Poli­tyka Społeczna
Numer tem­aty­czny 1/2012

pobierz PDF

POLITYKA EDUKACYJNA: SZANSE I WYZWANIA

Pub­likacja jest współ­fi­nan­sowana przez Unię Europe­jską  ze środ­ków Europe­jskiego Fun­duszu Społecznego w ramach pro­jektu Badanie jakości i efek­ty­wności edukacji oraz insty­tucjon­al­iza­cja zaplecza badawczego

Redakcja naukowa i pier­wsza recen­zja: dr hab. Michał Federow­icz (Insty­tut Badań Eduka­cyjnych), dr Michał Sitek (Insty­tut Badań Eduka­cyjnych), prof. dr hab. Anna I. Brzez­ińska (Insty­tut Badań Edukacyjnych)

Recen­zenci naukowi: Łukasz Arendt (Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych), Kaz­imierz W. Frieske (Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych), Urszula Jeruszka (Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych), Bożena Kołaczek (Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych), Paweł Poławski (Insty­tut Pracy i Spraw Soc­jal­nych), Dar­iusz Zalewski (Insty­tut Pracy i Spraw Socjalnych)

SPIS TREŚCI

Table of Contents

OD REDAKTORÓW NUMERU – Michał Federow­icz, Michał Sitek, Anna I. Brzezińska

WPROWADZENIE
BADANIA – POLITYKA SPOŁECZNA – POLITYKA EDUKACYJNA – POTRZEBY PRAKTYKI – Michał Federow­icz, Michał Sitek

PODSTAWY
KAPITAŁ SPOŁECZNY SZKOŁY: BUDOWANIE I WYKORZYSTYWANIE – Kamila Hernik, Marek Solon-Lipiński, Jędrzej Sta­siowski
KIERUNKI ROZWOJU PRZYWÓDZTWA SZKOLNEGO W EUROPIE – Kamila Hernik, Olga Wasilewska, Tomasz Kasprzak
WCZESNA OPIEKA I EDUKACJA DZIECI W POLSCE W KONTEKŚCIE EUROPEJSKIM – Anna I. Brzez­ińska, Mag­dalena Czub
WCZESNA EDUKACJA I OPIEKA NAD DZIECKIEM JAKO WYZWANIE DLA POLITYKI SPOŁECZNEJ I OŚWIATOWEJ – Mag­dalena Czub, Anna I. Brzez­ińska, Tomasz Czub, Karolina Appelt
KRÓTKO– I DŁUGOFALOWE KORZYŚCI Z WCZESNEJ OPIEKI NAD DZIECKIEM I EDUKACJI – Anna I. Brzez­ińska, Mag­dalena Czub, Tomasz Czub
NOWE TECHNOLOGIE W EDUKACJI: DWA PODEJŚCIA – Kamil Sijko

BADANIA
CZY EGZAMINY MOGĄ POMÓC SZKOLE W ROZWOJU? – Ewa Stożek
RODZICE – PARTNERZY SZKOŁY? PERSPEKTYWA EWALUACYJNA – Joanna Kołodziejczyk, Bartłomiej Wal­czak, Tomasz Kasprzak
FUNKCJE KRAJOWYCH EGZAMINÓW W SYSTEMIE EDUKACJI – Hen­ryk Sza­le­niec, Roman Dolata
WYKORZYSTANIE KRAJOWYCH EGZAMINÓW JAKO INSTRUMENTU POLITYKI OŚWIATOWEJ NA PRZYKŁADZIE PROCESU RÓŻNICOWANIA SIĘ GIMNAZJÓW W DUŻYCH MIASTACH – Roman Dolata, Alek­san­dra Jasińska, Michał Modzelewski
OBNIŻENIE PROGU SZKOLNEGO I JEGO KONSEKWENCJE DLA PROCESU KSZTAŁCENIA – Radosław Kaczan, Piotr Ryciel­ski
INSTYTUT BADAŃ EDUKACYJNYCH: BADANIA I DZIAŁANIA NA RZECZ WZMOCNIENIA ZAPLECZA BADAWCZEGO SYSTEMU EDUKACJI – Michał Sitek

NOTKI O AUTORACH

OD REDAKTORÓW NUMERU
Pier­wsza dekada XXI w. była w pol­skiej edukacji okre­sem sta­bi­liza­cji nowego, zasad­niczo zmienionego pod koniec XX w. sys­temu. Pod­sta­wowe prob­lemy i wyzwa­nia poli­tyki oświa­towej wiążą się obec­nie z efek­tami niżu demograficznego, który wymusza racjon­al­iza­cję sieci placówek i kosztów ich utrzy­ma­nia. Dość powiedzieć, że w pier­wszej dekadzie XXI w. liczba uczniów zmniejszyła się z 7 mln do 5,2 mln, a w ciągu kole­jnej dekady można się spodziewać dal­szego spadku pop­u­lacji dzieci i młodzieży. Sporo jest wciąż do zro­bi­enia w dynam­icznie rozwi­ja­jącej się w ostat­nich lat­ach opiece przed­szkol­nej i sze­roko rozu­mi­anej wczes­nej edukacji. Stałą potrzebą sys­temu edukacji jest pode­j­mowanie dzi­ałań, których celem jest lep­sza jakość naucza­nia i bogat­sza oferta odpowiada­jąca na zróżni­cow­ane potrzeby uczniów w różnym wieku. Szczegól­nym wyzwaniem jest mod­ern­iza­cja ksz­tałce­nia zawodowego – wyposaża­jącego w kwal­i­fikacje przy­datne na szy­bko zmieni­a­ją­cym się rynku pracy i dającego fun­da­ment wiedzy i umiejęt­ności do rozsz­erza­nia port­fela kom­pe­tencji w przyszłości.
Prze­myśle­nia na nowo wymaga sys­tem wspar­cia szkół i współpraca szkół z porad­nictwem psychologiczno-pedagogicznym, sys­te­mem doradztwa metody­cznego czy ośrod­kami doskonale­nia nauczy­cieli i insty­tuc­jami aka­demickimi. W sytu­acji poważnych, aktu­al­nych i prog­no­zowanych przeo­brażeń struk­tury społecznej, związanych z jed­noczes­nym zmniejszaniem się i starze­niem pop­u­lacji oraz spad­kiem liczby dzieci i młodzieży, a więc potenc­jal­nych uczniów i stu­den­tów, a potem pra­cown­ików i podat­ników, szczegól­nie ważna staje się także społeczna i kul­tur­otwór­cza funkcja placówek oświa­towych w społecznoś­ci­ach lokalnych. Insty­tucje eduka­cyjne muszą przy tym w więk­szym stop­niu otwierać się na potrzeby uczą­cych się w różnym wieku.
Zmi­any wynika­jące zarówno z poli­tyki oświa­towej, jak i zmian w otocze­niu placówek oświa­towych pocią­gają za sobą zmi­any w sposo­bie funkcjonowa­nia wielu insty­tucji, nierzadko wymusza­jąc na nich radykalną mody­fikację oferty i sposobu dzi­ała­nia. Może to budzić lęk przed zmi­aną oraz opór wobec zmi­any tak u decy­den­tów, jak i u osób bezpośred­nio zaan­gażowanych w dzi­ałal­ność danej placówki, np. dyrek­torów i nauczy­cieli czy rodz­iców. Pol­ski sys­tem edukacji należy do najbardziej zde­cen­tral­i­zowanych w Europie i więk­szość decyzji oraz związanych z nimi kon­flik­tów ma charak­ter lokalny. Samodziel­ność i autono­mia dzi­ała­nia różnych insty­tucji i osób często są dla nich bardzo dużą wartoś­cią, ale gdy spo­jrzeć na to z szer­szej, np. region­al­nej czy pon­adre­gion­al­nej per­spek­tywy, może się to stawać istotną przeszkodą we wspól­nym poszuki­wa­niu rozwiązań – zawsze trud­nych do prostego i szy­bkiego rozwiąza­nia – prob­lemów społecznych.
Sytu­acja zmienia się niezwykle dynam­icznie, co wymaga częstego aktu­al­i­zowa­nia prog­noz, stałego mon­i­torowa­nia skutków przemian demograficznych i społecznych, a także infor­mowa­nia o planowanych dzi­ała­ni­ach z odpowied­nim wyprzedze­niem cza­sowym, pokazy­wa­nia argu­men­tów, dysku­towa­nia o kosz­tach i korzyś­ci­ach różnych rozwiązań, dostrze­ga­nia różnic interesów i poszuki­wa­nia kom­pro­misów. Wymaga to też współpracy roz­maitych insty­tucji ze sobą, co oznacza w prak­tyce współpracę ludzi o często różnym doświad­cze­niu życiowym i zawodowym, zróżni­cow­anym poziomie wyk­sz­tałce­nia i przy­go­towa­nia zawodowego, o różnych aspirac­jach i wiz­jach edukacji. Efek­tem tej współpracy powinna być wspólna, dalekowzroczna wizja przeo­brażeń sys­temu edukacji, a z drugiej angażowanie się wielu pod­miotów w rozwiązy­wanie trud­nych prob­lemów decyzyjnych i poszuki­wanie naje­fek­ty­wniejszych eko­nom­icznie i społecznie strate­gii dzi­ała­nia.
Real­iza­cja odważnej wizji zmi­any i pode­j­mowanie wiel­kich wyzwań wyma­gają przy­wództwa. Wyma­gają także ist­nienia sieci społecznego wspar­cia, wielu sojuszników i pro­mo­torów zmi­any. Nieza­leżnie od tego, jak bardzo jesteśmy przeko­nani, co do szans powodzenia tak trud­nego i ryzykownego przed­sięwz­ię­cia, jakim jest przek­sz­tał­canie sys­temu edukacji, warto się w nie zaan­gażować, bo jest to także szansa na więk­sze zak­ty­wiz­owanie społeczeństwa, skupi­e­nie ludzi wokół wspól­nych celów i okazja do naby­cia wielu nowych kom­pe­tencji, a więc jest to szansa na budowanie społeczeństwa obywatelskiego.

Michał Federow­icz, Michał Sitek, Anna I. Brzezińska

AUTORZY
Karolina Appelt: psy­cholog, dok­tor, adi­unkt w Zakładzie Psy­chologii Soc­jal­iza­cji i Wspo­ma­gania Roz­woju w Insty­tu­cie Psy­chologii Uni­w­er­sytetu im. Adama Mick­iewicza w Poz­na­niu. Kierownik Kursu Ped­a­gog­icznego przy Insty­tu­cie Psy­chologii UAM w Poz­na­niu. Intere­suje się psy­chologią roz­woju, w szczegól­ności okresu dzieciństwa oraz psy­chospołecznymi uwarunk­owa­ni­ami pro­cesu edukacji. Rozprawę dok­torską pt. Psy­cho­log­iczna anal­iza funkcjonowa­nia nauczy­cieli w sytu­acji zmi­any społecznej napisała pod kierunk­iem prof. dr hab. Anny I. Brzez­ińskiej. Autorka pub­likacji naukowych i popularno-naukowych doty­czą­cych psy­chologii roz­woju oraz psy­chologii edukacji. Współau­torka książki Kon­struowanie i ewalu­acja pro­jek­tów. Poprawa funkcjonowa­nia osób z ograniczeni­ami sprawności i ich środowisk (2010, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar). Kon­takt: karolina.appelt@amu.edu.pl

Anna Izabela Brzez­ińska: psy­cholog, pro­fe­sor zwycza­jny w Insty­tu­cie Psy­chologii Uni­w­er­sytetu im. Adama Mick­iewicza w Poz­na­niu oraz lider Zespołu Wczes­nej Edukacji Insty­tutu Badań Eduka­cyjnych w Warsza­wie; członek Komitetu Psy­chologii PAN, ekspert Fun­dacji Roz­woju Dzieci im. Jana Amosa Komensky’ego, członek Kapituły Fun­duszu Społecznego Kra­jowej Rady Notariatu w Warsza­wie, lau­re­atka Nagrody Marii Weryho-Radziwiłowicz w roku 2010; członek Komitetów Redak­cyjnych cza­sop­ism: „Stu­dia Psy­cho­log­iczne”, „Prob­lemy Wczes­nej Edukacji”, „Forum Dydak­ty­czne”, „Dziecko Krzy­wd­zone”. Autorka pub­likacji naukowych i popularno-naukowych z zakresu psy­chologii roz­woju i edukacji oraz zdrowia pub­licznego. Kon­takt: aibrzez@amu.edu.pl; a.brzezinska@ibe.edu.pl

Mag­dalena Czub: dr psy­chologii, absol­wen­tka Insty­tutu Psy­chologii Uni­w­er­sytetu im. Adama Mick­iewicza w Poz­na­niu; adi­unkt w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych w Warsza­wie, lider pro­jek­tów doty­czą­cych wczes­nej opieki i edukacji w Zes­pole Wczes­nej Edukacji IBE; pra­cownik Terenowego Komitetu Ochrony Praw Dziecka w Poz­na­niu (1995–2011), biegły sądowy (1999–2011), lider pro­jek­tów między­nar­o­dowych Daphne II Lis­ten to Me Now – Abused Child under Spe­cial Pro­tec­tion (2004–2008) oraz DAPHNE III So Small but VIP – Towards a Sys­tem of Pro­tec­tion Chil­dren Aged 0–5 from Abuse and Neglect (2011–2012). Autorka pub­likacji naukowych i popularno-naukowych z zakresu wczes­nego roz­woju społeczno-emocjonalnego oraz zjawiska krzy­wdzenia dzieci. Kon­takt: m.czub@ibe.edu.pl

Tomasz Czub: dr psy­chologii, absol­went Insty­tutu Psy­chologii Uni­w­er­sytetu im. Adama Mick­iewicza w Poz­na­niu; adi­unkt w Zakładzie Psy­chologii Osobowości w Insty­tu­cie Psy­chologii UAM; starszy wykład­owca w Szkole Wyższej Psy­chologii Społecznej w Warsza­wie (1999–2012); członek Koła Warsza­wskiego Europe­jskiej Szkoły Psy­choanal­izy; członek Rady Hon­orowej Fun­dacji na rzecz Zdrowia Psy­chicznego Małych Dzieci „Zero-Pięć”. Autor pub­likacji naukowych i popularno-naukowych z zakresu psy­chologii roz­woju i psy­chologii emocji. Kon­takt: t.czub@amu.edu.pl

Roman Dolata: ped­a­gog, absol­went Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego. Obec­nie pracuje w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych na stanowisku pro­fe­sora. Opiekun naukowy Pra­cowni Szkol­nych Uwarunk­owań Efek­ty­wności Ksz­tałce­nia i Pra­cowni Eduka­cyjnej Wartości Dodanej. Pod­sta­wowe obszary zain­tere­sowań naukowych to ewalu­acja insty­tucji eduka­cyjnych i nierówności społeczne w oświa­cie. Kon­takt: r.dolata@ibe.edu.pl

Michał Federow­icz: dr hab., dyrek­tor Insty­tutu Badań Eduka­cyjnych i lider pro­jektu sys­te­mowego. Ukończył stu­dia socjo­log­iczne w Insty­tu­cie Socjologii Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego (1984); wcześniej ukończył także stu­dia na Politech­nice Warsza­wskiej na Wydziale Mechaniki Pre­cyzyjnej (1977) i pod­jął pracę badaw­czą w Insty­tu­cie Lot­nictwa w Warsza­wie (1980–1984). Od 1984 r. związany z Insty­tutem Filo­zofii i Socjologii PAN, po dok­tora­cie (1992) w lat­ach 1994–1995 odbył indy­wid­u­alny pro­gram studiów jako stype­ndysta Fun­dacji Koś­ciuszkowskiej w Cor­nell Uni­ver­sity i w Har­vard Uni­ver­sity (Cen­ter for Euro­pean Stud­ies, Depart­ment of Gov­ern­ment). W 2005 r. uzyskał stopień dok­tora habil­i­towanego w zakre­sie nauk human­isty­cznych, kieru­jąc jed­nocześnie Zespołem Socjologii Poli­tyki i Gospo­darki Insty­tutu Filo­zofii i Socjologii PAN. Od 1999 r. koor­dynuje pol­ską część między­nar­o­dowego pro­gramu badaw­czego PISA (Pro­gramme for Inter­na­tional Stu­dent Assess­ment). W 2005 r. utworzył Zespół Inter­dyscy­pli­narnych Studiów nad Edukacją IFiS PAN, a w jego ramach w sierp­niu 2007 r. zor­ga­ni­zował grupę ekspertów, która opra­cow­ała założe­nia do nowej pod­stawy pro­gramowej ksz­tałce­nia ogól­nego. W 2008 r. uczest­niczył w pra­cach Min­is­terstwa Edukacji Nar­o­dowej nad nową pod­stawą pro­gramową ksz­tałce­nia ogól­nego. Kon­takt: m.federowicz@ibe.edu.pl

Kamila Hernik: socjolog, absol­wen­tka Insty­tutu Socjologii Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego, pracuje w Zes­pole Badań Nauczy­cieli Insty­tutu Badań Eduka­cyjnych. W lat­ach 2005–2009 pra­cow­ała jako koor­dy­na­tor Pro­gramu Poli­tyki Społecznej Insty­tutu Spraw Pub­licznych, gdzie prowadz­iła pro­jekty badaw­cze i anal­i­ty­czne z zakresu ekonomii społecznej, dia­logu społecznego, społeczności lokalnych, orga­ni­za­cji pozarzą­dowych i innych. W Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych zaj­muje się prob­lematyką funkcjonowa­nia szkół w środowisku lokalnym oraz koor­dynuje między­nar­o­dowe bada­nia naucza­nia i uczenia się (TALIS) w Polsce. Kon­takt: k.hernik@ibe.edu.pl

Alek­san­dra Jasińska: ped­a­gog, absol­wen­tka Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego. Dok­toran­tka na Wydziale Ped­a­gog­icznym UW. Asys­tent w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych. Od 2009 r. uczest­niczy w dwóch pro­jek­tach badaw­czych: Bada­nia doty­czące roz­woju metodologii sza­cow­a­nia wskaźnika eduka­cyjnej wartości dodanej oraz Bada­nia szkol­nych uwarunk­owań efek­ty­wności ksz­tałce­nia real­i­zowanych w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych. Współpra­cow­ała przy między­nar­o­dowym Bada­niu Ksz­tałce­nia i Doskonale­nia Zawodowego Nauczy­cieli Matem­atyki (TEDS-M). Pod­sta­wowe obszary zain­tere­sowań naukowych to pomiar dydak­ty­czny, sieci społeczne, metodolo­gia badań społecznych. Kon­takt: a.jasinska@ibe.edu.pl

Radosław Kaczan: psy­cholog, spec­jal­ność: psy­cholo­gia klin­iczna człowieka dorosłego oraz psy­cholo­gia edukacji ukońc­zone w Insty­tu­cie Psy­chologii UAM w Poz­na­niu. Dok­torant Insty­tutu Psy­chologii Pol­skiej Akademii Nauk. Współau­tor sześ­ciu książek, w tym: Droga do samodziel­ności. Jak wspo­ma­gać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeni­ami sprawności (2009, GWP); Przeko­na­nia o swoim życiu. Spostrze­ganie his­torii życia przez osoby z ograniczeni­ami sprawności (2010, Scholar); Czas, plany, cele. Per­spek­tywa cza­sowa i ori­en­tacje tem­po­ralne osób z ograniczeni­ami sprawności (2010, Scholar). Współau­tor serii artykułów („Nauka” 2008, nr 1, 2, 3 i 4; „Poli­tyka Społeczna” 2010). Zain­tere­sowa­nia naukowe kon­cen­trują się na prob­lematyce uwarunk­owań pomyśl­nego roz­woju osób dorosłych i psy­chologii tem­po­ral­ności. Kon­takt: r.kaczan@ibe.edu.pl

Tomasz Kasprzak: socjolog, ewalu­a­tor i trener. Pra­cownik naukowy Insty­tutu Badań Eduka­cyjnych (Zespół Badań Nauczy­cieli). W lat­ach 2002–2010 członek zespołów badaw­czych i ewalu­a­tor pro­jek­tów real­i­zowanych przez orga­ni­za­cje pozarzą­dowe, admin­is­trację pub­liczną inic­jatywy wspól­no­towe. Od 2009 r. członek zespołu pro­jekt mod­ern­iza­cji nad­zoru ped­a­gog­icznego. Koor­dy­na­tor pro­jektu Lab­o­ra­to­rium Mikrobadań IBE. Kon­takt: t.kasprzak@ibe.edu.pl

Joanna Kołodziejczyk: dr nauk human­isty­cznych w dyscy­plinie nauki o zarządza­niu, adi­unkt w Insty­tu­cie Spraw Pub­licznych Uni­w­er­sytetu Jagiel­lońskiego. Zaj­muje się zagad­nieni­ami z zakresu zarządza­nia w edukacji, ewalu­acji, komu­nikowa­nia pub­licznego i per­swazyjnego w orga­ni­za­c­jach pub­licznych i oby­wa­tel­s­kich. Członk­ini zespołu real­izu­jącego pro­jekt mod­ern­iza­cji nad­zoru pedagogicznego.

Michał Modzelewski: ped­a­gog, filo­zof. Absol­went Wydzi­ału Ped­a­gog­icznego i Wydzi­ału Filo­zofii i Socjologii UW. Od 2010 r. uczest­niczy w pro­jek­cie badaw­czym Badanie szkol­nych uwarunk­owań efek­ty­wności ksz­tałce­nia real­i­zowanym w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych. Pod­sta­wowe obszary zain­tere­sowań naukowych to pomiar dydak­ty­czny, ze szczegól­nym uwzględ­nie­niem zagad­nień związanych z kon­strukcją testów osiąg­nięć szkol­nych w metodologii IRT, ide­olo­gie nauczy­ciel­skie oraz metodolo­gia badań społecznych. Kon­takt: m.modzelewski@ibe.edu.pl

Piotr Ryciel­ski: lider Pra­cowni Szkol­nych Uwarunk­owań Ksz­tałce­nia w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych. Dok­tor psy­chologii (Między­wydzi­ałowe Inter­dyscy­pli­narne Stu­dia Dok­toranckie z zakresu psy­chologii, ekonomii i socjologii na Uni­w­er­syte­cie Warsza­wskim); absol­went Szkoły Wyższej Psy­chologii Społecznej w Warsza­wie. Intere­suje się psy­chologią poz­na­nia społecznego, dynamiką małych grup oraz metodologią badań ekspery­men­tal­nych. Lubi grać i badać efekty gra­nia w gry plan­szowe. Niedokońc­zone stu­dia chemiczne rekom­pen­suje sobie piknikami naukowymi dla dzieci. Kon­takt: p.rycielski@ibe.edu.pl

Kamil Sijko: Insty­tut Badań Eduka­cyjnych w Warsza­wie. Absol­went psy­chologii społecznej w Szkole Wyższej Psy­chologii Społecznej w Warsza­wie. Intere­suje się sze­rokim spek­trum tem­atów, ale przede wszys­tkim edukacją, nowymi tech­nolo­giami (w tym grami kom­put­erowymi), zagad­nieni­ami rynku pracy oraz metodologią badań społecznych. Prak­tyk badań społecznych, koor­dy­na­tor między­nar­o­dowego bada­nia kom­pe­tencji kom­put­erowych i infor­ma­cyjnych (ICILS) w Polsce, członek grupy eksper­ck­iej Komisji Europe­jskiej nt. wskaźników wyko­rzys­ta­nia ICT w edukacji. Kon­takt: k.sijko@ibe.edu.pl

Michał Sitek: dr, zastępca dyrek­tora do spraw badaw­czych Insty­tutu Badań Eduka­cyjnych. Członek Rady Pro­gramowej pro­jektu sys­te­mowego Badanie jakości i efek­ty­wności edukacji oraz insty­tucjon­al­iza­cja zaplecza badaw­czego. Socjolog, absol­went Uni­w­er­sytetu Śląskiego i Cen­tral Euro­pean Uni­ver­sity. Uczest­nik Między­nar­o­dowej Szkoły Let­niej Nauk Poli­ty­cznych i Sto­sunków Między­nar­o­dowych Fun­dacji im. Ste­fana Batorego (1996, 1997, 1998). W lat­ach 1999–2004 ekspert Rzą­dowego Cen­trum Studiów Strate­gicznych. W 2003 r. vis­it­ing scholar na Uni­w­er­syte­cie Colum­bia (Nowy Jork). Spec­jal­izuje się w bada­ni­ach eduka­cyjnych, anal­izach insty­tucjon­al­nych oraz bada­ni­ach poli­tyk pub­licznych. Autor pub­likacji doty­czą­cych edukacji, opieki zdrowot­nej i admin­is­tracji pub­licznej. Członek pol­skiego zespołu bada­nia OECD PISA, koor­dy­na­tor bada­nia TEDS-M 2008 w Polsce. Kon­takt: m.sitek@ibe.edu.pl

Marek Solon-Lipiński: socjolog, absol­went Insty­tutu Socjologii Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego. Zaj­muje się m.in. kwes­t­i­ami związanymi z par­ty­cy­pacją oby­wa­tel­ską i prze­jrzys­toś­cią w życiu pub­licznym. Od 2011 r. współpracuje z Pro­gramem Prawa i Insty­tucji Demokraty­cznych w Insty­tu­cie Spraw Pub­licznych. W lat­ach 2005–2010 współpra­cował z pro­gramem „Masz Głos, Masz Wybór” oraz z pro­gramem „Prze­ciw Korupcji” Fun­dacji im. Ste­fana Batorego. Uczest­nik pro­jek­tów badaw­czych real­i­zowanych m.in. przez Pro­gram Poli­tyki Społecznej i Pro­gram Społeczeństwa Oby­wa­tel­skiego ISP, a także Sto­warzysze­nie Klon/Jawor, Insty­tut Badań Eduka­cyjnych czy IFiS PAN. Absol­went XVIII Szkoły Lid­erów Społeczeństwa Obywatelskiego.

Jędrzej Sta­siowski: socjolog, badacz społeczny, dok­torant w Insty­tu­cie Socjologii Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego. Współpracuje z fir­mami badaw­czymi w zakre­sie pro­jek­towa­nia oraz real­iza­cji badań społecznych i ewalu­acji. Jego zain­tere­sowa­nia badaw­cze doty­czą metodologii badań społecznych, prob­lematyki nierówności społecznych, edukacji i rynku pracy.

Ewa Stożek: dr matem­atyki, od 2005 r. członek Zespołu EWD dzi­ała­jącego przy Cen­tral­nej Komisji Egza­m­i­na­cyjnej, od wrześ­nia 2012 r. lider Pra­cowni Eduka­cyjnej Wartości Dodanej w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych. Autorka artykułów i mate­ri­ałów szkole­niowych doty­czą­cych wyko­rzysty­wa­nia metody eduka­cyjnej wartości dodanej przez nauczy­cieli, nad­zoru ped­a­gog­icznego oraz organów prowadzą­cych szkoły. Kon­takt: e.stozek@ibe.edu.pl

Hen­ryk Sza­le­niec: dr nauk human­isty­cznych, lider Pra­cowni Analiz Osiąg­nięć Uczniów w IBE, jest współza­łoży­cielem i od 2004 r. prze­wod­niczą­cym Zarządu Głównego Pol­skiego Towarzystwa Diag­nos­tyki Eduka­cyjnej. W lat­ach 1988–1990 koor­dynował ogólnopol­skimi bada­ni­ami na temat wyko­rzys­ta­nia kom­put­erów w edukacji w ramach między­nar­o­dowych badań IEA „Comped Study”. Od 1990 do 1999 r. kierował Wojew­ódzkim Ośrod­kiem Metody­cznym w Krakowie, a następ­nie w lat­ach 1999–2007 był wicedyrek­torem i dyrek­torem Okrę­gowej Komisji Egza­m­i­na­cyjnej w Krakowie. W lat­ach 2007–2011 w ramach pro­jek­tów real­i­zowanych w CKE-POKL, Pri­o­ry­tet III, Dzi­ałanie 3.2. „Bada­nia doty­czące pod­noszenia jakości narzędzi sys­temu egza­m­inów zewnętrznych”, kierował real­iza­cją pro­jektu, którego celem było przy­go­towanie sys­temu infor­maty­cznego do e-oceniania. Od marca 2010 r. jest zatrud­niony w Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych. Wraz z zespołem real­izuje pro­jekt, którego rezul­tatem jest wyskalowanie i zrów­nanie wyników egza­m­i­na­cyjnych, począwszy od pier­wszego roku wprowadzenia egza­m­inów zewnętrznych. Kon­takt: h.szaleniec@ibe.edu.pl

Bartłomiej Wal­czak: dr socjologii, pracuje w Insty­tu­cie Stosowanych Nauk Społecznych Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego i Insty­tu­cie Spraw Pub­licznych Uni­w­er­sytetu Jagiel­lońskiego. Jego zain­tere­sowa­nia obe­j­mują m.in. socjologię edukacji (zmi­ana w edukacji), socjologię rodziny, metodologię i his­torię ewalu­acji i badań społecznych. Od 2009 r. członek zespołu real­izu­jącego pro­jekt mod­ern­iza­cji nad­zoru pedagogicznego.

Olga Wasilewska: Insty­tut Badań Eduka­cyjnych w Warsza­wie. Absol­wen­tka Insty­tutu Socjologii Uni­w­er­sytetu Warsza­wskiego, jak również studiów pody­plo­mowych w Szkole Głównej Hand­lowej. Kierowała pro­jek­tami badaw­czymi, a także uczest­niczyła w real­iza­cji badań prowad­zonych przez insty­tucje badaw­cze, sek­tor pozarzą­dowy i admin­is­trację pub­liczną. W Insty­tu­cie Badań Eduka­cyjnych zaj­muje się m.in. bada­ni­ami potrzeb środowisk eduka­cyjnych i bada­ni­ami ewalu­a­cyjnymi. Kon­takt: o.wasilewska@ibe.edu.pl

---

Social Pol­icy
Table of Con­tents Spe­cial Issue No 1 2012

FROM THE EDITORS – Michał Federow­icz, Michał Sitek, Anna I. Brzezińska

INTRODUCTION
RESEARCH – SOCIAL POLICY – EDUCATIONAL POLICY AND PRACTICE – Michał Federow­icz, Michał Sitek

FUNDAMENTALS
FUNDAMENTALS THE SOCIAL CAPITAL OF SCHOOL: BUILDING AND USE – Kamila Hernik, Marek Solon-Lipiński, Jędrzej Sta­siowski
DIRECTIONS OF SCHOOL LEADERSHIP DEVELOPMENT IN EUROPE – Kamila Hernik, Olga Wasilewska, Tomasz Kasprzak
EARLY CHILDHOOD EDUCATION AND CARE IN POLAND IN THE EUROPEAN CONTEXT – Anna I. Brzez­ińska, Mag­dalena Czub
EARLY CHILDHOOD EDUCATION AND CARE. CHALLENGES FOR SOCIAL AND EDUCATIONAL POLICY – Mag­dalena Czub, Anna I. Brzez­ińska, Tomasz Czub, Karolina Appelt
SHORT– AND LONG-TERM BENEFITS FROM EARLY CARE AND EDUCATION OF CHILDREN – Anna I. Brzez­ińska, Mag­dalena Czub, Tomasz Czub
NEW TECHNOLOGIES IN POLISH EDUCATIONAL SYSTEM: TWO APPROACHES – Kamil Sijko

RESEARCH
CAN TESTING HELP SCHOOL DEVELOPMENT? – Ewa Stożek
PARENTS – SCHOOLS‘ PARTNERS? EVALUATION PERSPECTIVE – Joanna Kołodziejczyk, Bartłomiej Wal­czak, Tomasz Kasprzak
FUNCTIONS OF NATIONAL EXAMS IN THE EDUCATION SYSTEM – Hen­ryk Sza­le­niec, Roman Dolata
THE USE OF NATIONAL EXAMS AS AN INSTRUMENT OF EDUCATIONAL POLICY-MAKING: THE DIFFERENTIATION OF METROPOLITAN LOWER-SECONDARY SCHOOLS – Roman Dolata, Alek­san­dra Jasińska, Michał Modzelewski
THE DECREASING OF COMPULSORY SCHOOL ENTRY AGE AND ITS CONSEQUENCES – Radosław Kaczan, Piotr Ryciel­ski
EDUCATIONAL RESEARCH INSTITUTE: RESEARCH AND ACTIONS FOR STRENGHTENING EDUCATIONAL RESEARCH CAPACITY – Michał Sitek

LIST OF CONTRIBUTORS

prze­jdź do Spisu treści

« powrót