Nr 4 (481) 2014
Spis treści 4/2014
PAŃSTWO PRACY W SKANDYNAWII – MIĘDZY CIĄGŁOŚCIĄ A ZMIANĄ – Włodzimierz Anioł
EMIGRANCI Z POLSKI NA NORWESKIM RYNKU PRACY – Zenon Wiśniewski, Agnieszka Król
PREKARIAT I POSTAWY OBYWATELSKIE POLAKÓW – Anna Kiersztyn
ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNE DLA OPIEKUNÓW DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH – FUNKCJE SPOŁECZNE I EKONOMICZNE – Bożena Kołaczek
Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
EDUKACJA DZIECKA ŻYJĄCEGO W BIEDZIE A WSPARCIE RODZINY – Elżbieta Subocz
RECENZJE
Juliusz Gardawski (red.): RZEMIEŚLNICY I BIZNESMENI. WŁAŚCICIELE MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW PRYWATNYCH – rec. Kazimierz W. Frieske
INFORMACJE
MINIMUM SOCJALNE W GRUDNIU 2013 R. – Piotr Kurowski
ZATRUDNIENIE PRZYJAZNE RODZINIE – POSTAWY PRACODAWCÓW – Beata Kaczyńska
PRZYSZŁOŚĆ ZBIOROWYCH ŹRÓDEŁ PRAWA PRACY – Marta Derlacz-Wawrowska
POSIEDZENIE PLENARNE KOMITETU NAUK O PRACY I POLITYCE SPOŁECZNEJ PAN – Jarosław Oczki
NOWOŚCI WYDAWNICZE IPISS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Szczególnie polecamy artykuły:
Włodzimierz Anioł
PAŃSTWO PRACY W SKANDYNAWII – MIĘDZY CIĄGŁOŚCIĄ A ZMIANĄ
Artykuł jest poświęcony zmianom w dziedzinie rynku pracy i zabezpieczenia społecznego w Skandynawii, zwłaszcza w Danii, w okresie od początku lat 90. po lata po roku 2000. Tradycyjne aktywne polityki rynku pracy (ALMP) krajów nordyckich podlegały wówczas przekształceniom w ramach reform wprowadzanych pod hasłem workfare. Tendencje te omówiono w kontekście sugerowanego bardziej powszechnego procesu przechodzenia od „Keynesowskiego państwa opiekuńczego” do „Schumpeterowskiego reżimu workfare”. Autor twierdzi wszakże, iż fundamentalne elementy egalitarnych nordyckich państw dobrobytu nie zostały zastąpione przez nowy system, pomimo wprowadzanej większej kontroli nad niepożądanymi zachowaniami odbiorców świadczeń z tytułu bezrobocia, czemu służą działania podejmowane pod hasłem „po pierwsze praca” (work first).
Słowa kluczowe: workfare, rynek pracy, zabezpieczenie społeczne, Skandynawia
Zenon Wiśniewski, Agnieszka Król
EMIGRANCI Z POLSKI NA NORWESKIM RYNKU PRACY
Norwegia jest krajem, który ma bogate historyczne doświadczenie w dziedzinie ruchów migracyjnych. Swoistość narastającego w ostatnich latach strumienia imigracyjnego do Norwegii polega na tym, że jego dominującą część stanowią przepływy zasobów pracy z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, zwłaszcza z nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej. Polacy stanowią największą grupą imigrantów w Norwegii. Dlatego w artykule podjęto próbę analizy fali emigracji zarobkowej z Polski do Norwegii po akcesji do Unii Europejskiej w kontekście napływu cudzoziemców do tego kraju w ostatnim czterdziestoleciu. Przedstawiono rozmiary zjawiska, ewolucję struktury emigrujących, z uwzględnieniem sektorów gospodarki, w których są oni zatrudniani. Zwrócono także uwagę na problemy związane z integracją zawodową, warunki pracy i płacy oraz zmieniający się status życiowy, zawodowy i społeczny polskich emigrantów.
Słowa kluczowe: Norwegia, polscy emigranci, struktura migracji
Anna Kiersztyn
PREKARIAT I POSTAWY OBYWATELSKIE POLAKÓW
Niniejszy artykuł analizuje związki między prekaryjnym zatrudnieniem i postawami obywatelskimi, aby odpowiedzieć na następujące pytanie badawcze: czy osoby zatrudnione na czas określony różnią się od posiadających stabilne umowy o pracę pod względem aktywności społecznej, deklarowanego zainteresowania polityką, stosunku do demokracji? W analizach wykorzystane zostały dane ilościowe pochodzące z ostatniej fali Polskiego Badania Panelowego (POLPAN), zrealizowanej w roku 2013 na reprezentatywnej ogólnopolskiej próbie osób w wieku powyżej 20 lat. Wyniki sugerują, że prekaryjne zatrudnienie, samo w sobie, nie przekłada się na bardziej negatywny stosunek do zasad demokracji czy wycofanie z życia politycznego. Na dłuższą metę niepewność zatrudnienia może jednak przyczynić się do dalszego osłabienia polskiego społeczeństwa obywatelskiego, poprzez pogorszenie sytuacji materialnej gospodarstw domowych.
Słowa kluczowe: prekariat, zatrudnienie na czas określony, partycypacja polityczna, zaangażowanie obywatelskie
Bożena Kołaczek
ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNE DLA OPIEKUNÓW DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH – FUNKCJE SPOŁECZNE I EKONOMICZNE
Artykuł został zainspirowany protestami rodziców i opiekunów dzieci niepełnosprawnych, domagających się od rządu podniesienia poziomu świadczenia pielęgnacyjnego. Przedmiot analizy stanowią uzasadnienie wprowadzenia w życie świadczenia, jego funkcje społeczne i ekonomiczne z perspektywy gospodarstwa domowego oraz społeczeństwa i gospodarki.
Słowa kluczowe: dzieci niepełnosprawne, świadczenia pielęgnacyjne dla rodziców dzieci niepełnosprawnych, funkcje społeczne i ekonomiczne
Elżbieta Subocz
EDUKACJA DZIECKA ŻYJĄCEGO W BIEDZIE A WSPARCIE RODZINY
W artykule podjęto problem działań podejmowanych przez rodziców dzieci z rodzin ubogich na rzecz zwiększania ich szans edukacyjnych. Sformułowano tezę stanowiącą, że rodzice w biednych rodzinach podejmują niewystarczające działania, aby zwiększyć szanse edukacyjne dzieci, zarówno ze względu na cechujący ich niższy kapitał kulturowy (rozumiany jako formalne wykształcenie i posiadane kwalifikacje oraz umiejętności), jak również z uwagi na mniejsze możliwości wykorzystania zasobów środowiska lokalnego. Założono, że ludzie biedni mają słabsze rozpoznanie zasobów środowiskowych ze względu na brak wiedzy i świadomości dotyczącej potencjalnych źródeł wsparcia w otoczeniu lokalnym oraz gorszy do nich dostęp z powodu ograniczonych środków finansowych.
Słowa kluczowe: edukacja dziecka, dziecko ubogie, rodzina biedna, zasoby lokalnego środowiska
Ponadto w numerze:
Minimum socjalne w grudniu 2013 r.
Recenzje
Informacje
Diariusz polityki społecznej
Social Policy
Table of Contents No 4/2014
WORKFARE STATE IN SCANDINAVIA – BETWEEN CONTINUITY AND CHANGE – Włodzimierz Anioł
POLISH IMIGRANTS ON THE NORWEGIAN LABOUR MARKET– Zenon Wiśniewski, Agnieszka Król
THE PREKARIAT AND CIVIC VIRTUES IN THE POLISH SOCIETY – Anna Kiersztyn
NURSING BENEFITS FOR PARENTS WITH DISABLED CHILDREN – SOCIAL AND ECONOMIC FUNCTION – Bożena Kołaczek
FROM RESEARCH AND STUDIES
CHILDREN LIVING IN POVERTY EDUCATION AND FAMILY ASSISTANCE – Elżbieta Subocz
BOOK REVIEWS
Juliusz Gardawski (ed.): CRAFTMEN AND BUSINESSMEN. SME’S OWNERS – Reviewed by Kazimierz W. Frieske
INFORMATION
ESTIMATES OF SOCIAL MINIMUM BASKETS: DECEMBER OF 2013 – Piotr Kurowski
FAMILY-FRIENDLY EMPLOYMENT: ORIENTATIONS OF EMPLOYERS – Beata Kaczyńska
FUTURES OF THE COLLECTIVE LABOUR LAW – Marta Derlacz-Wawrowska
PLENARY SESSION OF THE COMMITTEE ON LABOUR AND SOCIAL POLICY POLISH ACADEMY OF SCIENCES – Jarosław Oczki
NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY
We recommend the papers:
Włodzimierz Anioł
WORKFARE STATE IN SCANDINAVIA – BETWEEN CONTINUITY AND CHANGE
The article is devoted to labour market and social security changes in Scandinavia, especially in Denmark, from the early 1990s to the 2000s. During this period traditional active labour market policies (ALMPs) of the Nordic countries were reshaped by workfare reforms. The suggested more universal transition from the “Keynesian welfare state” to the “Schumpetarian workfare regime” is used as a framework to discuss recent tendencies in these countries. The author argues, however, that fundamental elements of the egalitarian Nordic welfare states have not been replaced by a new system, despite introduction of stronger control of unwanted bahaviour of unemployment benefit recipients through work first policies.
Keywords: workfare state, labour market, social security changes, Scandinavia
Zenon Wiśniewski, Agnieszka Król
POLISH IMIGRANTS ON THE NORWEGIAN LABOUR MARKET
Norway is a country with a wealth of experience in the field of migratory movements. Specificity of the growing immigration stream into Norway in recent years lies in the fact that labor from the countries of the European Economic Area, particularly from the new EU member states, constitutes a dominant component of this stream. Poles are the largest immigrant group in Norway. Therefore, the article attempts to analyze the wave of Polish economic emigration to Norway following the accession to the European Union in the context of the influx of foreigners into the country in the last forty years. Shown is the scale of the phenomenon, the evolution of the emigration structure, with particular attention paid to sectors of the economy in which the immigrants are employed. Considered within this work are also the problems associated with occupational integration, working conditions and pay, the changing life conditions, as well as career and social aspects relevant to the Polish immigrants.
Keywords: Norway, Polish economic emigration, Polish immigrants, emigration structure
Anna Kiersztyn
THE PREKARIAT AND CIVIC VIRTUES IN THE POLISH SOCIETY
I analyse the relationship between labour market precarity, political attitudes and civic activism in Poland, in order to address the following research question: how do those in economically insecure employment differ from other respondents in terms of the strength and forms of civic activism, self-reported interest in politics, and attitudes toward democracy. My analyses are based on quantitative data from the 2013 wave of the Polish Panel Survey (POLPAN), conducted on a nationally representative sample of adults aged 21 and above. The results suggest that precarious employment does not have, in itself, a strong direct effect on pro-democratic attitudes or political involvement. However, labour market precarity may have a long-term, indirect negative effect on the state of civil society, by lowering household income.
Keywords: Precariat, fixed-term employment, political participation, civic involvement
Bożena Kołaczek
NURSING BENEFITS FOR PARENTS WITH DISABLED CHILDREN – SOCIAL AND ECONOMIC FUNCTION
The text of article has been inspired by protest of parents of disabled children, demand increasing of nursing benefit from government. The aims of analysis have been accounted for introduction the solution in the form of nursing benefit, his social and economic functions in perspectives both of the households and society or economy.
Keywords: disabled children, nursing benefits for parents with disabled children, social and economic functions
Elżbieta Subocz
CHILDREN LIVING IN POVERTY EDUCATION AND FAMILY ASSISTANCE
This dissertation discusses the problem of actions taken by parents of children from poor families to increase their educational opportunities. Formulated thesis states that parents in poor families take insufficient steps to improve educational opportunities for children, both due to the their lower cultural capital (understood as a formal education, qualifications and skills), as well as due to fewer opportunities to use the resources of the local environment. It was assumed that poor people have less recognition of environmental resources due to a lack of knowledge and awareness of the potential sources of support in the local environment and worse access to them because of limited financial resources.
Keywords: child education, a child living in poverty, a poor family, the local community resources
Furthermore:
Book Reviews
Information
New Books published by the ILSS
Diary of Social Policy