Nr 8 (329) 2001
Spis treści nr 8/2001
UKŁADY ZBIOROWE PRACY PO NOWELIZACJI KODEKSU PRACY – Krzysztof Baran
WYBRANE UPRAWNIENIA PRACOWNICZE OSÓB WYKONUJĄCYCH PRACĘ NAKŁADCZĄ – Franciszek Małysz
BEZPIECZEŃSTWO PRACY I OCHRONA ZDROWIA OSÓB PRACUJĄCYCH NA WŁASNY RACHUNEK – Lech Dawydzik, Zdzisław Sobczak
POLITYKA SPOŁECZNA ZA GRANICĄ
WYBRANE KWESTIE OCHRONY STOSUNKU PRACY – Grażyna Spytek
Z PRAC NAUKOWO-BADAWCZYCH
SYTUACJA ŻYCIOWA MIESZKAŃCÓW OSIEDLI BYŁYCH PGR – Zofia Kawczyńska-Butrym
MARGINALIZACJA SPOŁECZNO-POLITYCZNA MIESZKAŃCÓW OSIEDLI BYŁYCH PGR. TESTOWANIE HIPOTEZY – Marek Butrym
STRATEGIE RADZENIA SOBIE W SYTUACJACH TRUDNYCH STOSOWANE PRZEZ MIESZKAŃCÓW OSIEDLI POPEGEEROWSKICH – Elżbieta Czapka
PLANY, DĄŻENIA I CELE ŻYCIOWE MŁODZIEŻY Z OSIEDLI BYŁYCH PAŃSTWOWYCH GOSPODARSTW ROLNYCH – Ewa Sikora
POSTULOWANE SPOSOBY ROZWIĄZANIA PROBLEMÓW MIESZKAŃCÓW OSIEDLI BYŁYCH PGR-ÓW – Zofia Kawczyńska-Butrym
RECENZJE
Janusz Sztumski: KONFLIKTY SPOŁECZNE I NEGOCJACJE JAKO PRÓBY ICH PRZEZWYCIĘŻANIA – rec. Witold Nieciuński
Elżbieta Trafiałek: ŚRODOWISKO SPOŁECZNE I PRACA SOCJALNA – rec. K.W.F.
ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM LUDZKIM W PRZEDSIĘBIORSTWIE pod red. Mirosławy Rybak – rec. Tadeusz Szumlicz
INFORMACJE
MINIMUM SOCJALNE – Piotr Kurowski
WIĘZI SPOŁECZNE WŚRÓD OSÓB W WIEKU POPRODUKCYJNYM. STUDIUM PRZYPADKU – Aneta Tendelska
WSPOMNIENIE O PROF. MIECZYSŁAWIE PRZEDPELSKIM |
NOWOŚCI WYDAWNICZE
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
W numerze szczególnie polecamy artykuły:
Krzysztof Wojciech Baran
Układy zbiorowe pracy po nowelizacji kodeksu pracy
Praźródeł układów zbiorowych pracy należy szukać w zawieranych w XIX wieku umowach taryfowo-cennikowych między fabrykantami a świeżo zalegalizowanymi związkami zawodowymi. W warunkach liberalnej, dziewiętnastowiecznej gospodarki krajów wkraczających w epokę industrialną stanowiły one instrument łagodzenia ostrych sprzeczności występujących między pracą a kapitałem. W początkowej fazie „taryfy” regulowały przede wszystkim wysokość należnych pracownikom wynagrodzeń. Z czasem ich zakres znacząco się poszerzył, obejmując także inne elementy stosunku pracy, takie jak: czas pracy, deputaty, urlopy oraz różne świadczenia socjalne.
Franciszek Małysz
Wybrane uprawnienia pracownicze osób wykonujących pracę nakładczą
Praca nakładcza jest jedną z form zatrudnienia umożliwiających aktywizację zawodową niektórych grup ludności, przyczyniając się do zwiększenia produkcji lub świadczonych usług kosztem niewielkich nakładów inwestycyjnych. Z tej formy zatrudnienia korzystać mogą np. osoby bezrobotne, co przy obecnej skali bezrobocia ma niemałe znaczenie, a także kobiety samotne opiekujące się małymi dziećmi, kobiety korzystające z urlopów wychowawczych nie pobierające zasiłku wychowawczego, osoby niepełnosprawne, emeryci, renciści. Tym sposobem mogą, bowiem uzyskać określone dochody, stanowiące niekiedy jedyne źródło utrzymania, bądź też jako dochody dodatkowe. Praca nakładcza umożliwia też danej osobie swobodne dysponowanie czasem i – co bardzo istotne – może być wykonywana we własnym mieszkaniu, pozwalając np. matce na bezpośrednie opiekowanie się małymi dziećmi i wykonywanie prac domowych, zaś osobom niepełnosprawnym – wyeliminowanie uciążliwych dojazdów do miejsca pracy.
Lech Dawydzik
Bezpieczeństwo pracy i ochrona zdrowia osób pracujących na własny rachunek
Po 1989 r. nastąpił gwałtowny rozwój drobnej przedsiębiorczości, w tym wzrost liczby osób pracujących na własny rachunek, których wymiennie w tekście określamy również jako osoby samozatrudniające się. Termin „osoby pracujące na własny rachunek” (persons employed on their own account) jest stosowany w rocznikach statystycznych i przez organy administracji państwowej, rzadko zaś w pracach naukowych. Z kolei termin „osoby samozatrudniające się” (self-employed persons) jest często używany w anglosaskich publikacjach naukowych.
Grażyna Spytek
Wybrane kwestie ochrony stosunku pracy
Celem artykułu jest dokonanie międzynarodowego przeglądu ustawodawstwa w zakresie zwolnień grupowych z powołaniem się na przykłady rozwiązań stosowanych w wybranych krajach Europy Zachodniej – Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii.
Powołuję się na najnowszy raport dotyczący rozwiązania stosunku pracy, opracowany przez Międzynarodowe Biuro Pracy w Genewie. Został on przygotowany głównie w odpowiedzi na zapotrzebowanie rządów oraz przedstawicieli pracodawców i związków zawodowych. Jego zakres jest szeroki. Obejmuje ustawodawstwo pracy w 72 krajach w zakresie indywidualnego rozwiązania stosunku pracy oraz zwolnień grupowych spowodowanych przyczynami leżącymi po stronie pracodawcy. Dotyczy pracowników sektora prywatnego, albowiem w większości systemów prawnych sytuacja pracowników sektora publicznego w zakresie bezpieczeństwa zatrudnienia i trwałości stosunku pracy została uregulowana w sposób całkowicie odmienny.
Social Policy
Table of Contents No 8 (329) 2001
COLLECTIVE AGREEMENTS AND LABOUR CODE CHANGES – Krzysztof Baran
SELECTED RIGHTS OF EMPLOYEES ON THE SECONDARY LABOUR MARKET – Franciszek Małysz
WORK SAFETY AND HEALTH CARE PROVISIONS FOR SELF-EMPLOYED – Lech Dawydzik, Zdzisław Sobczak
SOCIAL POLICY ABROAD
SELECTED ISSUES OF THE WORK CONTRACTS PROTECTION – Grażyna Spytek
FROM RESEARCH AND STUDIES
LIFE OF THE FORMER STATE FARMS EMPLOYEES – Zofia Kawczyńska-Butrym
PRESUMED SOCIAL AND POLITICAL MARGINALIZATION OF THE FORMER STATE FARMS EMPLOYEES – Marek Butrym
STRATEGIES OF PROBLEM-SOLVING WORKED OUT BY THE FORMER STATE FARMS EMPLOYEES – Elżbieta Czapka
YOUNG PEOPLE FROM THE FORMER STATE FARMS SETTLEMENTS PLANS FOR FUTURE AND ASPIRATIONS – Ewa Sikora
SUGGESTIONS FOR STRUCTURAL CHANGES IMPROVING FATE OF THE FORMER STATE FARMS EMPLOYEES – Zofia Kawczyńska-Butrym
BOOK REVIEWS
Janusz Sztumski: OVERCOMING SOCIAL CONFLICTS THROUGH NEGOTIATIONS – Reviewed by Witold Nieciuński
Elżbieta Trafiałek: SOCIAL ENVIRONMENTS AND SOCIAL WORK – Reviewed by K.W.F.
Mirosława Rybak (ed.): HUMAN CAPITAL MANAGEMENT IN THE COMPANY – Reviewed by Tadeusz Szumlicz
INFORMATION
SOCIAL MINIMUM – Piotr Kurowski
SOCIAL BONDS AMONG THE ELDERLY. CASE STUDY – Aneta Tendelska
MIECZYSŁAW PRZEDPELSKI — OBITUARY |
NEW BOOKS
DIARY OF SOCIAL POLICY