Nr 3 (408) 2008

Spis treści nr 3/2008

Table of Contents

POLITYKA RODZINNA: KOSZTY DEMOKRACJI – Jan Dzierz­gowski, Kaz­imierz W. Frieske
ROLA PAŃSTWA W KSZTAŁTOWANIU WZROSTU PRZECIĘTNYCH WYNAGRODZEŃ – Adam Zych
POJĘCIE „POKUSY NADUŻYCIA” W OPIECE ZDROWOTNEJ – Joanna Mucha
FLEXICURITY JAKO KONCEPCJA POLITYKI SPOŁECZNEJ I ZATRUDNIENIA – Karolina Czer­wińska
STOSOWANIE PRZEPISÓW O ZATRUDNIENIU TYMCZASOWYM: SAME KŁOPOTY – Mag­dalena Pędzi­wiatr
ZASADNOŚĆ WYPOWIEDZENIA UMOWY O PRACĘ PRZEZ PRACODAWCĘ W ŚWIETLE ORZECZNICTWA SN – Irena Sawa

Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
MOBBING – CHARAKTERYSTYKA ZJAWISKA W POLSCE – Monika Miedzik

RECENZJE
Maria Theiss: KREWNI – ZNAJOMI – OBYWATELE. KAPITAŁ SPOŁECZNY A LOKALNA POLITYKA SPOŁECZNA – rec. Jan Dzierz­gowski

WSPÓŁCZESNA POLITYKA SPOŁECZNA. DATA O PRZEMIANACH W KRAJU I ZA GRANICĄ
ŚWIAT WSPÓŁCZESNY – MISCELLANEA

INFORMACJE
POLSKIE I NIEMIECKIE REGIONALNE PROBLEMY SPOŁECZNE. KONFERENCJA W GLIWICACH – Diana Rokita

NOWOŚCI WYDAWNICZE IPISS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ

W numerze szczegól­nie pole­camy artykuły:

Jan Dzierz­gowski, Kaz­imierz W. Frieske
Poli­tyka rodzinna: koszty demokracji
W tekś­cie tym autorzy zas­tanaw­iają się, jakiego rodzaju logika kryje się w sys­temie świad­czeń rodzin­nych i pro­rodzin­nych ulg podatkowych we współczes­nej Polsce i jakie założe­nia doty­czące benefic­jen­tów są weń wpisane. W ich opinii trudno powiedzieć, czy świad­czenia, o których tu mowa mają służyć dochodowemu wspar­ciu rodzin, albowiem ist­niejący test dochodowy doty­czący świad­czeń rodzin­nych czy ulgi podatkowe spraw­iają, że niemała część świad­czeń trafia do osób względ­nie dobrze sytuowanych. Kon­kludują, że być może tego typu niekon­sek­wencje stanowią swoisty koszt demokracji, a poli­tyka społeczna – zwłaszcza poli­tyka rodzinna – nie powinna wręcz być nad­miernie racjon­alna.
Pobierz plik »

Adam Zych
Rola państwa w ksz­tał­towa­niu wzrostu prze­cięt­nych wyna­grodzeń
Celem opra­cow­a­nia jest prezen­tacja, anal­iza i ocena ten­dencji wys­tępu­ją­cych w zakre­sie ksz­tał­towa­nia się pod­sta­wowych mierników eko­nom­icznych związanych z poziomem, struk­turą i dynamiką podaży pracy w Polsce po roku 1990. W pier­wszej części opra­cow­a­nia zaprezen­towano wielkość zasobów ludz­kich biorąc pod uwagę pop­u­lację lud­ności w wieku pro­duk­cyjnym w relacji z pop­u­lacją w wieku przed– i popro­duk­cyjnym. Następ­nie zaprezen­towano i doko­nano oceny zmian akty­wności zawodowej i poziomu wyk­sz­tałce­nia w Polsce. W kole­jnej części artykułu pod­jęto próbę oceny ten­dencji w migrac­jach zagranicznych związanych z inte­gracją Pol­ski z Unią Europe­jską. Wresz­cie zaprezen­towano także popyt na pracę w szczegól­ności biorąc pod uwagę poziom i dynamikę liczby pracu­ją­cych w gospo­darce nar­o­dowej.
Pobierz plik »

Janna Mucha
Poję­cie pokusy naduży­cia w opiece zdrowot­nej
Artykuł poświę­cony jest wys­tępowa­niu zjawiska pokusy naduży­cia (haz­ardu moral­nego) w opiece zdrowot­nej. Zjawisko to polega na tym, że w sytu­acji braku bezpośred­niej płat­ności (lub niepełnej płat­ności) za świad­cze­nie zdrowotne w chwili korzys­ta­nia z niego pac­jenci mają skłon­ność do naduży­wa­nia świad­czeń, żąda­nia świad­czeń wyższej niż konieczna jakości a także – w innym wymi­arze tego zjawiska – do braku dbałości o własne zdrowie. W artykule autorka omawia m.in. typy pokusy naduży­cia, przy­czyny i kon­sek­wencje wys­tępowa­nia tego zjawiska oraz sposoby jego neu­tral­i­zowa­nia.
Pobierz plik »

Karolina Czer­wińska
Flex­i­cu­rity jako kon­cepcja poli­tyki społecznej i zatrud­nienia
Celem artykułu jest przed­staw­ie­nie flex­i­cu­rity jako kon­cepcji poli­tyki społecznej i zatrud­nienia. Po przy­bliże­niu założeń poli­tyki flex­i­cu­rity zaprezen­towane zostały jej trzy główne definicje: flex­i­cu­rity jako strate­gia, sposób uksz­tał­towa­nia poli­tyki i narzędzie anal­i­ty­czne. Następ­nie anal­izie pod­dane zostały dwa prak­ty­czne przykłady funkcjonowa­nia kon­cepcji flex­i­cu­rity: model holen­der­ski i model duński. Ostat­nią część pracy stanowi zarys zin­te­growanego pode­jś­cia do wdraża­nia flex­i­cu­rity na poziomie Unii Europe­jskiej. 
Pobierz plik »

Mag­dalena Pędzi­wiatr
Stosowanie przepisów o zatrud­nie­niu tym­cza­sowym: same kłopoty
Około roku 1994 na pol­skim rynku pracy zaczęły pojaw­iać się pier­wsze agencje pracy tym­cza­sowej. Potrzeby pod­miotów uczest­niczą­cych w relacji zatrud­nienia tym­cza­sowego przesądz­iły o gwał­townym roz­woju tej formy zatrud­nienia. Praca tym­cza­sowa nie była wów­czas przed­miotem żad­nej reg­u­lacji prawnej, więc interesy pra­cown­ików tym­cza­sowych pozbaw­ione były ochrony. Z tego też powodu w dniu 9 lipca 2003 r. uch­walono ustawę o zatrud­ni­a­niu pra­cown­ików tym­cza­sowych. Prak­tyka stosowa­nia jej przepisów ujawniła wiele niedoskon­ałości, które doty­czą przede wszys­tkim reg­u­lacji okresu zatrud­nienia tym­cza­sowego, obow­iązku zapewnienia pra­cown­ikom tym­cza­sowym bez­piecznych i higien­icznych warunków pracy, pod­stawy prawnej zatrud­nienia tym­cza­sowego oraz zasady równego trak­towa­nia pra­cown­ików tym­cza­sowych z pra­cown­ikami pra­co­dawcy użytkown­ika. Artykuł stanowi próbę inter­pre­tacji prob­lematy­cznych przepisów o zatrud­nie­niu tym­cza­sowym i doko­na­nia oceny zasad­ności pos­tu­latów zmian, wysuwanych przez agencje pracy tym­cza­sowej.
Pobierz plik »

Irena Sawa
Zasad­ność wypowiedzenia umowy o pracę przez pra­co­dawcę w świ­etle orzecznictwa SN
W artykule autorka stara się przy­bliżyć prob­lematykę wypowiada­nia umów o pracę. Uwagę czytel­nika sku­pia głównie na dylemat­ach pra­co­daw­ców związanych z usta­wowym obow­iązkiem uza­sad­ni­a­nia dokony­wanych wypowiedzeń. Przed­stawia i omawia najczęst­sze przy­czyny rozwiąza­nia umowy za wypowiedze­niem, ksz­tał­tu­jące się na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego. Wskazuje, iż na przestrzeni ostat­nich lat zarówno w dok­trynie, jak i w orzecznictwie nastąpiła grun­towana zmi­ana poglądu na temat aspektu prawnego wypowiedzenia umowy o pracę
Pobierz plik »

Monika Miedzik
Mob­bing – charak­terystyka zjawiska w Polsce
Przed­miotem artykułu jest przed­staw­ie­nie bada­nia, którego celem było iloś­ciowe i jakoś­ciowe zilus­trowanie zjawiska doświad­cza­nia mob­bingu przez osoby zatrud­nione w różnych sek­torach gospo­darki w Polsce. Przed badaniem postaw­iono trzy cele: określe­nie rozmi­aru zjawiska w Polsce, iden­ty­fikacja sek­torów gospo­darki, w których ist­nieje najwyższe ryzyko doświad­czenia mob­bingu oraz ustal­e­nie najczęś­ciej stosowanych form dzi­ałań mob­bin­gowych. W bada­niu wzięły udział 643 dorosłe osoby, zatrud­nione w różnych sek­torach gospo­darki. Wyniki wskazują, iż około 25% pracu­ją­cych doświad­czyło mob­bingu w pracy.
Pobierz plik »

Pon­adto w numerze:
Recen­zje z kra­jowych i zagranicznych pozy­cji
Spra­woz­da­nia z pol­s­kich konferencji

Social Pol­icy
Table of Con­tents No 3 (408), 2008

FAMILY POLICY: A COST OF DEMOCRACY – Jan Dzierz­gowski, Kaz­imierz W. Frieske
THE STATE AND IT’S ROLE In SHAPING THE GROWTH OF NATIONAL WAGES – Adam Zych
„MORAL HAZARD” IN HEALTH CARE – Joanna Mucha
FLEXICURITY – AN APPROACH TO REGULATING SOCIAL AND EMPLOYMENT POLICIES – Karolina Czer­wińska
USAGE OF TEMPORARY EMPLOYMENT REGULATIONS: A LOTS OF DIFFICULTY – Mag­dalena Pędzi­wiatr
RELEVANCE OF TERMINATION OF AN EMPLOYMENT CONTRACT BY AN EMPLOYER IN THE LIGHT OF JUDICIAL DECISIONS OF THE SUPREME COURT – Irena Sawa

FROM RESEARCH AND STUDIES
MOBBING – THE DESCRIPTION OF THE PHENOMENON IN POLAND – Monika Miedzik

BOOK REVIEWS
Maria Theiss: FRIENDS – RELATIVES – CITIZENS. SOCIAL CAPITAL AND LOCAL SOCIAL POLICY – Reviewed by Jan Dzierz­gowski

DYNAMICS OF CONTEMPORARY SOCIAL POLICY: POLAND AND ABROAD
CONTEMPORARY WORLD – MISCELLANEA

INFORMATION
THE PROBLEM OF MIGRATIONS AND CHANGE OF AGED STRUCTURE FROM A REGIONAL PERSPECTIVE. CONFERENCE IN GLIWICE – Diana Rokita

NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY

We Rec­om­mend the papers:

Jan Dzierz­gowski, Kaz­imierz W. Frieske
FAMILY POLICY: A COST OF DEMOCRACY
In our text we try to ana­lyze, what is the logic of the sys­tem of fam­ily ben­e­fits and fam­ily tax expen­di­tures in con­tem­po­rary Poland and what pre­sump­tions about ben­e­fi­cia­ries does it entail. In our view, it is hard to say, whether the afore­men­tioned ben­e­fits are designed to sup­port the income of the poor­est fam­i­lies, since, as a result of fam­ily tax expen­di­tures and the way of means-testing fam­ily ben­e­fits, quite a few ben­e­fi­cia­ries are peo­ple of rel­a­tively good income sta­tus. Our con­clu­sion says, that this kind of incon­sis­tency is sim­ply a cost of democ­racy, and social pol­icy – espe­cially when it con­cerns fam­i­lies – should not be overly rational.

Adam Zych
THE STATE AND IT’S ROLE In SHAPING THE GROWTH OF NATIONAL WAGES
The arti­cle is devoted to the prac­ti­cal aspects of the 1995 law on nego­ti­a­tions relat­ing to the increas­ing of aver­age remu­na­ra­tion. Gen­er­ally speak­ing the author judges the law neg­a­tively, call­ing it even the dead let­ter of the law. Hence — some pro­pos­als to make fun­da­men­tal or even rev­o­lu­tion­ary changes in the law. The most impor­tant pro­posal is undoubt­edly to intro­duce the prin­ci­ple that the set­tled at the begin­ning of the year rate of increase of remu­na­ra­tions should refer to each worker employd in a com­pany. Accord­ing to the author – work­ers should even have the right to aacount the employee after the end ote year. Should the finan­cial results of the com­pany be bet­ter than those set­tled dur­ing nego­ti­a­tions at the begin­ning of the year – work­ers had the right to finan­cial com­pe­sa­tion. The State Labour Inspec­tion should uphold the above rules because trade unions are now very weak in Poland.

Janna Mucha
„MORAL HAZARD” IN HEALTH CARE
The fol­low­ing arti­cle will deal with the issue of moral haz­ard in the health care sys­tem. In the case of the lack of imme­di­ate pay­ment (or incom­plete pay­ment) for health ser­vice pro­vided, patients tend to abuse the ben­e­fit sys­tem demand­ing extra ser­vices which exceed the nec­es­sary level in terms of qual­ity. Also, it is a com­mon fact that they neglect to fos­ter indi­vid­ual health respon­si­bil­i­ties. The author presents dif­fer­ent types of abuse in this sphere, roots and con­se­quences of this phe­nom­e­non and ways of neu­tral­iz­ing the problem.

Karolina Czer­wińska
FLEXICURITY – AN APPROACH TO REGULATING SOCIAL AND EMPLOYMENT POLICIES
This arti­cle aims at pre­sent­ing flex­i­cu­rity as an approach to reg­u­lat­ing social and employ­ment poli­cies. A brief intro­duc­tion of flex­i­cu­rity prin­ci­ples is fol­lowed by a pre­sen­ta­tion of the three main def­i­n­i­tions of the con­cept: flex­i­cu­rity as a strat­egy, a state of the labour mar­ket and an ana­lyt­i­cal tool. Then, the Dan­ish and the Dutch mod­els are analysed as impor­tant exam­ples of appli­ca­tion of flex­i­cu­rity pol­icy in prac­tice. Finally, an inte­grated flex­i­cu­rity approach at the EU level is described.

Mag­dalena Pędzi­wiatr
USAGE OF TEMPORARY EMPLOYMENT REGULATIONS: A LOTS OF DIFFICULTY
About 1994 the first tem­po­rary agen­cies started appear­ing at the pol­ish labour mar­ket. The needs of indi­vid­u­als involved in tem­po­rary rela­tion­ship caused that this form of employ­ment to expand rapidly. Tem­po­rary employ­ment was not reg­u­lated by any acts of law and inter­ests of tem­po­rary work­ers were not pro­tected. There­fore pol­ish leg­is­la­ture enacted the Tem­po­rary Work­ers Employ­ment Act of 9th July 2003 as a mean of pro­tec­tion from breach­ing tem­po­rary work­ers’ rights. Since then the rules con­cern­ing tem­po­rary employ­ment were intro­duced into the pol­ish legal sys­tem. The prac­tice has shown that bind­ing law is ambigu­ous and not plain enough to use it with­out hes­i­ta­tion. Usage of this reg­u­la­tion causes prob­lems which have to be solved quickly. They gen­er­ally refer to dura­tion of tem­po­rary employ­ment, work­place safety and health con­di­tion, job title and equal treat­ment in terms and con­di­tions of employ­ment as per­ma­nent work­ers in the user firm. This arti­cle attempts to con­strue prob­lem­atic rules with regard to inten­tion of the leg­is­la­ture and propo­si­tion of amend­ments made by tem­po­rary agencies.

Irena Sawa
RELEVANCE OF TERMINATION OF AN EMPLOYMENT CONTRACT BY AN EMPLOYER IN THE LIGHT OF JUDICIAL DECISIONS OF THE SUPREME COURT
In the fol­low­ing arti­cle I am try­ing to bring near the prob­lems of giv­ing notice of ter­mi­na­tion of employ­ment con­tracts. I con­cen­trat­ing the atten­tion of the reader mainly on employ­ers’ dilem­mas con­nected with statu­tory oblig­a­tion of giv­ing rea­sons for sub­mit­ted notices of ter­mi­na­tion. I am pre­sent­ing and dis­cussing the most fre­quent rea­sons of ter­mi­na­tion of a con­tract by notice, form­ing against the back­ground of judi­cial deci­sions of the Supreme Court. I am indi­cat­ing that the rad­i­cal change of view on the sub­ject of the legal aspect of a notice to ter­mi­nate an employ­ment con­tract has taken place both in the doc­trine and judi­cial deci­sions within the space of last years.

Monika Miedzik –
Mob­bing – the descrip­tion of the phe­nom­e­non In Poland
The paper the reports results of the study which focused on the quan­ti­tive and qual­ica­tive illus­tra­tion of mob­bing phe­nom­e­non in the work­place in dif­fer­ent sec­tors of econ­omy in Poland. The aim of the study was to get the fol­low­ing infor­ma­tion: the scale of the phe­nom­e­non in Poland, the iden­ti­fi­ca­tion of sec­tors of econ­omy which are at the high­est risk of mob­bing and the iden­ti­fi­ca­tion of the most pop­u­lar mob­bing tac­tics. 643 adult work­ers employed in dif­fer­ent sec­tors of econ­omy over the coun­try responded to the sur­vey. The results of this sur­vey show that almost 25% of the emploees responded that they faced mob­bing in the workplace.

Fur­ther­more:
Book reviews
Information

prze­jdź do Spisu treści

« powrót