Nr 2 (479) 2014
Spis treści 2/2014
ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU I STRUKTURY KONSUMPCJI POLSKICH GOSPODARSTW DOMOWYCH W LATACH 2010–2011 – Agnieszka Kowalska
ZRÓŻNICOWANIE MINIMUM EGZYSTENCJI W UKŁADZIE PRZESTRZENNYM W 2012 R. – Piotr Kurowski
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE POSIADANIU ZABEZPIECZENIA MATERIALNEGO W POLSKICH GOSPODARSTWACH DOMOWYCH – Małgorzata Rószkiewicz
WOKÓŁ ZATRUDNIENIA CUDZOZIEMCÓW Z PAŃSTW TRZECICH W POLSCE – Maciej Duszczyk
URLOP RODZICIELSKI – NOWA INSTYTUCJA OCHRONY RODZICIELSTWA – Marcin Wujczyk
RECENZJE
Kazimierz Musiał: UNIWERSYTET NA MIARĘ CZASU. TRANSFORMACJA SPOŁECZNA W DOBIE POSTINDUSTRIALNEJ A ZMIANY W SZKOLNICTWIE WYŻSZYM KRAJÓW NORDYCKICH – rec. Włodzimierz Anioł
OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE NA RYNKU PRACY – rec. Bożena Kołaczek
INFORMACJE
SAMOTNE RODZICIELSTWO A ZAGROŻENIE WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM – Beata Kaczyńska
WPŁYW ELASTYCZNYCH FORM ZATRUDNIENIA I ORGANIZACJI PRACY NA AKTYWNOŚĆ ZAWODOWĄ OSÓB W WIEKU 45 + – Beata Kaczyńska
REFORMY SYSTEMÓW EMERYTALNYCH BYŁYCH KRAJÓW SOCJALISTYCZNYCH I INNYCH. PORÓWNANIA I OCENY – Tomasz Brzęczek, Marek Szczepański
NOWOŚCI WYDAWNICZE IPiSS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Szczególnie polecamy artykuły:
Agnieszka Kowalska
ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU I STRUKTURY KONSUMPCJI POLSKICH GOSPODARSTW DOMOWYCH W LATACH 2010–2011
Celem artykułu jest ocena kształtowania się poziomu i struktury konsumpcji oraz jej społecznego zróżnicowania w latach 2000–2011 w świetle dochodów i wydatków gospodarstw domowych. Na przestrzeni ostatnich dwunastu lat zaobserwowano wyraźne zróżnicowanie w poziomie dochodów i wydatków gospodarstw domowych. Najwyższym poziomem dochodów i wydatków charakteryzowały się gospodarstwa pracujących na własny rachunek, a najniższym gospodarstwa rolnicze. W strukturze konsumpcji polskiego społeczeństwa odnotowano malejący udział wydatków na żywność, odzież i obuwie oraz edukację, a rosnący udział wydatków na mieszkanie, transport i łączność oraz ochronę zdrowia. Malejący udział wydatków żywnościowych i zmniejszająca się skłonność do konsumpcji świadczą o wzroście poziomu zamożności polskich gospodarstw domowych. Jednakże zwiększający się dystans między dochodami najbogatszych i najuboższych wyraźnie utrwala zróżnicowanie poziomu i struktury konsumpcji polskich gospodarstw domowych.
Słowa kluczowe: gospodarstwa domowe, dochód rozporządzalny, dochód
do dyspozycji, wydatki konsumpcyjne, skłonność do konsumpcji, prawidłowości sfery konsumpcji.
Piotr Kurowski
ZRÓŻNICOWANIE MINIMUM EGZYSTENCJI W UKŁADZIE PRZESTRZENNYM W 2012 R.
Artykuł zawiera szacunki regionalnych zróżnicowań minimum egzystencji w 2012 r.
Słowa kluczowe: minimum egzystencji, ubóstwo, koszty utrzymania, zróżnicowania regionalne.
Małgorzata Rószkiewicz
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE POSIADANIU ZABEZPIECZENIA MATERIALNEGO W POLSKICH GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
Rynkowa rzeczywistość ekonomiczna kształtuje warunki budżetowania gospodarstw domowych. Z jednej strony rygory gospodarki rynkowej wymagają racjonalnego zarządzania budżetem, z drugiej zaś rozwój rynków konsumpcyjnych kształtuje presję na wydawanie. Wyniki badania przeprowadzonego pod koniec 2012 r. wskazują, że wyższy poziom dochodu istotnie stymuluje postawy i zachowania racjonalne, podporządkowane motywowi cyklu życia, jeśli był powiązany z wyższym poziomem wykształcenia. Poziom wykształcenia okazał się zatem głównym moderatorem postaw nakierowanych na zabezpieczanie materialne, które przekładały się na konkretne zachowania ekonomiczne gospodarstw domowych. Natomiast wyrażane opinie postulujące wstrzemięźliwość nie znajdowały potwierdza w realizowanych zachowaniach, co potwierdza hipotezę o konfliktowości społecznych reprezentacji oszczędności i oszczędzania.
Słowa kluczowe: zabezpieczenie materialne, uwarunkowania bezpieczeństwa materialnego, postawy wobec oszczędzania.
Maciej Duszczyk
WOKÓŁ ZATRUDNIENIA CUDZOZIEMCÓW Z PAŃSTW TRZECICH W POLSCE
Polska w latach 2007–2008 dokonała znaczącej liberalizacji prowadzonej polityki imigracyjnej. Miało to spowodować wzrost zatrudnienia cudzoziemców w Polsce, tak aby uzupełniali oni niedobry na rynku pracy. Artykuł analizuje zmiany skali zatrudnienia cudzoziemców, jakie miały miejsce w latach 2008–2012. Wykorzystane do tego zostały dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Na tej podstawie dokonano oceny wprowadzonych zmian oraz ich efektywności. W artykule znajdują się także rekomendacje, których zastosowanie spowodowałoby zwiększenie efektywności polskiej polityki imigracyjnej.
Słowa kluczowe: imigracja, polityka imigracyjna, rynek pracy, efektywność
Marcin Wujczyk
URLOP RODZICIELSKI – NOWA INSTYTUCJA OCHRONY RODZICIELSTWA
Artykuł przedstawia regulację wprowadzonej na mocy ustawy z dnia 28 maja 2013 r. o zmianie ustawy – kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw instytucji urlopu rodzicielskiego. W artykule przedstawiono cel analizowanego urlopu i podstawowe problemy pojawiające się na tle korzystania z tego uprawnienia przez pracowników. Szczególną uwagę poświęcono kwestiom wnioskowania o urlop przez pracowników oraz rezygnacji z tego urlopu. Opisano również uprawniania przysługujące osobie korzystającego z urlopu rodzicielskiego.
Słowa kluczowe: Urlop rodzicielski, ochrona rodzicielstwa, pracownik, pracodawca.
Ponadto w numerze
Recenzje
Informacje
Diariusz polityki społecznej
Social Policy
Table of Contents No 2/2014
A DIVERSITY IN THE LEVEL AND STRUCTURE OF CONSUMPTION IN POLISH HOUSEHOLDS IN THE YEARS 2000–2011 2000–2011 – Agnieszka Kowalska
REGIONAL ESTIMATES OF SUBSISTENCE MINIMUM IN 2012 – Piotr Kurowski
FACTORS CONTRIBIUTING TO POSSESION OF MATERIAL SECURITY OF POLISH HOUSEHOLDS – Małgorzata Rószkiewicz
ON EMPLOYMENT OF THRID-COUNTRY NATIONALS IN POLAND – Maciej Duszczyk
PARENTAL LEAVE – NEW INSTITUTION OF PARENTHOOD PROTECTION – Marcin Wujczyk
BOOK REVIEWS
Kazimierz Musiał: UNIVERSITY IN THE FRAME OF ITS TIMES. SOCIAL TRANSFORMATION IN THE POST-INDUSTRIAL AGE AND CHANGES IN HIGHER EDUCATION IN THE NORDIC COUNTRIES – Reviewed by Włodzimierz Anioł
DISABLED PERSONS ON THE LABOUR MARKET – Reviewed by Bożena Kołaczek
INFORMATION
SINGLE PARENTING AND SOCIAL EXCLUSION – Beata Kaczyńska
THE IMPLICATIONS OF FLEXIBLE FORMS OF EMPLOYMENT AND WORK ORGANIZATION ON THE ACTIVITY OF PERSONS AGED 45 + – Beata Kaczyńska
PENSION REFORMS IN POST-SOCIALIST AND OTHER COUNTRIES — COMPARISON AND EVALUATION – Tomasz Brzęczek, Marek Szczepański
NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY
We recommend the papers
Agnieszka Kowalska
A DIVERSITY IN THE LEVEL AND STRUCTURE OF CONSUMPTION IN POLISH HOUSEHOLDS IN THE YEARS 2000–2011
The purpose of this article is to evaluate the level and structure of consumption and its social diversity in the years 2000–2011 in the light of the income and expenditure of households. During the last twelve years, a clear diversity in the level of income and expenditure of households was observed. The highest level of income and expenditure was characteristic for self-employed households, while the lowest – for farms. In the consumption structure of the Polish society, there was a declining share of expenditure on food, clothing and footwear as well as on education, while a share of expenditure on housing, transport and communication as well as on health care was increasing. A declining propensity to consume and a decreasing share of food expenditures in the overall expenditure show an increase in the level of wealthof Polish households. However, a growing gap between the income of the richest and poorest plainly preserves diversity in the level and structure of Polish households’ consumption.
Keywords: households, disposable income, consumption expenditure, propensity to consume, regularities of the consumption sphere.
Piotr Kurowski
REGIONAL ESTIMATES OF SUBSISTENCE MINIMUM IN 2012
The article presents regional estimates of subsistence minimum baskets for 2012. Subsistence minimum is defined as the lowest possible level of consumption allowing the households to survive.
Keywords: subsistence minimum, poverty, living costs, regional differences.
Małgorzata Rószkiewicz
FACTORS CONTRIBIUTING TO POSSESION OF MATERIAL SECURITY OF POLISH HOUSEHOLDS
New economic reality involves serial of processes influencing management of the current budget of Polish households. On one hand the principles of market economy impose rigorous environment for management of the disposal income while on the other the dynamically developing consumer markets create pressure to spend. The results of survey conducted in the end of 2012 show that higher income levels stimulated significantly rational attitudes, subordinated motif of life cycle, if it was associated with higher levels of education. The level of education was therefore a key moderator of attitudes aimed at material security, which translated into specific economic behavior of households. Nevertheless, opinion of the respondents advocated savings is in contrary with declared avoiding restraint what is in line with other authors describing attitudes towards saving in conflict.
Keywords: material security, determinants of material security, attitudes towards saving
Maciej Duszczyk
ON EMPLOYMENT OF THRID-COUNTRY NATIONALS IN POLAND
From 2007 to 2008 Poland largely liberalised its immigration policy. This process aimed to increase the employment of foreigners in Poland with a view to supplementing the labour market shortages. The article analyses the changes in the scale of foreigners’ employment that took place from 2008 to 2012, using data sourced from the Ministry of Labour and Social Policy and Social Insurance Institution. On this basis, the introduced changes and their effectiveness was assessed. Moreover the article contains recommendations which, if carried into effect, might result in increased effectiveness of Polish migration policy.
Keywords: immigration, immigration policy, labour market, effectiveness
Marcin Wujczyk
PARENTAL LEAVE – NEW INSTITUTION OF PARENTHOOD PROTECTION
The article presents the regulation introduced by the Act on 28 of May 2013 on change of Act – Labour Code and some another acts the institution of parental leave. The paper presents both the target of the analyzed leave as well as the basic problems arising out in terms of the use of this right by the workers. Particular attention was paid to the issues of application for leave by employees and cancellation of such leave. It also describes privileges for the person exercising parental leave.
Keywords: parental leave, parenthood protection, employee, employer
Furthermore:
New Books published by the ILSS
Diary of Social Policy
« powrót