Nr 7 (400) 2007
Spis treści 7/2007
AKTUALNE PROBLEMY POLSKIEGO SYSTEMU ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO – Gertruda Uściska
PRAWNE PROBLEMY CHORÓB ZAWODOWYCH – Helena Szewczyk
Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE NA WARMII I MAZURACH W ŚWIETLE BADAŃ RYNKU OFERT PRACY – Alfred Czesla
POLITYKA SPOŁECZNA ZA GRANICĄ
SYSTEM OPIEKI ZDROWOTNEJ W STANACH ZJEDNOCZONYCH – Wiktor Rutkowski
DOSKONALENIE ZAWODOWE BEZROBOTNYCH W REPUBLICE FEDERALNEJ NIEMIEC – Zenon Wiśniewski, Michał Moszyński
W STRONĘ FLEXICURITY, CZYLI DUŃSKI MODEL ELASTYCZNEGO BEZPIECZEŃSTWA DLA UNII EUROPEJSKIEJ – Karolina Marchlewska
NFORMACJE
EUROPEJSKI MODEL SPOŁECZNY – DOŚWIADCZENIA I KIERUNKI ZMIAN. KONFERENCJA W WARSZAWIE – Piotr Stolarczyk, Paweł Karbownik, Barbara Karbownik
Nowości wydawnicze IPiSS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
Szczególnie polecamy artykuły:
Gertruda Uścińska
Aktualne problemy systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce
Autorka przedstawia i analizuje współczesne wyzwania dla polityki rodzinnej, m.in. przemiany demograficzne, zmiany w sferze pracy, inwestowanie w młode pokolenie. Potrzeba prowadzenia polityki rodzinnej wynika z pełnionych przez rodzinę społecznych funkcji, np. prokreacyjnej, która decyduje o rozwoju ilościowym i strukturze ludności danego kraju i w skali globalnej. Skutki funkcjonowania rodzin, odnoszące się do kolejnych generacji, przejawiają się w postaci utrwalania lub zmian zachodzących w strukturze społecznej. Rodzina poprzez wypełnianie funkcji wychowawczej i socjalizacyjnej uczestniczy w procesach tworzenia i rozwoju kapitału ludzkiego. Polityka rodzinna zatem to ważna dziedzina działalności państwa. Autorka prezentuje i omawia w artykule program polityki rodzinnej w Polsce. Cześć przyjętych w programie propozycji można uznać za dyskusyjne i wymagające dalszych przemyśleń.
Pobierz plik »
Helena Szewczyk
Prawne elementy chorób zawodowych
Dla uznania schorzenia za chorobę zawodową konieczne jest ustalenie, czy dana choroba wymieniona jest w wykazie chorób zawodowych, a ponadto stwierdzenie bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, występującymi w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy. Kategoria chorób zawodowych w polskim ujęciu nie obejmuje więc wszystkich skutków zdrowotnych, jakie mogą dotknąć pracownika w związku z wykonywaną pracą. Wbrew zaleceniom Wspólnoty Europejskiej polski ustawodawca nie zmienił istotnie krajowych regulacji w dziedzinie chorób zawodowych. Przede wszystkim nie rozszerzono wykazu (listy) chorób zawodowych, ponieważ oznaczałoby to wzrost kosztów pracy oraz wydatków na zabezpieczenie społeczne. W związku z tym należy w naszym kraju stworzyć taki system prawny w zakresie chorób zawodowych, który pozwoli na uznawanie za choroby zawodowe także innych schorzeń związanych z pracą, które aktualnie nie znajdują się na liście chorób zawodowych, ale których zawodowy charakter i źródło można potwierdzić.
Pobierz plik »
Alfred Czesla
Zawody deficytowe i nadwyżkowe na Warmii i Mazurach w świetle ofert pracy
Artykuł powstał na podstawie badania rynku ofert pracy i edukacji. Celem badań była identyfikacja zawodów poszukiwanych przez przedsiębiorców oraz tych, które przyczyniają się do wzrostu bezrobocia na rynku pracy. Badaniami objęto pracodawców i szkoły ponadgimnazjalne.Mimo widocznego zmniejszenia bezrobocia w regionie, rynek pracy nadal charakteryzuje się głęboką nierównowagą między podażą a popytem. Pracodawcy uważają, iż reforma szkolnictwa zawodowego była błędem. Oczekują podjęcia radykalnych decyzji pozwalających reaktywować zasadnicze szkoły zawodowe oraz zwiększyć do nich nabór uczniów. Według prognoz, w najbliższym czasie popularnością będą cieszyć się zawodówki kształcące budowlańców. Wielu przedsiębiorców chce już przyjąć; cieśli, murarzy, tynkarzy, zbrojarzy, betoniarzy. Jednak według nauczycieli zawodówki są w odwrocie głównie z powodu ambicji rodziców, którzy posłanie tam dziecka traktują jako ujmę na honorze. W konsekwencji szkoły nadal kształcą w zawodach, na które nie ma zapotrzebowania na rynku pracy, bądź kształcą zbyt małą liczbę specjalistów w zawodach deficytowych. Potrzebujących pracowników należy szukać wśród długotrwale bezrobotnych. Zwłaszcza tych ze wsi, bo tam jest najwięcej ludzi, którzy pracy nie mają od lat. Trzeba ich zachęcać do pobierania pieniędzy za pracę a nie zasiłków. Monitoring zawodów jest tylko jednym z narzędzi polityki rynku ofert pracy. Uzupełnieniem tego obrazu i materiałem do dalszej analizy, powinna być struktura zatrudnienia na Warmii i Mazurach.
Pobierz plik »
Wiktor Rutkowski
System opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych
W artykule przedstawiono organizację systemu opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych, zarówno jego części publicznej – na którą składają się programy Medicaire i Medicaid – jak i prywatnych planów opieki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem koordynowanej opieki zdrowotnej (managed care). Zwrócono uwagę zarówno na pozytywne cechy amerykańskiego modelu opieki zdrowotnej, do których należą zaawansowany poziom technologii medycznej i elastyczność, jak i na cechy negatywne, zwłaszcza selektywność w dostępie do usług zdrowotnych, wysokie koszty i złożoność systemu.
Pobierz plik »
Zenon Wiśniewski, Michał Moszyński
Doskonalenie zawodowe bezrobotnych w Republice Federalnej Niemiec
W artykule dokonano analizy doskonalenia zawodowego bezrobotnych w Niemczech w latach 1991–2005, ze szczególnym uwzględnieniem efektów spowodowanych reformą Hartza. Uwagę zwrócono na stosowane instrumenty, metody ewaluacji i efekty zatrudnieniowe. W latach dziewięćdziesiątych doskonalenie zawodowe bezrobotnych budziło wiele kontrowersji. Cechowało się ono negatywnym efektem lock in w krótkim okresie, natomiast w średnim i długim zauważalne były pozytywne efekty zatrudnieniowe, przy czym we wschodniej części Niemiec były one mniejsze niż w zachodniej. Po wprowadzeniu reform Hartza efekty doskonalenia zawodowego bezrobotnych są znacznie lepsze, zwłaszcza w części zachodniej. Tej pozytywnej tendencji towarzyszy drastyczne ograniczanie wydatków na doskonalenie zawodowe.
Pobierz plik »
Karolina Marchlewska
W stronę flexicurity, czyli duński model elastycznego bezpieczeństwa dla UE
Społeczna Europa w gospodarce światowej, oparta na zatrudnieniu i równych szansach dla wszystkich to główny cel zreformowanej Agendy Lizbońskiej. Duńską odpowiedzią na wyzywania XXI w. stał się model flexicurity, łączący w sobie elastyczność i bezpieczeństwo w sferze socjalnej. O jego skuteczności decyduje współgranie ze sobą dobrej koniunktury, właściwie skonstruowanego systemu edukacji oraz elastyczny rynek pracy, na którym ochrona przed zwolnieniem jest co prawda mała, ale za to system socjalny gwarantuje dobrą ochronę dla osób bezrobotnych. Wszystko to złożyło się na sukces modelu duńskiego, określanego mianem „społecznego lekarstwa” dla Unii Europejskiej.
Pobierz plik »
Ponadto w numerze:
Recenzje z krajowych i zagranicznych pozycji
Sprawozdania z krajowych i zagranicznych konferencji
Social Policy
Table of Contents No 7 (400), 2007
THE ACTUAL PROBLEMS OF THE POLISH SOCIAL SECURITY SYSTEM – Gertruda Uścińska
LEGAL ISSUES OF OCCUPATIONAL DISEASES – Helena Szewczyk
FROM RESEARCH AND STUDIES
SHORTAGE AND SURPLES OCCUPATIONS IN THE WARMIA AND MAZURY REGION ON THE BASIS OF RESEARCH OF THE LABOR MARKET OFFERS – Alfred Czesla
SOCIAL POLICY ABROAD
HEALTH CARE SYSTEM IN THE UNITED STATES – Wiktor Rutkowski
FURTHER TRAINING OF THE UNEMPLOYED IN THE FEDERAL REPUBLIC OF GERMANY – Zenon Wiśniewski, Michał Moszyński
TOWARDS FLEXICURITY. THE DANISH MODEL OF FLEXIBLE SECURITY FOR THE EUROPEAN UNION – Karolina Marchlewska
INFORMATION
DYNAMICS OF EUROPEAN SOCIAL MODEL. CONFERENCE IN WARSAW – Piotr Stolarczyk, Paweł Karbownik, Barbara Karbownik
NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
INFORMATION FOR AUTHORS
We Recommend the papers
Gertruda Uścińska
THE ACTUAL PROBLEMS OF THE POLISH SOCIAL SECURITY SYSTEM
The article discusses the solutions adopted in Polish system, evaluates them on the background of international solutions as well as presents the problems that it may be necessary to solve in near future. To begin with, one may say that Polish social security system is well developed and its solutions are generally in accordance with European standards as established in the regulations of ILO, Council of Europe and European Union, although some of them are not. It is possible to point down some systematic and parametric problems that need solution in near future. They are presented in the final part of the article.
Helena Szewczyk
LEGAL ISSUES OF OCCUPATIONAL DISEASES
For an affection to be acknowledged as an occupational disease, it is necessary to determine whether a given disease is listed on the schedule of occupational diseases, and to be able to state unquestionably or with a high dose of probability that it has either been caused by factors harmful to health occurring in work settings, or else, that it has resulted from a particular manner of work performance. Thus, in the context of Polish law, the category of occupational diseases does not cover all health outcomes that may affect an employee as a result of work performance. However, there is a great number of work-related affections that are not featured on the occupational diseases’ schedule. There are also so-called paraoccupational diseases, which pose just as serious problem as occupational diseases do. Contrary to the recommendations of the European Union, the Polish legislator did not make any essential changes to the national regulations in the sphere of occupational diseases. Most strikingly, the schedule (list) of occupational diseases has not been extended, as this would mean a rise of the cost of labour and of the social security expenditure. Henceforth, it is necessary to devise in our country such legal framework in the sphere of occupational diseases, which would allow to acknowledge as occupational diseases also other work-related affections that currently do not feature on the occupational diseases’ schedule, but the professional nature of which and origin may be confirmed. A significant element of prevention treatment as applied by employers should also include the making of transfer onto another work post, i.e. such work post that would be suitable due to worker’s state of health, shall his or her working in the current placement pose a threat to health and a risk of permanent loosing of working ability.
Alferd Czesla
SHORTAGE AND SURPLES OCCUPATIONS IN THE WARMIA AND MAZURY REGION ON THE BASIS OF RESEARCH OF THE LABOR MARKET OFFERS
The article is based on the research pf labor market job offers as well as education. The objectives of the research were to identify the professions sought by the entrepreneurs but also those that cause the increase of unemployment on the labor market. The research included people from post secondary schools as well as employers. Despite the gradual decrease in the unemployment rate in the region , the labor market is still characterized by the serious imbalance between demand and supply. The employers state that the reorganizations of the vocational learning was a mistake. They expect undertaking more radical decisions allowing to reactivate vocational schools and what is more increasing the enrollment to those schools. According to the forecasts the construction teaching vocational schools will maintain a great interest among pupils. A relative number of employers is already willing to employ carpenters, brick layers, plasterers or concrete workers. Yet according to the teachers the vocational schools are in regress due to the parents’ ambitions who treat sending their children to such type of schools as infamy. As a result school teach subjects for which there is no demand on the labor market or too few experts in deficit professions. Such workers should be sought among the long term unemployed. In particular those from rural areas where people tend to be unemployed for longer periods of time. They should be encouraged to receive money for work not to obtain money from different benefits. The monitoring of professions is a necessary tool on the labor offers’ market. The completion picture as well as the a material for the further analysis should be the employment structure of the Warmia and Mazury region.
Wiktor Rutkowski
HEALTH CARE SYSTEM IN THE UNITED STATES
The analysis focuses on the phenomenon of return migrations and conclusions that might come for Poland in this area from experiences of states that became members of the European Unions earlier Opening of labor markets of many European Union member states resulted in an increase of employment migrations among Poles. In the history of the European Union there were several increases of employment migrations, which were related to lifting of restrictions. At the same time, however, all typical emigration countries recorded return migrations after some period of membership. An analysis of experiences of emigration states, which became European Union members, can bring out a conclusion that also in the case of Poland a significant scale of return migration will take place within s few years, and the number of Poles undertaking employment in other member states will first stop rising, followed by a drop.
Zenona Wiśniewskiego, Michała Muszyńskiego
FURTHER TRAINING OF THE UNEMPLOYED IN THE FEDERAL REPUBLIC OF GERMANY
Since 2002, Germany has been involved in extensive labour market reform effort. The reducing long-term unemployment and developing low-skilled labour was one of the main elements of new employment policy. That is why so-called minijobs which consist of part-time work with reduced social coverage have gradually come to occupy a central place in German low-wage job development strategy. The article presents the historical background of minijobs’ expansion in Germany, describes precisely recent reforms and analyses the effectiveness of presented new labour market instruments.
Karolina Marchlewska
TOWARDS FLEXICURITY. THE DANISH MODEL OF FLEXIBLE SECURITY FOR THE EUROPEAN UNION
Since 2002, Germany has been involved in extensive labour market reform effort. The reducing long-term unemployment and developing low-skilled labour was one of the main elements of new employment policy. That is why so-called minijobs which consist of part-time work with reduced social coverage have gradually come to occupy a central place in German low-wage job development strategy. The article presents the historical background of minijobs’ expansion in Germany, describes precisely recent reforms and analyses the effectiveness of presented new labour market instruments.
Furthermore:
Book reviews
Information
