Nr 9 (390) 2006

Spis treści 9/2006

Table of Contents

WYDŁUŻANIE ŻYCIA ZAWODOWEGO NA POLSKIM RYNKU PRACY – Elż­bi­eta Kryńska
ZAGROŻENIE CZY WYZWANIE – PÓŁ WIEKU REFLEKSJI NAD PROCESEM STARZENIA SIĘ LUDNOŚCI – Piotr Szukalski
UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE W STARZEJĄCYM SIĘ SPOŁECZEŃSTWIE: FUNDUSZ REZERWY DEMOGRAFICZNEJ – Piotr Obidz­iński
POWSTAJĄCY ZWIĄZEK ZAWODOWY JAKO ZMIANA REGUŁ WYMIANY SPOŁECZNEJ – Piotr Ostrowski

WYNIKI SPISU POWSZECHNEGO 2002
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ W POLSCE W ŚWIETLE WYNIKÓW OSTATNIEGO SPISU POWSZECHNEGO – Prze­mysław Śleszyński

POLITYKA SPOŁECZNA ZA GRANICĄ
REFORMA NIEMIECKIEJ POLITYKI RYNKU PRACY – Jad­wiga Nadolska

RECENZJE
Bar­bara Szatur-Jaworska, Piotr Błę­dowski, Mał­gorzata Dzięgielewska: PODSTAWY GERONTOLOGII SPOŁECZNEJ oraz Jerzy Kowaleski, Piotr Szukalski (red.): STAROŚĆ I STARZENIE SIĘ JAKO DOŚWIADCZENIE JEDNOSTEK I ZBIOROWOŚCI LUDZKICH – rec. Lucyna Frąck­iewicz
Michael Minken­berg, Dag­mar Sucker, Agnieszka Wen­ninger (red.): PRAWICOWY RADYKALIZM I KSENOFOBIA W POLSCE I W NIEMCZECH. NACJONALNE I EUROPEJSKIE PERSPEKTYWY – rec. Łukasz Łotocki

INFORMACJE
W OBLICZU STAROŚCI. KONFERENCJA W USTRONIU – Wiesława Walkowska, Dominika Błasiak

NOWOŚCI WYDAWNICZE  IPiSS
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ

W numerze szczegól­nie pole­camy artykuły:

Elż­bi­eta Kryńska
Wydłużanie życia zawodowego na pol­skim rynku pracy
Stopa zatrud­nienia osób w starszych gru­pach wieku w Polsce jest znacząco niższa niż w Unii Europe­jskiej i – na dodatek – w ostat­nich lat­ach ule­gała sys­tem­aty­cznemu obniża­niu. Niższy niż w Unii Europe­jskiej jest także w Polsce prze­ciętny wiek wyjś­cia z zasobów pracy. Negaty­wne kon­sek­wencje eko­nom­iczne i społeczne starzenia się lud­ności (w tym zasobów pracy) wyma­gają pod­ję­cia dzi­ałań na rzecz wzrostu stopy zatrud­nienia osób starszych, czyli wydłuże­nia okresu ich akty­wności zawodowej. W opra­cow­a­niu doko­nano anal­izy dzi­ałań pod­ję­tych już w Polsce na rzecz wydłuża­nia życia zawodowego, a także wskazano obszary, w których dzi­ała­nia te nie są pode­j­mowane w ogóle lub odsuwane w cza­sie. 
Pobierz plik »

Piotr Szukalski
Zagroże­nie czy wyzwanie – pro­ces starzenia się lud­ności
Wzrost udzi­ału seniorów związany jest z licznymi kon­sek­wenc­jami społecznymi, poli­ty­cznymi, a przede wszys­tkim eko­nom­icznymi. W efek­cie pro­ces starzenia się lud­ności trak­towany być może zarówno jako zagroże­nie, jak i jako wyzwanie dla społeczeństwa. Artykuł sku­pia się na prezen­tacji argu­men­tów uży­wanych przez zwolen­ników obu powyższych pode­jść, zwraca­jąc uwagę na ewidentne błędy pier­wszego pode­jś­cia – wbu­dowane w tok myśle­nia założe­nie o niezmi­en­ności wpływu wieku na stan zdrowia i zdol­ność do wykony­wa­nia użytecznych społecznie czyn­ności.
Pobierz plik »

Piotr Obidz­iński
Ubez­pieczenia społeczne w starze­ją­cym się społeczeńst­wie: Fun­dusz Rez­erwy Demograficznej
Artykuł doty­czy prawnych zasad funkcjonowa­nia oraz otoczenia demograficznego, i społeczno-ekonomicznego Fun­duszu Rez­erwy Demograficznej. Jego celem jest iden­ty­fikacja całoś­ciowego otoczenia Fun­duszu i czyn­ników wpły­wa­ją­cych na jego zapotrze­bowanie w okre­sie prze­by­wa­nia w wieku emery­tal­nym osób urod­zonych w powo­jen­nym wyżu demograficznym.
Pobierz plik »

Piotr Ostrowski
Pow­sta­jący związek zawodowy jako zmi­ana reguł wymi­any społecznej
Artykuł przed­stawia trzy stu­dia szczegól­nego przy­padku odnoszą­cych się do pow­stawa­nia związków zawodowych w sek­torze pry­wat­nym w Polsce, w fir­mach pow­stałych na tzw. surowym korze­niu. Postawę teo­re­ty­czną stanowi struk­tu­ralna teo­ria wymi­any Petera Blaua. Sto­sunek pracy jest trak­towany jako sto­sunek wymi­any zasobów dostęp­nych pra­co­dawcy i pra­cown­ikom, a związek zawodowy jako czyn­nik zmi­any reguł tej wymi­any. Zmi­ana dokonuje się przy uwzględ­nie­niu czyn­ników inter­we­ni­u­ją­cych takich jak: podział na sek­tor cen­tralny i peryferii, stylu zarządza­nia przez menedż­ment oraz pojaw­ienia się lid­era pra­cown­iczego.
Pobierz plik »

Prze­mysław Śleszyński
Niepełnosprawność w Polsce w świ­etle wyników ostat­niego Spisu Powszech­nego
Przeprowad­zony w 2002 r. spis powszechny dostar­czył infor­ma­cji o pod­sta­wowych zróżni­cow­a­ni­ach. Odczuwa się nato­mi­ast brak rozpoz­na­nia w szczegółowej skali przestrzen­nej. Celem artykułu jest zatem anal­iza kar­tograficzna i przestrzenna poziomu niepełnosprawności oraz uch­wyce­nie pod­sta­wowych praw­idłowości w sto­sunku do zróżni­cow­a­nia funkcjon­al­nego gmin. Wyko­rzys­tana metoda kar­tograficzna umożliwi wykrycie dość istot­nych i charak­terysty­cznych zróżni­cowań poziomu niepełnosprawności, mogą­cych mieć nieba­gatelny wpływ na poli­tykę społeczną. W anal­izie wyko­rzys­tano dane GUS udostęp­ni­ane w deza­gre­gacji gmin­nej. Liczba niepełnosprawnych doty­czy kat­e­gorii lud­ności w wieku 15 i więcej lat, czyli jest niższa w skali całego kraju o 184 tys. od ogól­nej ich liczby.
Pobierz plik »

Jad­wiga Nadol­ska
Reforma niemieck­iej poli­tyki rynku pracy
Wysokie koszty bezrobo­cia oraz wzras­ta­jący nacisk opinii społecznej skłoniły niemiecki rząd fed­er­alny do przeprowadzenia w lat­ach 2003–2005 najwięk­szej w dzie­jach niemieck­iego usta­wodaw­stwa soc­jal­nego reformy poli­tyki rynku pracy. W artykule pod­dano wnikli­wej anal­izie opra­cow­ane przez tzw. komisję Hartza a następ­nie wdrożone przez władze państwa zmi­any w sferze orga­ni­za­cji służb zatrud­nienia oraz instru­men­tów poli­tyki rynku pracy. Pokus­zono się również o wstępną diag­nozę efek­ty­wności zaprezen­towanych rozwiązań. 
Pobierz plik »

 Pon­adto w numerze:
Recen­zje pol­s­kich pub­likacji
Spra­woz­da­nia z kra­jowych i zagranicznych konferencji

 

---

Social Pol­icy
Table of Con­tents No 9 (390), 2009

EXTENDING PROFESSIONAL LIFE AND POLISH LABOUR MARKET – Elż­bi­eta Kryńska
THREATENS VS. CHALLENGES – SOCIAL CONSEQUENCES OF THE POPULATION AGEING – Piotr Szukalski
SOCIAL SECURITY IN A SOCIETY GETTING OLDER: DEMOGRAPHIC RESERVE FUND – Piotr Obidz­iński
TRADE UNION IN THE MAKING: A CHANGE OF SOCIAL EXCHANGE PRINCIPLES – Piotr Ostrowski

CENSUS 2002 DATA
DISABILITIES IN POLAND: OUTCOMES OF CENSUS 2002 DATA – Prze­mysław Śleszyński

SOCIAL POLICY ABROAD
GERMAN LABOUR MARKET POLICY REFORMS – Jad­wiga Nadolska

BOOK REVIEWS
Bar­bara Szatur-Jaworska, Piotr Błę­dowski, Mał­gorzata Dzięgielewska: BASICS IN SOCIAL GERONTOLOGY;
Jerzy Kowaleski, Piotr Szukalski (eds.): GROWING OLDER AS AN INDIVIDUAL AND COLLECTIVE EXPERIENCE – Reviewed by Lucyna Frąck­iewicz
Michael Minken­berg, Dag­mar Sucker, Agnieszka Wen­ninger (eds.): RIGHT-WING RADICALISM AND XENOPHOBIA IN POLAND AND GERMANY. NATIONAL AND EUROPEAN PERSPECTIVES – Reviewed by Łukasz Łotocki

INFORMATION
FADING OLD AGE. CONFERENCE IN USTROŃ – Wiesława Walkowska, Dominika Błasiak

NEW BOOKS PUBLISHED BY THE INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES
DIARY OF SOCIAL POLICY

We rec­om­mend the papers:

Elż­bi­eta Kryńska
EXTENDING PROFESSIONAL LIFE AND POLISH LABOUR MARKET
The employ­ment rate of per­sons in older age groups in Poland is far lower than in Euro­pean Union, and – addi­tion­ally – has been decreas­ing sig­nif­i­cantly dur­ing recent years. More­over, aver­age level of exit age from the labour force in Poland is also lower than in the Euro­pean Union. Neg­a­tive eco­nomic and social con­se­quences of the aging of the pop­u­la­tion (includ­ing labour force) need actions for the increase of the employ­ment of elderly per­sons, i.e. extend­ing their voca­tional activ­ity period. The analy­sis presents actions for the exten­sion of voca­tional life that were already under­taken in Poland, and indi­cates areas where the actions were not under­taken at all, or delayed.

Piotr Szukalski
THREATENS VS. CHALLENGES – SOCIAL CONSEQUENCES OF THE POPULATION AGEING
Increase in num­bers and pro­por­tions of the elderly is related to numer­ous social, polit­i­cal, and eco­nomic con­se­quences. As result pop­u­la­tion age­ing could be treated both as a threaten and as a chal­lenge to a soci­ety. The atten­tion of the author is focused on argu­ments used by pro­po­nents of the men­tioned approaches to the process of pop­u­la­tion age­ing. A cru­cial argu­ment against the first approach is – accord­ing to the author – a hid­den and erro­neous assump­tion about invari­abil­ity when speak­ing about how age affect the health sta­tus and abil­ity and propen­sity to work .

Piotr Obidz­iński
SOCIAL SECURITY IN A SOCIETY GETTING OLDER: DEMOGRAPHIC RESERVE FUND
The sub­ject of this paper is a Demo­graphic Reserve Fund (DRF). The goal of the paper is iden­ti­fi­ca­tion demo­graph­i­cal, eco­nom­i­cal and pro­ce­dural law fac­tors impact on DRF require­ment. In the paper author describe the pur­pose of appoint­ment of the Demo­graphic Reserve Fund, spec­ify pos­si­ble receipts to the Fund and con­di­tions to startup this finan­cial means. Author spec­ify also fac­tors impact on DRF require­ment: pop­u­la­tion struc­ture on account of age and sex, con­di­tions on labor mar­ket. Addi­tional fac­tor impact on DRF require­ment is pro­ce­dural law situation.

Piotr Ostrowski
TRADE UNION IN THE MAKING: A CHANGE OF SOCIAL EXCHANGE PRINCIPLES
The paper presents three case stud­ies relat­ing to the estab­lish­ment of trade unions in pri­vate green­field sec­tor in Poland. Peter Blau’s struc­tural the­ory of social exchange con­sti­tutes the study’s the­o­ret­i­cal back­ground. Labour rela­tion is treated as a exchange rela­tion of resources acces­si­ble both to the employer and employ­ees and the trade union as a fac­tor of change of that exchange rules. The change occurs with tak­ing the influ­en­tial fac­tors into con­sid­er­a­tion, i.e. core and periph­ery sec­tor dis­tinc­tion, man­age­r­ial approach and employ­ees’ leader appearance.

Prze­mysław Śleszyński
DISABILITIES IN POLAND: OUTCOMES OF CENSUS 2002 DATA 
The paper presents spa­tial analy­sis of diver­si­fi­ca­tion con­cern­ing the level of dis­able­ment on the basis of the last National Cen­sus, 2002. It indi­cates that the afore­men­tioned dis­able­ment, to a larger degree, does not coin­cide with the dis­tri­b­u­tion of the demo­graphic old-age which is con­sid­ered to be the main cause of dis­abil­ity (in quan­ti­ta­tive terms). Among many other fac­tors respon­si­ble for that sit­u­a­tion, the arti­cle high­lights such ele­ments as func­tional struc­ture, includ­ing the level of socio-economic devel­op­ment, unem­ploy­ment and employ­ment in agri­cul­ture. Also, the paper sug­gests that the high num­ber of hand­i­capped peo­ple in some gmi­nas may be related with dif­fer­ent approach on the part of the inhab­i­tants to legal and admin­is­tra­tive pro­ce­dures that are required to obtain dis­able­ment sta­tus for eco­nomic purposes.

Jad­wiga Nadol­ska
GERMAN LABOUR MARKET POLICY REFORMS
In response to explod­ing cost of unem­ploy­ment and con­tin­u­ing pub­lic pres­sure to solve the unem­ploy­ment prob­lem, the Ger­man Fed­eral Gov­ern­ment has started in the recent years the largest labour mar­ket pol­icy reform in the his­tory of the Fed­eral Repub­lic. This paper analy­ses a com­pre­hen­sive set of labour mar­ket reforms which was imple­mented by so called Hartz — Com­mis­sion in the years 2003 – 2005. It pro­vides a detailed descrip­tion of the orga­ni­za­tional changes in the Pub­lic Employ­ment Ser­vice and new instru­ments of Ger­man labour mar­ket pol­icy. It also gives a first assess­ment of the effec­tive­ness of pre­sented ele­ments of reforms.

Fur­ther­more: 
Book reviews
Information

prze­jdź do Spisu treści

« powrót