Polityka Społeczna
Numer tematyczny 2/2013
WCZESNA DOROSŁOŚĆ PROBLEMY SPOŁECZNE, RYZYKO I ZASOBY ZDROWOTNE, ZATRUDNIENIE
Pobierz numer 
Publikacja została przygotowana w ramach projektu badawczego nr N N106 353740 pt. „Podmiotowe, transgeneracyjne i środowiskowe uwarunkowania zachowań zdrowotnych młodych dorosłych”, finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Redakcja naukowa i pierwsza recenzja: dr Agnieszka Rosińska (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu)
Recenzenci: dr Łukasz Arendt (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych), prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu), prof. nadzw. dr hab. Kazimierz W. Frieske (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych), dr Paweł Poławski (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych), dr Halina Sobocka-Szczapa (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)
SPIS TREŚCI
OD REDAKTORA NUMERU – Agnieszka Rosińska
WPROWADZENIE
PODMIOTOWE, TRANSGENERACYJNE I ŚRODOWISKOWE UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH MŁODYCH DOROSŁYCH – Agnieszka Rosińska
PODSTAWY
WCZESNA DOROSŁOŚĆ – WYBRANE ASPEKTY Z PERSPEKTYWY PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ – Dariusz Rosiński
WYBORY ŻYCIOWE A RADZENIE SOBIE Z POCZUCIEM UTRACONYCH KORZYŚCI – Błażej Smykowski
BADANIA
WYBRANE ZABURZENIA EMOCJI U MŁODZIEŻY I MŁODYCH DOROSŁYCH NA PRZYKŁADZIE DEPRESJI – Ewa Mojs, Wojciech Strzelecki
ZACHOWANIA ZDROWOTNE I DOBROSTAN MŁODYCH DOROSŁYCH W ŚWIETLE BADAŃ PORÓWNAWCZYCH – Tomasz Pasikowski, Agnieszka Rosińska
WYBRANE TRANSGENERACYJNE UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH WE WCZESNEJ DOROSŁOŚCI – Agnieszka Rosińska, Dariusz Rosiński
STAŻE ZAWODOWE A MŁODZIEŻ ZAGROŻONA WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO – Barbara Kryk
APLIKACJE
KONCEPCJA WSPARCIA STARTU ZAWODOWEGO STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW W MODELU ORGANIZACJI TYPU JUNIOR ENTERPRISE – Karolina Giesko, Agnieszka Rosińska
INNOWACYJNY MODEL INTERWENCJI W PROJEKCIE „DOROSŁOŚĆ, SAMODZIELNOŚĆ, PRACA” – Justyna Kokotowska, Martyna Pawlak, Mieczysław Podsiadło, Barbara Kryk, Agnieszka Rosińska
PROFILAKTYKA WYKLUCZENIA SPOŁECZNEGO MŁODYCH DOROSŁYCH – ZAŁOŻENIA I PRAKTYKA CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ „SOS” W SZCZECINIE – Kamila Dębińska, Emilia Przytomska, Tomasz Piechowiak
NOTKI O AUTORACH
OD REDAKTORA NUMERU
Przekazując Państwu do rąk zbiór tekstów poświęconych wczesnej dorosłości, mam nadzieję, że spotka się on z zainteresowaniem i życzliwym przyjęciem. W tym miejscu powinnam napisać: „mamy nadzieję”, ponieważ ten numer czasopisma „Polityka Społeczna” jest efektem pracy zespołowej. Tworzą go artykuły i prezentacje przedsięwzięć, w których problematyka dotycząca młodych dorosłych znajduje się w centrum uwagi. Wokół związanych z nią zagadnień zgromadziło się interdyscyplinarne grono stworzone przez badaczy, naukowców i praktyków społecznych na co dzień pracujących z osobami w wieku 18–35 lat, które mimo różnego typu trudności pragną realizować swoje życiowe cele.
Tworzenie niniejszego numeru czasopisma miało także charakter celowy. Postawiliśmy sobie za zadanie osiągnięcie konkretnych rezultatów, takich jak:
- zebranie danych dotyczących problematyki ryzyka i zasobów we wczesnej dorosłości;
- analizę podejść teoretycznych opisujących ten okres rozwojowy, jego dynamikę, kryzysy i psychospołeczne prawidłowości;
- zaprezentowanie ciekawych projektów będących w fazie realizacji, które powstały z myślą o problemach i potrzebach młodych dorosłych;
- wskazanie na możliwość zastosowania nauki w praktyce oraz podanie udanych tego przykładów;
- promocję interdyscyplinarnego i międzysektorowego podejścia do problemów społecznych i polityki społecznej, które przejawia się we współpracy nauki z praktyką oraz tworzeniu partnerstw podmiotów publicznych, prywatnych i społecznych.
Realizacja tych celów zaowocowała satysfakcjonującą współpracą zespołu autorów i serią artykułów uporządkowaną w następujący sposób:
- wprowadzenie w problematykę zbioru (w tym m.in. prezentacja projektu badawczego, w ramach którego powstał niniejszy numer);
- teoretyczne podstawy prowadzonych badań i analiz (m.in. charakterystyka problemów wczesnej dorosłości ujętych w kategoriach teoretycznych proponowanych przez psychologię społeczną i psychologię rozwoju);
- badania (w tej obszernej części prezentujemy wyniki badań dotyczące zagadnień zdrowia i jego zagrożeń we wczesnej dorosłości oraz, odnosząc się do sfery edukacji i wsparcia startu zawodowego, analizy poświęcone szansom edukacyjnym młodzieży startującej w dorosłość oraz efektywności form wsparcia zatrudnienia w postaci praktyk i stażu);
- aplikacje (zawarte w tej części opracowania opisują ciekawe projekty adresowane do młodych dorosłych o różnego typu potrzebach życiowych; z jednej strony jest to oddolnie stworzony przez studentów projekt wsparcia własnego startu zawodowego w postaci uruchomienia organizacji oparte na tzw. modelu junior enterprise, a z drugiej – projekty o innowacyjnym charakterze, łączące naukę z praktyką, zaadresowane do młodych dorosłych, którzy funkcjonują w sytuacji podwyższonego ryzyka wykluczenia społecznego i poszukują pomocy w ponownym włączeniu w społeczną i zawodową sieć.
Zachęcamy Państwa do lektury, proponując swoją wiedzę, przemyślenia i dzieląc się wątpliwościami. O ważności tematyki dotyczącej młodych dorosłych świadczyć dziś może liczba podejmowanych w tym obszarze dyskusji. Wiele z nich toczy się wokół zagrożeń. W numerze próbujemy także pokazać szanse i zasoby współczesnych młodych dorosłych w radzeniu sobie z wcale niełatwą rzeczywistością.
Proponujemy Państwu artykuły, rekomendując zarazem naszą wspólną szansę na międzypokoleniowy dialog i współpracę, tak jak to miało miejsce podczas tworzenia tego zbioru.
W imieniu zespołu autorów
AGNIESZKA ROSIŃSKA
Instytut Psychologii
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
NOTKI O AUTORACH
Kamila Dębińska – absolwentka Pedagogiki Pracy Socjalnej i Resocjalizacyjnej, doktorantka Uniwersytetu Szczecińskiego, trener umiejętności interpersonalnych. Jest koordynatorem Gminnego Ośrodka Wsparcia Rodziny w gminie Dobra, który stanowi Oddział Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem, specjalista w Ośrodku Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem. Ukończyła kurs terapii poznawczo-behawioralnej oraz interwencji kryzysowej. Wicedyrektor Centrum Integracji Społecznej „SOS” w Szczecinie, gdzie prowadzi doradztwo indywidualne i grupowe warsztaty rozwoju osobistego dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. W projekcie „Udany start. Wsparcie psychospołeczne, edukacyjne i zawodowe dla wychowanków opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze” prowadzi coaching dla młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym.
Karolina Giesko– mgr psychologii, inicjatorka prac nad założeniem organizacji typu junior enterprise pod nazwą Fabryka Młodych Profesjonalistów na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, koordynatorka prac zespołu założycielskiego organizacji. Zawodowo kształcąca się w kierunku coachingu biznesowego i zarządzania projektami.
Barbara Kryk – dyrektor Wydziału Promocji Przedsiębiorczości Zachodniopomorskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. Menedżer projektu innowacyjnego „Dorosłość, samodzielność, praca”. Specjalności zawodowe: promocja przedsiębiorczości, fundusze strukturalne Unii Europejskiej dla przedsiębiorstw, finansowanie szkoleń i doradztwa w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, pomoc publiczna. Uczestniczyła w opracowaniu i realizacji różnorodnych projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej, w tym z zakresu promocji przedsiębiorczości i rynku pracy.
Barbara Kryk – prof. dr hab., kierownik Katedry Polityki Społeczno-Gospodarczej i Europejskich Studiów Regionalnych Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalności zawodowe: mikroekonomia, ekonomika ochrony środowiska, społeczna odpowiedzialność podmiotów, polityka gospodarcza i społeczna, ekonomia zrównoważonego rozwoju, ekonomika rynku pracy, ekonomia społeczna. Uczestniczyła w realizacji różnych projektów i grantów naukowych, w tym z zakresu rynku pracy. Obecnie uczestniczy jako ekspert w realizacji projektu „Dorosłość, samodzielność, praca”, prowadzonego przez ZARR, a finansowanego z PO KL.
Ewa Mojs – dr hab. nauk o zdrowiu, psycholog kliniczny, neuropsycholog. Specjalizuje się w neurorehabilitacji dzieci i młodzieży z uszkodzeniami mózgu. Kierownik Zakładu Psychologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, autorka ponad 200 prac i doniesień zjazdowych z zakresu psychologii klinicznej, członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
Tomasz Pasikowski – dr psychologii, psycholog kliniczny, psychoterapeuta i superwizor psychoterapii. Wykładowca w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Prowadzi zajęcia i wykłady z zakresu psychologii klinicznej, diagnozy i pomocy psychologicznej. Ekspert w zakresie metodologii badań społecznych w Centrum Badań i Działań Społeczno-Kulturowych Fundacji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu w Poznańskim Parku Naukowo-Technologicznym. Prowadzi szkolenia z zakresu pracy z grupą i zarządzania zespołem w organizacjach biznesowych i społecznych. Aktualnie jest w procesie certyfikacyjnym w zakresie analizy transakcyjnej w psychoterapii.
Martyna Pawlak – członek Zespołu Zarządzającego, asystent projektu innowacyjnego „Dorosłość, samodzielność, praca”.
Tomasz Piechowiak – psycholog, ekonomista, terapeuta systemowy rodzin, interwent kryzysowy, trener – absolwent Szkoły Trenerów i Doradców Personalnych. Ukończył kurs terapeutyczny Neurolingwistyczne Programowanie NLP Milton Ericsson Instytut Berlin, kurs terapii poznawczo-behawioralnej oraz interwencji kryzysowej. Założyciel i prezes Stowarzyszenia „SOS dla Rodziny”, koordynator Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem i Sieci Pomocy Ofiarom Przestępstw w woj. zachodniopomorskim, dyrektor Centrum Integracji Społecznej „SOS”, koordynator Eksperckiego Interdyscyplinarnego Zespołu Operacyjnego działającego przy Prokuraturze Apelacyjnej w Szczecinie.
Mieczysław Podsiadło – członek Zespołu Zarządzającego, główny specjalista do spraw merytorycznych projektu innowacyjnego „Dorosłość, samodzielność, praca”.
Emilia Przytomska – absolwentka Pedagogiki Pracy Socjalnej i Resocjalizacyjnej na Uniwersytecie Szczecińskim, coach oraz trener umiejętności interpersonalnych. Ukończyła kursu z terapii poznawczo-behawioralnej oraz interwencji kryzysowej. Na co dzień świadczy usługi doradcze w Centrum Integracji Społecznej „SOS” w Szczecinie oraz prowadzi grupowe warsztaty rozwoju osobistego dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. W projekcie „Udany start. Wsparcie psychospołeczne, edukacyjne i zawodowe dla wychowanków opuszczających placówki opiekuńczo–wychowawcze” prowadzi coaching dla młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym. Świadczy również pomoc asystenta osoby pokrzywdzonej.
Agnieszka Rosińska - dr psychologii, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu i członek Instytutowej Komisji ds. Grantów. Kierownik specjalności animacja społeczności lokalnych na studiach psychologicznych. Zastępca kierownika Centrum Badań i Działań Społeczno-Kulturowych (CBDeSK) Fundacji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznańskim Parku Naukowo-Technologicznym. Trener i ekspert w projektach dotyczących edukacji, ewaluacji, ekonomii społecznej i przeciwdziałania wykluczeniu (m.in. w projekcie innowacyjnym PO KL pt. „Dorosłość, samodzielność, praca” w woj. zachodniopomorskim). Koordynator projektów ewaluacji na rzecz Lokalnych Grup Działania i Lokalnych Grup Rybackich programu LEADER oraz projektów społecznościowych (m.in. w programie LEADER i Działaj Lokalnie). Tutor projektów studenckich w partnerstwach międzysektorowych na rzecz kultury, animacji społecznej, rewitalizacji obszarów miejskich i diagnozy środowiska lokalnego. Certifikowany trener biznesu i dyplomowany menedżer projektów badawczych (w tym B+R). Kierownik i koordynator projektu badawczego pt. „Podmiotowe, transgeneracyjne i środowiskowe uwarunkowania zachowań zdrowotnych młodych dorosłych”.
Dariusz Rosiński – dr psychologii, psycholog społeczny, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Członek Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej. W latach 2008–2011 kierownik grantu finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt. „Działania partnerskie typu LEADER a zrównoważony rozwój zasobów społecznych jednostki”. Prezes Polskiego Towarzystwa Analizy Transakcyjnej, w trakcie certyfikacji w psychoterapii w nurcie analizy transakcyjnej w European Association for Transactional Analysis (EATA). Certyfikowany psychoterapeuta, superwizor i nauczyciel terapii (posiada certyfikaty: Polskiej Federacji Psychoterapii nr 22 i European Certificate of Psychoterapy; ECP). Od 1993 r. prowadzi psychoterapię indywidualną i grupową w ośrodku Psychoterapii i Treningów Psychologicznych AION w Poznaniu.
Błażej Smykowski – dr hab. psychologii, absolwent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Adiunkt na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu i Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, filia we Wrocławiu. Współorganizator i autor programów zajęć w ramach specjalności: psychologia edukacji i animacja społeczności lokalnych. Interesuje się społeczno-kulturowymi uwarunkowaniami rozwoju człowieka. Animator licznych działań środowiskowych na rzecz poprawy jakości ich wychowawczego funkcjonowania. Prowadzi zajęcia edukacyjne i profilaktyczne z zakresu niepowodzeń i trudności szkolnych dla rodziców i nauczycieli dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Realizuje środowiskowe projekty promocji zdrowia oraz edukacji liderów dla potrzeb społeczności lokalnych. Zastępca dyrektora ds. dydaktycznych w Instytucie Psychologii UAM w Poznaniu.
Wojciech Strzelecki – dr nauk o zdrowiu, psycholog, muzykoterapeuta, czynny muzyk, adiunkt w Zakładzie Psychologii Klinicznej na Wydziale Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Autor około 90 publikacji, redaktor cyklów wydawniczych „Psychologia w naukach medycznych” oraz „Kultura, Media, Etyka”. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół: muzykoterapii, psychologii osobowości, psychologii rozwojowej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu adolescencji, psychologii zdrowia oraz życie, myśl i dzieło Alberta Schweitzera. Członek Stowarzyszenia Muzykoterapeutów Polskich, Polskiego Towarzystwa Nauk o Zdrowiu oraz wiceprezes Polskiego Towarzystwa im. Alberta Schweitzera w Poznaniu. Od 2005 r. opiekun Studenckiego Psychologicznego Koła Naukowego na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Muzykoterapeuta praktyk – pracuje w trybie indywidualnym, koncentruje się na pracy z dziećmi z zespołami genetycznymi oraz zaburzeniami ze spektrum autystycznego.
Social Policy
Table of Contents Special Issue No 2/2013
FROM EDITOR – Agnieszka Rosińska
INTRODUCTIONS
SUBJECTIVE, TRANSGENERATIONAL AND ENVIRONMENTAL CONDITIONS OF YOUNG ADULTS HEALTH BEHAVIOR – Agnieszka Rosińska
BACKGROUNDS
YOUNG ADULTHOOD – SELECTED ASPECTS FROM A SOCIAL PSYCHOLOGY PERSPECTIVE – Dariusz Rosiński
LIFE CHOICES AND DEALING WITH FEELING OF LOST BENEFITS – Błażej Smykowski
STUDIES
SELECTED EMOTIONAL DISORDER AMONG ADOLESCENTS AND YOUNG ADULTS – AN EXAMPLE OF DEPRESSIVE ILLNESS – Ewa Mojs, Wojciech Strzelecki
HEALTH BEHAVIOUR AND WELFARE OF YOUNG ADULTS UNDER COMPARATIVE STUDIES – Tomasz Pasikowski, Agnieszka Rosińska
TRANSGENERATIONAL CONDITIONS OF YOUNG ADULTS HEALTH BEHAVIOUR – SELECTED ASPECTS – Agnieszka Rosińska, Dariusz Rosiński
PROFESSIONAL INTERNSHIPS AND YOUTH AT RISK BASED ON SOCIAL EXCLUSION ON THE EXAMPLE OF THE WEST POMERANIAN VOIVODSHIP – Barbara Kryk
APPLICATIONS
THE CONCEPT OF SUPPORTING STUDENTS AND GRADUATES CAREER LAUNCH,BASED ON A MODEL OF JUNIOR ENTERPRISE ORGANIZATION – Karolina Giesko, Agnieszka Rosińska
INNOVATIVE MODEL OF INTERVENTION IN THE PROJECT „ADULTHOOD, INDEPENDENCE, WORK” – Justyna Kokotowska, Martyna Pawlak, Mieczysław Podsiadło, Barbara Kryk, Agnieszka Rosińska
PREVENTION OF A SOCIAL EXCLUSION AMONG YOUNG ADULTS – ASSUMPTIONS AND PRACTICE IN THE „SOS” CENTER OF SOCIAL INTEGRATION IN SZCZECIN – Kamila Dębińska, Emilia Przytomska, Tomasz Piechowiak
LIST OF CONTRIBUTION
