Nr 7 (448) 2011

Spis treści nr 7/2011

Table of Contents

Numer monotem­aty­czny

Kap­i­tał społeczny — część II

W numerze szczegól­nie pole­camy artykuły:

Kap­i­tał społeczny — część II

Od redak­tora numeru — Marek Bed­narski

Prezen­tu­jemy Czytel­nikom kole­jny, drugi już numer “Poli­tyki Społecznej” poświę­cony prob­lematyce kap­i­tału społecznego. Dostar­cze­nie jed­no­ra­zowo tak dużej dawki wiedzy na ten temat nie było zaplanowane przez redakcję. Odpowiedź środowiska na syg­nał o gotowości wyda­nia numeru monotem­aty­cznego przeszła jed­nak nasze oczeki­wa­nia. Otrzy­mal­iśmy mate­riał na aż dwa numery. Można zatem sądzić, że choć kat­e­go­ria kap­i­tału społecznego — jak pokazały to prace zaprezen­towane w numerze poprzed­nim — jest roz­maicie oce­ni­ana w roli instru­mentu ułatwia­jącego wyjaś­ni­anie rzeczy­wis­tości, to jed­nak znakomi­cie się sprawdza jako oś orga­nizu­jąca dyskusję na tem­aty ogrom­nie dzisiaj aktu­alne. Chodzi tu przede wszys­tkim o rolę “mięk­kich” deter­mi­nant roz­woju, innych niż kap­i­tał i praca, a nawet względ­nie dobrze mierzalny kap­i­tał ludzki. Obser­wuje się bowiem w dzisiejszym świecie, że podob­nie wyposażone i zbu­dowane insty­tucje eko­nom­iczne dzi­ałać mogą z zupełnie różną skutecznoś­cią. Daje się to zaob­ser­wować zarówno w skali zglob­al­i­zowanego świata, jak i poje­dynczych kra­jów — w tym Pol­ski. Odpowiedź na pytanie, dlaczego tak jest, wykracza poza trady­cyjną ekonomię, angażu­jąc inne dziedziny wiedzy. Kat­e­go­ria kap­i­tału społecznego pełni tu wygodną dla badacza rolę “zwornika” różnych dyscy­plin wiedzy. W prezen­towanym numerze z tej właśnie per­spek­tywy pokażemy dzi­ała­nia konkret­nych insty­tucji. Zatem na poziomie mikroeko­nom­icznym zostaną opisane prob­lemy z kap­i­tałem społecznym, ową “miękką” deter­mi­nantą dzi­ała­nia, w odniesie­niu do klasy­cznego przed­siębiorstwa, tzw. przed­siębiorstwa społecznego, orga­ni­za­cji lokalnych oraz szkoły. Obserwacja tych insty­tucji z zasyg­nal­i­zowanej per­spek­tywy poz­woli, przy­na­jm­niej w części, zrozu­mieć odd­zi­ały­wanie poza­eko­nom­icznych czyn­ników na sze­roko rozu­mi­ane, w tym eko­nom­iczne, efekty ich funkcjonowa­nia. Numer otwiera artykuł Beaty Łopaciuk-Gonczaryk, gdzie na pod­stawie studium przy­padku kor­po­racji autorka stara się wery­fikować tezy o wpły­wie różnych kom­bi­nacji dwu wyróżnionych w lit­er­aturze form kap­i­tału społecznego (pomostowego i wiążącego) na roz­maite aspekty roz­woju firm, w szczegól­ności na zada­nia oper­a­cyjne i roz­wo­jowe. Artykuł ten jest klasy­cznym przykła­dem dociekań nad wpły­wem “mięk­kich” czyn­ników obe­j­mowanych przez kat­e­gorię kap­i­tału społecznego na rozwój firmy. Również przed­siębiorstwa doty­czy kole­jny artykuł autorstwa Marka Bed­narskiego. Przy czym rola kap­i­tału społecznego jest tu zawężona do pełnienia roli czyn­nika wpły­wa­jącego na par­ty­cy­pację pra­cown­iczą, która z kolei przez mech­a­nizm dia­logu społecznego wpływa na rozwój firmy. I tu wyko­rzys­tano jakoś­ciowe bada­nia empiryczne. Specy­ficznym rodza­jem przed­siębiorstwa, tzw. przed­siębiorstwem społecznym, zaj­muje się w swoim tekś­cie Marek Rym­sza. Pokazuje on, jak w różnych rodza­jach tego typu pod­miotów kap­i­tał społeczny jest kre­owany, bądź jak dla ich pow­sta­nia jest konieczny. Obok przed­siębiorstwa, rozu­mi­anego w bardziej lub mniej klasy­czny sposób, ważnymi pod­mio­tami, gdzie kap­i­tał społeczny odgrywa istotną rolę, są insty­tucje lokalne. Im właśnie w rozważanym tu kon­tekś­cie są poświę­cone dwa kole­jne artykuły. I tak, Dar­iusz Zalewski zas­tanawia się, czy rozwój lokalnych orga­ni­za­cji sprzyja zawsze roz­wo­jowi społeczeństwa oby­wa­tel­skiego. W rezulta­cie dochodzi do wniosku, że zami­ast tej kat­e­gorii akcen­tu­jącej spójność społeczną użyteczniejsza może być anal­iza z per­spek­tywy kon­fliktu par­tyku­larnych interesów. Metodolog­iczny głównie charak­ter ma artykuł autorstwa Eulalii Skaw­ińskiej, Romualda Zalewskiego i Tomasza Brzęczka. Autorzy pokazują, jak można zmierzyć kap­i­tał społeczny na poziomie lokalnym przez wywiady z przed­staw­icielami władz samorzą­dowych. Okazał się on względ­nie zróżni­cow­any nawet w nieodległych wspól­no­tach. Pod­miotem, gdzie kap­i­tał społeczny odgrywa szczególną rolę, jest szkoła. Stąd dwa ostat­nie artykuły w prezen­towanym numerze są poświę­cone tej właśnie insty­tucji w intere­su­ją­cym nas aspekcie. Z badań zaprezen­towanych w artykule Anny Kier­sz­tyn wynika, że szkolny kap­i­tał społeczny jest pozy­ty­wnie sko­relowany z wynikami egza­minu gim­naz­jal­nego, ale tylko w odniesie­niu do tych przed­miotów, gdzie rezul­taty nauki są warunk­owane głównie przez szkołę (matematyczno-przyrodnicze), a nie dom (human­isty­czne). Z kolei Marta Zahorska, relacjonu­jąc próbę wprowadzenia w szkole przed­miotu wykładanego w niekon­wencjon­alny sposób pokazuje, jak pol­ska szkoła nie przy­go­towuje młodzieży do dzi­ałań zbiorowych i jak trudna jest zmi­ana tego stanu rzeczy. Gen­er­al­nie lek­tura prezen­towanych artykułów prowadzi do jed­nego wniosku: kap­i­tał społeczny rozu­mi­any jako sieć relacji i funkcjonu­ją­cych norm jest istotny na poziomie również mikro w ramach różnego typu insty­tucji. Siła tak rozu­mi­anych związków, ich znacze­nie dla real­iza­cji celów pod­miotów, w których dzi­ałają, pozostaje jed­nak zróżni­cow­ana i winny być one przed­miotem reflek­sji, także naukowej.

Pon­adto w numerze:
Recen­zje z kra­jowych i zagranicznych pozy­cji
Spra­woz­da­nia z kon­fer­encji naukowych

 

---

Social Pol­icy 
Table of Con­tents No 7 (448), 2011

NOTE FROM EDITOR - Marek Bed­narski

CORPORATE SOCIAL CAPITAL — Beata Łopaciuk-Gonczaryk
SOCIAL CAPITAL, EMPLOYERS PARTICIPATION AND THE COMPANY DEVELOPMENT — Marek Bed­narski
THE ROLE OF SOCIAL ENTERPRISES IN SHAPING SOCIAL BONDS — Marek Rym­sza
LOCAL ORGANISATIONS, CONFLICTS AND DIALOGUE -Dar­iusz Zalewski
MEASUREMENT OF SOCIAL CAPITAL — THE VERIFICATION OF METHODICAL PRESUMPTIONS THROUGH EMPIRICAL STUDIES IN WIELKOPOLSKA REGION — Eulalia Skaw­ińska, Romuald Zalewski, Tomasz Brzęczek
SCHOOLS AS A COMMUNITIES? SCHOOL-BASED SOCIAL CAPITAL AND EDUCATIONAL ACHIEVEMENT — Anna Kier­sz­tyn
SOCIAL CAPITAL IN SCHOOL — Marta Zahorska

INFORMATION
NEW SOCIAL MINIMA — DECEMBER 2010 — Piotr Kurowski
NEW SOCIAL MINIMA AND NEW SUBSISTANCE MINIMA 2010 — Piotr Kurowski
POLISH POVERTY. CONFERENCE IN CRACOW — Beata Kaczyńska

NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY

We rec­om­mend the papers

Beata Łopaciuk-Gonczaryk
CORPORATE SOCIAL CAPITAL
This paper is to present results from the empir­i­cal research con­ducted in a finan­cial insti­tu­tion in Poland. The study was to con­front the pro­posed the­o­ret­i­cal model with real employ­ees’ behav­iours and to explore com­plex issues con­nected with cor­po­rate social cap­i­tal. The aim of the research was to inves­ti­gate the influ­ence of bond­ing and bridg­ing social cap­i­tal on employ­ees’ and teams’ per­for­mance, mod­er­ated by type of the tasks. Addi­tion­ally, pos­si­ble inter­ac­tion between two types of social cap­i­tal was taken under the study. Main find­ings of the research were to sup­port some of the the­sis, but there are fur­ther researches required in order to ver­ify the the­o­ret­i­cal model proposed.

Marek Bed­narski
SOCIAL CAPITAL, EMPLOYERS PARTICIPATION AND THE COMPANY DEVELOPMENT
In this arti­cle I pro­pose that the resources of social cap­i­tal in an enter­prise can sig­nif­i­cantly influ­ence the pat­terns of worker’s par­tic­i­pa­tion. This influ­ence is ana­lyzed with regard to dif­fer­ent the­o­ries in the field of enter­prise stud­ies: neo­clas­si­cal, behav­ioral, as well as trans­ac­tion cost approach, prop­erty rights approach and the principal-agent the­ory; I also will draw on empir­i­cal research.

Marek Rym­sza
THE ROLE OF SOCIAL ENTERPRISES IN SHAPING SOCIAL BONDS 
The paper gives the char­ac­ter­is­tics of social entre­pre­neur­ship of the “old” social econ­omy (born on the turn of XIX and XX cen­turies), and of the “new” social econ­omy (devel­op­ing on the turn of XX and XXI cen­turies) as well as social enter­prises of dif­fer­ent kinds. The main impor­tant, tak­ing into account its func­tion in build­ing social cap­i­tal and strength­en­ing social bonds, is a dis­tinc­tion between social enter­prises (SE) focused on rein­te­gra­tion of indi­vid­u­als excluded from the labor mar­ket because of their per­sonal deficits, called WISE (work inte­gra­tion social enter­prises) and social enter­prises used as vehi­cles for eco­nomic devel­op­ment of mar­gin­al­ized com­mu­ni­ties (social enter­prises locally embed­ded — SELE). The gen­eral ten­dency brings for WISE to involve ver­ti­cal ties in rein­te­gra­tion pro­grams, and SELE to built net­works of stake­hold­ers based on hor­i­zon­tal ties. The author argues that in cur­rent Poland the chance for sur­viv­ing and devel­op­ment have social enter­prises of a hybrid type, which com­bine two kind of social mis­sion: rein­te­gra­tion of indi­vid­u­als excluded from the labor mar­ket and empow­er­ing mar­gin­al­ized local communities.

Dar­iusz Zalewski
LOCAL ORGANISATIONS, CONFLICTS AND DIALOGUE
Con­flicts between NGO’s and pub­lic admin­is­tra­tion, and inside of the III sec­tor, we should treat as some­thing obvi­ous. This phe­nom­ena we can much more under­stand if we aban­don the lan­guage of analy­sis, in which the cru­cial role plays the civic soci­ety idea. Local con­flicts are, first of all, the result of endeav­ours aim­ing to max­i­miza­tion par­tic­u­lar inter­ests, both NGO’s and pub­lic admin­is­tra­tion. The care for par­tic­u­lar inter­ests not nec­es­sar­ily to be oppo­site to com­mon inter­est. Both side of the nego­ti­a­tion process should make agree the coop­er­a­tion area take into account the main aims, as well as vehi­cles, which they handle.

Eulalia Skaw­ińska, Romuald Zalewski, Tomasz Brzęczek
MEASUREMENT OF SOCIAL CAPITAL — THE VERIFICATION OF METHODICAL PRESUMPTIONS THROUGH EMPIRICAL STUDIES IN WIELKOPOLSKA REGION
The aim of this paper is to ver­ify the method­ol­ogy of mea­sur­ing social cap­i­tal in the research con­ducted by the rep­re­sen­ta­tives of ter­ri­to­r­ial self-governments in the Wielkopol­ska region. The research was con­ducted in six inten­tion­ally selected powiats (admin­is­tra­tive dis­tricts) of this Voivode­ship; five com­pared and one com­par­a­tive accepted as a model. The aim of this paper was achieved using the direct inter­view ques­tion­naire method. Empir­i­cal data was com­pared using the sta­tis­ti­cal meth­ods (cor­re­la­tion, clas­si­fi­ca­tion, prin­ci­pal com­po­nents) and com­par­a­tive pro­files and visu­al­iza­tions. The results of this analy­sis made it pos­si­ble to con­firm the use­ful­ness of those meth­ods in reach­ing the goal of this paper and to ver­ify the work­ing hypothe­ses. The imple­mented meth­ods made it pos­si­ble to: mea­sure the level and struc­ture of social cap­i­tal; iden­tify the size of social capital’s gap and iden­tify the key attrib­utes of social capital.

Anna Kier­sz­tyn
SCHOOLS AS A COMMUNITIES? SCHOOL-BASED SOCIAL CAPITAL AND EDUCATIONAL ACHIEVEMENT
This arti­cle ana­lyzes the rela­tion­ships between school-based social cap­i­tal and the aver­age test scores of 9th grade stu­dents in Pol­ish mid­dle schools. School-based social cap­i­tal is under­stood in terms of sup­port­ive com­mu­ni­ties, and mea­sured on the basis of the young­sters’ pos­i­tive per­cep­tions of the school atmos­phere and inter­per­sonal rela­tion­ships, the sup­port they received from teach­ers and/or class­mates, as well as their assess­ment of stu­dent par­tic­i­pa­tion in class­room dis­cus­sions. Hier­ar­chi­cal lin­ear regres­sion mod­els, esti­mated on a sam­ple of 63 classes in twenty pur­po­sively selected mid­dle schools, found a strong pos­i­tive rela­tion­ship between this form of social cap­i­tal and the aver­age math­e­mat­ics and sci­ence test score.

Marta Zahorska
SOCIAL CAPITAL IN SCHOOL
In the arti­cle, “social cap­i­tal” is under­stood as the abil­ity to coop­er­ate, involve­ment on behalf of the com­mon good. In the Pol­ish soci­ety, lack of skills in this regard is a sig­nif­i­cant social prob­lem. Could the school pre­pare stu­dents to coop­er­ate, to assume com­mon respon­si­bil­ity? The Pol­ish school cul­ture sub­stan­tially hin­ders the devel­op­ment of skills of this type. The bar­rier encoun­tered is the tra­di­tion based on tra­di­tional instruc­tion meth­ods, the ways of moti­vat­ing stu­dents to work through com­pe­ti­tion and indi­vid­ual assess­ment and a vis­i­ble dis­tance between teach­ers and stu­dents, which makes it dif­fi­cult to estab­lish com­mu­ni­ca­tion between teach­ers and stu­dents . A teacher does not serve as a model of a social worker, either, since in most cases, teach­ers nei­ther like nor are able to engage in social works. A change in the atti­tudes and habits at school is a dif­fi­cult and time-consuming; how­ever, it is pos­si­ble. We can expect that the attempts made, such as civic edu­ca­tion lessons con­ducted using the active learn­ing meth­ods, as well as activ­ity of var­i­ous civic asso­ci­a­tions and foun­da­tions will have a pos­i­tive result in the future.

Fur­ther­more:
Book reviews
Information

prze­jdź do Spisu treści

« powrót