Poli­tyka Społeczna
Numer tem­aty­czny 1/2018
Infor­ma­cja o zawodach funkcjonu­ją­cych na rynku pracy – w kierunku zwięk­sza­nia zatrudnialności

Pobierz plik »

Pub­likacja przy­go­towana w ramach pro­jektu Rozwi­janie, uzu­peł­ni­anie i aktu­al­iza­cja infor­ma­cji o zawodach oraz jej upowszech­ni­anie za pomocą nowoczes­nych narzędzi komu­nikacji – INFODORADCA+. Numer jest współ­fi­nan­sowany ze środ­ków Unii Europe­jskiej w ramach Europe­jskiego Fun­duszu Społecznego, Pro­gram Oper­a­cyjny Wiedza Edukacja Rozwój, Oś pri­o­ry­te­towa II: Efek­ty­wne poli­tyki pub­liczne dla rynku pracy, gospo­darki i edukacji, Dzi­ałanie 2.4. Mod­ern­iza­cja pub­licznych i niepub­licznych służb zatrud­nienia oraz lep­sze dos­tosowanie ich do potrzeb rynku pracy.

Redak­tor tem­aty­czny numeru: dr hab. Urszula Jeruszka (prof. nadzw. w Insty­tu­cie Pracy i Spraw Soc­jal­nych)
Recen­zent: prof. dr hab. Janusz Gęsicki (Akademia Ped­a­gogiki Spec­jal­nej im. Marii Grze­gorzewskiej w Warszawie)

Spis treści

   Table of Contents

OD REDAKTORA TEMATYCZNEGO NUMERU – Urszula Jeruszka
RYNEK PRACY W POLSCE – STAN I PERSPEKTYWY – Ewa Flaszyńska
WSPÓŁCZESNY KONCEPT OPISU INFORMACJI O ZAWODZIE – Urszula Jeruszka
EUROPEJSKA KLASYFIKACJA UMIEJĘTNOŚCI/KOMPETENCJI, KWALIFIKACJI I ZAWODÓW (ESCO) I JEJ POWIĄZANIE Z INFORMACJAMI O ZAWODACH – Maciej Gruza
ZNACZENIE INFORMACJI O ZAWODACH W PORADNICTWIE ZAWODOWYM URZĘDÓW PRACY – Natasza Grodz­icka
WYKORZYSTANIE INFORMACJI O ZAWODACH W PORADNICTWIE ZAWODOWYM I ZATRUDNIANIU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH – Mar­i­ola Wolan-Nowakowska
PRZYDATNOŚĆ INFORMACJI O ZAWODACH W EDUKACJI FORMALNEJ I POZAFORMALNEJ – Fran­ciszek Szlosek
INFORMACJE O ZAWODACH W KSZTAŁCENIU I ZATRUDNIANIU RZEMIEŚLNIKÓW – Andrzej Stęp­nikowski
MOŻLIWOŚĆ WYKORZYSTYWANIA INFORMACJI O ZAWODACH W PRAKTYCE PROCESÓW HR W ORGANIZACJACH – Lidia D. Czarkowska, Katarzyna Pilipczuk

NOTY O AUTORACH

Urszula Jeruszka (prof., Insty­tut Pracy I Spraw Soc­jal­nych)
OD REDAKTORA TEMATYCZNEGO NUMERU (s. 1)
Odd­a­jemy w Państwa ręce numer poświę­cony zagad­nieniom infor­ma­cji o zawodach, które – będąc wyko­rzysty­wane przez insty­tucje rynku pracy – pozwalają zwięk­szyć efek­ty­wność ich funkcjonowa­nia i – co za tym idzie – poprawić zdol­ność do bycia zatrud­nionym kobiet i mężczyzn, ludzi młodych i starszych przez dostęp­ność do infor­ma­cji zawodowej.
Zmi­any, jakim podlega treść i orga­ni­za­cja pracy we wszys­t­kich sek­torach gospo­darki powodują, że bez­pieczeństwo zatrud­nienia w doty­chcza­sowym rozu­mie­niu wydaje się odchodzić w przeszłość. Obec­nie orga­ni­za­cje potrze­bują pra­cown­ików zdol­nych do pełnienia różnych ról orga­ni­za­cyjnych oraz szy­bkiego przys­tosowywa­nia się do zmi­en­nych warunków dzi­ała­nia w zależności od aktu­al­nych potrzeb orga­ni­za­cji i rynku pracy. Zwięk­szają się wyma­gania wobec pra­cown­ików, a także oczeki­wa­nia i sys­temy wartości samych pra­cown­ików.
Wzbo­ga­canie zbiorów infor­ma­cji zawodowych, będą­cych w dys­pozy­cji insty­tucji rynku pracy i upowszech­ni­anych przez środki masowego przekazu, zwięk­sza szanse właś­ci­wego wyko­rzys­ta­nia potenc­jału zasobów ludz­kich i uzyska­nia trwałego zatrud­nienia. Infor­ma­cja jest kluczem do sze­roko rozu­mi­anego sukcesu zawodowego. Z tych względów prob­lematyka roz­woju infor­ma­cji o zawodach cieszy się coraz więk­szym zain­tere­sowaniem zarówno teo­re­tyków, jak i prak­tyków nauk społecznych.
Niniejszy numer tem­aty­czny „Poli­tyki Społecznej” przy­go­towano w związku z real­iza­cją pro­jektu pt. Rozwi­janie, uzu­peł­ni­anie i aktu­al­iza­cja infor­ma­cji o zawodach oraz jej upowszech­ni­anie za pomocą nowoczes­nych narzędzi komu­nikacji – INFODORADCA+ (nr pro­jektu: POWR.02.04.00–00-0060/16–00. Pro­jekt jest współ­fi­nan­sowany ze środ­ków Unii Europe­jskiej w ramach Europe­jskiego Fun­duszu Społecznego, Pro­gram Oper­a­cyjny Wiedza Edukacja Rozwój, Oś pri­o­ry­te­towa II: Efek­ty­wne poli­tyki pub­liczne dla rynku pracy, gospo­darki i edukacji, Dzi­ałanie 2.4. Mod­ern­iza­cja pub­licznych i niepub­licznych służb zatrud­nienia oraz lep­sze dos­tosowanie ich do potrzeb rynku pracy. Part­nerami pro­jektu INFODORADCA+ są: DORADCA Con­sul­tants Ltd Sp. z o.o., Gdy­nia; Insty­tut Tech­nologii Eksploat­acji – Państ­wowy Insty­tut Badaw­czy, Radom; Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych, Warszawa; Cen­tralny Insty­tut Ochrony Pracy – Państ­wowy Insty­tut Badaw­czy, Warszawa; PBS Sp. z o.o., Sopot.
Głównym celem pro­jektu jest opra­cow­anie, uzu­pełnie­nie i aktu­al­iza­cja infor­ma­cji o zawodach dla co najm­niej 1000 zawodów, uję­tych w klasy­fikacji zawodów i spec­jal­ności na potrzeby rynku pracy. Docelowo zbiory o zawodach będą dostępne w bazie danych na Wor­talu PSZ (http://psz.praca.gov.pl/) i będą mogły być wyko­rzysty­wane do pode­j­mowa­nia decyzji doty­czą­cych wyboru zawodu, miejsca pracy/ zatrud­nienia, naby­wa­nia nowych kom­pe­tencji czy też zmi­any kwal­i­fikacji zawodowych zgod­nie z potrze­bami rynku pracy i klien­tów insty­tucji rynku pracy. Infor­ma­cje o zawodach mają umożli­wić dopa­sowywanie treści szkoleń kon­trak­towanych przez urzędy pracy czy być może także treści pro­gramów szkol­nych do potrzeb rynku pracy.
W numerze zawarto tek­sty o różnym charak­terze. Zwracają one uwagę na wielość pod­miotów, którym mogą być dedykowane infor­ma­cje o zawodach funkcjonu­ją­cych na rynku pracy. Pier­wszy zaw­iera diag­nozę sytu­acji na pol­skim rynku pracy i ksz­tał­tu­jące ją czyn­niki.
W drugim zaprezen­towano przemi­any rozu­mienia poję­cia „zawód”, współczesny model infor­ma­cji o zawodzie, jego struk­turę i rolę poszczegól­nych ele­men­tów.
Kole­jny tekst prezen­tuje kon­strukcję nowego rozwiąza­nia sys­te­mowego, jakim jest europe­jska klasy­fikacja umiejętności/kompetencji, kwal­i­fikacji i zawodów (ESCO), która przy­porząd­kowuje konkret­nym zawodom określone umiejętności/kompetencje i kwal­i­fikacje. Tekst ten prezen­tuje też pow­iązanie tej klasy­fikacji z tworze­niem i funkcjonowaniem na rynku opisów infor­ma­cji o zawodach.
Następny tekst odnosi się do prak­tyki porad­nictwa zawodowego w urzę­dach pracy. Ukazuje kat­e­gorie infor­ma­cji zawodowej, sposoby i formy gro­madzenia i udostęp­ni­a­nia infor­ma­cji zawodowych oraz znacze­nie infor­ma­cji o zawodach w pro­ce­sie pode­j­mowa­nia decyzji zawodowych.
Autorka kole­jnego artykułu przed­stawia możli­wość wyko­rzysty­wa­nia opisu infor­ma­cji o zawodach w poprawie zatrud­nial­ności osób niepełnosprawnych. Ukazuje wciąż bardzo trudną sytu­ację osób niepełnosprawnych na rynku pracy i uza­sad­nia wzrost znaczenia insty­tucji wspier­a­ją­cych akty­wiz­a­cję zawodową osób niepełnosprawnych.
O znacze­niu infor­ma­cji o zawodach w dzi­ałal­ności insty­tucji edukacji for­mal­nej oraz pozafor­mal­nej w proce­sach ksz­tałce­nia i doskonale­nia kadr infor­muje kole­jny tekst. Jego autor przed­stawia istotę i ewolucję tego rodzaju infor­ma­cji. Stara się też odpowiedzieć na pytanie, jakie są możli­wości wyko­rzys­ta­nia infor­ma­cji o zawodach w for­mułowa­niu treści i efek­tów ksz­tałce­nia i doskonale­nia zawodowego.
O tym, jaka jest możli­wość wyko­rzysty­wa­nia infor­ma­cji o zawodach w ksz­tałce­niu i zatrud­ni­a­niu w rzemiośle infor­muje następny tekst zamieszc­zony w numerze.
Numer zamyka artykuł doty­czący wpisa­nia infor­ma­cji o zawodach w real­iza­cję zadań związanych z prak­tyką pro­cesów Human Resources (HR) w orga­ni­za­cji.
Zda­jemy sobie sprawę, że jeden numer cza­sopisma nie wycz­er­puje wszys­t­kich aspek­tów związanych z zas­tosowaniem infor­ma­cji o zawodach. Jed­nak jest jed­nym krok­iem z wielu, które być może posz­erzą wiedzę o tym ważnym obszarze ludzkiego życia i świado­mość ich wykorzystywania.

Ewa Flaszyńska (dr, Uni­w­er­sytet Warsza­wski)
RYNEK PRACY W POLSCE – STAN I PERSPEKTYWY (s. 2–6)
W artykule przed­staw­iono stan pol­skiego rynku pracy oraz jego per­spek­tywy, szczegól­nie aspekt dopa­sowań popytu i podaży w zakre­sie umiejęt­ności i kwalifikacji.

Słowa kluc­zowe: rynek pracy, bezrobo­cie, dłu­gotr­wale bezro­botni, służby zatrud­nienia, powia­towe urzędy pracy, szkolenia

BIBLIOGRAFIA
Barometr zawodów 2018 (2017), Raport pod­sumowu­jący badanie, MRPiPS, Urząd Pracy, Wojew­ódzki Urząd Pracy w Krakowie, Kraków, https://barometrzawodow.pl/userfiles/Barometr/2018/Raport_polska_okmin.pdf [dostęp 30.08.2018].
Gór­niak J. (2015), Pol­ski rynek pracy – wyzwa­nia i kierunki dzi­ałań na pod­stawie badań Bilans Kap­i­tału Ludzkiego 2010–2015, PARP, Warszawa.
GUS (2018), Struk­tura wyna­grodzeń według zawodów w październiku 2016 r., Warszawa.
Ludzie, maszyny, roboty umiejęt­ności (2017), Nota infor­ma­cyjna CEDEFOP, http://www.cedefop.europa.eu/en/publications-and-resources/publications/9121?utm_campaign=BN201709Robots [dostęp 30.08.2018].
Man­pow­er­Group (2018), Jak rozwiązać prob­lem niedoboru tal­en­tów?, Warszawa.
MPiPS (2009), Dłu­gotr­wale bezro­botni, Anal­iza zmian w lat­ach 2005–2008, Warszawa.
MRPiPS (2018a), Spra­woz­danie MPiPS-01 o rynku pracy, Warszawa.
MRPiPS (2018b), Bezro­botni pozosta­jący bez pracy powyżej 12 miesięcy dłu­gotr­wale bezro­botni w 2017 r. (2018), Warszawa.
MRPiPS (2018c), Rynek pracy w Polsce w 2017 r., Warszawa.
MRPiPS (2018d), Cud­zoziemcy pracu­jący w Polsce – statystyki, Warszawa, https://www.mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/cudzoziemcy-pracujacy-w-polsce-statystyki/ [dostęp 30.08.2018].
MRPiPS (2018e), Spra­woz­danie MPiPS-02 o przy­chodach i wydatkach z Fun­duszu Pracy, Warszawa.

Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki społeczne
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: nauki o poli­tyce, nauki o poli­tyce publicznej

Urszula Jeruszka (Prof., Insty­tut Pracy I Spraw Soc­jal­nych)
WSPÓŁCZESNY KONCEPT OPISU INFORMACJI O ZAWODZIE (s. 6–10)
W artykule pod­jęto próbę ukaza­nia przemian poję­cia zawód i trud­ności defini­cyjne zawodu jako poję­cia. Ukazano współczesną struk­turę kon­ceptu infor­ma­cji o zawodzie i rolę poszczegól­nych ele­men­tów infor­ma­cji w zatrudnianiu.

Słowa kluc­zowe: zawód, kom­pe­tencje, infor­ma­cja o zawodzie, zatrudnienie

BIBLIOGRAFIA
Buhai S.L. (2012), Pro­fes­sion: A def­i­n­i­tion, „Ford­ham Urban Law Jour­nal”, Vol. 40, No. 1, ttps://ir.lawnet.fordham.edu/egi/viewcontent.igi [dostęp 20.07.2018].
Jeruszka U. (2010), Człowiek i zawód. Wybrane zagad­nienia z ped­a­gogiki pracy, IPiSS, Warszawa.
Kabaj M. (2002), Opty­mal­iza­cja struk­tur ksz­tałce­nia zawodowego i popytu na pracę. w: U. Jeruszka (red.), Opty­mal­iza­cja ksz­tałce­nia zawodowego z punktu widzenia potrzeb rynku pracy, IPiSS, Warszawa.
Kwiatkowski S.M. (2006), Ped­a­gogika, tom 3, Sub­dyscy­pliny wiedzy ped­a­gog­icznej, B. Śli­w­er­ski (red.), Gdańskie Wydawnictwo Ped­a­gog­iczne, Gdańsk.
Nowacki T.W. (2004), Leksykon ped­a­gogiki pracy, Insty­tut Tech­nologii Eksploat­acji – Wyższa Szkoła Ped­a­gog­iczna TWP – Wyższa Szkoła Ped­a­gog­iczna ZNP, Radom – Warszawa.
Nowacki T.W. (1999), Zawodoz­naw­stwo, Insty­tut Tech­nologii Eksploat­acji, Radom.
Słownik wyrazów obcych (1963), PIW, Warszawa.
Szczepański J. (1975), Zawód, kwal­i­fikacje, praca, PWN, Warszawa.
Symela K., Woź­niak I. (2018), Jak tworzyć infor­ma­cje o zawodach funkcjonu­ją­cych na rynku pracy?, Depar­ta­ment Rynku Pracy, MRPiPS, Warszawa.
Szlosek F. (2007), Rozwój czy sta­gnacja ped­a­gogiki pracy, w: Z. Wia­trowski, K. Ciżkow­icz (red.), Ped­a­gogika pracy i andr­a­gogika. Z myślą o doras­ta­niu, dorosłości i starości człowieka w XXI wieku, WTN-WSH-E, Włocławek.
Uni­w­er­salny słownik języka pol­skiego PWN (2003), S. Dubisz (red.), tom III, PWN, Warszawa. 

Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki społeczne
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: ped­a­gogika, nauki o poli­tyce publicznej

Maciej Gruza (mgr, Insty­tut Pracy I Spraw Soc­jal­nych)
EUROPEJSKA KLASYFIKACJA UMIEJĘTNOŚCI/KOMPETENCJI, KWALIFIKACJI I ZAWODÓW (ESCO) I JEJ POWIĄZANIE Z INFORMACJAMI O ZAWODACH (s. 10–15)
W artykule zaprezen­towano kon­strukcję europe­jskiej klasy­fikacji (tak­sonomii) umiejętności/kompetencji, kwal­i­fikacji i zawodów, funkcjonu­jącej pod akro­n­imem ESCO (Euro­pean Skills/Competences, Qual­i­fi­ca­tions and Occu­pa­tions Tax­on­omy). Ukazano możli­wości zas­tosowa­nia tej klasy­fikacji w insty­tuc­jach rynku pracy i sys­temu edukacji, jej walory z punktu widzenia tworzenia europe­jskiego rynku pracy i wspól­nego obszaru ksz­tałce­nia ustaw­icznego oraz – co wymaga pod­kreśle­nia – pow­iązanie klasy­fikacji ESCO z tworze­niem i funkcjonowaniem na rynku opisów infor­ma­cji o zawodach.

Słowa kluc­zowe: zawód, kom­pe­tencje, kwal­i­fikacje, ksz­tałce­nie ustaw­iczne, ucze­nie się for­malne i pozaformalnej

BIBLIOGRAFIA
DISCO: Euro­pean Dic­tio­nary of Skills and Com­pe­tences, http://discotools.eu/disco2_portal/ [dostęp 29.07.2018].
ESCO – Europe­jska Klasy­fikacja Umiejęt­ności, Kom­pe­tencji, Kwal­i­fikacji i Zawodów, http://refernet.ibe.edu.pl/index.php/aktualnosci/76-escoeuropejska-klasyfikacja-umiejetnosci-kompetencji-kwalifikacji-i-zawodow [dostęp 23.06.2018].
ESCO con­nect­ing peo­ple and jobs (2017a), Pub­li­ca­tions Office of the Euro­pean Union, Lux­em­bourg, ttps://ec.europa.eu/esco/portal/document/pl/7df52a0e-e64f-453d-8161-9535c647eeb8 [dostęp 14.07.2018].
ESCO: Con­nect­ing edu­ca­tion and train­ing with the labour mar­ket (2017b), Pub­li­ca­tions Office of the Euro­pean Union, Lux­em­bourg, https://ec.europa.eu/esco/portal/document/pl/a19f0318-c5a3-4d94-90f8-7dd018e13659 [dostęp 14.07.2018].
ESCO: har­ness­ing the power of big data analy­sis for a func­tional labour mar­ket (2017c), Pub­li­ca­tions Office of the Euro­pean Union, Lux­em­bourg, https://ec.europa.eu/esco/portal/document/pl/04af39f0-844c-4130-aaac-1e1494a34844 [dostęp 14.07.2018].
ESCO: improv­ing career guid­ance ser­vices (2017d), Pub­li­ca­tions Office of the Euro­pean Union, Lux­em­bourg, ttps://ec.europa.eu/esco/portal/document/pl/05d7e7e4-79b0-409a-8099-0fac1ee35187 [dostęp 14.07.2018].
ESCO Europe­jska klasy­fikacja umiejętności/kompetencji, kwal­i­fikacji i zawodów: https://ec.europa.eu/esco/portal/home [dostęp 18.07.2018].
ESCO hand­book. Euro­pean Skills, Com­pe­tences, Qual­i­fi­ca­tions and Occu­pa­tions, Euro­pean Com­mis­sion, Directorate-General for Employ­ment, Social Affairs and Inclu­sion Direc­torate E: https://ec.europa.eu/esco/portal/document/pl/0a89839c-098d-4e34-846c-54cbd5684d24 [dostęp 11.07.2018].
Euro­pean Com­mis­sion (2015), Skills Gov­er­nance in the EU Mem­ber States. Syn­the­sis Report for the EEPO, Directorate-General for Employ­ment, Pub­li­ca­tions Office of the Euro­pean Union, Lux­em­bourg.
Iży­cka H., Marsza­łek A. (2011), Europe­jska Klasy­fikacja Umiejętności/ Kom­pe­tencji, Kwal­i­fikacji i Zawodów ESCO jako instru­ment wspo­ma­ga­jący dos­tosowanie ksz­tałce­nia do potrzeb rynku pracy, Depar­ta­ment Rynku Pracy, MRPiPS, Warszawa.

Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki społeczne
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: nauki o poli­tyce pub­licznej

Natasza Grodz­icka (mgr, Wojew­ódzki Urząd Pracy w Warsza­wie)
ZNACZENIE INFORMACJI O ZAWODACH W PORADNICTWIE ZAWODOWYM URZĘDÓW PRACY (s. 15–21)
Tekst odnosi się do prak­tyki porad­nictwa zawodowego w urzę­dach pracy. Przy­bliża orga­ni­za­cję i zada­nia powia­towych i wojew­ódz­kich urzędów pracy, a także zasoby kadrowe tych insty­tucji. Ukazuje sposoby i formy gro­madzenia i udostęp­ni­a­nia infor­ma­cji o zawodach, opis baz danych, w których zostały zgro­mad­zone, sposoby ich wyko­rzys­ta­nia na różnych stanowiskach, a także znacze­nie infor­ma­cji o zawodach w pro­ce­sie pode­j­mowa­nia decyzji zawodowych. Charak­teryzuje pokrótce sytu­acje i wyzwa­nia, z jakimi stykają się obec­nie doradcy zawodowi, pracu­jący w urzę­dach pracy.

Słowa kluc­zowe: porad­nictwo zawodowe, infor­ma­cja o zawodach, powia­towy urząd pracy, wojew­ódzki urząd pracy, cen­trum infor­ma­cji i planowa­nia kari­ery zawodowej

BIBLIOGRAFIA
Bezrobo­cie reje­strowane w Polsce. Raport miesięczny – grudzień 2017 r. (2018), MRPiPS, DRP, Warszawa, www.mpips.gov.pl [dostęp 25.06.2018].
Bre­j­nak A., Kulińska J., Stro­jna E. (2009), Wyko­rzys­tanie stan­dardów kwal­i­fikacji zawodowych w usłu­gach rynku pracy. Porad­nik dla pra­cown­ików pub­licznych służb zatrud­nienia, Warszawa, www.psz.praca.gov.pl [dostęp 27.06.2018].
Infor­ma­cja o stanie i struk­turze zatrud­nienia w wojew­ódz­kich i powia­towych urzę­dach pracy w 2017 roku (2018), MRPiPS, Warszawa, www.mpips.gov.pl [dostęp 13.06.2018].
Kra­jowe stan­dardy kwalifikacji/kompetencji zawodowych, ftp://kwalifikacje.praca.gov.pl/ [dostęp 20.06.2018].
Prze­wod­nik po zawodach (2003), MGPiPS, Warszawa, www.psz.praca.gov.pl [dostęp 24.06.2018].
Raport pod­sumowu­jący real­iza­cję usługi „Świad­cze­nie dzi­ałań akty­wiz­a­cyjnych dla osób dłu­gotr­wale bezro­bot­nych” real­i­zowanej na tere­nie wojew­ództwa mazowieck­iego. Okres real­iza­cji 16.03.2016–05.12.2016 (2017), Zakład Doskonale­nia Zawodowego w Warsza­wie, Warszawa, www.wupmazowsze.praca.gov.pl [dostęp 15.06.2018].

STRONY INTERNETOWE
Cen­tralny Insty­tut Ochrony Pracy – ciop.pl [dostęp 25.06.2018]
Ośrodek Roz­woju Edukacji – ore.edu.pl [dostęp 25.06.2018]
Inter­ne­towy Sys­tem Aktów Prawnych – prawo.sejm.gov.pl [dostęp 26.06.2018]
wor­tal Pub­licznych Służb Zatrud­nienia – psz.praca.gov.pl [dostęp 25.06.2018]

Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki społeczne
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: nauki o poli­tyce pub­licznej, poli­tyka społeczna

Mar­i­ola Wolan-Nowakowska (Prof., Akademia Ped­a­gogiki Spec­jal­nej im. Marii Grze­gorzewskiej w Warsza­wie)
WYKORZYSTANIE INFORMACJI O ZAWODACH W PORADNICTWIE ZAWODOWYM I ZATRUDNIANIU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH (s. 22–26)
Artykuł wskazuje na znacze­nie wyko­rzys­ta­nia infor­ma­cji o zawodach w reha­bil­i­tacji zawodowej, w szczegól­ności w odniesie­niu do porad­nictwa zawodowego, pośred­nictwa pracy oraz dopa­sowa­nia stanowiska i miejsca pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Infor­ma­cje o zawodzie zaw­ier­a­jące wyma­gania psy­chofizy­czne danej pro­fesji dają możli­wość oso­bie niepełnosprawnej porów­na­nia włas­nego potenc­jału z kry­te­ri­ami wykony­wa­nia zadań zawodowych. Anal­iza infor­ma­cji o zawodach jako jedno z pod­sta­wowych narzędzi pracy doradcy zawodowego czy pośred­nika pracy daje możli­wość oso­bie niepełnosprawnej na pode­j­mowanie świadomych i trafnych decyzji doty­czą­cych roz­woju zawodowego, zarówno w odniesie­niu do wyboru zawodu jaki i planowa­nia kari­ery zawodowej. Z drugiej strony wyko­rzys­tanie infor­ma­cji o zawodach przez pra­co­daw­ców, w aspekcie możli­wości zatrud­nienia osób niepełnosprawnych otwiera per­spek­tywy na wprowadzanie poli­tyki zarządza­nia różnorod­noś­cią zespołu pra­cown­iczego, umożli­wia­jąc real­iza­cję idei dostęp­ności i równości na rynku pracy.

Słowa kluc­zowe: infor­ma­cja o zawodach, niepełnosprawność, osoby niepełnosprawne, porad­nictwo zawodowe, zatrudnienie

BIBLIOGRAFIA
Bar­czyński A., Radecki P. (2008), Iden­ty­fikacja przy­czyn niskiej akty­wności zawodowej osób niepełnosprawnych, Kra­jowa Izba Gospodarczo-Rehabilitacyjna, Warszawa.
Czerwińska-Jasiewicz M. (1991), Psy­cho­log­iczne prob­lemy wyboru zawodu. Wydawnictwo Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego, Warszawa.
Gladding S. (1994), Porad­nictwo zawodowe – zaję­cie wszech­stronne, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
GUS (2011), Lud­ność w rejonach statysty­cznych i obwodach spisowych według płci, eko­nom­icznych i 10-letnich grup wieku, Nar­o­dowy Spis Powszechny, Warszawa.
GUS (2017), Akty­wność eko­nom­iczna osób niepełnosprawnych prawnie w wieku 16 lat i więcej oraz w wieku pro­duk­cyjnym (18–59/64) w lat­ach 1993–2017. BAEL, Warszawa.
Kukulak-Dolata I., Sobocka-Szczapa H. (2013), Anal­iza sytu­acji osób niepełnosprawnych w Polsce i Unii Europe­jskiej, IPiSS, Warszawa.
Kupisiewicz Cz. (1998), Pod­stawy dydak­tyki ogól­nej, PWN, Warszawa.
Lelińska K. (2006), Zawodoz­naw­stwo w planowa­niu kari­ery, OHP, Warszawa.
Loska M. (2009), Diag­noza umiejęt­ności funkcjon­al­nych, w: M. Wolan-Nowakowska (red.), Porad­nictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych – ku możli­woś­ciom prze­ciw ograniczeniom, Wydawnictwo Naukowe AKAPIT, Kraków, s. 45–57.
Majew­ski T. (2011), Porad­nictwo zawodowe i pośred­nictwo pracy dla osób niepełnosprawnych. Porad­nik dla urzędów pracy, Biuro Pełnomoc­nika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Warszawa.
Nowacki T. (2004), Leksykon ped­a­gogiki pracy, Wydawnictwo ITE, Radom.
Okoń W. (1987), Wprowadze­nie do dydak­tyki ogól­nej, PWN, Warszawa.
Paszkowska-Rogacz A. (2003), Psy­cho­log­iczne pod­stawy wyboru zawodu. Przegląd kon­cepcji teo­re­ty­cznych, KOWEZiU, Warszawa.
PENTOR (2009), Bada­nia wpływu kierunku i poziomu wyk­sz­tałce­nia na akty­wność zawodową osób niepełnosprawnych. Raport koń­cowy, cz. 1–6, Warszawa, https://www.pfron.org.pl/fileadmin/ftp/dokumenty/Badania_i_analizy/Raport_CZESC_4z6_N_ruchowa_final.pdf [dostęp 2.07.2018].
Symela K., Woź­niak I. (2018), PODRĘCZNIK. Jak tworzyć infor­ma­cje o zawodach funkcjonu­ją­cych na rynku pracy?, Depar­ta­ment Rynku Pracy, MRPiPS, Warszawa.
WHO (2001), ICF – Między­nar­o­dowa Klasy­fikacja Funkcjonowa­nia, Niepełnosprawności i Zdrowia, Genewa.
Wolan-Nowakowska M. (2012), Specy­fika diag­nozy w pracy doradcy zawodowego z osobami niepełnosprawnymi, w: E. Woj­tasiak, M. Wolan-Nowakowska (red.), Porad­nictwo zawodowe w reha­bil­i­tacji osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Akademii Ped­a­gogiki Spec­jal­nej, Warszawa, s. 62–77.
Wolan-Nowakowska M. (2013), Młodzież w sytu­acji planowa­nia kari­ery zawodowej. Bada­nia porów­naw­cze uczniów z dys­funkcją narządu ruchu i pełnosprawnych, Wydawnictwo Akademii Ped­a­gogiki Spec­jal­nej, Warszawa.
Wolan-Nowakowska M. (2016), Formy wspar­cia i pomocy w pro­ce­sie akty­wiz­a­cji zawodowej osób z niepełnosprawnoś­ci­ami, w: W. Duda, D. Kukla (red.). Porad­nictwo zawodowe – rozwój zawodowy w uję­ciu przekro­jowym, Difin, Warszawa, s. 418–436.

Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki społeczne
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: ped­a­gogika, nauki o poli­tyce pub­licznej

Fran­ciszek Szlosek (Prof., Akademia Ped­a­gogiki Spec­jal­nej im. Marii Grze­gorzewskiej w Warsza­wie)
PRZYDATNOŚĆ INFORMACJI O ZAWODACH W EDUKACJI FORMALNEJ I POZAFORMALNEJ (s. 26–30)
Artykuł prezen­tuje możli­wości wyko­rzysty­wa­nia infor­ma­cji o zawodach w dzi­ałal­ności insty­tucji edukacji for­mal­nej i pozafor­mal­nej, w proce­sach ksz­tałce­nia i doskonale­nia kadr. Przed­stawia istotę i ewolucję tego rodzaju infor­ma­cji. Stara się też odpowiedzieć na pytanie: jakie są możli­wości wyko­rzys­ta­nia infor­ma­cji o zawodach przy for­mułowa­niu efek­tów ksz­tałce­nia i doskonale­nia zawodowego.

Słowa kluc­zowe: edukacja for­malna, edukacja pozafor­malna, zawód, infor­ma­cja o zawodzie

BIBLIOGRAFIA
Bed­nar­czyk H., Woź­niak I., Kwiatkowski S.M., red. (2007), Kra­jowe Stan­dardy Kwal­i­fikacji Zawodowych, MPiPS, Warszawa.Goźlinska E., Szlosek F. (1997), Podręczny słownik nauczy­ciela ksz­tałce­nia zawodowego, ITE, Radom.
Iży­cka H., Marsza­łek A. (2011), Europe­jska Klasy­fikacja Umiejętności/ Kom­pe­tencji, Kwal­i­fikacji i Zawodów ESCO jako instru­ment wspo­ma­ga­jący dos­tosowanie ksz­tałce­nia dla potrzeb rynku pracy, MPiPS, Warszawa.
Jeruszka U. (2006), Kwal­i­fikacje zawodowe. Poglądy teo­re­ty­czne a rzeczy­wiste, IPiSS, Warszawa.
Kra­jowy Stan­dard Kom­pe­tencji Zawodowych. Ekolog (213 302) (2013), Min­is­terstwo Pracy i Poli­tyki Społecznej, Warszawa.
Kwiatkowski S.M., Bogaj A., Bara­niak B. (2007), Ped­a­gogika pracy, Wydawnictwa Aka­demickie i Pro­fesjon­alne, Warszawa.
Lelińska K. (2006), Zawodoz­naw­stwo w planowa­niu kari­ery, OHP, Warszawa.
Lelińska K., Soł­tysińska G., Gruza M. (2005), Zawody szkol­nictwa zawodowego. Vade­me­cum infor­ma­cyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa.
Nowacki T.W. (1999), Zawodoz­naw­stwo, ITeE, Radom.
Opra­cow­anie i upowszech­nie­nie kra­jowych stan­dardów kwal­i­fikacji zawodowych (2006), MPiPS, Warszawa.
Opra­cow­anie opisów stan­dardów kom­pe­tencji zawodowych (2013), MPiPS, Ośrodek Ped­a­gogiki Pracy Innowa­cyjnej Gospo­darki, ITeE-PIP, Warszawa-Radom.
Prze­wod­nik po zawodach (1998), tom I–VII, KUP, MPiPS, Warszawa.
Suchy S. (1995), Jak zdobyć zawód i pracę, ITE, Radom.
Symela K., Woź­niak I. (2018), Jak tworzyć infor­ma­cje o zawodach funkcjonu­ją­cych na rynku pracy?, Wydawnictwo Naukowe ITE-PIB, Warszawa.
Szlosek F. (2015), Tożsamość ped­a­gogiki pracy w kon­tekś­cie przemian sys­te­mowych, Wydawnictwo APS, Warszawa.
Wia­trowski Z. (1987), Z badań nad nauczy­cielem szkoły zawodowej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ped­a­gog­icznej w Byd­goszczy, Byd­goszcz.
Wia­trowski Z. (2005), Pod­stawy ped­a­gogiki pracy, Wydawnictwo Akademii Byd­goskiej im. Kaz­imierza Wielkiego, Bydgoszcz.

 Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki społeczne
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: ped­a­gogika

Andrzej Stęp­nikowski (mgr, Związek Rzemiosła Pol­skiego)
INFORMACJE O ZAWODACH W KSZTAŁCENIU I ZATRUDNIANIU RZEMIEŚLNIKÓW (s. 30–34)
Pomimo zawirowań dziejowych i kole­jnych trans­for­ma­cji eko­nom­icznych, rzemiosło wciąż odgrywa dużą rolę w gospo­darce i zatrud­nie­niu, a więc powinno akty­wnie włączać się w tworze­nie infor­ma­cji o zawodach. Zawodów odpowiada­ją­cych danemu rodza­jowi rzemiosła jest ponad 130, co w skali 1000 opisów zawodów do opra­cow­a­nia w pro­jek­cie Infodor­adca+ jest grupą znaczącą. Rzemiosło obe­j­muje swoim zasięgiem kilka­naś­cie branż – od budown­ictwa po moto­ryza­cję, usługi oso­biste i branżę tek­stylną. W niek­tórych przy­pad­kach, takich, jak kominiarz, kapelusznik czy mły­narz, rzemieśl­nicy są jedynymi nośnikami infor­ma­cji o danych zawodach. Aby dotrzeć do takich osób, potrzebne jest pośred­nictwo orga­ni­za­cji rzemiosła, akty­wnie uczest­niczą­cych w pro­ce­sie ksz­tałce­nia (cechy), wal­i­dacji (izby) i nad­zoru (Związek Rzemiosła Pol­skiego). Istotą rzemiosła są kwal­i­fikacje i zatrud­ni­anie w celu przy­go­towa­nia zawodowego, dzięki czemu – z pokole­nia na pokole­nie – utr­walany jest wymiar ety­czny pracy i zestaw określonych kom­pe­tencji społecznych wspólny dla wszys­t­kich mis­trzów w rzemiośle. Cechy charak­terysty­czne czelad­ników i mis­trzów uwzględ­ni­ane są w opisach poziomów Pol­skiej Ramy Kwal­i­fikacji i – mamy nadzieję – zna­jdą odzwier­ciedle­nie w twor­zonych opisach zawodów.

Słowa kluc­zowe: przy­go­towanie zawodowe, kom­pe­tencje, kwal­i­fikacje, zatrud­nie­nie, rzemieślnik

BIBLIOGRAFIA
Derda I., Harasim A. (2018), Porad­nik dla członków komisji egza­m­i­na­cyjnych izb rzemieśl­niczych, Związek Rzemiosła Pol­skiego, Warszawa.
Drucker P.F. (2010), Zarządzanie XXI wieku – wyzwa­nia, „Wydawnictwo Rzecz­pospolita”, New Media s.r.l.
Fer­enc M. (2008), Czasy nowożytne, w: A. Chwalba, Oby­czaje w Polsce. Od śred­niowiecza do cza­sów współczes­nych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Gar­dawski J. (2013), Syl­wetki przed­siębior­ców, w: J. Gar­dawski (red.), Rzemieśl­nicy i biz­nes­meni. Właś­ci­ciele małych i śred­nich przed­siębiorstw pry­wat­nych, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Gar­dawski J., red. (2013), Rzemieśl­nicy i biz­nes­meni. Właś­ci­ciele małych i śred­nich przed­siębiorstw pry­wat­nych, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Godlewski M. (1974), Ksz­tałce­nie robot­ników. Porad­nik, WSiP, Bib­lioteka Ksz­tałce­nia Zawodowego, Warszawa.
Kamińska W. (2006), Pozarol­nicza dzi­ałal­ność gospo­dar­cza w Polsce w lat­ach 1988–2003, PAN IGiPZ, Warszawa.
Kerchen­steiner J. (1998), Poję­cie szkoły pracy, w: S. Wołoszyn (red.), Źródła do dziejów wychowa­nia i myśli ped­a­gog­icznej, t. III, wydanie II, Dom Wydawniczy Strz­elec, Kielce.
Lewandowski P., Magda I., red. (2014), Zatrud­nie­nie w Polsce 2013, Cen­trum Roz­woju Zasobów Ludz­kich, Insty­tut Badań Struk­tu­ral­nych, Warszawa.
Nowacki T.W. (2008), Praca ludzka. Anal­iza poję­cia, Insty­tut Tech­nologii Eksploat­acji, Radom.
Okuszko W. (1978), Ksz­tałce­nie rzemieśl­ników, Wydawnictwa Szkolne i Ped­a­gog­iczne, Bib­lioteka Ksz­tałce­nia Zawodowego, Warszawa.
Piłat A., Prószyński M. (1995), Rzemiosło, w: W. Pomykało (red.), Encyk­lo­pe­dia biz­nesu, tom II, Fun­dacja Innowacja, Warszawa.
Pro­mocja ksz­tałce­nia zawodowego przez pra­co­daw­ców (2018), Związek Rzemiosła Pol­skiego, Warszawa.
Raport na temat dzi­ałal­ności oświa­towej rzemiosła (2018), Związek Rzemiosła Pol­skiego, Warszawa.
Raport Oświata i Wychowanie w roku szkol­nym 2016/2017 (2017), GUS, Warszawa.
Sław­iński S., Kró­lik K., Stęchły W. (2017), Włączanie kwal­i­fikacji do Zin­te­growanego Sys­temu Kwal­i­fikacji, Insty­tut Badań Eduka­cyjnych, Warszawa.
Symela K. (2017), Zin­te­growany Sys­tem Kwal­i­fikacji – imp­likacje dla szkol­nictwa zawodowego oraz doskonale­nia nauczy­cieli, „Mer­i­tum”, nr 1(44), Mazowieckie Samorzą­dowe Cen­trum Doskonale­nia Nauczy­cieli, Warszawa.
Symela K., Woź­niak I. (2018), Podręcznik jak tworzyć infor­ma­cje o zawodach funkcjonu­ją­cych na rynku pracy, Min­is­terstwo Rodziny, Pracy i Poli­tyki Społecznej, Wydawnictwo Naukowe Insty­tutu Tech­nologii Eksploat­acji – PIB w Radomiu, Warszawa.
Sław­iński S., Kró­lik K., Stęchły W. (2017), Włączanie kwal­i­fikacji do Zin­te­growanego Sys­temu Kwal­i­fikacji, Insty­tut Badań Eduka­cyjnych, Warszawa.
Wołk Z. (2013), Człowiek i jego kul­tura pracy w real­iza­cji drogi zawodowej, „Szkoła-Zawód-Praca”, nr 506.
Wołoszyn S., red. (1998), Źródła do dziejów wychowa­nia i myśli ped­a­gog­icznej, t. III, wydanie II, Dom Wydawniczy Strz­elec, Kielce.

Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki społeczne, ped­a­gogika (ksz­tałce­nie zawodowe), socjolo­gia, ekono­mia (rynek pracy)
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: ped­a­gogika, socjolo­gia, ekonomia

 Lidia D. Czarkowska (dr, Akademia Leona Koźmińskiego)
Katarzyna Pilipczuk (dr, Akademia Leona Koźmińskiego)
MOŻLIWOŚĆ WYKORZYSTYWANIA INFORMACJI O ZAWODACH W PRAKTYCE PROCESÓW HR W ORGANIZACJACH (s. 35–39)
W artykule zaprezen­towane zostały główne pro­cesy HR w orga­ni­za­c­jach wraz z adek­wat­nymi do nich możli­woś­ci­ami wyko­rzys­ta­nia infor­ma­cji o zawodach. I tak kole­jno przed­staw­iono: 1) dobór per­son­elu: rekru­tacja, selekcja i adap­tacja (on-boarding), 2) rozwój zasobów ludz­kich: szkole­nia, coach­ing, men­tor­ing, zarządzanie tal­en­tami, 3) motywacja i budowanie zaan­gażowa­nia oraz 4) out­place­ment: przy­go­towywanie do wyjś­cia, aktu­al­iza­cja zasobów i posz­erzanie per­spek­tyw. Artykuł pokazuje, jak sze­rokie zas­tosowanie w HR ma Zin­te­growany Rejestr Kwal­i­fikacji i jak pomoc­nym narzędziem codzi­en­nej pracy HRowca mogą być opisy zawodów.

Słowa kluc­zowe: pro­cesy HR, infor­ma­cja o zawodach, rozwój pra­cown­ików, motywacja, outplacement

BIBLIOGRAFIA
Antczak Z., List­wan T. (2007), Ten­dencje roz­woju funkcji per­son­al­nej w orga­ni­za­c­jach w Polsce, w: S. Borkowska (red.), ZZL. Przeszłość, ter­aźniejs­zość i przyszłość, Wolters Kluwer, Kraków.
Arm­strong M. (2003), Zarządzanie zasobami ludzkimi, Ofi­cyna Eko­nom­iczna, Kraków.
Barak M., Lev­en­berg A. (2016), Flex­i­ble think­ing in learn­ing: An indi­vid­ual dif­fer­ences mea­sure for learn­ing in technology-enhanced envi­ron­ments, Com­put­ers & Edu­ca­tion­Vol­ume 99, August 2016, s. 39–52.
Beck D.E., Cowan Ch.C. (2006), Spi­ral Dynam­ics. Mas­ter­ing val­ues, lead­er­ship and change, Black­well Pub­lish­ing.
Bed­nar­czyk H., Woź­niak I., Kwiatkowski S.M. (2007), Kra­jowe stan­dardy kwal­i­fikacji zawodowych. Rozwój i współpraca, Wydawnictwo Naukowe Insty­tutu Tech­nologii Eksploat­acji – PIB, Radom; Min­is­terstwo Rodziny, Pracy i Poli­tyki Społecznej, Warszawa, https://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/File/rynek%20pracy%20proramy/standardy/Ksiazka_KSKZ_Rozwoj%20i%20wspolpraca.pdf [dostęp 30.06.2018].
Borkowska. S. (1985), Sys­tem moty­wowa­nia w przed­siębiorstwie, PWE, Warszawa.
Clough P., Strychar­czyk D. (2012), Devel­op­ing men­tal tough­ness: improv­ing per­for­mance, well­be­ing and pos­i­tive behav­iour in oth­ers, Kogan Page, Lon­don.
Clut­ter­buck D. (2002), Każdy potrze­buje men­tora. Jak kierować tal­en­tami, Petit, Warszawa.
Clut­ter­buck D., Meg­gin­son D. (2005), Mak­ing coach­ing work: cre­at­ing a coach­ing cul­ture, CIPD Pub­lish­ing, Lon­don.
Czarkowska L.D. (2014), Model Homo Cre­ator i coach­ing grupowy – Jak wspierać rozwój przed­siębior­ców w sek­torach kreaty­wnych?, w: P. Kaczmarek-Kurczak, K. Dąbrowska (red.), Oblicza kreaty­wności. Przed­siębior­c­zość w sek­torach kreaty­wnych dla początku­ją­cych i zaawan­sowanych, Warszawa, wydanie inter­ne­towe, http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CCEQFjAA&-url=http%3A%2F%2Fwww.kozminski.edu.pl%2Ffileadmin%2Fwspolne_elementy%2FFoto%2FOferta_Edukacyjna%2FCE%2FOblicza_kreatywnosci.pdf&ei=qQQBVfXLO4HKaK_YgnA&usg=AFQjCNHOarpL4xbu-5kTG0R-x26aDdQLEdA&sig2=p5mXhFaG4GjlVl_ewDetwQ&bvm=bv.87920726,d.d2s [dostęp 30.06.2018].
Czarkowska L.D. (2016), Sukces a spełnie­nie – moty­wa­tory przed­siębior­ców XXI wieku. Przed­siębior­c­zość jako forma autokreacji siebie i otoczenia, w: W. Morawski (red.), Wobec wyzwań jutra, Wolters Kluwer, Warszawa, s. 470–500.
Czarkowska L.D. (2018), Coach­ing jako narzędzie HR Busi­ness Part­nera, w: K. Popieluch (red.), HR Busi­ness Part­ner – rola, filary, per­spek­tywy, PWN, Warszawa.
Czarkowska L.D. (2008), Coach­ing – nowa jakość doskonale­nia kom­pe­tencji menedżer­s­kich, w: T. List­wan, S. Witkowski (red.), Kom­pe­tencje a sukces zarządza­nia orga­ni­za­cją, Difin, Warszawa.
Czarkowska L.D., Wujec B. (2013), Etyka w coachingu. Model sied­miu wartości telicznych i autotelicznych wspier­a­ją­cych rozwój świado­mości przy­wód­ców i menedżerów w pro­ce­sie coachingu na tle zmian świado­mości społecznej, w: L.D. Czarkowska (red.), Lead­er­ship Coach­ing jako odpowiedź na wyzwa­nia współczes­nego świata, Pol­text, Warszawa.
Czarkowska L.D., Miąsek D. (2015), 7 poziomów coachingu i metody mierzenia efek­ty­wności coachingu w orga­ni­za­cji, „Per­sonel i Zarządzanie”, nr 10.
Gar­a­van T.N. (2007), A Strate­gic Per­spec­tive on Human Resource Devel­op­ment, „Advances in Devel­op­ing Human Resources”, Vol. 9, No. 1, Feb­ru­ary, s. 11–30.
Ingram T. (2011), Zarządzanie tal­en­tami. Teo­ria dla prak­tyki zarządza­nia zasobami ludzkimi, PWE, Warszawa.
Jemiel­niak D., Koźmiński A.K., red. (2012), Zarządzanie wiedzą, Wolters-Kluwer, Warszawa.
Jeruszka U. (2011), Efek­ty­wność ksz­tałce­nia w szkołach wyższych, „Poli­tyka Społeczna”, nr 1, s. 1–7.
Jeruszka U., red. (2012), Unowocześ­ni­anie metod i form ksz­tałce­nia zawodowego w Polsce. Diag­noza i oczeki­wane kierunki zmian, IPiSS, Warszawa.
Juch­now­icz M. (2007), Out­place­ment kom­pe­tencji, jako sposób poprawy elasty­czności kap­i­tału ludzkiego, w: M. Juch­now­icz (red.), Elasty­czne zarządzanie kap­i­tałem ludzkim w orga­ni­za­cji wiedzy, Difin, Warszawa.
Krysińska-Wnuk L. (2009), Reg­u­lacja zwol­nień grupowych pra­cown­ików, Ofi­cyna Wolters Kluwer, Warszawa.
Kwiatkowski S.M. (2003), Edukacja dorosłych w kon­cepcji uczenia się przez całe życie, „Edukacja Ustaw­iczna Dorosłych”, nr 3(42).
Kwiatkowski S.M., Woź­niak I., red. (2002), Stan­dardy kwal­i­fikacji zawodowych i stan­dardy eduka­cyjne. Relacje – Mod­ele – Aplikacje, IBE, Warszawa.
Laloux F. (2015), Pra­cować inaczej. Nowa­torski model orga­ni­za­cji inspirowany kole­jnym etapem roz­woju ludzkiej świado­mości, Stu­dio Emka, Warszawa.
Lee Y.-H. (2015), Facil­i­tat­ing crit­i­cal think­ing using the C-QRAC col­lab­o­ra­tion script: enhanc­ing sci­ence read­ing lit­er­acy in a computer-supported col­lab­o­ra­tive learn­ing envi­ron­ment, „Com­put­ers & Edu­ca­tion”, Vol. 88, Octo­ber, s. 182–191.
Mack­iewicz A.J. (2010), Psy­cholo­gia zwol­nień. Jak właś­ci­wie prowadzić dzi­ała­nia derekru­ta­cyjne, Difin, Warszawa.
Matthews J.J., Meg­gin­son D., Sur­tees M. (2008), Rozwój Zasobów Ludz­kich, Wydawnictwo Helion, Gli­wice.
Meg­gin­son D., Pedler M. (1992), Self-Development: A facilitator’s guide, Mc Graw-Hill, Maid­en­head.
Nalepka A. (1998), Restruk­tu­ryza­cja przed­siębiorstwa. Zakres, kierunki, metody, Wyd. Akademii Eko­nom­icznej w Krakowie, Kraków.
Navar­rete C.C. (2013), Cre­ative think­ing in dig­i­tal game design and devel­op­ment: a case study, „Com­put­ers & Edu­ca­tion”, Vol. 69, Novem­ber, s. 320–331.
Ole­jniczak K., Płoszaj A., Rok J. (2012), Orga­ni­za­cyjne ucze­nie się i zarządzanie wiedzą – przegląd kon­cepcji, w: K. Ole­jniczak (red.), Orga­ni­za­cje uczące się. Model dla admin­is­tracji pub­licznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
„Per­sonel i Zarządzanie”, numer 4/265, Infor Ekspert, kwiecień 2012.
Pilipczuk K., Pilipczuk P. (2018), Budowanie wartoś­ciowych orga­ni­za­cji, czyli sys­te­mowe pode­jś­cie do turkusu, w: K. Popieluch (red.), HR Biznes Part­ner. Rola – Filary – per­spek­tywy, PWN, Warszawa.
Piotrowski B. (2010), Out­place­ment – Pod­sta­wowy Pakiet Infor­ma­cji, Fun­dacja Inic­jatyw Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa.
Pocz­towski A. (2007), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategie-procesymetody, PWE, Warszawa.
Różański A. (2014), Rozwój zasobów ludz­kich w orga­ni­za­cji, wyd. Politech­nika Lubel­ska Wydział Zarządza­nia, Lublin.
Sed­lak P. (2010), Co warto wiedzieć o moty­wowa­niu, w: K. Sed­lak (red.), Tajniki HR – najlep­sze prak­tyki wyna­gradza­nia i rekru­tacji, Sed­lak & Sed­lak, Kraków.
Sekuła Z. (2001), Planowanie zatrud­nienia, Ofi­cyna Eko­nom­iczna, Dom Wydawniczy ABC, Kraków.
Senge P.M. (2012), Piąta dyscy­plina. Teo­ria i prak­tyka orga­ni­za­cji uczą­cych się, Warszawa, wyd. po ang­iel­sku 1990.
Suchar M. (2011), Out­place­ment jako instru­ment zarządza­nia per­son­elem, 2Pi Group, Gdańsk.
Symela K., Woź­niak I. (2018), Podręcznik. Jak tworzyć infor­ma­cje o zawodach funkcjonu­ją­cych na rynku pracy?, Wydawnictwo Naukowe Insty­tutu Tech­nologii Eksploat­acji – PIB, Radom; Min­is­terstwo Rodziny, Pracy i Poli­tyki Społecznej, Depar­ta­ment Rynku Pracy, Warszawa, http://www.infodoradca.edu.pl/pdf/Podrecznik_INFODORADCA.pdf [dostęp 30.06.2018].
van Mer­riën­boer J.G. (2013), Per­spec­tives on prob­lem solv­ing and instruc­tion, „Com­put­ers & Edu­ca­tion”, Vol. 64, May, s. 153–160.
Wujec B., Sta­jszczak A. (2011), Pomiar efek­ty­wności roz­woju kadr w przed­siębiorstwach. Per­spek­tywa finan­sowa. Kiedy coach­ing i szkole­nia są kosztem, a kiedy inwest­y­cją?, „Coach­ing Review”, Vol. 1(3).

Dziedziny naukowe doty­czące artykułu: nauki human­isty­czne, nauki społeczne, nauki eko­nom­iczne
Dyscy­pliny naukowe doty­czące artykułu: nauki o zarządza­niu, nauki o poli­tyce pub­licznej, nauki o poz­na­niu i komu­nikacji społecznej, ped­a­gogika, psy­cholo­gia, socjologia

---

Social Pol­icy
Infor­ma­tion on occu­pa­tions func­tion­ing on the labour mar­ket – towards increas­ing employability

Table of Con­tents Spe­cial Issue No 1/2018

 FROM THE ISSUE EDITOR – Urszula Jeruszka
LABOUR MARKET IN POLAND – THE SITUATION AND THE PERSPECTIVES – Ewa Flaszyńska
THE MODERN CONCEPT OF THE DESCRIPTION OF THE INFORMATION ABOUT OCCUPATION – Urszula Jeruszka
CLASSIFICATION OF EUROPEAN SKILLS/COMPETENCES, QUALIFICATIONS AND OCCUPATIONS (ESCO) AND ITS LINK WITH INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS – Maciej Gruza
THE USEFULNESS OF INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN THE PRACTICE OF VOCATIONAL GUIDANCE IN LABOUR OFFICES – Natasza Grodz­icka
APPLICATIONS OF INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN VOCATIONAL GUIDANCE AND EMPLOYMENT OF DISABLED PEOPLE – Mar­i­ola Wolan-Nowakowska
THE USEFULNESS OF INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN THE FORMAL EDUCATION AND OVER-FORMAL EDUCATION – Fran­ciszek Szlosek
INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN EDUCATION AND EMPLOYMENT IN CRAFT – Andrzej Stęp­nikowski
THE POSSIBILITY OF USING INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN PRACTICE OF HR PROCESSES IN ORGANIZATIONS – Lidia Czarkowska, Katarzyna Pilipczuk

ABOUT THE AUTHORS

Ewa Flaszyńska (PhD, War­saw Uni­ver­sity)
LABOUR MARKET IN POLAND – THE SITUATTION AND THE PERSPECTIVES (s. 2–6)
The arti­cle presents the sit­u­a­tion of the Pol­ish labour mar­ket and its per­spec­tives, in par­tic­u­lar the aspect of match­ing demand and sup­ply in terms of skills and qualifications.

Key­words: labour mar­ket, unem­ploy­ment, long-term unem­ployed, employ­ment ser­vices, local labour offices, train­ings

Urszula Jeruszka (Pro­fes­sor, Insti­tute of Labour and Social Stud­ies)
THE MODERN CONCEPT OF THE DESCRIPTION OF THE INFORMATION ABOUT OCCUPATION (s. 6–10)
In the arti­cle was attempted to show the trans­for­ma­tion of the con­cept of pro­fes­sion and dif­fi­cul­ties def­i­n­i­tion pro­fes­sion as a con­cept. Shown the con­tem­po­rary struc­ture of the con­cept of infor­ma­tion about the pro­fes­sion and the role of the var­i­ous ele­ments of infor­ma­tion in employ.

Key­words: pro­fes­sion, com­pe­ten­cies, pro­fes­sion infor­ma­tion, employ

Maciej Gruza (Mas­ter, Insti­tute of Labour and Social Stud­ies)
CLASSIFICATION OF EUROPEAN SKILLS/COMPETENCES, QUALIFICATIONS AND OCCUPATIONS (ESCO) AND ITS LINK WITH INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS (s. 10–15)
This arti­cle presents the struc­ture of the Euro­pean clas­si­fi­ca­tion (tax­on­omy) skills/competences, qual­i­fi­ca­tions and pro­fes­sions, func­tion­ing under the acronym: ESCO (Euro­pean Skills/Competences, Qual­i­fi­ca­tions and Occu­pa­tions Tax­on­omy). Shows the abil­ity to apply this clas­si­fi­ca­tion in labour mar­ket insti­tu­tions and the edu­ca­tion sys­tem insti­tu­tions, its advan­tages from the point of view of cre­at­ing a Euro­pean labour mar­ket and a com­mon area of con­tin­u­ing edu­ca­tion and requires an under­score – to ESCO with the estab­lish­ment and oper­a­tion of a mar­ket descrip­tions about of the professions.

Key­words: pro­fes­sion, com­pe­tence, qual­i­fi­ca­tion, life­long learn­ing, for­mal and over­for­mal learn

Natasza Grodz­icka (Mas­ter, Voivode­ship Labour Office in War­saw)
THE USEFULNESS OF INFORMATION ON PROFESSIONS IN THE PRACTICE OF VOCATIONAL GUIDANCE IN LABOR OFFICES (s. 15–21)
The text refers to the prac­tice of voca­tional guid­ance in labor offices. It approx­i­mates the orga­ni­za­tion and tasks of poviat and voivod­ship labor offices, as well as human resources of these insti­tu­tions. It shows ways and forms of gath­er­ing and shar­ing infor­ma­tion about occu­pa­tions, descrip­tion of data­bases in which they were col­lected, ways of using them in var­i­ous posi­tions, as well as the impor­tance of infor­ma­tion about occu­pa­tions in the process of mak­ing pro­fes­sional deci­sions. Char­ac­ter­izes briefly the sit­u­a­tions and chal­lenges cur­rently encoun­tered by career coun­selors work­ing in labor offices.

Key­words: labour mar­ket, unem­ploy­ment, voca­tional guid­ance, infor­ma­tion about pro­fes­sions, poviat labor office, voivod­ship labor office, infor­ma­tion and career plan­ning center

Mar­i­ola Wolan-Nowakowska (Pro­fes­sor, The Maria Grze­gorzewska Uni­ver­sity)
APPLICATIONS OF INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN VOCATIONAL GUIDANCE AND EMPLOYMENT OF DISABLED PEOPLE (s. 22–26)
The arti­cle indi­cates the mean­ing of using infor­ma­tion about pro­fes­sions in voca­tional reha­bil­i­ta­tion, in par­tic­u­lar with regard to voca­tional guid­ance, job place­ment and adjust­ing the posi­tion and place of work to the needs of a dis­abled per­son. Infor­ma­tion about the pro­fes­sion con­tain­ing psy­chophys­i­cal require­ments of a given pro­fes­sion pro­vides the dis­abled per­son with the pos­si­bil­ity to com­pare their own poten­tial with the cri­te­ria of per­form­ing pro­fes­sional tasks. Analy­sis of infor­ma­tion on occu­pa­tions as one of the basic tools of a career coun­selor or employ­ment agent gives the dis­abled per­son the oppor­tu­nity to make delib­er­ate and accu­rate deci­sions regard­ing pro­fes­sional devel­op­ment, both in terms of choos­ing a pro­fes­sion and career plan­ning. On the other hand, the use of infor­ma­tion about occu­pa­tions by employ­ers, in the aspect of employ­ment oppor­tu­ni­ties for peo­ple with dis­abil­i­ties, opens up per­spec­tives on imple­ment­ing a diver­sity pol­icy for the employee team, enabling the imple­men­ta­tion of the idea of acces­si­bil­ity and equal­ity on the labor market.

Key­words: infor­ma­tion on occu­pa­tions, dis­abil­ity, dis­abled peo­ple, voca­tional guid­ance, employment

Fran­ciszek Szlosek (Pro­fes­sor, The Maria Grze­gorzewska Uni­ver­sity)
THE USEULNESS OF INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN THE FORMAL EDUCATION AND OVER-FORMAL EDUCATION (s. 26–30)
The arti­cle presents the pos­si­bil­ity of the use of infor­ma­tion about the activ­i­ties of for­mal edu­ca­tion and non-formal, in the processes of train­ing and human resources; try­ing to answer the ques­tion: what char­ac­ter should have a voca­tional train­ing effects and how they should be for­mu­lated. Shows also the essence and the evo­lu­tion of this kind of information.

Key­words: for­mal edu­ca­tion, over-formal edu­ca­tion, pro­fes­sion, infor­ma­tion about of the profession

Andrzej Stęp­nikowski (Mas­ter, Pol­ish Craft Asso­ci­a­tion)
INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN EDUCATION AND EMPLOYMENT IN CRAFT (s. 30–34)
Despite huge his­tor­i­cal and eco­nom­i­cal changes observed dur­ing last decades, still craft plays an impor­tant role in pol­ish econ­omy and employ­ment, so it should actively involve in the process of cre­ation of pro­fes­sional infor­ma­tion. There are over 130 pro­fes­sions cov­ered by craft, which – in scale of 1000 descrip­tions of trades, that are planned to pre­pare within the “Infor­do­radca+” project – is an sig­nif­i­cant group. Craft is rep­re­sented in over a dozen branches – like: con­struc­tion, per­sonal ser­vices and tex­tile. In some cases, like chim­neysweeper, hat­maker or a miller, crafts­men are the only sources of cur­rent infor­ma­tion on cer­tain pro­fes­sions. In order to acquire access to such peo­ple we need an assis­tance of craft organ­i­sa­tions, actively par­tic­i­pat­ing in the processes of edu­ca­tion (guilds), val­i­da­tion (cham­bers) and super­vi­sion (Pol­ish Craft Asso­ci­a­tion). The real essence of craft is the qual­i­fi­ca­tion and employ­ment in the appren­tice­ship scheme, thanks to which – gen­er­a­tion after gen­er­a­tion – we can con­firm eth­i­cal dimen­tion of work and set of spe­cific social com­pe­ten­cies, com­mon for every craft mas­ter. Char­ac­ter­is­tic fea­tures of jour­ney­men and mas­ters are included in descrip­tions of lev­els in Pol­ish Qual­i­fi­ca­tion Frame­work and – we hope – will be also included in pro­fes­sional descrip­tions cre­ated within the project.

Key­words: appren­tice­ship, com­pe­tences, qual­i­fi­ca­tions, employ­ment, craftsman

Lidia D. Czarkowska (PhD, Leon Koźmiński Uni­ver­sity)
Katarzyna Pilipczuk (PhD, Leon Koźmiński Uni­ver­sity)
THE POSSIBILITY OF USING INFORMATION ABOUT OCCUPATIONS IN PRACTICE OF HR PROCESSES IN ORGANIZATIONS (s. 35–39)
The arti­cle presents key HR processes in orga­ni­za­tions along with ade­quate oppor­tu­ni­ties to use infor­ma­tion about pro­fes­sions. The fol­low­ing are pre­sented in sequence: 1) staff selec­tion: recruit­ment, selec­tion and adap­ta­tion (on-boarding), 2) human resources devel­op­ment: train­ing, coach­ing, men­tor­ing, tal­ent man­age­ment, 3) moti­va­tion and build­ing engage­ment, and 4) out­place­ment: prepa­ra­tion for the exit , updat­ing resources and broad­en­ing per­spec­tives. The arti­cle shows how a wide appli­ca­tion in HR has the Inte­grated Qual­i­fi­ca­tions Reg­is­ter and how a use­ful tool for HR operator’s daily work can be descrip­tions of professions.

Key­words: HR processes, infor­ma­tion on occu­pa­tions, employee devel­op­ment, moti­va­tion, outplacement

do Spisu Treści

 

« powrót