions, Cam­bridge Uni­ver­sity Press, Nowy York.
Cameron A.C., Trivedi P.K. (2009), Micro­econo­met­rics Using Stata, Col­lege Sta­tion, TX: Stata Press.
Doeringer P., Piore M.J. (1971), Inter­nal Labor Mar­kets and Man­power Adjust­ment, Heath Lex­ing­ton Books, Nowy York.
Dun­can G.J. (1984), Years of Poverty, Years of Plenty, Insti­tute for Social Research The Uni­ver­sity of Michi­gan.
Dun­can G.J., Gustafs­son B., Hauser R., Schmauss G., Messinger H., Muf­fels R., Nolan B., Ray JC. (1993), Poverty dynam­ics in eight coun­tries, „Jour­nal of Pop­u­la­tion Eco­nom­ics” nr 6.3.
GUS (2000), Budżety Gospo­darstw Domowych w 1999 r., Warszawa.
GUS (2003), Budżety Gospo­darstw Domowych w 2002 r., Warszawa.
GUS (2011), Metodolo­gia bada­nia budżetów gospo­darstw domowych, Warszawa.
GUS (2013), Akty­wność eko­nom­iczna lud­ności Pol­ski I kwartał 2012, Warszawa.
Kane T.J. (1987), Giv­ing back con­trol: Long-term poverty and moti­va­tion, „The Social Ser­vice Review”: 405–419.
Kocia A., Nehre­becka N. (2009), Analy­sis of Poverty in Poland in 1997–2000 Using Haz­ard Mod­els, „Work­ing Papers WNE UW” nr 19.
Komisja Europe­jska (2001), Employ­ment and Social Poli­cies: a Frame­work for Invest­ing in Qual­ity.
Layte R., Whe­lan C.T. (2003), Mov­ing In and Out of Poverty: The Impact of Wel­fare Regimes on Poverty Dynam­ics in the EU, „Euro­pean Soci­eties” vol. 5 nr. 2.
Leeuwen J., Pan­nekoek J. (2002), To Work One­self Out of Poverty: The Dutch Expe­ri­ence 1989–96, „Review of Income and Wealth” nr 1.
Lewis O. (1968), La Vida,Panther Books, Lon­don.
Liberda B., Pęczkowski M. (2012), Polar­iza­tion of house­hold sav­ing in Poland dur­ing finan­cial cri­sis 2007–2010, „Work­ing Papers WNE UW” nr 85.
Lis M., Potoczna M. (2013), Praca a nierówności i ubóstwo w: M. Bukowski, I. Magda (red.), Zatrud­nie­nie w Polsce 2011, MPiPS, Warszawa.
McK­er­nan S.M., Rat­cliffe C. (2002), Tran­si­tion Events in the Dynam­ics of Poverty, The Urban Insti­tute, Wash­ing­ton.
OECD (2001), When money is tight: poverty dynam­ics in OECD coun­tries, OECD Employ­ment Out­look.
Sawhill I.V. (1988), Poverty in the U.S.: Why Is It So Per­sis­tent, „Jour­nal of Eco­nomic Lit­er­a­ture” vol. 26.
Sen A. (1983), Poor, Rel­a­tively Speak­ing, „Oxford eco­nomic papers”nr 35.
Szulc A. (2009), Social Pol­icy and Poverty: Check­ing the Effi­ciency of the Social Assis­tance Sys­tem in Poland, „Work­ing Papers ISiD SGH” nr 1.


Social Pol­icy
Table of Con­tents No 3/2015

POLISH POOR AND RICH DIETARY PATTERNS: THE DISTANCES IN INCOMES AND CONSUMPTION OF MAIN FOOD PRODUCTSBożena Kołaczek
SOCIO-DEMOGRAPHIC PROFILES OF PEOPLE WITH DISABILITIES AND THEIR VOCATIONAL ACTIVITYIwona Kukulak-Dolata, Iwona Poli­w­czak
EDUCATION IN THE FIELDS OF SCIENCE AND TECHNOLOGY AND THE REGIONAL LABOUR MARKET NEEDS IN THE LODZKIE REGION Łukasz Arendt, Agnieszka Rzeńca

FROM RESEARCH AND STUDIES
THE AMBIGOUS CHARM OF THE FLEXIBILITYLABOUR IN THE CATERING INDUSTRYJustyna Zielińska
YELLOW TRADE UNIONS IN TRADE UNION LEADERSOPINIONSArtur Gontar­czyk
DYNAMIC DIMENSION OF POVERTY RISK IN POLAND. RESEARCH BASED ON HOUSEHOLD BUDGET SURVEYS 2002–2011 – Maciej Lis, Monika Potoczna

INFORMATION
EMPLOYABILITYKEY CHALLENGES AND PROSPECTSJoanna Machnis-Walasek

NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY

We rec­om­mend the papers:

Bożena Kołaczek (Pro­fes­sor, Insi­tute of Labour and Social Stud­ies)
POLISH POOR AND RICH DIETARY PATTERNS: THE DISTANCES IN INCOMES AND CONSUMPTION OF MAIN FOOD PRODUCTS
In arti­cle the prob­lems of dis­tances in incomes and in con­sump­tion were described, bas­ing on annu­ally sur­vey of household’s bud­gets orga­nized by GUS. The anal­isys were based on the avail­able data since period 2006–2012. Essen­tial con­clu­sion was fol­low­ing, that in Poland’s soci­ety the dis­tance in incomes was pre­dom­i­nated on dis­tance in con­sump­tion of food.

Key­words: poor, rich, dis­tances in incomes and con­sump­tion, main food prod­ucts, Poland

Iwona Kukulak-Dolata (Junior Pro­fes­sor, Insi­tute of Labour and Social Stud­ies), Iwona Poli­w­czak (Junior Pro­fes­sor, Insi­tute of Labour and Social Stud­ies)
POLISH POOR AND RICH DIETARY PATTERNS: THE DISTANCES IN INCOMES AND CONSUMPTION OF MAIN FOOD PRODUCTS
The arti­cle dis­cusses the socio-demographic fac­tors dif­fer­en­ti­at­ing the great­est level activ­ity of peo­ple with dis­abil­i­ties in the Pol­ish labor mar­ket. The authors iden­tify the fac­tors that have recently deter­mined the level of eco­nomic activ­ity of this group and assess their impact on the behav­ior of peo­ple with dis­abil­i­ties in the labor mar­ket. The ana­lyzes are based on avail­able sta­tis­ti­cal data describ­ing the level of activ­ity of peo­ple with dis­abil­i­ties and their chance of get­ting gain­ful work and the results of research car­ried out in 2013 year among employ­ees in the Pub­lic Employ­ment Ser­vice for the project “Employ­ment of dis­abled peo­ple – prospects for growth”, co-funded by PRFON .

Key­words: pro­fes­sional acti­va­tion of dis­abled peo­ple, Pub­lic Employ­ment Service

Łukasz Arendt (Junior Pro­fes­sor, Insi­tute of Labour and Social Stud­ies),  Agnieszka Rzeńca (Junior Pro­fes­sor, Uni­ver­sity of Lodz)
EDUCATION IN THE FIELDS OF SCIENCE AND TECHNOLOGY AND THE REGIONAL LABOUR MARKET NEEDS IN THE LODZKIE REGION
Tak­ing into account the vision of the devel­op­ment of the Lodzkie region, espe­cially smart spe­cial­i­sa­tions and tech­no­log­i­cal areas, which shall pro­vide the basis for this devel­op­ment, there is no doubt that higher edu­ca­tion in the fields of S&T is cru­cial for the devel­op­ment of the Lodzkie region. The expec­ta­tions towards higher edu­ca­tion in the fields of S&T do not always coin­cide with the needs of the labour mar­ket. The analy­sis pre­sented in the paper, based on new method­olog­i­cal pro­posal to esti­mate the HRSTO cat­e­gory and its com­par­i­son with the evo­lu­tion of the num­ber of stu­dents in S&T fields of stud­ies (in the arti­cle referred as HRST), shows that the response of higher edu­ca­tion in the Lodzkie region is not always con­sis­tent with the pro­jected changes in demand for human resources for sci­ence and tech­nol­ogy to 2020.

Key­words: labour mar­ket, human cap­i­tal, higher edu­ca­tion, edu­ca­tion pro­files, labour demand forecasts

Justyna Zielińska (Ph.D stu­dent, Insti­tute of Soci­ol­ogy at the Uni­ver­sity of War­saw)
THE AMBIGOUS CHARM OF THE FLEXIBILITYLABOUR IN THE CATERING INDUSTRY
The arti­cle looks into the case of the cater­ing indus­try and aims to ana­lyze and char­ac­ter­ize the flex­i­bil­ity dis­course – which has become very pop­u­lar with regard to the con­tem­po­rary labour mar­ket. As it is shown flex­i­bil­ity means some­thing else for employ­ers in the cater­ing indus­try and for their employ­ees. For the first group it rep­re­sents the abil­ity to react fast to mar­ket changes and to min­i­malise costs. How­ever for young employ­ees who have absorbed the ethics of the new mid­dle class (pil­lars of which are free­dom, dynamism and will to change) – flex­i­bil­ity turns out in fact to mean uncer­tainty and impos­si­bil­ity to plan in the long term perspective.

Key­words: flex­i­bil­ity, labour mar­ket, ser­vice sec­tor, cater­ing indus­try, work­ing conditions

Artur Gontar­czyk (Research Assis­tant, TNS Pol­ska)
YELLOW TRADE UNIONS IN TRADE UNION LEADERSOPINIONS
The aim of this essay is to describe phe­nom­ena of estab­lish­ing and func­tion­ing con­di­tions of par­tic­u­lar work class orga­ni­za­tions as yel­low trade unions. Excep­tion­al­ity of these orga­ni­za­tions result from the fact that oppo­site to the real trade unions they sup­port entre­pre­neurs. These orga­ni­za­tions were described in the com­pre­hen­sive employ­ment rela­tions con­text with its key fea­tures as a plural-union sys­tem. Sev­eral inter­views with trade unions lead­ers from one big pub­lic util­i­ties with high devel­oped plural-unions sys­tem, have been con­ducted. Results were ana­lyzed and on their grounds the yel­low trade unions phe­nom­ena esti­ma­tion was car­ried out.

Key­words: yel­low trade unions, trade unions, employ­ment rela­tions, indus­trial relations

Maciej Lis (Research Assis­tant, Insti­tute for Struc­tural Research), Monika Potoczna (Insti­tute for Struc­tural Research)
DYNAMIC DIMENSION OF POVERTY RISK IN POLAND. RESEARCH BASED ON HOUSEHOLD BUDGET SURVEYS 2002–2011
The cor­re­lates of the inflows to and out­flows from income poverty are analysed. With the use of the panel sam­ple from Pol­ish House­holds’ Bud­get Sur­vey (BBGD) we ver­ify the hypoth­e­sis con­cern­ing the poverty risk and poverty per­sis­tence in var­i­ous socio-economic clus­ters. Detailed results on the poverty among chil­dren and con­se­quences of eco­nomic activ­ity on poverty per­sis­tence are deliv­ered. Addi­tion­ally we show that the poverty risk drops and poverty per­sis­tence rises with age.

Key­words: poverty, poverty per­sis­tence, income mobility

prze­jdź do Spisu treści

« powrót