Nr 4 (313) 2000
Spis treści nr 4/2000
EDUKACJA DLA POLITYKI SPOŁECZNEJ (DYSKUSJA REDAKCYJNA O DYDAKTYCE POLITYKI SPOŁECZNEJ) – Antoni Rajkiewicz, Krzysztof Frysztacki, Jolanta Supińska, Paweł Poławski, Ryszard Szarfenberg, Kazmierz W. Frieske
OKOŁOPRYWATYZACYJNE POROZUMIENIA SOCJALNE W PRAKTYCE POLSKICH PRZEKSZTAŁCEŃ WŁASNOŚCIOWYCH – Marek Bednarski
PROCESY PRYWATYZACYJNE W OPINII POLAKÓW – Wojciech Widera
DEKLARACJA MOP DOTYCZĄCA PODSTAWOWYCH ZASAD I PRAW PRACY – Bolesław Paździor
EWOLUCJA WIELKOŚCI I STRUKTURY RODZIN – Piotr Szukalski
SYTUACJA DZIECI OBSZARU POGRANICZA WSCHODNIEGO – Mirosław Grewiński
RECENZJE
Rex A. Skidmore, Milton G. Thackeray: WPROWADZENIE DO PRACY SOCJALNEJ – rec. Artur Laskowski
Danuta Piekut-Brodzka: O BEZDOMNYCH I BEZDOMNOŚCI – rec. Ludwik Malinowski
INFORMACJE
NOWA METODA PROGNOZOWANIA RODZIN I GOSPODARSTW DOMOWYCH – Janina Jóźwiak, Ewa Frątczak
RYNEK PRACY W PERSPEKTYWIE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ. KONFERENCJA PRASOWA IPISS – Beata Kaczyńska
OCHRONA CZŁOWIEKA W ŚRODOWISKU PRACY. 50 LAT CIOP – Beata Kaczyńska
NOWOŚCI WYDAWNICZE
DIARIUSZ POLITYKI SPOŁECZNEJ
W numerze szczególnie polecamy artykuły:
Edukacja dla polityki społecznej — dyskusja
Antoni Rajkiewicz, Krzysztof Frysztacki, Jolanta Supińska, Paweł Poławski, Ryszard Szarfenberg, Kazmierz W. Frieske
Dziękując Państwu za przyjęcie redakcyjnego zaproszenia do dyskusji warto może przypomnieć, że jakiś czas temu „Polityka Społeczna” zajmowała się już podobnym zagadnieniem. Pisał na ten temat prof. A. Rajkiewicz (por. nr 8 z 1997, s. 13), nad dydaktyką w zakresie polityki społecznej debatował także PAN-owski Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej. Jak się okazuje, sprawa jest warta dalszej dyskusji przynajmniej – jak się wydaje – z dwóch powodów. Powód pierwszy, że mówimy wprawdzie wiele o modernizacji metod dydaktycznych, potrzebie powiązania dydaktyki z realiami, ale nadal bywa tak, że ci, których uczymy wychodząc poza mury uczelni boleśnie przekonują się o tym, że oczekuje się od nich zgoła odmiennej wiedzy i umiejętności.
Powód drugi, to dostrzeżenie tego, że – pod rozmaitymi nazwami – kursy z polityki społecznej oferowane są nie tylko w Instytucie Polityki Społecznej UW, ale także w programach dydaktycznych służących kształceniu ekonomistów, socjologów czy prawników. Wydaje się, że powinno to prowadzić do ożywienia dyscypliny i konfrontacji rozmaitych, dyscyplinowych punktów widzenia. Może jest tak, że możemy – i powinniśmy – uczyć się od siebie nawzajem, nie zaś spierać o to, czyj punkt widzenia jest lepszy.
Marek Bednarski
Okołoprywatyzacyjne porozumienia socjalne w praktyce polskich przekształceń własnościowych. studium empiryczne
Przekształcenia własnościowe, nieuchronny warunek skutecznej transformacji, niosą ze sobą, obok konsekwencji prawnych i ekonomicznych, również daleko idące skutki socjalne dla pracowników. W szczególności dotyczy to prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, która w świetle teorii praw własności [Pejovich 1997] oznacza nie tylko, że wiązka uprawnień w stosunku do przedmiotu własności przechodzi z państwa na podmiot prywatny. Jej efektem jest również fakt, że dwa podstawowe aspekty uprawnień własnościowych: wyłączność (dysponowanie przedmiotem i prawem do udziału w korzyściach i kosztach stąd wynikających) oraz przenośność (swoboda przekazywania przedmiotu na innych, jak sprzedaż i dziedziczenie) zostają radykalnie umocnione.
Bolesław Paździor
Deklaracja mop dotycz ąca podstawowych zasad i praw pracy
W czerwcu 1998 r., na swojej 86 sesji, Międzynarodowa Organizacja Pracy uchwaliła Deklarację dotyczącą podstawowych zasad i praw pracy. Z końcem 1999 r. państwa członkowskie MOP miały złożyć pierwsze sprawozdania ze sposobów realizacji zawartych w deklaracji postanowień, zaś w 2000 r. pierwszy raport – opracowany przez Biuro MOP na podstawie tychże sprawozdań – będzie przedmiotem rozważań przez główne organy MOP.
Piotr Szukalski
Ewolucja wielkości i struktury rodzin
Upadek ideologii, jaki ma miejsce w ostatnich dekadach, sprawia, że jednostka nie jest już postrzegana przede wszystkim przez pryzmat jej klasy społecznej, lecz coraz bardziej przez umiejscowienie jej w sieci relacji rodzinnych, lokalnych, zawodowych, stowarzyszeniowych. Stąd też coraz wyraźniejsza konieczność opisu zmiany pozycji zajmowanej przez jednostkę we wspomnianych wyżej sieciach relacji. Niniejszy artykuł ma przedstawić demograficzne uwarunkowania wielkości rodziny i jej struktury, które nazywać będziemy siecią rodzinną (ang. kin-network, fr. reseau familial). Prezentować będziemy, na podstawie badań francuskich, holenderskich i amerykańskich, występujące w trakcie ostatniego wieku tendencje zmian liczby osób wchodzących w skład rodziny. Możliwe są dwa rozumienia tej kategorii: rodzinę sensu stricto obejmującą – zgodnie z terminologią stosowaną np. przez GUS – „zespół osób wyodrębniony w ramach gospodarstwa domowego na podstawie kryteriów biologicznych” oraz rodzinę sensu largo, tj. rodzinę biologiczną (przodków, potomków oraz rodzeństwa rodziców itp.) danej jednostki, jak i rodzinę przysposobioną, a zatem ową biologiczną współmałżonka. W artykule będę się posługiwał pojęciem rodziny w tym drugim znaczeniu.
Mirosław Grewiński
Sytuacja dzieci obszaru pogranicza wschodniego
W dniach 3.9–9.10.1999 r. Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie przy współpracy z Głównym Urzędem Statystycznym i Polskim Komitetem UNICEF przeprowadziła pilotaż badań nt. „Sytuacji dzieci obszaru pogranicza wschodniego”.
Głównym celem tego przedsięwzięcia było zorientowanie się w sytuacji edukacyjnej dzieci, dostępu do wykształcenia i możliwości startu życiowego przez pryzmat usług i świadczeń szkolnych. Polem zainteresowania badawczego były też same szkoły, ich infrastruktura i potrzeby, stopień wykorzystania zaplecza dydaktycznego, ocena wyposażenia, a także sytuacja kadry nauczycielsko-pedagogicznej, jej wykształcenie i przygotowanie merytoryczne. Ważnym zagadnieniem była także ocena wdrażanej reformy oświaty.
Social Policy
Table of Contents No 4 (313) 2000
ROUND-TABLE DEBATES: HOW TO TEACH FOR SOCIAL POLICY MAKING: Antoni Rajkiewicz, Krzysztof Frysztacki, Jolanta Supińska, Paweł Poławski, Ryszard Szarfenberg, Kazimierz W. Frieske
REAL WORLD OF SOCIAL AGREEMENTS LINKED WITH PIVATISATION PROCESSES IN CONTEMPORARY POLAND – Marek Bednarski
POLISH PUBLIC OPINION ON PRIVATISATION PROCESSES – Wojciech Widera
ILO STATEMENT ON MAJOR PRINCIPLES OF LABOR RIGHTS – Bolesław Paździor
RECENT CHANGES IN FAMILY STRUCTURE – Piotr Szukalski
CHILDREN SITUATION EAST BORDERLAND – Mirosław Grewwiński
BOOK REVIEWS
Rex A. Skidmore, Milton G. Thackeray: INTRODUCTION TO SOCIAL WORK – Reviewed by Artur Laskowski
Danuta Piekut-Brodzka: HOMELESS AND HOMELESNESS – Reviewed by Ludwik Malinowski
INFORMATION
FAMILIES AND HOUSEHOLDS – NEW METHODOLOGY OF FORECASTING – Janina Jóźwiak, Ewa Frątczak
LABOUR MARKET IN PERSPECTIVE EUROPEAN INTEGRATION. IPISS PRESS CONFERENCE – Beata Kaczyńska
PROTECTION OF WORK ENVIRONMENT. 50 YEARS CENTRAL INSTITUTE FOR LABOUR PROTECTION – Beata Kaczyńska
NEW BOOKS
DIARY OF SOCIAL POLICY